Chúa Giê-xu chết vì tội lỗi chúng ta có nghĩa là gì?

Trọng tâm của đức tin Cơ Đốc, hạt nhân của Tin Lành, và là nền tảng cho mọi hy vọng đời đời của chúng ta đều quy về một sự kiện lịch sử và siêu nhiên: sự chết của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá. Nhưng tuyên bố “Ngài chết vì tội lỗi chúng ta” không chỉ là một công thức tôn giáo; nó chứa đựng chiều sâu thần học vô cùng phong phú, giải đáp cho nan đề trầm trọng nhất của nhân loại và bày tỏ tình yêu vĩ đại nhất của Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá ý nghĩa đầy đủ của sự chết thay thế của Đấng Christ, dựa trên nền tảng Kinh Thánh, với sự tham chiếu đến ngôn ngữ nguyên bản, để chúng ta không chỉ hiểu biết mà còn sống trong sự tự do và biết ơn mà sự hy sinh đó đem lại.

Để hiểu về giải pháp, chúng ta phải thấu hiểu vấn đề. Kinh Thánh tuyên bố rõ ràng: "Vì mọi người đều đã phạm tội, thiếu mất sự vinh hiển của Đức Chúa Trời" (Rô-ma 3:23). Tội lỗi không chỉ là những hành vi sai trái; trong tiếng Hy Lạp, từ ‘hamartia’ (ἁμαρτία) nguyên nghĩa là “trật mục tiêu,” không đạt được tiêu chuẩn hoàn hảo của Đức Chúa Trời. Tội lỗi phá vỡ mối quan hệ giữa con người với Đấng Tạo Hóa thánh khiết.

Sự thánh khiết của Đức Chúa Trời đòi hỏi một sự đáp ứng công bình. "Vì tiền công của tội lỗi là sự chết..." (Rô-ma 6:23a). Đây là nguyên tắc pháp lý và đạo đức không thể đổi thay. Trong Cựu Ước, hệ thống tế lễ bằng sinh tế (chiên con, bò đực) được thiết lập như một hình bóng (‘tupos’ - τύπος) để dạy dân sự một chân lý: tội lỗi đòi hỏi sự đổ huyết để được chuộc. "Vì sinh mạng của xác thịt ở trong huyết; ta đã cho các ngươi huyết rưới trên bàn thờ, đặng làm lễ chuộc tội cho linh hồn mình; vì nhờ sinh mạng mà huyết mới chuộc tội được" (Lê-vi Ký 17:11). Tuy nhiên, huyết của súc vật không thể cất tội lỗi đi mãi mãi (Hê-bơ-rơ 10:4); nó chỉ là “sự che đậy” tạm thời (trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ ‘kaphar’ (כָּפַר) cho “chuộc tội” cũng mang nghĩa “che phủ”).

Cụm từ then chốt “chết vì tội lỗi chúng ta” được diễn đạt bằng những từ Hy Lạp quan trọng, làm sáng tỏ bản chất của sự hy sinh của Chúa Giê-xu:

1. ‘Huper’ (ὑπέρ) – Thay Thế, Thay Cho: Đây là từ được sử dụng phổ biến nhất. Nó không chỉ có nghĩa “vì lợi ích của” mà còn mang nghĩa mạnh mẽ “thay cho,” “thay thế cho.” "Vì Đấng Christ cũng vì tội lỗi chịu chết một lần, là Đấng công bình thay cho kẻ không công bình..." (1 Phi-e-rơ 3:18). Chúa Giê-xu không chết như một người tử đạo cho một lý tưởng; Ngài chết thay cho những tội nhân đáng phải chết. Ngài đứng vào vị trí của chúng ta, gánh lấy hình phạt mà đáng lẽ chúng ta phải chịu.

2. ‘Anti’ (ἀντί) – Thay Vì, Đổi Lấy: Từ này nhấn mạnh khía cạnh trao đổi, thay thế trực tiếp. "Ấy vậy, Con người đã đến, không phải để người ta hầu việc mình, song để mình hầu việc người ta, và phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người" (Mác 10:45). Ở đây, “giá chuộc” (‘lutron’ - λύτρον) là giá phải trả để mua lại sự tự do cho một nô lệ. Sự sống của Chúa Giê-xu là giá được trả để đổi lấy sự tự do cho chúng ta khỏi ách nô lệ của tội lỗi và sự chết.

3. ‘Dia’ (διά) – Vì Cớ, Bởi Vì: Chỉ về nguyên nhân. Ngài chết bởi vì tội lỗi chúng ta. Tội lỗi là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến sự chết của Ngài. "Ngài đã bị nộp vì tội lỗi chúng ta..." (Rô-ma 4:25a).

Giáo lý về sự chuộc tội (Atonement) của Chúa Giê-xu được Kinh Thánh giải thích qua nhiều hình ảnh phong phú, mỗi hình ảnh đều hé mở một khía cạnh của công trình cứu chuộc:

1. Sự Thỏa Mãn Công Lý & Sự Chuộc Tội (Propitiation/Expiation): Trong Rô-ma 3:25, Chúa Giê-xu được gọi là "Đấng Đức Chúa Trời đã lập làm của lễ chuộc tội, bởi đức tin trong huyết Đấng ấy" (bản NIV: “a sacrifice of atonement”). Từ Hy Lạp ‘hilasterion’ (ἱλαστήριον) có thể hiểu là “vật chuộc tội” hoặc “nắp thi ân” (nơi huyết được rưới lên trong Nơi Chí Thánh). Công trình của Chúa Giê-xu vừa cất bỏ tội lỗi (expiation) vừa thỏa mãn cơn thịnh nộ công bình của Đức Chúa Trời đối với tội lỗi (propitiation). Huyết Ngài làm nguôi cơn giận thánh khiết của Đức Chúa Trời, không phải vì Ngài làm Cha chúng ta nguôi giận, mà vì chính sự công bình của Ngài đã được thỏa mãn trọn vẹn qua sự hy sinh thay thế đó.

2. Sự Công Bình Hóa (Justification): Đây là hành động pháp lý của Đức Chúa Trời, qua đó Ngài tuyên bố tội nhân được xưng công bình, dựa trên công đức của Chúa Giê-xu. "Hễ ai tin thì được xưng công bình nhờ Ngài" (Công vụ 13:39). "Hễ ai tin Đức Chúa Jêsus thì được xưng công bình..." (Ga-la-ti 2:16). Vì Chúa Giê-xu đã gánh chịu hình phạt thay cho chúng ta, nên Đức Chúa Trời có thể cách công bình tha tội và kể sự công bình của Đấng Christ cho chúng ta (2 Cô-rinh-tô 5:21).

3. Sự Hòa Thuận (Reconciliation): Tội lỗi tạo ra sự ngăn cách, thù nghịch (Ê-phê-sô 2:12, 16). Sự chết của Chúa Giê-xu phá đổ bức tường ngăn cách. "Vả, khi chúng ta còn là thù nghịch cùng Đức Chúa Trời, thì đã được hòa thuận với Ngài bởi sự chết của Con Ngài..." (Rô-ma 5:10). Chữ “hòa thuận” (‘katallage’ - καταλλαγή) nói đến sự đổi thay tận gốc trong mối quan hệ, từ thù địch thành hòa bình.

4. Sự Cứu Chuộc (Redemption): Hình ảnh này lấy từ thị trường nô lệ. Chúng ta bị bán cho tội lỗi (Rô-ma 7:14), nhưng Chúa Giê-xu đã trả giá để mua chúng ta về. "Ấy là trong Ngài, chúng ta được cứu chuộc bởi huyết Ngài, được tha tội..." (Ê-phê-sô 1:7). Chúng ta được giải phóng khỏi quyền lực của tội lỗi và Sa-tan, để thuộc về Đức Chúa Trời.

Câu Kinh Thánh này tóm tắt một cách mạnh mẽ nhất ý nghĩa của sự chết thay thế: "Đức Chúa Trời đã làm cho Đấng vốn chẳng biết tội lỗi trở nên tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta nhờ Đấng đó mà được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời" (2 Cô-rinh-tô 5:21).

Đây là một sự trao đổi thần kỳ:

• Chúa Giê-xu, Đấng “chẳng biết tội lỗi” (vô tội hoàn toàn), đã “trở nên tội lỗi” vì chúng ta. Trên thập tự giá, Ngài bị đối xử như một tội nhân, gánh lấy mọi tội lỗi của nhân loại. Đức Chúa Trời đã đổ trên Ngài sự đoán phạt dành cho tội lỗi chúng ta (Ê-sai 53:6).
• Chúng ta, những người vốn là tội nhân, thì “được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời” trong Ngài. Không phải chúng ta tự nên công bình, nhưng chúng ta được kể là công bình, và được ban cho địa vị công bình trước mặt Đức Chúa Trời, nhờ đức tin nơi Chúa Giê-xu.

Lẽ thật vĩ đại này không chỉ để suy ngẫm, mà phải biến đổi đời sống chúng ta:

1. Sự Bảo Đảm Của Sự Cứu Rỗi: Nếu sự cứu rỗi dựa trên công đức của Chúa Giê-xu đã hoàn tất, chứ không trên sự cố gắng của chúng ta, thì sự cứu rỗi đó là chắc chắn và vĩnh viễn. "Cho nên hiện nay chẳng còn có sự đoán phạt nào cho những kẻ ở trong Đức Chúa Jêsus Christ" (Rô-ma 8:1). Điều này đem lại sự bình an thật sự cho linh hồn.

2. Động Lực Cho Đời Sống Biết Ơn Và Thánh Khiết: Biết mình được yêu thương và chuộc lại bằng một giá quá đắt, chúng ta không còn sống cho mình nữa. "Vả, tình yêu thương của Đấng Christ cảm động chúng ta... Ngài đã chết thay cho mọi người, hầu cho những kẻ còn sống không vì chính mình mà sống nữa, nhưng sống vì Đấng đã chết và sống lại cho mình" (2 Cô-rinh-tô 5:14-15). Ân điển dạy chúng ta “từ bỏ sự không tin kính” và sống “công bình” trong đời này (Tít 2:11-12).

3. Nền Tảng Cho Sự Thờ Phượng Và Cảm Tạ: Mỗi lần dự Tiệc Thánh, chúng ta nhớ đến thân và huyết Ngài, và lòng tràn ngập sự cảm tạ. Bài ca của những người được chuộc là bài ca về Chiên Con đã bị giết (Khải Huyền 5:9-10).

4. Sự Tự Do Khỏi Mặc Cảm Tội Lỗi: Ma quỷ thường cáo trách chúng ta về những tội lỗi đã được tha. Nhưng chúng ta có thể dựa vào lẽ thật: “Nếu Đức Chúa Trời vì chúng ta, ai sẽ nghịch cùng chúng ta?... Ai sẽ kiện kẻ lựa chọn của Đức Chúa Trời? Đức Chúa Trời là Đấng xưng công bình những kẻ ấy” (Rô-ma 8:31-33). Tội đã được trả giá, không còn bị kết án nữa.

5. Động Lực Cho Sự Truyền Giáo: Nếu chúng ta thật sự tin rằng những người chưa tin đang hướng về sự đoán phạt đời đời, và Đấng Christ đã chịu sự đoán phạt đó thay cho họ, thì chúng ta không thể im lặng. "Ấy là sự yêu thương của Đấng Christ thôi thúc chúng ta" (2 Cô-rinh-tô 5:14). Chúng ta trở nên những sứ giả của sự hòa thuận (2 Cô-rinh-tô 5:18-20).

“Chúa Giê-xu chết vì tội lỗi chúng ta” là một tuyên bố đầy quyền năng, tóm gọn trong nó cả cơn thịnh nộ thánh khiết của Đức Chúa Trời lẫn tình yêu vô lượng của Ngài. Nó có nghĩa là sự thay thế hoàn toàn: Ngài gánh lấy điều chúng ta đáng gánh, để ban cho chúng ta điều chúng ta không đáng được. Ngài nhận lấy sự chết của chúng ta, để ban cho chúng ta sự sống của Ngài. Ngài trở nên tội lỗi, để chúng ta trở nên công bình.

Đây không phải là thần thoại, mà là lịch sử. Đây không phải là lý thuyết, mà là thực tại cứu rỗi. Đáp ứng duy nhất và thích đáng của chúng ta trước lẽ thật này là đặt trọn đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ và công trình trọn vẹn của Ngài, và sống một đời dâng hiến, biết ơn, thờ phượng Ngài, vì "Đấng đã không tiếc chính Con mình, nhưng vì chúng ta hết thảy phó Con ấy cho, thì Ngài há chẳng cũng sẽ ban mọi sự luôn với Con ấy cho chúng ta sao?" (Rô-ma 8:32). A-men.