Đức Chúa Trời có tạo ra tội lỗi không?

Trong hành trình đức tin, một trong những câu hỏi thần học sâu sắc và thường gây tranh cãi nhất là: "Đức Chúa Trời có tạo ra tội lỗi không?" Câu hỏi này chạm đến cốt lõi của sự hiểu biết về bản tính Đức Chúa Trời, nguồn gốc của sự ác, và trách nhiệm của con người. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để làm sáng tỏ vấn đề, phân tích ngữ nghĩa từ nguyên Hy Lạp và Hê-bơ-rơ, và rút ra những ứng dụng thiết thực cho đời sống Cơ Đốc nhân.

Nếu Đức Chúa Trời là Đấng Tạo Hóa toàn năng, chủ tể mọi sự, và tội lỗi hiện hữu, thì phải chăng Ngài là nguyên nhân đầu tiên? Suy nghĩ này dẫn đến một nghịch lý khủng khiếp: Làm sao một Đức Chúa Trời thánh khiết và yêu thương lại có thể tạo ra điều phản nghịch và hủy diệt? Để giải đáp, chúng ta phải quay về nguồn mạch khải thị duy nhất và đáng tin cậy: Kinh Thánh. Lời Chúa cho chúng ta thấy một bức tranh rõ ràng về bản tính của Ngài và nguồn gốc thực sự của tội lỗi.

Trước khi tra xét nguồn gốc tội lỗi, chúng ta phải hiểu Đấng đang bị chất vấn. Kinh Thánh mô tả Đức Chúa Trời cách nhất quán là thánh khiết tuyệt đối. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ "thánh" (qadosh) mang ý nghĩa phân cách, tách biệt, thuộc về lãnh vực thiêng liêng, hoàn toàn khác biệt và trong sạch.

"Các chê-ru-bim đứng bên trên hòm giao ước, xòe cánh ra che trên nắp thi ân. Đó là nơi mà ta sẽ gặp ngươi, và từ trên nắp thi ân, giữa hai chê-ru-bim, ta sẽ truyền mọi mạng lịnh cho ngươi về dân Y-sơ-ra-ên." (Xuất Ê-díp-tô Ký 25:22)

Sự thánh khiết của Đức Chúa Trời không chỉ là một phẩm tính mà là chính bản thể của Ngài. Tiên tri Ê-sai trong khải tượng đã thấy các sê-ra-phim reo lên: "Thánh thay, Thánh thay, Thánh thay là Đức Giê-hô-va vạn quân" (Ê-sai 6:3). Sự lặp lại ba lần nhấn mạnh sự thánh khiết tuyệt đối và trọn vẹn của Ba Ngôi Đức Chúa Trời. Sứ đồ Giăng cũng khẳng định: "Đức Chúa Trời là sự sáng, trong Ngài chẳng có sự tối tăm đâu" (1 Giăng 1:5).

Từ nguyên Hy Lạp cho "tội lỗi" là hamartia, nghĩa đen là "trật mục tiêu", không đạt đến tiêu chuẩn hoàn hảo của Đức Chúa Trời. Bản tính của Đức Chúa Trời là tiêu chuẩn đó. Vì Ngài là thánh khiết hoàn toàn, Ngài không thể là nguồn gốc của điều gì trái ngược với chính Ngài. Gia-cơ viết rất rõ: "Khi bị cám dỗ, chớ có ai nói: Ấy là Đức Chúa Trời cám dỗ tôi; vì Đức Chúa Trời chẳng bị sự ác nào cám dỗ được, và chính Ngài cũng không cám dỗ ai" (Gia-cơ 1:13). Câu Kinh Thánh này phủ nhận trực tiếp ý tưởng Đức Chúa Trời tạo ra hoặc gây ra tội lỗi.

Vậy tội lỗi bắt nguồn từ đâu? Kinh Thánh chỉ rõ nguồn gốc đầu tiên của tội lỗi không phải từ Đức Chúa Trời, mà từ một thọ tạo có ý chí tự do: ma quỷ (Sa-tan) và sau đó là con người.

1. Trong Thiên Sứ: Tiên tri Ê-xê-chi-ên và Ê-sai mô tả sự sa ngã của một thiên sứ được tạo dựng toàn hảo, gọi là "Lúc-sơ" hay "sao mai" (Ê-xê-chi-ên 28:12-15, Ê-sai 14:12-14). Nguyên nhân là lòng kiêu ngạo: "Lòng ngươi đã kiêu ngạo vì sự đẹp đẽ của ngươi" (Ê-xê-chi-ên 28:17). Sa-tan, thọ tạo được ban cho ý chí tự do, đã lựa chọn phản loạn chống lại Đấng Tạo Hóa. Tội lỗi bắt đầu từ sự lựa chọn tự nguyện này.

2. Trong Loài Người: Sách Sáng Thế Ký ghi lại câu chuyện nguyên thủy. Đức Chúa Trời tạo dựng A-đam và Ê-va trong tình trạng vô tội và toàn hảo, đặt họ trong vườn Ê-đen với một điều răn rõ ràng (Sáng Thế Ký 2:16-17). Con rắn (Sa-tan) cám dỗ họ, nhưng chính A-đam và Ê-va đã lựa chọn bất tuân. "Người nữ thấy trái cây đó... bèn hái ăn, rồi trao cho chồng đứng gần mình, chồng cũng ăn nữa" (Sáng Thế Ký 3:6). Hành động "hái" và "ăn" là hành động có chủ ý của ý chí tự do. Tội lỗi đã xâm nhập thế gian "bởi một người" (Rô-ma 5:12).

Một khúc mắc then chốt là: Nếu Đức Chúa Trời toàn tri, Ngài biết trước tội lỗi sẽ xảy ra, vậy việc tạo dựng những thọ tạo có ý chí tự do có đồng nghĩa với việc Ngài "chịu trách nhiệm" gián tiếp không? Đây là lúc cần phân biệt giữa nguyên nhân chính và điều kiện cần.

Đức Chúa Trời tạo dựng khả năng lựa chọn (ý chí tự do), vì không có sự lựa chọn thật sự thì không có tình yêu thật sự. Tình yêu đích thực đòi hỏi sự tự nguyện. Đức Chúa Trời muốn có mối tương giao tình yêu với thọ tạo, nên Ngài ban cho họ khả năng chọn lựa yêu Ngài hoặc khước từ Ngài. Tuy nhiên, Ngài không tạo ra sự lựa chọn sai trái cụ thể. Ngài tạo ra bối cảnh trong đó sự lựa chọn có thể xảy ra, nhưng chính thọ tạo là tác nhân thực hiện hành vi phạm tội.

Thí dụ, một người cha có thể cho con mình chìa khóa xe, biết rằng đứa con có thể lái xe an toàn hoặc phóng nhanh vượt ẩu. Việc cho chìa khóa không khiến người cha trở thành nguyên nhân của tai nạn nếu đứa con chọn phóng nhanh. Tương tự, Đức Chúa Trời tạo dựng thế giới tốt lành (Sáng Thế Ký 1:31) và ban ý chí tự do, nhưng Ngài không ép buộc sự vâng lời máy móc, cũng không tạo ra hành động bất tuân.

Câu hỏi thường được đặt ra: "Tại sao Đức Chúa Trời toàn năng không tiêu diệt tội lỗi ngay từ đầu?" Câu trả lời nằm trong sự nhẫn nại và kế hoạch cứu chuộc vĩ đại của Ngài. Đức Chúa Trời không tạo ra tội lỗi, nhưng trong sự toàn tri và quyền tể trị của Ngài, Ngài cho phép nó hiện hữu trong một thời gian, để qua đó, bản tính thánh khiết, công bình và ân điển của Ngài được bày tỏ trọn vẹn.

Sứ đồ Phao-lô giải thích trong Rô-ma 9:22-23 về việc Đức Chúa Trời "chịu đựng với lòng khoan nhịn lớn những bình đáng giận", để làm bày tỏ sự giàu có của vinh hiển Ngài trên những bình thương xót. Điều này không có nghĩa Ngài là tác giả của sự ác, nhưng Ngài kiểm soát mọi hậu quả của nó và cuối cùng sẽ đắc thắng nó vì mục đích tối hậu của Ngài.

Đỉnh điểm của kế hoạch này là Chúa Giê-xu Christ. Tội lỗi, dù không do Đức Chúa Trời tạo ra, đã được Ngài giải quyết một lần đủ cả trên thập tự giá. "Đức Chúa Trời đã làm cho Đấng vốn chẳng biết tội lỗi trở nên tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta nhờ Đấng đó mà được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời" (2 Cô-rinh-tô 5:21). Sự công bình của Đức Chúa Trời đòi hỏi tội lỗi phải bị trừng phạt; tình yêu của Ngài cung ứng Con Một làm sinh tế chuộc tội.

Chân lý này không chỉ là lý thuyết thần học, mà có sức biến đổi đời sống chúng ta.

1. Sống Với Sự Tin Quyết Về Bản Tính Chúa: Hiểu rằng Đức Chúa Trời hoàn toàn thánh khiết và không phải là nguồn gốc của điều ác trong đời chúng ta, giúp chúng ta tin cậy Ngài ngay cả trong nghịch cảnh. Chúng ta có thể đến gần Ngài với lòng tin chắc rằng mọi ân tứ tốt lành đều đến từ Ngài (Gia-cơ 1:17).

2. Nhận Lãnh Trách Nhiệm Cá Nhân: Thay vì đổ lỗi cho Đức Chúa Trời hoặc hoàn cảnh ("Chúa khiến con bị cám dỗ"), chúng ta phải nhận thức rõ trách nhiệm của mình trước những lựa chọn phạm tội. Sự ăn năn thật bắt đầu từ việc nhận tội: "Con đã phạm tội" (Thi Thiên 51:4).

3. Chiến Đấu Chống Lại Tội Lỗi Cách Chủ Động: Biết rằng tội lỗi bắt nguồn từ sự lựa chọn sai trái của ý chí, chúng ta phải "tỉnh thức và cầu nguyện" (Ma-thi-ơ 26:41), nuôi dưỡng tâm trí mình bằng Lời Chúa, và tránh những cơ hội sa ngã. Chúng ta có quyền năng của Đức Thánh Linh để nói "không" với tội lỗi.

4. Rao Giảng Phúc Âm Cách Trung Thực: Khi chia sẻ về nguồn gốc của sự đau khổ và tội lỗi trong thế gian, chúng ta có thể trình bày cách rõ ràng về trách nhiệm của con người và ma quỷ, đồng thời làm chứng về Đức Chúa Trời thánh khiết, Đấng đã ban Con Ngài để giải quyết vấn đề tội lỗi mà Ngài không hề tạo ra.

Kinh Thánh dạy cách rõ ràng và nhất quán rằng Đức Chúa Trời không tạo ra tội lỗi. Ngài là Đấng Thánh Khiết tuyệt đối, hoàn toàn tách biệt khỏi điều ác. Tội lỗi xuất hiện khi các thọ tạo có lý trí và ý chí tự do (thiên sứ và con người) lạm dụng sự tự do được ban cho để chọn lựa chống nghịch lại Đấng Tạo Hóa và ý muốn tốt lành của Ngài. Đức Chúa Trời, trong sự toàn tri và chủ quyền của Ngài, đã cho phép khả năng này vì mục đích cao cả là có được mối tương giao tình yêu chân thật với thọ tạo, và cuối cùng, Ngài đã đưa ra giải pháp cứu chuộc vĩ đại nhất qua sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu Christ.

Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi sống trong sự thánh khiết, vì Đấng gọi chúng ta là thánh (1 Phi-e-rơ 1:15-16). Hiểu biết này đem lại cho chúng ta sự bình an, vì biết rằng mọi sự lành đến từ Cha trên trời, và cũng thúc giục chúng ta sống có trách nhiệm, chiến đấu chống lại tội lỗi, và rao truyền Phúc Âm về Đấng đã chiến thắng tội lỗi mà Ngài không hề tạo ra.

"Đức Chúa Trời là sự sáng... Nếu chúng ta đi trong sự sáng cũng như chính mình Ngài ở trong sự sáng, thì chúng ta giao thông với nhau; và huyết của Đức Chúa Jêsus, Con Ngài, làm sạch mọi tội chúng ta." (1 Giăng 1:5,7).