Chúa Giê-su Christ là ai?

Trong dòng chảy lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa mang tính lịch sử rõ ràng lại vừa tác động sâu sắc đến tâm linh, văn hóa và vận mệnh con người như Chúa Giê-su Christ. Câu hỏi “Ngài là ai?” không chỉ là một thắc mắc mang tính học thuật, mà là câu hỏi mang tính sống còn cho mỗi linh hồn, như chính Chúa Giê-su đã đặt ra cho các môn đồ: “Còn các ngươi thì xưng ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá danh tính và công việc của Chúa Giê-su Christ dưới ánh sáng của Lời Đức Chúa Trời, Kinh Thánh.

I. Danh Tính Thần Thượng: Ngôi Lời Hằng Hữu và Con Độc Sanh của Đức Chúa Trời

Kinh Thánh mạc khải Chúa Giê-su không phải là một người tốt, một tiên tri hay một thầy giáo đạo đức thuần túy. Ngài chính là Đức Chúa Trời trong thân vị Ngôi Hai, giáng thế làm người.

• Ngôi Lời (Logos) Hằng Hữu: Sách Giăng mở đầu bằng một tuyên bố chấn động: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời… Muôn vật bởi Ngài làm nên… Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:1-3, 14). Từ “Ngôi Lời” trong nguyên ngữ Hy Lạp là Logos, không chỉ là lời nói, mà là lý trí, nguyên lý sáng tạo và biểu hiện trọn vẹn của Đức Chúa Trời. Chúa Giê-su chính là Logos ấy – Đấng hiện hữu từ đời đời, đồng bản thể với Đức Chúa Trời (Đức Chúa Cha), và là Đấng tạo hóa. Sự hiện hữu tiền hữu của Ngài cũng được xác nhận trong Cô-lô-se 1:17: “Ngài có trước muôn vật, và muôn vật đứng vững trong Ngài.”
• Con Độc Sanh (Monogenēs): Giăng 3:16 tuyên bố: “Vì Đức Chúa Trời yêu thương thế gian, đến nỗi đã ban Con một của Ngài...” Từ “Con một” trong tiếng Hy Lạp là monogenēs, mang ý nghĩa “độc nhất”, “duy nhất thuộc loại đó”, không chỉ về thứ tự sinh đẻ mà về địa vị, bản chất độc nhất vô nhị. Chúa Giê-su là Con duy nhất mang chính bản thể của Cha (Giăng 10:30: “Ta với Cha là một”). Trong khi các tín đồ được gọi là “con cái Đức Chúa Trời” (Giăng 1:12) bởi ân điển, thì Chúa Giê-su là Con Đức Chúa Trời bởi bản thể.
• Tự xưng “Ta Là” (Egō Eimi): Trong tiếng Hê-bơ-rơ, cụm từ “TA LÀ” (Yahweh) là danh xưng thiêng liêng của Đức Chúa Trời (Xuất Ê-díp-tô 3:14). Chúa Giê-su đã nhiều lần dùng chính cụm từ “Ta Là” (Egō Eimi trong tiếng Hy Lạp) để xưng mình: “Trước khi chưa có Áp-ra-ham, đã có Ta” (Giăng 8:58), “Ta là sự sáng của thế gian” (Giăng 8:12), “Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống” (Giăng 14:6). Cách xưng hô này là một tuyên bố rõ ràng về thần tính của Ngài.

II. Danh Tính Cứu Chúa: Đấng Christ (Mêsîah) và Con Người

Danh xưng “Giê-su Christ” cho thấy sứ mệnh thiết yếu của Ngài. “Giê-su” là dịch từ tiếng Hê-bơ-rơ Yeshua/Yehoshua, nghĩa là “Giê-hô-va cứu rỗi” (Ma-thi-ơ 1:21). “Christ” là dịch từ tiếng Hy Lạp Christos, tương đương với Mêsîah trong tiếng Hê-bơ-rơ, nghĩa là “Đấng được xức dầu”.

• Đấng Mêsîah được hứa: Cả Cựu Ước là một sự chuẩn bị và báo trước về Đấng Mêsîah. Ngài là dòng dõi người nữ sẽ giày đạp đầu con rắn (Sáng Thế Ký 3:15). Ngài là hậu tự của Áp-ra-ham (Sáng Thế Ký 12:3), thuộc chi phái Giu-đa (Sáng Thế Ký 49:10), dòng dõi Đa-vít (2 Sa-mu-ên 7:12-13). Ngài sẽ được sinh ra bởi nữ đồng trinh (Ê-sai 7:14) tại Bết-lê-hem (Mi-chê 5:2). Ngài là Đầy Tớ Chịu Khổ sẽ gánh tội lỗi của dân chúng (Ê-sai 53). Tất cả những lời tiên tri này đều được ứng nghiệm trọn vẹn trong cuộc đời, chức vụ, sự chết và sự sống lại của Chúa Giê-su Na-xa-rét, chứng minh Ngài chính là Đấng Mêsîah.
• Con Người (Ben-Adam): Đây là danh xưng Chúa Giê-su ưa dùng nhất để chỉ về mình (hơn 80 lần trong các sách Phúc Âm). Danh xưng này vừa nói đến nhân tính trọn vẹn của Ngài (Ngài hoàn toàn là người, trừ tội lỗi – Hê-bơ-rơ 4:15), vừa ám chỉ đến hình ảnh đầy quyền năng trong Đa-ni-ên 7:13-14: “Kìa, có một người như con người… được ban cho quyền thế, vinh hiển, và nước… nước của Ngài không bao giờ phá hủy.” Chúa Giê-su là Con Người đến để “phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người” (Ma-thi-ơ 20:28) và cũng sẽ trở lại với tư cách là Quan Án và Vua vinh hiển.

III. Công Việc Độc Nhất: Đấng Cứu Chuộc và Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm

Danh tính của Ngài được bày tỏ qua công việc Ngài hoàn thành.

• Đấng Cứu Chuộc (Redeemer): Vấn đề căn cốt của nhân loại là tội lỗi và sự chết (Rô-ma 6:23). Luật pháp Đức Chúa Trời đòi hỏi sự công bình: “Tiền công của tội lỗi là sự chết”. Chúa Giê-su Christ, là Chiên Con của Đức Chúa Trời (Giăng 1:29), đã đến để “phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người” (Ma-thi-ơ 20:28). Trên thập tự giá, Ngài gánh thay án phạt tội lỗi của chúng ta. Sứ đồ Phao-lô giải thích: “Đức Chúa Trời đã làm cho Đấng vốn chẳng biết tội lỗi trở nên tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta nhờ Đấng đó mà được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời.” (2 Cô-rinh-tô 5:21). Sự chết thay thế này là hành động yêu thương tối thượng (Rô-ma 5:8) và là nền tảng duy nhất cho sự tha tội.
• Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm (High Priest): Chức tế lễ trong Cựu Ước là người đứng giữa Đức Chúa Trời và dân sự, dâng của lễ chuộc tội. Sách Hê-bơ-rơ trình bày Chúa Giê-su là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm trọn vẹn và đời đời (Hê-bơ-rơ 4:14-16). Ngài vừa là Thầy Tế Lễ, vừa là chính của lễ. Sau khi dâng chính mình làm của lễ một lần đủ cả (Hê-bơ-rơ 10:12), Ngài đã vào trong nơi chí thánh trên trời, đứng trước mặt Đức Chúa Trời để cầu thay cho chúng ta. Vì đã chịu khổ và bị cám dỗ, Ngài có thể cảm thương và giúp đỡ những kẻ bị cám dỗ (Hê-bơ-rơ 2:18).
• Đấng Phục Sinh và Chiến Thắng Sự Chết: Điều làm nên sự khác biệt của Cơ Đốc giáo là sự sống lại của Đấng Christ. Nếu Ngài không sống lại, đức tin chúng ta là vô ích (1 Cô-rinh-tô 15:17). Sự phục sinh là bằng chứng tối hậu xác nhận thần tính của Ngài (Rô-ma 1:4), là sự bảo đảm rằng sự chết đã bị đánh bại và sự xưng công bình của chúng ta là có hiệu lực. Ngài là “trái đầu mùa của những kẻ ngủ” (1 Cô-rinh-tô 15:20), bảo đảm sự sống lại cho những ai thuộc về Ngài.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân

Hiểu biết về Chúa Giê-su Christ không phải để tích trữ kiến thức, mà để biến đổi đời sống và mối quan hệ với Đức Chúa Trời.

1. Nền Tảng của Đức Tin và Sự Cứu Rỗi: Sự hiểu biết đúng đắn về Chúa Giê-su dẫn đến đức tin cứu rỗi. Không có con đường nào khác để đến với Đức Chúa Cha: “Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu.” (Công vụ 4:12). Đức tin đặt nơi Con Người Giê-su Christ và công việc trọn vẹn của Ngài trên thập tự giá là điều kiện duy nhất để được tha tội và trở nên con cái Đức Chúa Trời (Giăng 1:12).
2. Trung Tâm của Sự Thờ Phượng và Đời Sống: Vì Ngài là Đức Chúa Trời, Ngài xứng đáng nhận lấy mọi sự thờ phượng, vinh hiển và tôn kính. Đời sống Cơ Đốc là một đời sống hướng về Christ, “vì bởi Ngài mà anh em ở trong Đấng Christ Jêsus, là Đấng mà Đức Chúa Trời đã làm nên sự khôn ngoan, sự công bình, sự nên thánh, và sự cứu chuộc cho chúng ta” (1 Cô-rinh-tô 1:30). Mọi lời cầu nguyện, sự nhóm lại, và công việc hầu việc đều phải lấy Ngài làm trung tâm.
3. Khuôn Mẫu cho Đời Sống Môn Đồ: Là Con Người trọn vẹn, Chúa Giê-su trở thành khuôn mẫu cho chúng ta noi theo. Ngài bày tỏ tình yêu thương, sự khiêm nhường, vâng phục và tận hiến trọn vẹn cho ý muốn của Cha (Phi-líp 2:5-8). Sống là “mang sự chết của Đức Chúa Jêsus trong thân thể mình” (2 Cô-rinh-tô 4:10) để sự sống của Ngài cũng được bày tỏ trong chúng ta.
4. Nguồn Hy Vọng và An Ủi: Với tư cách là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm đang cầu thay, chúng ta có thể “với sự tin chắc đến gần ngôi ơn phước, hầu cho được thương xót và tìm ơn để giúp chúng ta trong thì giờ có cần dùng” (Hê-bơ-rơ 4:16). Trong mọi hoàn cảnh, chúng ta có một Đấng hoàn toàn thấu hiểu và luôn cầu thay.
5. Đối Tượng của Sự Trông Cậy Tương Lai: Là Đấng Christ đắc thắng và Chúa đang ngự bên hữu Đức Chúa Trời, Ngài sẽ trở lại để hoàn tất kế hoạch cứu chuộc. Sự trông cậy vào sự tái lâm của Ngài thúc giục chúng ta sống thánh khiết (1 Giăng 3:3), trung tín trong chức vụ (Ma-thi-ơ 25:21), và rao truyền Tin Lành cho mọi người.

Kết Luận

Chúa Giê-su Christ là Đức Chúa Trời Hằng Hữu giáng thế làm người, là Đấng Mêsîah được hứa, là Chiên Con chịu chết chuộc tội, là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm đang cầu thay, và là Chúa vinh hiển sẽ trở lại. Danh tính và công việc của Ngài là nền tảng không thể lay chuyển của đức tin Cơ Đốc. Câu hỏi của Ngài “Còn các ngươi thì xưng ta là ai?” vẫn đang vang vọng đến mỗi chúng ta ngày hôm nay. Câu trả lời của Phi-e-rơ – “Thầy là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16) – phải là lời tuyên xưng của chính lòng chúng ta. Khi cá nhân tiếp nhận Ngài là Chúa và Cứu Chúa, chúng ta bước vào một mối quan hệ sống động, được biến đổi bởi quyền năng và ân điển của Đấng Christ, và được kêu gọi sống một đời sống làm sáng danh Ngài cho đến ngày Ngài trở lại.