Các thuộc tính thông truyền và bất khả thông truyền của Đức Chúa Trời là gì?

Kinh Thánh mặc khải cho chúng ta biết Đức Chúa Trời là ai. Ngài không phải là một thực thể mơ hồ mà là Đấng có nhân cách và bản tính rõ ràng. Các thuộc tính của Đức Chúa Trời là những phẩm chất nội tại mô tả bản chất của Ngài. Trong thần học Cơ Đốc, các thuộc tính này thường được phân loại thành hai nhóm: thuộc tính bất khả thông truyền (incommunicable attributes) và thuộc tính thông truyền (communicable attributes). Việc hiểu biết các thuộc tính của Đức Chúa Trời không chỉ giúp chúng ta thờ phượng Ngài cách đúng đắn, mà còn định hình đời sống và mối tương giao của chúng ta với Ngài.

1. Thuộc Tính Bất Khả Thông Truyền của Đức Chúa Trời

Thuộc tính bất khả thông truyền là những đặc điểm duy nhất thuộc về Đức Chúa Trời, không thể được chia sẻ hay sở hữu bởi bất kỳ tạo vật nào. Chúng nhấn mạnh sự siêu việt và khác biệt hoàn toàn của Ngài so với mọi loài thọ tạo. Dưới đây là một số thuộc tính chính:

a. Tự Hữu (Aseity)

Đức Chúa Trời tồn tại bởi chính Ngài và không phụ thuộc vào bất cứ điều gì bên ngoài. Ngài là nguồn sống của chính mình và của muôn vật. Khi Môi-se hỏi danh Ngài, Đức Chúa Trời phán: “Ta là Đấng Tự Hữu Hằng Hữu” (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14). Chúa Giê-xu cũng khẳng định: “Vì Cha có sự sống trong chính mình Ngài” (Giăng 5:26).

b. Bất Biến (Immutability)

Đức Chúa Trời không thay đổi trong bản chất, mục đích và lời hứa của Ngài. “Vì Ta là Đức Giê-hô-va, Ta không hề thay đổi” (Ma-la-chi 3:6). Gia-cơ viết: “Mọi ân điển tốt lành và mọi sự ban cho trọn vẹn đều đến từ nơi cao và bởi Cha sáng láng, trong Ngài chẳng có một sự thay đổi, cũng chẳng có bóng của sự biến cải nào” (Gia-cơ 1:17).

c. Vô Hạn (Infinity)

Đức Chúa Trời không bị giới hạn bởi thời gian hay không gian. Điều này bao gồm hai khía cạnh: vĩnh cửu (eternality) và hiện diện khắp nơi (omnipresence).

• Vĩnh cửu: Ngài có từ trước vô cùng và sẽ tồn tại đến đời đời. “Trước khi núi non chưa sinh ra, Đất và thế gian chưa được dựng nên, Từ trước vô cùng cho đến đời đời, Ngài vẫn là Đức Chúa Trời” (Thi Thiên 90:2).
• Hiện diện khắp nơi: Ngài hiện diện ở mọi nơi cùng một lúc. “Tôi đi đâu khỏi Thần Chúa được? Tôi trốn đâu khỏi mặt Chúa? Nếu tôi lên trời, Chúa ở tại đó; nếu tôi nằm dưới âm phủ, kìa, Chúa cũng có ở đó” (Thi Thiên 139:7-8).

d. Đơn Nhất (Simplicity)

Đức Chúa Trời không phải là sự kết hợp của các phần; Ngài là một thể thống nhất trọn vẹn. “Hỡi Y-sơ-ra-ên, hãy nghe: Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng ta là Giê-hô-va có một không hai” (Phục Truyền Luật Lệ Ký 6:4). Chúa Giê-xu phán: “Đức Chúa Trời là Thần” (Giăng 4:24), tức là Ngài không có thân thể vật chất.

e. Chủ Quyền Tối Cao (Sovereignty)

Đức Chúa Trời cai trị mọi sự theo ý muốn toàn thiện của Ngài. “Đức Giê-hô-va đã làm mọi điều Ngài đã định trên trời và dưới đất, trong biển và các vực sâu” (Thi Thiên 135:6). Vua Nê-bu-cát-nết-sa tuyên bố: “Mọi dân trên đất đều bị kể như là không có; Ngài hành động theo ý muốn nơi cơ binh trên trời và giữa các dân trên đất. Không ai có thể cản tay Ngài và hỏi Ngài rằng: Ngài làm chi vậy?” (Đa-ni-ên 4:35).

f. Toàn Năng (Omnipotence)

Đức Chúa Trời có quyền năng vô hạn để thực hiện mọi điều phù hợp với bản tính của Ngài. Thiên sứ phán với Sa-ra: “Có việc chi Đức Giê-hô-va làm không được chăng?” (Sáng Thế Ký 18:14). Chúa Giê-xu dạy: “Đối với loài người điều đó không thể được, nhưng đối với Đức Chúa Trời mọi sự đều có thể” (Ma-thi-ơ 19:26).

g. Toàn Tri (Omniscience)

Đức Chúa Trời biết tất cả mọi sự một cách trọn vẹn, bao gồm quá khứ, hiện tại, tương lai và cả những điều thầm kín nhất. “Sự hiểu biết của Ngài thật vô hạn” (Thi Thiên 147:5). “Vì nếu lòng chúng ta cáo trách chúng ta, thì Đức Chúa Trời lại lớn hơn lòng chúng ta và biết cả mọi sự” (1 Giăng 3:20).

2. Thuộc Tính Thông Truyền của Đức Chúa Trời

Thuộc tính thông truyền là những phẩm chất của Đức Chúa Trời mà con người, được tạo dựng theo hình ảnh Ngài, có thể chia sẻ ở mức độ hữu hạn và bất toàn. Chúng cho thấy chúng ta có khả năng phản chiếu bản tính của Đấng Tạo Hóa. Dưới đây là những thuộc tính chính:

a. Thánh Khiết (Holiness)

Thánh khiết là bản chất tách biệt khỏi tội lỗi và trọn vẹn về đạo đức của Đức Chúa Trời. Tiếng Hê-bơ-rơ “qadosh” nghĩa là “biệt riêng ra”. Kinh Thánh tuyên bố: “Hãy nên thánh, vì Ta là thánh” (Lê-vi Ký 11:44; 1 Phi-e-rơ 1:16). Chúng ta được kêu gọi sống thánh khiết như Ngài là thánh.

b. Yêu Thương (Love)

Đức Chúa Trời là tình yêu (1 Giăng 4:8). Tình yêu của Ngài được bày tỏ qua việc Ngài ban Con Một của Ngài để cứu chuộc chúng ta (Giăng 3:16). Chúa Giê-xu truyền lệnh: “Các ngươi hãy yêu nhau; như Ta đã yêu các ngươi thể nào, thì các ngươi cũng hãy yêu nhau thể ấy” (Giăng 13:34).

c. Công Bình (Justice)

Đức Chúa Trời là Đấng công bình, Ngài yêu thích điều ngay thẳng và trừng phạt tội lỗi cách công minh. “Công việc của Đấng Tảng Đá là trọn vẹn; vì các đường lối Ngài là công bình. Đức Chúa Trời thành tín và vô tội; Ngài là công bình và chính trực” (Phục Truyền Luật Lệ Ký 32:4). Tiên tri Mi-chê tóm tắt: “Hãy làm điều công bình, ưa sự nhân từ và bước đi cách khiêm nhường với Đức Chúa Trời ngươi” (Mi-chê 6:8).

d. Thương Xót và Ân Điển (Mercy and Grace)

Thương xót là Đức Chúa Trời không ban cho chúng ta sự hình phạt mà chúng ta đáng chịu; ân điển là Ngài ban cho chúng ta những phước lành mà chúng ta không xứng đáng. “Nhưng Đức Chúa Trời giàu lòng thương xót, vì cớ lòng yêu thương lớn của Ngài đối với chúng ta, nên đang khi chúng ta chết vì tội mình, thì Ngài làm cho chúng ta sống với Đấng Christ – ấy là nhờ ân điển mà anh em được cứu” (Ê-phê-sô 2:4-5). Chúng ta cũng được kêu gọi: “Phước cho những kẻ hay thương xót, vì sẽ được thương xót!” (Ma-thi-ơ 5:7).

e. Nhẫn Nại (Patience)

Đức Chúa Trời chậm giận, kiên nhẫn chờ đợi con người ăn năn. “Chúa không chậm trễ về lời hứa của Ngài như mấy người kia tưởng đâu, nhưng Ngài lấy lòng nhịn nhục đối với anh em, không muốn cho một người nào chết mất, song muốn cho mọi người đều ăn năn” (2 Phi-e-rơ 3:9). Sự nhẫn nại của Ngài dẫn chúng ta đến sự ăn năn (Rô-ma 2:4).

f. Tốt Lành (Goodness)

Đức Chúa Trời hoàn toàn tốt lành và mọi điều Ngài làm đều tốt đẹp. “Khá nếm thử xem Đức Giê-hô-va tốt lành dường bao! Phước cho người nào nương náu mình nơi Ngài!” (Thi Thiên 34:8). Thánh Linh sản sinh bông trái tốt lành trong đời sống chúng ta (Ga-la-ti 5:22).

g. Thành Tín (Faithfulness)

Đức Chúa Trời luôn giữ lời hứa và trung tín với giao ước của Ngài. “Sự nhân từ Đức Giê-hô-va chẳng hết, lòng thương xót Ngài chẳng dứt. Mỗi buổi sáng thì lại mới, sự thành tín Ngài là lớn lắm” (Ca Thương 3:22-23). Ngài hứa không để chúng ta bị cám dỗ quá sức (1 Cô-rinh-tô 10:13).

h. Khôn Ngoan (Wisdom)

Đức Chúa Trời sở hữu sự khôn ngoan tuyệt đối, biết cách sử dụng mọi sự để đạt được mục đích tốt đẹp nhất. “Nguyền xin sự vinh hiển về nơi Đức Chúa Trời khôn ngoan có một, bởi Đức Chúa Giê-xu Christ, đời đời vô cùng! A-men.” (Rô-ma 16:27). Chúng ta có thể cầu xin sự khôn ngoan từ Ngài (Gia-cơ 1:5).

i. Chân Thật (Truthfulness)

Đức Chúa Trời là chân lý và lời Ngài là chân thật. Chúa Giê-xu phán: “Ta là đường đi, chân lý, và sự sống” (Giăng 14:6). Ngài cầu nguyện: “Xin Cha lấy lẽ thật khiến họ nên thánh; lời Cha tức là lẽ thật” (Giăng 17:17).

3. Ứng Dụng Thực Tiễn Trong Đời Sống Cơ Đốc

Việc nghiên cứu các thuộc tính của Đức Chúa Trời không chỉ là kiến thức thần học suông, mà phải biến thành sự thờ phượng và nếp sống hằng ngày.

a. Thờ Phượng và Kính Sợ

Những thuộc tính bất khả thông truyền của Đức Chúa Trời nhắc nhở chúng ta về sự siêu việt, oai nghi và vinh hiển của Ngài. Chúng ta đứng trước mặt Đấng Tự Hữu, Bất Biến, Toàn Năng, Toàn Tri, và chúng ta chỉ có thể thốt lên như tiên tri Ê-sai: “Khốn nạn cho tôi! Xong đời tôi rồi! Vì tôi là người có môi dơ dáy, tôi ở giữa một dân có môi dơ dáy, bởi mắt tôi đã thấy Vua, tức là Đức Giê-hô-va vạn quân” (Ê-sai 6:5). Sự nhận biết này dẫn đến lòng kính sợ Chúa và thờ phượng Ngài trong tâm thần và lẽ thật.

b. Tin Cậy và Phó Thác

Khi hiểu rằng Đức Chúa Trời là Đấng Chủ Quyền Tối Cao, Toàn Năng và Nhân Từ, chúng ta có thể hoàn toàn tin cậy Ngài trong mọi hoàn cảnh. Dù cuộc đời có nhiều biến động, Ngài không thay đổi. Lời hứa của Ngài là chắc chắn. Chúng ta có thể an nghỉ nơi Ngài (Thi Thiên 46:10).

c. Ăn Năn và Khiêm Nhường

Sự thánh khiết của Đức Chúa Trời phơi bày tội lỗi chúng ta. Khi chúng ta nhìn vào sự công bình của Ngài, chúng ta nhận ra mình bất toàn và cần sự tha thứ. Điều này dẫn đến sự ăn năn và nương cậy vào ân điển của Đấng Christ. Chúng ta cũng trở nên khiêm nhường, vì mọi sự lành đều đến từ Ngài.

d. Nên Giống Chúa

Các thuộc tính thông truyền cho chúng ta khuôn mẫu để phát triển nhân cách Cơ Đốc. Chúa Giê-xu mời gọi: “Hãy nên trọn vẹn như Cha các ngươi trên trời là trọn vẹn” (Ma-thi-ơ 5:48). Sứ đồ Phao-lô khuyên: “Hãy trở nên kẻ bắt chước Đức Chúa Trời như con cái rất yêu dấu của Ngài” (Ê-phê-sô 5:1). Nhờ Thánh Linh, chúng ta có thể bày tỏ tình yêu thương, lòng thương xót, sự công bình, đức tin, kiên nhẫn, và các phẩm chất khác của Đức Chúa Trời trong đời sống mình.

e. Rao Giảng và Chứng Đạo

Hiểu biết về Đức Chúa Trời giúp chúng ta truyền đạt chính xác về Ngài cho người khác. Khi nói về Chúa, chúng ta có thể trình bày Ngài vừa là Đấng siêu việt (bất khả thông truyền) vừa là Đấng gần gũi (thông truyền), Đấng xứng đáng được tôn thờ và cũng muốn có mối tương giao với con người.

4. Kết Luận

Các thuộc tính của Đức Chúa Trời mở ra cho chúng ta một kho tàng vô giá về sự hiểu biết Ngài. Chúng ta càng khám phá những thuộc tính bất khả thông truyền, chúng ta càng nhận thấy sự cao cả của Đức Chúa Trời; càng suy gẫm những thuộc tính thông truyền, chúng ta càng thấy được mục đích của Ngài khi tạo dựng chúng ta theo hình ảnh Ngài và kêu gọi chúng ta nên thánh. Hãy để những lẽ thật này thấm nhuần tâm trí, biến đổi đời sống, và thúc đẩy chúng ta tìm kiếm Ngài nhiều hơn nữa. Cuối cùng, mục tiêu của mọi sự hiểu biết về Đức Chúa Trời là yêu mến Ngài, vâng phục Ngài, và tôn vinh Ngài trọn đời sống chúng ta.