Kinh thánh nói gì về việc nhập cư bất hợp pháp?

Trong một thế giới ngày càng toàn cầu hóa, vấn đề di cư và nhập cư trở nên phức tạp, gây ra nhiều tranh luận về chính trị, xã hội và đạo đức. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi không chỉ tuân theo luật pháp đất nước mà còn phải vâng theo Lời Đức Chúa Trời là tiêu chuẩn tối cao. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khảo sát các nguyên tắc Kinh Thánh liên quan đến thân phận con người, cách đối xử với người ngoại kiều, và trách nhiệm của chúng ta trong xã hội, từ đó tìm ra ánh sáng cho vấn đề nhập cư bất hợp pháp.

Trước khi đi vào vấn đề cụ thể, chúng ta phải thiết lập nền tảng thần học về phẩm giá con người. Mỗi một con người đều được tạo dựng nên theo hình ảnh của Đức Chúa Trời (Sáng Thế Ký 1:27). Điều này ban cho mọi người, bất kể chủng tộc, địa vị hay tình trạng pháp lý, một phẩm giá bẩm sinh và giá trị tuyệt đối trước mặt Đức Chúa Trời.

Một chủ đề xuyên suốt Kinh Thánh là hình ảnh của “khách lạ” (tiếng Hê-bơ-rơ: ger - גֵּר). Dân Y-sơ-ra-ên được nhắc nhở nhiều lần rằng họ từng là “khách lạ trong xứ Ê-díp-tô” (Xuất Ê-díp-tô Ký 22:21, 23:9; Lê-vi Ký 19:34). Kinh nghiệm lịch sử này trở thành nền tảng cho luật đạo đức của họ: vì đã từng là kẻ yếu thế, bị áp bức, nên họ phải đối xử tử tế với những người yếu thế và ngoại kiều sống giữa họ. Đức Chúa Trời bày tỏ rõ ràng Ngài là Đấng bảo vệ những người dễ bị tổn thương này: “Vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi... thi hành sự công bình cho kẻ mồ côi, và người góa bụa; Ngài thương người khách lạ, ban đồ ăn và áo xống cho người.” (Phục Truyền Luật Lệ Ký 10:17-18).

Luật pháp Môi-se đã đặt ra những quy định rõ ràng và nhân đạo cho việc đối xử với người ngoại kiều:

1. Cấm Ngược Đãi và Áp Bức: “Các ngươi chớ nên ức hiếp khách ngoại bang... vì các ngươi đã làm khách ngoại bang trong xứ Ê-díp-tô.” (Xuất Ê-díp-tô Ký 22:21, 23:9). Sự lặp lại nhấn mạnh tầm quan trọng của mạng lệnh này.

2. Đối Xử Công Bình Như Công Dân: Người ngoại kiầu được hưởng sự bảo vệ của luật pháp như nhau. “Luật pháp về kẻ sát nhân... đồng một luật lệ cho các ngươi và cho khách ngoại bang.” (Dân Số Ký 35:15). Họ cũng được nghỉ ngơi trong ngày Sa-bát (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:10, 23:12).

3. Được Chia Phần Trong Sự Ban Phước: Trong những dịp đặc biệt như năm Sa-bát (năm thứ bảy cho đất nghỉ) và năm hân hỉ, sản vật tự nhiên trên đất là để “cho tôi tớ ngươi, cho kẻ khách lạ...” (Lê-vi Ký 25:6).

4. Kêu Gọi Yêu Thương: Đỉnh cao của các mạng lệnh là: “Khách lạ kiều ngụ trong các ngươi, thì hãy coi như kẻ bổn xứ giữa các ngươi; hãy thương yêu nó như mình, vì các ngươi đã làm khách kiều ngụ trong xứ Ê-díp-tô. Ta là Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của các ngươi.” (Lê-vi Ký 19:34). Mạng lệnh “yêu người lân cận như mình” (câu 18) được mở rộng một cách đặc biệt để bao gồm cả người ngoại kiều.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng những “khách lạ” này thường là những người sống hợp pháp trong cộng đồng Y-sơ-ra-ên, có thể là lao động nhập cư hoặc tị nạn. Luật pháp vẫn có những quy định về việc phân biệt trong một số nghi lễ tôn giáo (ví dụ: không được ăn của lễ thánh nếu chưa chịu cắt bì), nhưng về quyền con người cơ bản và sự công bằng xã hội, họ được đối xử bình đẳng.

Chúa Giê-xu Christ đã mang đến một cách mạng trong nhận thức về cộng đồng và biên giới. Ngài phá vỡ những rào cản truyền thống giữa người Do Thái và dân ngoại (người Sa-ma-ri là một ví dụ điển hình trong Lu-ca 10:25-37). Trong dụ ngôn Người Sa-ma-ri nhân lành, Chúa Giê-xu định nghĩa “người lân cận” (tiếng Hy Lạp: plēsion - πλησίον) không phải là người cùng chủng tộc hay tôn giáo, mà là bất cứ ai đang trong cơn hoạn nạn, cần sự giúp đỡ.

Trong sự mô tả về sự phán xét cuối cùng, Chúa Giê-xu đồng hóa chính Ngài với những người thấp kém nhất, bao gồm “khách lạ”: “Vì ta đã đói, các ngươi cho ta ăn; ta khát, các ngươi cho ta uống; ta là khách lạ, các ngươi tiếp rước ta.” (Ma-thi-ơ 25:35). Khi người công bình thắc mắc, Ngài đáp: “Hễ các ngươi đã làm việc đó cho một người trong những người rất hèn mọn nầy của anh em ta, ấy là đã làm cho chính mình ta vậy.” (Ma-thi-ơ 25:40). Việc tiếp đãi khách lạ trở thành một thước đo cho đời sống đạo thực chất.

Các Sứ đồ cũng phát triển ý tưởng này. Sứ đồ Phao-lô dạy: “Vậy anh em chẳng phải là khách lạ, cũng chẳng phải kẻ ở trọ nữa, nhưng là người đồng quốc với các thánh đồ và là người nhà của Đức Chúa Trời.” (Ê-phê-sô 2:19). Trong Chúa Giê-xu, biên giới quốc gia, chủng tộc bị phá đổ (Ga-la-ti 3:28). Tuy nhiên, chính nhận thức mình từng là “khách lạ” thuộc linh, được Chúa tiếp nhận bởi ân điển, phải thúc đẩy chúng ta đối xử tử tế với những người “khách lạ” về mặt thể chất xung quanh mình.

Một mặt Kinh Thánh dạy lòng nhân ái với người ngoại kiều, mặt khác cũng dạy sự vâng phục nhà cầm quyền. Sứ đồ Phao-lô viết: “Mỗi người phải phục quyền trên mình, vì không có quyền nào mà không bởi Đức Chúa Trời... Kẻ làm điều lành chớ sợ quyền, nhưng kẻ làm điều dữ thì nên sợ.” (Rô-ma 13:1, 3). Phi-e-rơ cũng dạy: “Hãy vì Chúa phục các quyền trên... Hãy tôn trọng vua.” (I Phi-e-rơ 2:13, 17).

Điều này đặt ra một căng thẳng thần học: Làm thế nào để vừa vâng phục chính quyền (bao gồm luật di trú), vừa thể hiện lòng thương xót và sự công bằng của Chúa đối với người nhập cư, kể cả những người có thể ở trong tình trạng bất hợp pháp? Kinh Thánh không cung cấp một câu trả lời đơn giản, nhưng cho chúng ta những nguyên tắc để cân bằng:

1. Thẩm Quyền Tối Cao Của Đức Chúa Trời: Khi luật pháp loài người mâu thuẫn trực tiếp với mạng lệnh rõ ràng của Đức Chúa Trời, thì “thế nào, phải vâng lời Đức Chúa Trời hơn là vâng lời người ta.” (Công vụ 5:29). Ví dụ, nếu luật pháp cấm giúp đỡ người sắp chết đói, thì mạng lệnh yêu thương và cứu mạng sống phải được ưu tiên.

2. Tinh Thần và Mục Đích Của Luật Pháp: Chúa Giê-xu dạy chúng ta nhìn vào tinh thần của luật pháp (yêu thương, công bình, thương xót) chứ không chỉ vẻ bề ngoài (Ma-thi-ơ 23:23).

3. Phân Biệt Giữa Cá Nhân và Chính Quyền: Trách nhiệm của Cơ Đốc nhân với tư cách cá nhân là làm điều thiện cho mọi người (Ga-la-ti 6:10). Trách nhiệm của chính quyền là thiết lập trật tự và công lý (Rô-ma 13:4). Cá nhân tín hữu có thể và nên thể hiện lòng nhân từ, trong khi vẫn ủng hộ một hệ thống pháp luật công bằng và nhân đạo.

Từ những nguyên tắc Kinh Thánh trên, chúng ta có thể rút ra một số ứng dụng thực tiễn:

1. Thay Đổi Quan Điểm: Nhìn người nhập cư, bất kể tình trạng pháp lý, trước hết như những con người được tạo dựng theo hình ảnh Đức Chúa Trời, có những câu chuyện, nỗi sợ hãi và hy vọng riêng. Tránh ngôn ngữ vô nhân tính hay kỳ thị.

2. Thực Hành Lòng Nhân Ái Cá Nhân: Làm theo gương Chúa Giê-xu và lời dạy trong Ma-thi-ơ 25. Điều này có thể bao gồm:
- Cung cấp thức ăn, quần áo, chỗ ở tạm thời trong khả năng.
- Thăm viếng, an ủi, chia sẻ Phúc Âm.
- Hỗ trợ pháp lý hoặc tư vấn thông qua các tổ chức Cơ Đốc.
- Dạy tiếng, kỹ năng để họ hội nhập.

3. Cầu Nguyện: Cầu nguyện cho người nhập cư được an toàn, tìm được nơi ở ổn định và nhận biết Chúa. Cũng cầu nguyện cho các nhà lãnh đạo chính phủ có sự khôn ngoan từ Đức Chúa Trời để đưa ra các chính sách vừa bảo vệ chủ quyền quốc gia, vừa thể hiện lòng nhân đạo và công lý (I Ti-mô-thê 2:1-2).

4. Vận Động Cho Chính Sách Công Bằng và Nhân Đạo: Là công dân, Cơ Đốc nhân có thể và nên lên tiếng ủng hộ những cải cách luật di trú phản ánh các giá trị Kinh Thánh về công lý, lòng thương xót và sự chăm sóc cho người yếu thế (Châm Ngôn 31:8-9).

5. Sống Vâng Phục Luật Pháp Cách Khôn Ngoan: Nỗ lực sống trong khuôn khổ pháp luật, đồng thời tìm kiếm những con đường hợp pháp để hỗ trợ (ví dụ: hỗ trợ tị nạn hợp pháp, bảo lãnh diện gia đình...). Không khuyến khích hay hỗ trợ các hành vi phạm tội (như làm giả giấy tờ), nhưng luôn sẵn sàng làm điều thiện lành khi có cơ hội.

6. Tập Trung Vào Phúc Âm: Nhu cầu tối thượng của mọi người, kể cả người nhập cư, là được hòa thuận với Đức Chúa Trời qua Chúa Giê-xu Christ. Cách đối xử nhân ái của chúng ta là cánh cửa mở ra để chia sẻ về “người khách lạ” vĩ đại đã từ trời xuống thế để cứu chúng ta (Giăng 1:14), và về quê hương vĩnh cửu mà chúng ta đang hướng đến (Phi-líp 3:20).

Kinh Thánh không đưa ra một đánh giá đơn giản “hợp pháp” hay “bất hợp pháp” về vấn đề di cư hiện đại, nhưng nó cung cấp một khuôn khổ đạo đức phong phú và đầy thách thức. Chúng ta được gọi để nhìn thấy phẩm giá của Đức Chúa Trời trong mỗi con người di cư, nhớ rằng mình từng là “khách lạ” thuộc linh cần ân điển, và thể hiện lòng thương xót thực tiễn như Chúa Giê-xu đã làm. Đồng thời, chúng ta sống như những công dân có trách nhiệm, tôn trọng luật pháp và cầu nguyện, vận động cho một hệ thống công lý hơn.

Cuối cùng, thái độ của chúng ta phải được định hình bởi tình yêu của Đấng Christ – một tình yêu vượt qua mọi biên giới, không dễ dãi nhưng đầy lẽ thật, vừa công bình vừa nhân từ. Trong một thế giới đầy rẫy sự chia rẽ, Hội Thánh có cơ hội tuyệt vời để trở thành một cộng đồng của lòng hiếu khách thiên thượng, nơi mọi người đều tìm thấy phẩm giá, sự an toàn và hy vọng cứu rỗi trong Danh Chúa Giê-xu Christ.