Ân tứ thuộc linh thông giải tiếng lạ là gì?

Trong bức tranh đa dạng về các ân tứ thuộc linh mà Đức Thánh Linh ban cho Hội Thánh, “ơn thông giải tiếng lạ” (interpretation of tongues) thường là một trong những ân tứ được thảo luận nhiều nhưng cũng dễ bị hiểu lầm nhất. Đây không phải là một kỹ năng ngôn ngữ học tự nhiên, mà là một sự bày tỏ siêu nhiên, hoàn toàn lệ thuộc vào sự chủ động và quyền năng của Đức Thánh Linh. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào khảo sát Kinh Thánh, đặc biệt là trọng tâm trong thư 1 Cô-rinh-tô, để làm sáng tỏ bản chất, mục đích và cách thức vận hành của ân tứ quan trọng này trong đời sống cá nhân và cộng đồng Hội Thánh.

Sứ đồ Phao-lô đã liệt kê và giải thích chi tiết về các ân tứ thuộc linh trong thư 1 Cô-rinh-tô, chương 12 đến 14. Trong danh sách các ân tứ, “ơn thông giải tiếng lạ” xuất hiện như một ân tứ độc lập và có liên hệ mật thiết với ân tứ “nói các thứ tiếng lạ” (1 Cô-rinh-tô 12:10). Trong nguyên ngữ Hy Lạp, từ được dùng cho “thông giải” là hermēneia (ἑρμηνεία), mang nghĩa là giải thích, diễn giải, làm cho sáng tỏ. Điều này phân biệt với việc dịch thuật thông thường (methermēneuō); nó nhấn mạnh đến việc truyền đạt ý nghĩa, sứ điệp, hơn là một sự chuyển ngữ từng từ một.

Ân tứ này không tự động đi kèm với người nói tiếng lạ. Phao-lô viết rõ: “Vậy thì kẻ nói tiếng lạ, hãy cầu nguyện để được thông giải tiếng ấy.” (1 Cô-rinh-tô 14:13). Và: “Ví bằng có người nói tiếng lạ, chỉ nên hai hoặc nhiều lắm là ba người nói, mỗi người phải nói theo lượt mình, và phải có một người thông giải. Nhưng, nếu không có ai thông giải, thì người đó hãy làm thinh trong Hội thánh, chỉ mình nói với Đức Chúa Trời và nói thầm thôi.” (1 Cô-rinh-tô 14:27-28). Những câu Kinh Thánh này thiết lập một nguyên tắc rõ ràng: tiếng lạ được nói ra trong nhóm, trong Hội thánh, cần phải được thông giải để mọi người cùng hiểu và được gây dựng.

1. Một Sự Bày Tỏ Trực Tiếp Từ Đức Thánh Linh: Người có ơn thông giải không “suy đoán” ý nghĩa của tiếng lạ, cũng không dựa trên kiến thức ngôn ngữ. Thay vào đó, Đức Thánh Linh trực tiếp ban cho họ sự hiểu biết về ý nghĩa, nội dung thiêng liêng của lời nói bằng tiếng lạ đó, và ban cho họ khả năng diễn đạt lại nội dung ấy bằng ngôn ngữ thông thường của cộng đồng. Đây là một hành động siêu nhiên kép: Đức Thánh Linh ban lời nói (tiếng lạ) và sau đó Ngài cũng ban sự giải nghĩa.

2. Mục Đích Tối Thượng: Gây Dựng Hội Thánh: Đây là điểm then chốt được Phao-lô nhấn mạnh xuyên suốt 1 Cô-rinh-tô 14. Mục đích của mọi ân tứ, đặc biệt là những ân tứ bày tỏ công khai, là để “gây dựng Hội thánh” (câu 12). Một lời nói tiếng lạ không được thông giải thì chỉ gây dựng cá nhân người nói (1 Cô-rinh-tô 14:4). Nhưng khi được thông giải, nó trở thành lời tiên tri – một sứ điệp từ Chúa cho toàn thể Hội thánh – và do đó gây dựng, khích lệ và an ủi mọi người (1 Cô-rinh-tô 14:3, 5). Phao-lô kết luận: “Dầu vậy, trong Hội thánh tôi muốn năm lời bằng trí khôn mình đặng dạy dỗ kẻ khác, hơn là muốn nói một vạn lời bằng tiếng lạ.” (1 Cô-rinh-tô 14:19). Sự gây dựng chung là thước đo quan trọng.

3. Một Dấu Hiệu cho Người Chưa Tin, Nhưng Phải Được Hiểu: Phao-lô trích dẫn Ê-sai 28:11-12 để chỉ ra rằng tiếng lạ có thể là một dấu hiệu cho người không tin (1 Cô-rinh-tô 14:21-22). Tuy nhiên, nếu cả Hội thánh cùng nói tiếng lạ mà không có sự thông giải, người ngoài bước vào sẽ tưởng rằng mọi người “điên cuồng” (câu 23). Ngược lại, khi một lời tiên tri (hoặc tiếng lạ được thông giải) được công bố, lòng người được cảm động, sự kín giấu được phơi bày, và họ sẽ thờ lạy Đức Chúa Trời mà nói rằng: “Thật có Đức Chúa Trời ở trong anh em.” (câu 24-25). Do đó, ơn thông giải biến một dấu hiệu khó hiểu (tiếng lạ) thành một công cụ hữu hiệu để làm chứng và quy đạo.

Đây là sự phân biệt quan trọng để tránh nhầm lẫn. Phao-lô công nhận giá trị của việc nói tiếng lạ trong sự cầu nguyện cá nhân, thông công riêng tư với Đức Chúa Trời: “Vì chưng ai nói tiếng lạ, thì không phải nói với người ta, bèn là với Đức Chúa Trời, bởi chẳng có ai hiểu... Kẻ nói tiếng lạ, tự gây dựng lấy mình.” (1 Cô-rinh-tô 14:2, 4). Trong bối cảnh này, không cần có ơn thông giải, vì mục đích là cho cá nhân và Đức Chúa Trời, Đấng hiểu thấu mọi sự.

Tuy nhiên, ngay lập tức Phao-lô bổ sung: “Song tôi ước ao anh em đều nói tiếng lạ cả, nhưng tôi còn ước ao hơn nữa anh em nói tiên tri...” (câu 5). Ông đặt ơn nói tiên tri (và bởi suy rộng ra, tiếng lạ được thông giải) cao hơn trong phạm vi cộng đồng Hội thánh vì lý do gây dựng chung. Do đó, một tín đồ có thể trải nghiệm việc nói tiếng lạ trong sự cầu nguyện riêng tư (một phương tiện để thờ phượng và gây dựng cá nhân sâu nhiệm) nhưng không nhất thiết có ơn thông giải tiếng lạ để phục vụ cộng đồng. Hai điều này khác biệt về mục đích và bối cảnh sử dụng.

1. Tinh Thần Vâng Phục Trật Tự: Hội Thánh cần áp dụng nguyên tắc của Phao-lô một cách khôn ngoan và yêu thương. Các buổi nhóm cần có sự hướng dẫn rõ ràng về việc sử dụng ân tứ này, luôn nhớ mục tiêu tối cao là “mọi sự đều nên làm cho được trang nghiêm và theo thứ tự” (1 Cô-rinh-tô 14:40). Điều này bảo vệ Hội Thánh khỏi sự hỗn loạn và giả mạo.

2. Khuyến Khích và Thử Nghiệm Các Ân Tứ: Tín đồ nên được dạy dỗ và khích lệ “hao ước cho được các ân tứ tốt nhất” (1 Cô-rinh-tô 12:31) và “ước ao nói tiên tri... ước ao nói tiếng lạ” (1 Cô-rinh-tô 14:1, 39) với tấm lòng đúng đắn. Người cảm nhận mình có thể có ơn thông giải nên bước đi trong đức tin và sự khiêm nhường, sẵn sàng chia sẻ sự giải nghĩa mà họ tin là từ Chúa, nhưng luôn thuận phục sự phân định của Hội Thánh (1 Cô-rinh-tô 14:29).

3. Sự Phân Biệt và Kiểm Chứng: Mọi sự thông giải đều phải được đem ra soi xét dưới ánh sáng của Lời Chúa đã được mặc khải trọn vẹn (Kinh Thánh). Nội dung của sự thông giải không được mâu thuẫn với chân lý Kinh Thánh, với bản tính thánh khiết và yêu thương của Đức Chúa Trời, và phải nhằm mục đích gây dựng, an ủi, khích lệ (1 Cô-rinh-tô 14:3).

4. Trọng Tâm Vẫn Là Tình Yêu Thương: Toàn bộ bài giảng về các ân tứ của Phao-lô được đặt trong khuôn khổ của chương 13 – chương nói về tình yêu thương trổi hơn. Ân tứ thông giải tiếng lạ, dù lớn lao, sẽ trở nên vô ích nếu không được thực thi trong tình yêu thương chân thật, với lòng ước ao gây dựng anh em mình.

Ân tứ thông giải tiếng lạ là một món quà quý báu của Đức Thánh Linh, thể hiện sự quan tâm của Ngài đối với cả cá nhân lẫn cộng đồng Hội Thánh. Nó kết nối sự thờ phượng cá nhân thầm kín (tiếng lạ) với sự gây dựng công khai của cả thân thể Đấng Christ. Qua ân tứ này, chúng ta thấy được nguyên tắc của vương quốc Đức Chúa Trời: sự siêu nhiên không phải để phô trương, mà để phục vụ; không phải để gây chia rẽ bởi sự khó hiểu, mà để đem đến sự hiệp một và thông hiểu chung qua quyền năng của Đức Thánh Linh.

Hội Thánh ngày nay được kêu gọi tiếp nhận và quản lý ân tứ này với thái độ cân bằng: không kỳ thị, sợ hãi, cũng không tôn sùng thái quá; nhưng với lòng biết ơn, sự khôn ngoan, trật tự và trên hết là tình yêu thương. Hãy để mọi sự đều được làm cho sự gây dựng, hầu cho “khi anh em nhóm nhau lại, ai nấy trong anh em đều có một bài thánh ca, hoặc một bài giảng dạy, hoặc một lời tỏ sự kín nhiệm, hoặc nói tiếng lạ, hoặc giải tiếng lạ... Mọi việc đều phải làm cho được gây dựng.” (1 Cô-rinh-tô 14:26).