Nếu Chúa Giê-xu là Đức Chúa Trời, vậy tại sao Ngài lại nói 'Cha tôn trọng hơn ta' trong Giăng 14:28?

Trong hành trình đức tin, nhiều Cơ Đốc nhân nghiêm túc đã từng dừng lại trước câu Kinh Thánh trong Giăng 14:28: "Các ngươi có nghe ta nói rằng: Ta đi, rồi ta sẽ trở lại cùng các ngươi; nếu các ngươi yêu mến ta, thì sẽ vui mừng về sự ta đi đến cùng Cha, bởi vì Cha tôn trọng hơn ta". Câu nói này dường như tạo ra một thách thức thần học: Nếu Chúa Giê-xu Christ là Đức Chúa Trời nhập thể, là Ngôi Lời trở nên xác thịt (Giăng 1:1, 14), thì làm sao Ngài lại có thể nói Đức Chúa Cha "tôn trọng hơn" Ngài? Phải chăng điều này phủ nhận thần tính đầy đủ của Đấng Christ? Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ giải quyết câu hỏi trọng tâm đó bằng cách đặt câu nói vào trong toàn bộ bối cảnh của phân đoạn, khảo sát ngôn ngữ gốc, và soi sáng dưới lăng kính của toàn bộ Kinh Điển.

Để hiểu bất kỳ câu Kinh Thánh nào, bước đầu tiên và quan trọng nhất là hiểu bối cảnh. Câu 28 nằm trong diễn từ ly biệt của Chúa Giê-xu với các môn đồ trong phòng cao (Giăng 13-17). Tâm trạng chung là sự bối rối, sợ hãi và buồn bã. Chúa Giê-xu vừa loan báo Ngài sẽ rời khỏi họ (Giăng 13:33), Phi-e-rơ sẽ chối Ngài (13:38), và Giu-đa Ích-ca-ri-ốt sẽ phản Ngài. Trong bối cảnh đó, Chúa Giê-xu an ủi họ bằng những lẽ thật vĩ đại:

1. Ngài đi để chuẩn bị chỗ cho họ (14:2-3).
2. Ngài là con đường, lẽ thật và sự sống (14:6).
3. Ai thấy Ngài là thấy Cha (14:9).
4. Ngài sẽ cầu xin Cha sai Đấng Yên Ủi (Παράκλητος - *Paraklētos*), tức là Đức Thánh Linh, đến cùng họ (14:16-17).
5. Ngài và Cha sẽ đến lập sự ở cùng người yêu mến Ngài (14:23).

Đỉnh điểm của sự an ủi này là lời hứa về sự bình an (14:27). Và ngay sau lời hứa về sự bình an, Chúa Giê-xu phán: "Các ngươi có nghe ta nói rằng: Ta đi, rồi ta sẽ trở lại cùng các ngươi; nếu các ngươi yêu mến ta, thì sẽ vui mừng về sự ta đi đến cùng Cha, bởi vì Cha tôn trọng hơn ta". Mục đích của câu nói này không phải để giảng dạy một bài học về thứ bậc trong Ba Ngôi, mà là để khuyến khích các môn đồ vui mừng thay vì sầu não về sự ra đi của Ngài. Lý do để vui mừng là vì sự ra đi đó đem lại lợi ích vĩ đại: Ngài trở về cùng Cha và sai Đức Thánh Linh đến.

Từ then chốt cần khảo sát là cụm "tôn trọng hơn". Trong bản Hy Lạp, câu này viết là: "ὁ πατὴρ μείζων μού ἐστιν" (*ho patēr meizōn mou estin*).

- Μείζων (*meizōn*): Đây là từ so sánh hơn của μέγας (*megas*), có nghĩa là "lớn", "vĩ đại". Nó có thể chỉ về kích thước, tuổi tác, tầm quan trọng, hoặc địa vị trong một bối cảnh cụ thể.
- Μού (*mou*): Là đại từ sở hữu "của tôi", "hơn tôi".

Vậy, nghĩa đen là "Cha là Đấng vĩ đại hơn/vượt trội hơn tôi". Tuy nhiên, nghĩa này phải được hiểu trong khuôn khổ chức vụ nhập thể của Đấng Christ. Trong thần học Kinh Thánh, chúng ta phân biệt giữa bản thể (οὐσία - *ousia*) của Đức Chúa Trời và chức vụ hoặc vị trí (ἐνόργησις - *energēsis*) mà Ngài đảm nhận. Về bản thể, Chúa Giê-xu và Đức Chúa Cha là một (Giăng 10:30). Ngài mang trong mình trọn vẹn thần tính (Cô-lô-se 2:9). Nhưng trong chức vụ cứu chuộc, Ngài đã tự hạ mình (ἐκένωσεν - *ekenōsen*), mặc lấy thân phận tôi tớ, và trở nên vâng phục (Phi-líp 2:6-8).

Trong thân phận nhập thể và chức vụ cứu chuộc, Chúa Giê-xu đã đặt mình dưới quyền Đức Chúa Cha. Ngài nói: "Ta không thể tự mình làm nổi việc gì... Ta không tìm ý muốn của ta, nhưng tìm ý muốn của Đấng đã sai ta" (Giăng 5:30). Sự "vĩ đại hơn" ở đây phải được hiểu là về địa vị chức vụ trong kế hoạch cứu rỗi, không phải về bản thể thần linh. Đức Chúa Cha, với tư cách là Đấng sai phái (ὁ πέμψας), có địa vị của một Đấng gửi đi. Đấng Christ, với tư là Đấng được sai (ὁ ἀπεσταλμένος), có địa vị của một Đấng vâng phục. Đây là một trật tự chức năng, không phải bản thể.

Kinh Thánh luôn giữ thế cân bằng tuyệt vời giữa thần tính của Đấng Christ và sự phân biệt thân vị giữa Ngài với Đức Chúa Cha.

Về Sự Hiệp Nhất Bản Thể: - Giăng 10:30: "Ta với Cha là một" (ἐγὼ καὶ ὁ πατὴρ ἕν ἐσμεν). Chữ "một" (ἕν - *hen*) ở đây là giống trung, chỉ về sự hiệp nhất trong bản chất, mục đích và hành động, không phải một thân vị duy nhất. - Giăng 1:1: "Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời". Rõ ràng khẳng định thần tính của Ngôi Lời (Chúa Giê-xu). - Cô-lô-se 2:9: "Vì sự đầy dẫy của bổn tánh Đức Chúa Trời thảy đều ở trong Đấng ấy như có hình". - Hê-bơ-rơ 1:3: Đấng Christ là "hình bóng của bổn tánh Đức Chúa Trời".

Về Sự Phân Biệt Thân Vị Trong Chức Vụ: - Giăng 5:19: "Quả thật, quả thật, ta nói cùng các ngươi, Con chẳng tự mình làm việc gì được; nhưng Con thấy Cha làm việc nào, thì Con làm việc ấy". - I Cô-rinh-tô 15:28: "Lúc muôn vật đã phục Ngài, thì chính mình Con cũng sẽ phục Đấng đã bắt muôn vật phục mình, hầu cho Đức Chúa Trời làm muôn sự trong muôn vật". Điều này cho thấy sự vâng phục của Con trong kế hoạch đời đời. - Mác 13:32: "Còn về ngày hay giờ đó, chẳng ai biết được, thiên sứ trên trời hay là Con cũng chẳng biết; chỉ Cha biết mà thôi". Trong thời kỳ tự hạ mình, Đấng Christ đã tự giới hạn sự biết của mình theo ý muốn của Cha.

Sự phân biệt này không làm tổn hại đến thần tính, nhưng bày tỏ mối tương giao kỳ diệu và yêu thương trong Ba Ngôi Đức Chúa Trời. Đức Chúa Cha yêu thương Con và phó mọi sự trong tay Con (Giăng 3:35). Đức Chúa Con yêu thương Cha và vui lòng vâng phục. Đây là mẫu mực của tình yêu và sự vâng phục trọn vẹn.

Lẽ thật này không chỉ là giáo lý suông, nhưng có sức biến đổi đời sống chúng ta.

1. Tấm Gương Về Sự Vâng Phục Và Khiêm Nhường Tuyệt Đối: Nếu chính Chúa Giê-xu, là Đức Chúa Trời, đã vui lòng đặt mình dưới quyền Đức Chúa Cha trong chức vụ cứu chuộc, thì chúng ta càng phải có thái độ vâng phục và khiêm nhường hơn bao nhiêu! Sự vâng phục của Ngài không phải là miễn cưỡng, nhưng xuất phát từ tình yêu trọn vẹn dành cho Cha và cho chúng ta. Điều này kêu gọi chúng ta xét lại thái độ của mình đối với Đức Chúa Trời và Lời Ngài. Chúng ta có sẵn lòng vâng phục trong mọi lĩnh vực đời sống, ngay cả khi không hiểu trọn vẹn, như Chúa Giê-xu đã làm trong vườn Ghết-sê-ma-nê không? ("Ấy chẳng phải theo ý muốn ta, mà theo ý muốn Cha" - Ma-thi-ơ 26:39).

2. Nền Tảng Cho Niềm Vui Và Sự Bình An Thật: Chúa Giê-xu nói các môn đồ phải vui mừng vì Ngài đi đến cùng Cha. Niềm vui của Cơ Đốc nhân không dựa trên hoàn cảnh thuận lợi bên ngoài, mà dựa trên sự hoàn thành công tác cứu chuộc của Đấng Christ và sự hiện diện của Đức Thánh Linh. Sự thăng thiên của Chúa Giê-xu không phải là một mất mát, mà là một lợi ích vĩ đại: Ngài lên để nhận lấy địa vị vinh hiển (Phi-líp 2:9-11) và sai Đấng Yên Ủi đến (Giăng 16:7). Ứng dụng: Khi đối diện với mất mát, khó khăn, hay sự vắng mặt của một phước hạnh nào đó, chúng ta có tin rằng Đức Chúa Trời đang hành động vì lợi ích lớn hơn của chúng ta (Rô-ma 8:28) và Ngài ban cho chúng ta Đức Thánh Linh để nâng đỡ không?

3. Sự Hiểu Biết Đúng Về Ba Ngôi Và Đời Sống Cầu Nguyện: Hiểu được mối quan hệ giữa Chúa Con và Chúa Cha giúp chúng ta cầu nguyện đúng đắn. Chúa Giê-xu dạy chúng ta cầu nguyện với "Cha chúng ta ở trên trời" (Ma-thi-ơ 6:9). Chúng ta đến với Đức Chúa Cha, nhân danh Chúa Giê-xu Christ, bởi sự dẫn dắt và giúp đỡ của Đức Thánh Linh (Ê-phê-sô 2:18). Sự vâng phục và vinh hiển của Con đối với Cha là nền tảng đảm bảo cho những lời cầu nguyện của chúng ta được nhậm (Giăng 14:13-14).

4. Động Lực Để Sống Vì Sự Vinh Hiển Của Đức Chúa Trời: Mục đích tối hậu của mọi sự là để Đức Chúa Trời (Cha, Con, Thánh Linh) được vinh hiển. Trong Giăng 17:1, Chúa Giê-xu cầu nguyện: "Cha ôi, giờ đã đến; xin làm vinh hiển Con Con, hầu cho Con cũng làm vinh hiển Cha". Sự vinh hiển của Con và Cha không tách rời. Cuộc đời chúng ta phải nhằm mục đích làm vinh hiển Đức Chúa Trời (I Cô-rinh-tô 10:31), noi gương Chúa Giê-xu, Đấng luôn tìm kiếm vinh hiển cho Cha.

Câu nói "Cha tôn trọng hơn ta" trong Giăng 14:28 không hề làm giảm hay phủ nhận thần tính trọn vẹn của Chúa Giê-xu Christ. Thay vào đó, nó mặc khải cho chúng ta:

1. Sự khiêm nhường và vâng phục trọn vẹn của Đấng Christ trong chức vụ cứu chuộc của Ngài với tư cách là Đấng Mê-si, Người Tôi Tớ.
2. Trật tự chức năng và mối tương giao yêu thương giữa các thân vị trong Ba Ngôi Đức Chúa Trời.
3. Lý do cho niềm vui của các môn đồ: Sự ra đi của Chúa Giê-xu mở đường cho sự tuôn đổ của Đức Thánh Linh và sự hoàn tất kế hoạch cứu rỗi.

Lời tuyên bố này của Chúa Giê-xu, khi được đặt cạnh những lời tuyên bố khác như "Ta với Cha là một" (Giăng 10:30) và "Ai thấy ta đã thấy Cha" (Giăng 14:9), cho chúng ta một cái nhìn phong phú, trọn vẹn về Đấng Christ: Ngài vừa là Đức Chúa Trời thật, vừa là con người thật, vừa bình đẳng với Đức Chúa Cha trong bản thể thần linh, vừa vâng phục Cha trong chức vụ cứu chuộc. Đây không phải là nghịch lý để tranh cãi, mà là lẽ mầu nhiệm để thờ phượng. Chính sự vâng phục cho đến chết, và chết trên cây thập tự của Đấng vốn là Đức Chúa Trời, đã làm nên giá trị vô hạn của sự chuộc tội cho chúng ta (Phi-líp 2:6-8). Hãy vui mừng vì Chúa chúng ta đã đi đến cùng Cha, và Ngài đã sai Đức Thánh Linh – Đấng Yên Ủi – đến ở cùng chúng ta đời đời!