Chúa Giêsu đã bao nhiêu lần tiên đoán về cái chết của Ngài?

Trong hành trình chức vụ công khai của mình, Chúa Giê-su Christ đã không ngừng hướng các môn đồ và đám đông về mục đích tối hậu của sự giáng thế của Ngài: sự chết chuộc tội và sự phục sinh vinh hiển. Việc Ngài nhiều lần công khai và riêng tư tiên đoán về sự thương khó của mình không phải là một sự ngẫu nhiên, mà là một phần thiết yếu của sự mặc khải về Đấng Mê-si-a chịu khổ, được các tiên tri Cựu Ước báo trước. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào từng lời tiên tri, phân tích bối cảnh, nội dung và ý nghĩa thần học, từ đó rút ra những bài học quý giá cho đời sống đức tin của Cơ Đốc nhân ngày nay.

Trước khi đi vào chi tiết từng lời tiên đoán, chúng ta cần hiểu rằng đây là một đề tài then chốt trong thần học của các sách Phúc Âm. Các tác giả Ma-thi-ơ, Mác và Lu-ca đều ghi chép lại những lời này một cách rõ ràng và lặp đi lặp lại. Điều này cho thấy đây không phải là hậu kết từ Hội Thánh đầu tiên, mà là những lời dạy chân thực, xác thực từ chính Chúa Giê-su. Ngài đã hoàn toàn chủ động và ý thức về con đường thập tự giá mà Ngài phải bước đi. Trong tiếng Hy Lạp, từ "tiên đoán" hay "báo trước" thường được dùng là prolegō (προλέγω), có nghĩa là "nói trước, công bố trước". Điều này nhấn mạnh tính chủ ý và thẩm quyền trong lời của Ngài.

Những lời tiên tri này cũng phá vỡ mọi quan niệm sai lầm về một Đấng Mê-si-a chính trị, thuần túy giải phóng dân tộc. Thay vào đó, Chúa Giê-su vén màn về chương trình cứu chuộc của Đức Chúa Trời: “Con người đến không phải để được hầu hạ, nhưng để hầu hạ và phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người” (Ma-thi-ơ 20:28).

Các nhà giải kinh thường thống nhất rằng Chúa Giê-su đã ba lần chính thức và chi tiết tiên đoán về sự thương khó, sự chết và sự sống lại của Ngài, được ghi lại trong cả ba sách Phúc Âm Nhất Lãm. Ngoài ra, còn có những lời ám chỉ hoặc công bố khác trước và sau những lần chính thức này.

Bối cảnh: Ngay sau sự kiện trọng đại khi Phi-e-rơ tuyên xưng “Thầy là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16), Chúa Giê-su bắt đầu công bố thẳng thắn về số phận của “Con Người”.

Kinh văn: “Kể từ đó, Chúa Giê-su mới tỏ cho môn đồ biết rằng mình phải đi đến thành Giê-ru-sa-lem, phải chịu tại đó nhiều sự khốn khổ bởi các trưởng lão, các thầy tế lễ cả, cùng các thầy thông giáo, và phải bị giết, đến ngày thứ ba phải sống lại” (Ma-thi-ơ 16:21, xem thêm Mác 8:31, Lu-ca 9:22).

Phân tích: Lời tiên tri đầu tiên này rất cụ thể:

• Địa điểm: Thành Giê-ru-sa-lem.
• Thủ phạm: Chính giới lãnh đạo tôn giáo Do Thái (trưởng lão, thầy tế lễ cả, thầy thông giáo).
• Hành động: Chịu khốn khổ, bị giết.
• Kết quả: Sống lại vào ngày thứ ba.

Phản ứng của Phi-e-rơ (“Lạy Chúa, Đức Chúa Trời nào nỡ vậy! Sự đó sẽ không xảy đến cho Chúa đâu” - Ma-thi-ơ 16:22) và lời quở trách nặng nề của Chúa Giê-su (“Satan, hãy lui ra đằng sau ta”) cho thấy sự khó hiểu và chống đối ngay từ những người thân cận nhất đối với khải tượng về Đấng Mê-si-a chịu khổ.

Bối cảnh: Trên đường từ núi hóa hình trở về, Chúa Giê-su tiếp tục dạy dỗ các môn đồ.

Kinh văn: “Con người sẽ bị nộp trong tay người ta. Họ sẽ giết đi; đến ngày thứ ba, Ngài sẽ sống lại” (Ma-thi-ơ 17:22-23, xem thêm Mác 9:31, Lu-ca 9:44).

Phân tích: Lời tiên tri lần thứ hai ngắn gọn hơn nhưng nhấn mạnh vào hành động “bị nộp” (tiếng Hy Lạp: paradidōmi - παραδίδωμι). Từ này gợi ý về sự phản bội và sự trao nộp Ngài vào tay kẻ thù. Mác ghi thêm chi tiết quan trọng: “Nhưng các môn đồ không hiểu lời ấy, lại sợ không dám hỏi Ngài” (Mác 9:32). Điều này cho thấy mặc dù được lặp lại, các môn đồ vẫn chưa thể lĩnh hội được ý nghĩa thần học đằng sau.

Bối cảnh: Đây là lần tiên đoán chi tiết và đầy đủ nhất, khi Chúa Giê-su và các môn đồ đang trên đường lên Giê-ru-sa-lem cho kỳ lễ Vượt Qua cuối cùng.

Kinh văn: “Nầy, chúng ta lên thành Giê-ru-sa-lem, Con người sẽ bị nộp cho các thầy tế lễ cả và các thầy thông giáo; họ sẽ định Ngài phải bị tử hình, và giao Ngài cho dân ngoại. Họ sẽ nhạo báng Ngài, đánh đòn Ngài, nhổ trên Ngài, và giết đi; đến ngày thứ ba, Ngài sẽ sống lại” (Mác 10:33-34, xem thêm Ma-thi-ơ 20:18-19, Lu-ca 18:31-33).

Phân tích: Lời tiên tri lần thứ ba có thêm nhiều chi tiết mới và kinh hoàng:

• Bản án chính thức: “định Ngài phải bị tử hình”.
• Sự tham gia của dân ngoại (người La Mã): “giao Ngài cho dân ngoại”. Điều này ứng nghiệm hình phạt đóng đinh, một hình phạt của đế quốc La Mã.
• Những sự sỉ nhục và đau đớn thể xác cụ thể: nhạo báng, đánh đòn, nhổ trên Ngài.

Lu-ca còn ghi thêm lời quan trọng: “Mọi điều đã được các đấng tiên tri chép về Con người sẽ phải ứng nghiệm” (Lu-ca 18:31), liên kết trực tiếp sự chết của Chúa Giê-su với toàn bộ lời tiên tri Cựu Ước (như Thi Thiên 22, Ê-sai 53).

Ngoài ba lần chính thức, Chúa Giê-su còn nhiều lần đề cập gián tiếp hoặc dùng hình ảnh để nói về sự chết của Ngài:

• Lời quở trách các thầy thông giáo và người Pha-ri-si: Ngài gọi họ là “dòng dõi rắn lục” và nói rằng họ sẽ “giết và đóng đinh trên cây thập tự… đổ huyết của người công bình trên các ngươi” (Ma-thi-ơ 23:29-35). Đây là lời tiên tri về hành động của họ và về chính sự chết của Ngài với tư cách là người công bình.
• Dụ ngôn về người trồng nho: Trong Ma-thi-ơ 21:33-39, Chúa Giê-su kể dụ ngôn về những tá điền ác độc giết các đầy tớ và cuối cùng giết luôn “con trai chủ nhà”. Các thầy tế lễ cả và người Pha-ri-si nhận ra Ngài đang nói về họ (câu 45).
• Lời ám chỉ về dấu lạ Giô-na: “Giô-na đã ở trong bụng cá lớn ba ngày ba đêm, cũng một thể ấy, Con người sẽ ở trong lòng đất ba ngày ba đêm” (Ma-thi-ơ 12:40). Đây là lời tiên tri rõ ràng về thời gian Ngài chịu chết và sống lại.
• Trong lễ Vượt Qua: Khi lập Tiệc Thánh, Ngài phán: “Nầy là thân thể ta… Nầy là huyết ta, huyết của sự giao ước đã đổ ra cho nhiều người được tha tội” (Ma-thi-ơ 26:26-28). Đây là sự giải thích thần học cho cái chết sắp xảy ra của Ngài.

Việc Chúa Giê-su nhiều lần tiên đoán về sự chết của Ngài khẳng định những chân lý quan trọng:

1. Tính Chủ Động và Tự Nguyện của Sự Hy Sinh: Chúa Giê-su không phải là nạn nhân bất đắc dĩ của một âm mưu chính trị. Ngài hoàn toàn làm chủ tình thế và “phó sự sống mình” (Giăng 10:18). Các lời tiên tri chứng minh Ngài đi đến thập tự giá bằng sự vâng phục chủ động.
2. Sự Ứng Nghiệm Hoàn Hảo của Lời Tiên Tri Cựu Ước: Mỗi chi tiết (bị nộp, bị kết án, bị đánh đòn, bị đóng đinh cùng kẻ trộm cướp, xương không bị gãy, v.v.) đều ứng nghiệm từng chữ lời tiên tri, chứng tỏ Ngài chính là Đấng Mê-si-a được hứa ban.
3. Sự Xác Chứng Cho Sự Phục Sinh: Việc Ngài tiên đoán cả sự sống lại vào ngày thứ ba khiến cho sự kiện phục sinh không còn là bất ngờ, mà trở thành bằng chứng hùng hồn về thần tính và quyền năng của Ngài. Sự phục sinh là con đẻ của thập tự giá.
4. Sự Mặc Khải Về Bản Chất Của Vương Quốc Đức Chúa Trời: Vương quốc của Đức Chúa Trời được thiết lập không bằng quyền lực thế gian, mà bằng sự hy sinh, tình yêu và ân điển.

Những lời tiên tri này không chỉ là sự kiện lịch sử, mà còn là nền tảng cho đời sống và niềm hy vọng của chúng ta hôm nay:

1. Sống Với Lòng Tin Quyết và An Tâm: Nếu Chúa chúng ta đã biết trước và làm chủ ngay cả sự chết của Ngài, chúng ta có thể hoàn toàn tin cậy Ngài trong mọi hoàn cảnh của đời sống. Không có sự dữ, khổ đau hay bất trắc nào nằm ngoài sự kiểm soát và chương trình tốt lành của Ngài (Rô-ma 8:28).

2. Hiểu Đúng Về Con Đường Theo Chúa: Chúa Giê-su đã dạy rõ: “Nếu ai muốn theo ta, phải tự bỏ mình đi, mỗi ngày vác thập tự giá mình mà theo ta” (Lu-ca 9:23). Những lời tiên tri về thập tự giá của Ngài là khuôn mẫu cho sự từ bỏ và hy sinh mà mỗi môn đồ phải trải qua. Theo Chúa là đồng hình đồng dạng với sự chết của Ngài (Phi-líp 3:10).

3. Có Cái Nhìn Đúng Về Sự Đau Khổ: Khi đối diện với khổ nạn, chúng ta không nên ngạc nhiên hay oán trách Chúa như Phi-e-rơ ngày xưa. Thay vào đó, chúng ta nhớ rằng Đấng Cứu Thế của chúng ta đã đi qua con đường đau khổ trước, và Ngài đồng cảm với chúng ta. Sự đau khổ của Cơ Đốc nhân có mục đích và có thể mang lại kết quả vinh hiển (1 Phi-e-rơ 4:12-13).

4. Rao Giảng Một Phúc Âm Trọn Vẹn: Chúng ta phải rao giảng về một Đấng Christ chịu đóng đinh và phục sinh, chứ không phải chỉ một Đấng Christ làm phép lạ hay một thầy dạy đạo đức. Phúc Âm trọn vẹn bao hàm thập tự giá và sự phục sinh, và chính Chúa Giê-su đã nhấn mạnh điều đó ngay từ đầu.

5. Nuôi Dưỡng Lòng Biết Ơn Sâu Sắc: Mỗi lần đọc lại những lời tiên tri này, chúng ta được nhắc nhở rằng sự chết của Chúa Giê-su không phải là tai nạn, mà là kế hoạch yêu thương từ muôn đời. Điều này phải khơi dậy trong chúng ta lòng biết ơn, thờ phượng và dâng hiến trọn vẹn đời sống cho Đấng đã yêu chúng ta và phó chính mình Ngài vì chúng ta (Ga-la-ti 2:20).

VI. Kết Luận

Chúa Giê-su Christ đã ít nhất ba lần chính thức, công khai và chi tiết tiên đoán về sự thương khó, cái chết và sự phục sinh vinh hiển của Ngài, cùng với nhiều lần ám chỉ khác. Những lời tiên tri này là bằng chứng hùng hồn về thần tính, quyền năng và tình yêu chủ động của Ngài. Chúng cho thấy Ngài là Đấng hoàn toàn làm chủ lịch sử, ứng nghiệm mọi lời hứa và đặt nền tảng vững chắc cho đức tin của chúng ta.

Là những người theo Chúa, chúng ta được mời gọi không chỉ ghi nhớ các sự kiện này, mà còn sống trong ánh sáng của chúng: tin cậy sự quan phối của Ngài, vác thập tự giá mình mỗi ngày, và sống với lòng biết ơn sâu xa vì sự hy sinh tối thượng của Chiên Con Đức Chúa Trời. Cái chết của Ngài không phải là dấu chấm hết, mà là cánh cửa dẫn đến sự sống đời đời cho tất cả những ai tin cậy nơi Danh Ngài. A-men.