Cổng Rộng và Đường Rộng Dẫn Đến Sự Hủy Diệt (Ma-thi-ơ 7:13)
Trong Bài Giảng Trên Núi, một trong những giáo huấn căn bản và quan trọng nhất của Chúa Giê-xu Christ, Ngài đã kết thúc phần giảng dạy của mình bằng một loạt những hình ảnh tương phản mạnh mẽ. Một trong những hình ảnh đó là hai cái cổng và hai con đường. Lời cảnh báo của Ngài trong Ma-thi-ơ 7:13-14 (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925) vang lên như một hồi chuông cảnh tỉnh cho mọi thế hệ:
“Hãy vào cửa hẹp, vì cửa rộng và đường khoảng khoát dẫn đến sự hủy diệt, kẻ vào đó cũng nhiều. Song cửa hẹp và đường chật dẫn đến sự sống, kẻ kiếm được thì ít.”
Lời tuyên bố này đặt ra một câu hỏi then chốt cho mọi Cơ Đốc nhân nghiêm túc: Tại sao cổng dẫn đến sự hủy diệt lại rộng, và đường ấy lại khoảng khoát (rộng rãi, thoải mái)? Để hiểu thấu đáo điều này, chúng ta cần đi sâu vào bối cảnh, ngôn ngữ gốc, và thần học của phân đoạn Kinh Thánh này.
Bối Cảnh và Cấu Trúc của Lời Tuyên Bố
Chúa Giê-xu đang kết thúc Bài Giảng Trên Núi (Ma-thi-ơ 5-7), vốn là hiến chương của Vương Quốc Đức Chúa Trời. Ngài vừa dạy về các phước lành, luật pháp trong tinh thần, sự cầu nguyện, sự lo lắng, và sự phán xét. Đoạn 7:13-27 là phần kết luận với bốn sự tương phản quyết định:
1. Hai con đường (c.13-14)
2. Hai loại tiên tri (c.15-20)
3. Hai loại người làm theo ý muốn (c.21-23)
4. Hai nền tảng (c.24-27)
Sự tương phản về hai con đường đứng đầu tiên, cho thấy đây là lựa chọn nền tảng, khai mở cho các lựa chọn hệ quả phía sau. Nó không chỉ là một lời khuyên đạo đức, mà là một sự mô tả thực tại thuộc linh mang tính khách quan.
Giải Nghĩa Ngôn Ngữ Gốc: “Rộng”, “Khoảng Khoát” và “Hủy Diệt”
Để thấu hiểu chiều sâu lời cảnh báo, chúng ta cần xem xét các từ ngữ trong ngôn ngữ gốc (Hy Lạp) mà Ma-thi-ơ sử dụng:
- “Cửa rộng” (πλατεῖα πύλη - plateia pylē): Từ “plateia” có nghĩa là “rộng, rộng rãi, không bị hạn chế”. Nó gợi lên hình ảnh một cổng thành lớn, dễ dàng đi qua, không đòi hỏi sự cố gắng hay thay đổi.
- “Đường khoảng khoát” (εὐρύχωρος ὁδός - eurychōros hodos): Cụm từ này rất sống động. “Eurychōros” ghép từ “rộng” (eurys) và “không gian” (chōros), mang nghĩa “có nhiều không gian, thoáng đãng, dễ chịu, ít trở ngại”. Con đường này không có chướng ngại vật, bằng phẳng, và cho phép người ta mang theo mọi thứ mình muốn – những gánh nặng của tội lỗi, tự ái, tham vọng trần tục.
- “Hủy diệt” (ἀπώλεια - apōleia): Đây là một từ mạnh mẽ, không chỉ có nghĩa là “hư mất” hay “lạc mất” một cách thụ động, mà còn mang nghĩa “sự hủy hoại, diệt vong, mất mát hoàn toàn và đời đời”. Nó trái ngược hoàn toàn với “sự sống” (ζωή - zōē) ở câu 14. Sự “hủy diệt” này được mô tả trong Khải Huyền 17:8, 11 là số phận của kẻ chống nghịch Đức Chúa Trời.
Như vậy, Chúa Giê-xu mô tả một lối đi dễ dàng, thuận tiện, đông đúc và hấp dẫn về mặt tự nhiên, nhưng đích đến cuối cùng của nó là thảm họa đời đời.
Tại Sao Cổng và Đường Ấy Lại Rộng? – Những Nguyên Nhân Thuộc Linh
Sự “rộng rãi” của con đường hủy diệt không phải là một sự trùng hợp, mà là hệ quả của bản chất tội lỗi và sự phản loạn của con người cùng những ảnh hưởng của thế giới sa ngã. Kinh Thánh hé lộ nhiều nguyên nhân:
1. Sự Phù Hợp Với Bản Chất Tội Lỗi Tự Nhiên của Con Người:
Sau sự sa ngã, bản chất con người đã bị hư hoại (Rô-ma 3:10-12). Con đường rộng phù hợp với những ham muốn của xác thịt, sự kiêu ngạo của đời này, và sự mù lòa thuộc linh (Ê-phê-sô 2:1-3). Nó không đòi hỏi sự ăn năn, từ bỏ chính mình hay sự đầu phục Chúa. Nó cho phép con người sống theo ý riêng mình, điều mà Châm Ngôn 14:12 cảnh báo: “Có một con đường coi dường chánh đáng cho loài người; nhưng cuối cùng nó thành ra nẻo sự chết.”
2. Ảnh Hưởng Của Thế Gian Và Chủ Nghĩa Tương Đối:
Thế gian, dưới sự cai trị của “kẻ cầm quyền chốn không trung” (Ê-phê-sô 2:2), luôn thiết kế những lối đi dễ dãi. Nó đề cao sự khoan dung giả tạo (tolerance), chủ nghĩa cá nhân cực đoan, và chân lý tương đối. Con đường rộng là biểu tượng của tinh thần thời đại: “Hãy làm theo ý mình, miễn là không làm hại ai” – một triết lý bỏ qua tiêu chuẩn thánh khiết của Đức Chúa Trời. Rô-ma 12:2 kêu gọi: “Đừng làm theo đời nầy,” chính là lời kêu gọi ra khỏi con đường rộng ấy.
3. Sự Lừa Dối Của Ma Quỷ – “Thiên Sứ Của Sự Sáng”:
Sa-tan không luôn hiện ra với bộ mặt hung ác. Nó thường “mạo trang như thiên sứ của sự sáng” (II Cô-rinh-tô 11:14). Con đường rộng có thể được trang trí bằng vẻ ngoài của sự tử tế, thành công, triết lý nhân bản, thậm chí là hình thức tôn giáo mà không có quyền năng (II Ti-mô-thê 3:5). Nó là một sự lừa dối vĩ đại, khiến người ta tin rằng mình đang đi đúng hướng trong khi đích đến là hư mất.
4. Sự Lôi Kéo Của Đám Đông và Áp Lực Xã Hội:
Chúa Giê-xu nhấn mạnh: “kẻ vào đó cũng nhiều”. Sự đông đúc tạo ra cảm giác an toàn giả tạo. Tâm lý “số đông luôn đúng” là một cạm bẫy thuộc linh khủng khiếp. Trong Xuất Ê-díp-tô Ký 23:2, Đức Chúa Trời cảnh báo: “Ngươi chớ hùa theo số đông mà làm ác.” Con đường rộng là con đường của số đông, của xu hướng, của việc bị cuốn theo dòng chảy thay vì đi ngược lại nó để tìm sự sống.
Sự Tương Phản Với Cổng Hẹp và Đường Chật
Sự rộng rãi của con đường hủy diệt càng trở nên rõ ràng khi đặt cạnh sự hẹp của con đường sự sống:
- Cổng Hẹp (στενὴ πύλη - stenē pylē): Cổng này “hẹp”, đòi hỏi sự quyết định dứt khoát. Trong văn hóa thời đó, cổng hẹp là cổng dành cho người đi bộ, yêu cầu người ta phải xuống khỏi lưng lừa, bỏ bớt hành lý cồng kềnh mới có thể đi qua. Đây là hình ảnh của sự ăn năn và đức tin nơi Chúa Giê-xu. Ngài chính là Cái Cửa (Giăng 10:9), và không bởi Ngài thì không ai được đến cùng Cha (Giăng 14:6). Sự “hẹp” nằm ở chỗ đây là con đường độc nhất, không có sự thay thế nào khác.
- Đường Chật (τεθλιμμένη ὁδός - tethlimmenē hodos): Từ “tethlimmenē” có nghĩa “bị ép chặt, bị đè nén, bị bức hại”. Con đường này không thoải mái. Nó đòi hỏi sự từ bỏ chính mình, vác thập tự giá mỗi ngày mà theo Chúa (Lu-ca 9:23). Nó là con đường của thập tự giá, của sự nên thánh, của việc chống lại tội lỗi và thế gian. Nó “chật” vì nó không cho phép chúng ta mang theo những gánh nặng của tội lỗi, sự ích kỷ và danh vọng thế gian.
Lời Chúa trong Lu-ca 13:24 làm sáng tỏ thêm: “Hãy gắng sức vào cửa hẹp.” Động từ “gắng sức” (ἀγωνίζομαι - agōnizomai) mang nghĩa “chiến đấu, tranh giành, nỗ lực hết mình”. Điều này cho thấy việc vào con đường sự sống không phải là một hành động thụ động, mà là một cuộc chiến thuộc linh chống lại chính mình, tội lỗi và những lôi kéo của con đường rộng.
Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Giáo lý này không chỉ để suy ngẫm, mà phải định hình cách chúng ta sống và lựa chọn mỗi ngày.
1. Tự Kiểm Tra Thuộc Linh Thường Xuyên:
Chúng ta phải thành thật hỏi lòng mình: “Tôi đang đi trên con đường nào?” Sự thu hút của con đường rộng rất tinh vi. Nó có thể len lỏi vào Hội Thánh dưới dạng sự dễ dãi trong giáo lý, chạy theo số lượng hơn chất lượng, hoặc đề cao sự thành công trần tục. Hãy dùng Lời Chúa làm tiêu chuẩn để kiểm tra (Hê-bơ-rơ 4:12).
2. Can Đảm Đi Ngược Dòng và Sống Khác Biệt:
Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi sống khác biệt, là “muối của đất” và “ánh sáng cho thế gian” (Ma-thi-ơ 5:13-14). Điều này đòi hỏi can đảm để không đi theo đám đông trong những lựa chọn đạo đức, lối sống, hay giá trị. Sẵn sàng chịu sự hiểu lầm, chế giễu vì trung thành với Chúa.
3. Giữ Vững Sự Kỷ Luật Thuộc Linh:
Con đường chật đòi hỏi kỷ luật: kỷ luật học Lời Chúa, cầu nguyện, thờ phượng, và giao tiếp với các thánh đồ. Những điều này giúp chúng ta giữ vững lập trường, được nuôi dưỡng và sửa trị để không bị lôi kéo ra khỏi con đường hẹp.
4. Rao Truyền Tin Lành Cách Khẩn Thiết và Trung Thực:
Hiểu về hai con đường thúc giục chúng ta chia sẻ Tin Lành với tình yêu thương và sự khẩn thiối. Chúng ta không thể im lặng khi biết rằng nhiều người đang vui vẻ bước trên con đường rộng dẫn đến hư mất. Hãy trung thực về sự hẹp của cổa và sự chật của đường, nhưng cũng loan báo vinh quang của sự sống đời đời trong Christ.
Kết Luận: Lựa Chọn Khôn Ngoan Trước Mặt Chúa
Cổng dẫn đến sự hủy diệt rộng không phải vì Đức Chúa Trời muốn ai hư mất (II Phi-e-rơ 3:9), nhưng vì Ngài tôn trọng sự lựa chọn tự do của con người. Sự rộng rãi ấy phản ánh tấm lòng rộng mở của con người đối với tội lỗi và sự phản loạn, đồng thời phơi bày sự lừa dối tinh vi của ma quỷ và thế gian.
Lời cảnh báo của Chúa Giê-xu trong Ma-thi-ơ 7:13 là lời yêu thương tối thượng. Ngài không che giấu sự thật khó khăn. Ngài vạch rõ hai con đường để chúng ta có thể chọn lựa cách sáng suốt. Con đường rộng đầy hứa hẹn về sự thoải mái trước mắt, nhưng kết thúc trong thảm họa đời đời. Con đường hẹp đầy thách thức và sự từ bỏ, nhưng dẫn đến sự sống, sự vui mừng trọn vẹn và vinh hiển đời đời với Chúa.
Cuối cùng, chúng ta hãy nhớ rằng, mặc dù con đường là chật, nhưng Chúa Giê-xu đã đi trước và Ngài đi cùng chúng ta. Ân điển Ngài đủ cho chúng ta (II Cô-rinh-tô 12:9). Sự lựa chọn khôn ngoan nhất mà một người có thể thực hiện trong đời, là từ bỏ con đường rộng của thế gian, ăn năn tội lỗi, và bước đi bằng đức tin trên con đường hẹp dẫn đến sự sống, với Chúa Giê-xu là Đấng Dẫn Lối và là Cứu Chúa trọn đời.