Những Thuộc Tính Của Đức Chúa Trời
Khi chúng ta bắt đầu hành trình tìm hiểu về Đức Chúa Trời, một câu hỏi căn bản và sâu sắc được đặt ra: “Ngài là Đấng như thế nào?” Không như các thần tượng vô tri vô giác, Đức Chúa Trời của Kinh Thánh đã tự bày tỏ chính mình Ngài cho loài người qua công trình sáng tạo, qua Lời phán của Ngài, và trọn vẹn nhất qua Con Một của Ngài là Chúa Giê-xu Christ. Việc nghiên cứu các thuộc tính (attributes) của Đức Chúa Trời không chỉ là một bài tập thần học trí thức, mà là nền tảng cho mối tương gọi sống động, đức tin vững vàng, và sự thờ phượng chân thật. Các thuộc tính này là những phẩm chất bản thể vốn có và không thay đổi của Đức Chúa Trời, giúp chúng ta hiểu biết phần nào về bản tính siêu việt, thánh khiết và yêu thương của Ngài.
I. Phân Loại Các Thuộc Tính Của Đức Chúa Trời
Trong thần học Cơ Đốc, các thuộc tính của Đức Chúa Trời thường được phân thành hai nhóm chính, dựa trên cách Ngài liên hệ với thế giới được dựng nên:
- Thuộc Tính Tự Hữu (Incommunicable Attributes): Là những thuộc tính chỉ thuộc riêng về Đức Chúa Trời, không thể chia sẻ hay truyền đầy đủ cho tạo vật của Ngài. Chúng nói lên sự siêu việt, khác biệt hoàn toàn và tự tồn tại của Ngài.
- Thuộc Tính Có Thể Biết Được (Communicable Attributes): Là những thuộc tính mà Đức Chúa Trời, trong ân điển của Ngài, có thể chia sẻ hay phản chiếu nơi tạo vật, đặc biệt là nơi con người được tạo dựng theo hình ảnh Ngài và được tái tạo trong Chúa Christ.
Sự phân chia này giúp chúng ta cân bằng giữa việc nhận biết Đức Chúa Trời là Đấng hoàn toàn khác biệt (Thánh) và đồng thời là Đấng có thể được biết đến, tương giao và trở nên giống như.
II. Khám Phá Các Thuộc Tính Tự Hữu Của Đức Chúa Trời
1. Tự Hữu Hằng Hữu (Aseity)
Đức Chúa Trời là Đấng Tự Hữu. Ngài không có khởi đầu, không có nguyên nhân, và không lệ thuộc vào bất cứ điều gì ngoài chính mình Ngài để tồn tại. Danh xưng Ngài bày tỏ cho Môi-se tại núi Hô-rếp, “TA LÀ ĐẤNG TỰ HỮU HẰNG HỮU” (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14), trong tiếng Hê-bơ-rơ là “Yahweh” (יהוה), diễn tả sự hiện hữu tuyệt đối, nguồn mọi sự hiện hữu. Sứ đồ Phao-lô cũng tuyên bố: “Vì trong Ngài muôn vật đã được dựng nên... muôn vật đều là bởi Ngài và vì Ngài mà được dựng nên” (Cô-lô-se 1:16). Ngài là nguồn sống, không cần chúng ta, nhưng chúng ta thảy đều cần Ngài (Công vụ 17:25).
2. Vô Hạn (Infinity) & Duy Nhất (Unity)
Đức Chúa Trời là vô hạn, không bị giới hạn bởi không gian, thời gian hay bất kỳ điều kiện nào của tạo vật. “Kìa, các dân tộc khác nào giọt nước trong thùng và như hột bụi trên cân... Nầy, các cù lao như hột bụi nhỏ...” (Ê-sai 40:15). Sự vô hạn của Ngài trong không gian được gọi là sự hiện diện khắp nơi (Omnipresence): “Nếu tôi lên trời, Chúa ở tại đó, Và nếu tôi nằm dưới âm phủ, kìa, Chúa cũng có ở đó” (Thi Thiên 139:8). Sự vô hạn trong tri thức được gọi là sự biết khắp mọi sự (Omniscience): “Ấy là Ngài biết những sự huyền nhiệm của sự tối tăm, Và sự sáng ở với Ngài” (Đa-ni-ên 2:22). Sự vô hạn trong quyền năng được gọi là sự toàn năng (Omnipotence): “...vì không có sự gì mà Chúa chẳng làm được” (Lu-ca 1:37).
Đồng thời, Ngài là Duy Nhất (Phục Truyền 6:4). Sự duy nhất này không đơn thuần là số ít, mà là sự toàn vẹn, hòa hợp và không phân chia trong bản thể Ngài. Đây là nền tảng cho mặc khải sau này về Chúa Ba Ngôi: Một Đức Chúa Trời hiện hữu trong ba Ngôi Vị.
3. Bất Biến (Immutability)
Đức Chúa Trời không hề thay đổi trong bản thể, thuộc tính, mục đích và lời hứa của Ngài. “Vì ta, Đức Giê-hô-va, không hề thay đổi...” (Ma-la-chi 3:6). Trong Tân Ước, chúng ta đọc: “Mọi ân điển tốt lành cùng sự ban cho trọn vẹn đều đến từ nơi cao và bởi Cha sáng láng mà xuống, trong Ngài chẳng có một sự thay đổi, cũng chẳng có bóng của sự biến cải nào” (Gia-cơ 1:17). Từ Hy Lạp được dùng trong Gia-cơ 1:17 cho “thay đổi” (parallagē) và “biến cải” (tropē) nhấn mạnh sự hoàn toàn không dao động, không xoay chiều. Điều này đảm bảo rằng lời hứa cứu rỗi của Ngài là chắc chắn và tình yêu của Ngài là không dao động.
III. Khám Phá Các Thuộc Tính Có Thể Biết Được Của Đức Chúa Trời
1. Thánh Khiết (Holiness)
Đây có lẽ là thuộc tính trọng tâm mô tả bản chất của Đức Chúa Trời. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, “qadosh” (קָדוֹשׁ) hàm ý sự tách biệt, thanh sạch, trọn vẹn và khác biệt hoàn toàn khỏi mọi điều ô uế. Các thiên sứ không ngừng reo lên: “Thánh thay, thánh thay, thánh thay là Đức Giê-hô-va vạn quân!” (Ê-sai 6:3). Sự thánh khiết của Đức Chúa Trời không chỉ là sự trong sạch đạo đức, mà là sự toàn hảo tuyệt đối về mọi phương diện. Chính vì Ngài thánh khiết, nên tội lỗi không thể chịu đựng được trước mặt Ngài. Sự thánh khiết này cũng là tiêu chuẩn cho dân sự Ngài: “Các ngươi phải nên thánh, vì ta là thánh” (Lê-vi Ký 11:44). Trong Tân Ước, sự thánh khiết được bày tỏ nơi Chúa Giê-xu, Đấng “chẳng hề biết tội lỗi” (II Cô-rinh-tô 5:21) và là của lễ thánh khiết dâng lên vì chúng ta.
2. Yêu Thương (Love)
Tình yêu của Đức Chúa Trời không phải là một cảm xúc bất định, mà là bản chất hành động vì lợi ích tối cao của đối tượng được yêu. “Đức Chúa Trời là sự yêu thương” (I Giăng 4:8). Từ Hy Lạp “agapē” (ἀγάπη) mô tả tình yêu tự nguyện, hy sinh, vị tha. Đỉnh cao của tình yêu này được bày tỏ tại thập tự giá: “Nhưng Đức Chúa Trời tỏ lòng yêu thương Ngài đối với chúng ta, khi chúng ta còn là người có tội, thì Đấng Christ vì chúng ta chịu chết” (Rô-ma 5:8). Tình yêu agapē của Đức Chúa Trời là nguồn gốc của sự cứu rỗi và là mệnh lệnh cho đời sống Cơ Đốc nhân (Giăng 13:34-35).
3. Công Bình & Công Chính (Righteousness & Justice)
Đức Chúa Trời hoàn toàn công bình (tsaddiq trong tiếng Hê-bơ-rơ, dikaiosynē trong tiếng Hy Lạp). Ngài luôn hành động đúng theo bản tính thánh khiết của Ngài, tuân theo chính tiêu chuẩn hoàn hảo của Ngài. Sự công bình này bao gồm cả việc thưởng phạt công minh. “Vì Đức Giê-hô-va là công bình, Ngài yêu sự công bình” (Thi Thiên 11:7). Sự công bình đòi hỏi hình phạt cho tội lỗi, và chính tại thập tự giá, sự công bình và tình yêu của Đức Chúa Trời gặp nhau: Chúa Giê-xu, Đấng Công Bình, gánh chịu sự hình phạt thay cho kẻ có tội, để Đức Chúa Trời vừa là “Đấng công bình và là Đấng làm cho kẻ tin Đức Chúa Jêsus được xưng công bình” (Rô-ma 3:26).
4. Thành Tín & Chân Thật (Faithfulness & Truth)
Đức Chúa Trời là chân thật, không thể nói dối (Dân Số Ký 23:19). Lời Ngài là chân lý tuyệt đối (Giăng 17:17). Sự thành tín của Ngài (‘emunah trong Hê-bơ-rơ) là sự đáng tin cậy, kiên định và giữ vững giao ước. “Phước cho những kẻ... có lòng tin cậy nơi Đức Giê-hô-va! Đức Giê-hô-va là sức mạnh và là cái khiên của họ; Lòng những kẻ trông cậy Ngài được nương cậy Ngài” (Thi Thiên 28:7). Sự thành tín của Ngài là nền tảng cho mọi lời hứa và niềm hy vọng của chúng ta (I Cô-rinh-tô 1:9).
IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Trong Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Hiểu biết về các thuộc tính của Đức Chúa Trời không phải để tích trữ kiến thức, mà để biến đổi đời sống. Dưới đây là một số ứng dụng thiết thực:
- Nền Tảng cho Sự Thờ Phượng Chân Thật: Chúng ta thờ phượng vì Ngài “xứng đáng” (Khải Huyền 4:11). Sự hiểu biết về sự thánh khiết, oai nghi, tình yêu và ân điển của Ngài đổ đầy lòng chúng ta với sự kính sợ, biết ơn và ngợi khen.
- Nguồn An Ủi và Bình An trong Mọi Hoàn Cảnh: Biết rằng Đức Chúa Trời toàn năng, chủ tể, yêu thương và thành tín, chúng ta có thể phó thác mọi lo âu cho Ngài (I Phi-e-rơ 5:7). Sự bất biến của Ngài là bàn đá vững chắc giữa một thế giới đầy biến động.
- Động Lực cho Đời Sống Thánh Khiết: Lời kêu gọi “Hãy nên thánh, vì ta là thánh” dựa trên thuộc tính của Ngài. Chúng ta được kêu gọi phản chiếu bản tính thánh khiết, yêu thương, thành tín của Ngài trong cách đối xử với người khác (Ê-phê-sô 5:1-2).
- Niềm Tin Quyết cho Sự Cứu Rỗi: Sự công bình và tình yêu của Đức Chúa Trời được thỏa mãn trọn vẹn trong Chúa Giê-xu Christ. Điều này đảm bảo rằng sự cứu rỗi của chúng ta là chắc chắn, không dựa trên cảm xúc hay thành tích của chúng ta, mà dựa trên chính bản tính thành tín và công bình của Đức Chúa Trời (II Ti-mô-thê 2:13).
- Hướng Dẫn cho Sự Cầu Nguyện: Chúng ta có thể cầu nguyện với sự tự tin, dựa trên các thuộc tính của Ngài. Chẳng hạn, cầu xin sự tha thứ dựa trên lòng thương xót và sự thành tín của Ngài (I Giăng 1:9); cầu xin sự dẫn dắt dựa trên sự khôn ngoan và chân thật của Ngài.
Kết Luận
Hành trình tìm hiểu các thuộc tính của Đức Chúa Trời là hành trình suốt đời, và chúng ta sẽ không bao giờ thấu hiểu hết được. Tuy nhiên, những gì Ngài đã bày tỏ trong Kinh Thánh là đủ để chúng ta biết Ngài, tin cậy Ngài và yêu mến Ngài. Mọi thuộc tính của Đức Chúa Trời đều tìm thấy sự hòa hợp trọn vẹn và biểu hiện trọn vẹn nhất trong con người và công việc của Chúa Giê-xu Christ. Ngài là “hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được” (Cô-lô-se 1:15), là Lời trở nên xác thịt (Giăng 1:14). Khi chúng ta nhìn xem Chúa Giê-xu, chúng ta thấy Đức Chúa Trời của tình yêu thánh khiết, của ân điển công bình, của quyền năng khiêm nhường.
Ước mong sự hiểu biết này không dừng lại ở lý thuyết, mà thúc giục chúng ta bước vào mối tương giao ngày càng sâu nhiệm hơn với Ngài, để được biến đổi từ vinh quang đến vinh quang theo hình ảnh của Chúa Cứu Thế (II Cô-rinh-tô 3:18). Hãy để những thuộc tính diệu kỳ của Đức Chúa Trời trở thành la bàn định hướng, nguồn an ủi sâu xa, và động lực thờ phượng trọn đời cho mỗi chúng ta.