Ăn năn và tin vào Tin Lành có nghĩa là gì (Mác 1:15)?

Lời tuyên bố của Chúa Giê-xu Christ trong Mác 1:15 đánh dấu khởi điểm chính thức cho chức vụ công khai của Ngài và cô đọng toàn bộ sứ điệp cứu rỗi: “Kỳ đã trọn, nước Đức Chúa Trời đã gần rồi; các ngươi hãy ăn năn và tin đạo Tin lành.” (Mác 1:15, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Đây không phải là hai lời khuyên rời rạc, mà là một mệnh lệnh kép, một hành động toàn vẹn với hai phương diện không thể tách rời, định hình nên con đường duy nhất để bước vào mối tương giao với Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu phân tích thần học, giải nghĩa từ ngữ gốc, và khám phá những ứng dụng thiết thực của lẽ đạo nền tảng này.

Để hiểu lời kêu gọi "ăn năn và tin", trước hết phải hiểu bối cảnh của nó. Chúa Giê-xu tuyên bố: “Kỳ đã trọn” (trong tiếng Hy Lạp: Πεπλήρωται ὁ καιρός - "Peperōtai ho kairos"). Từ "kairos" không chỉ đơn thuần là thời gian (chronos), mà chỉ một thời điểm then chốt, cơ hội quyết định do Đức Chúa Trời ấn định. Cụm động từ "peplerōtai" ở thì hoàn thành, diễn tả một hành động đã được hoàn tất và có hiệu lực đến hiện tại. Điều này ám chỉ rằng toàn bộ lịch sử Cựu Ước, các lời tiên tri, biểu tượng và của lễ, đã hội tụ và được ứng nghiệm nơi chính con người và chức vụ của Giê-xu Christ. Thời đại Mêsia mà các tiên tri loan báo đã đến. Tiếp theo, Ngài phán “nước Đức Chúa Trời đã gần rồi”. "Nước Đức Chúa Trời" (Βασιλεία τοῦ Θεοῦ - Basileia tou Theou) là sự cai trị chủ quyền, quyền năng và sự hiện diện của Đức Chúa Trời. Nước ấy "đã gần" (ἤγγικεν - ēngiken) trong chính sự hiện diện của Đấng Christ. Vì vậy, lời kêu gọi ăn năn và tin mang tính cấp bách, là phản ứng thích hợp duy nhất trước sự hiện diện của Vua và Vương Quốc của Ngài.

Từ "ăn năn" trong tiếng Việt thường gợi lên ý nghĩa hối hận, buồn rầu về tội lỗi. Trong nguyên ngữ Hy Lạp của Tân Ước, từ được dùng là μετανοέω (metanoeō). Từ này được cấu thành bởi meta (sau, thay đổi) và noeō (suy nghĩ, hiểu biết). Vì vậy, nghĩa gốc của metanoia (danh từ) là "sự thay đổi tâm trí" hoặc "sự đổi ý". Trong bối cảnh Kinh Thánh, nó bao hàm một cuộc cách mạng trong toàn bộ nhận thức, thái độ và hướng đi của đời sống.

Trong Cựu Ước, khái niệm tương đương thường được diễn đạt bằng cụm từ tiếng Hê-bơ-rơ שׁוּב (shuv), có nghĩa là "quay lại", "trở về". Các tiên tri liên tục kêu gọi dân Y-sơ-ra-ên "trở về" cùng Đức Giê-hô-va (ví dụ: Ê-sai 55:7, Giê-rê-mi 3:14). Vì vậy, "ăn năn" theo Kinh Thánh bao gồm:

• Sự Nhận Biết Tội Lỗi: Đây không chỉ là cảm giác mơ hồ về sự không hoàn hảo, mà là sự nhận thức được rõ ràng rằng tội lỗi của mình là sự phản nghịch chống lại Đức Chúa Trời thánh khiết (Thi thiên 51:4; Rô-ma 3:23).
• Sự Đau Buồn Theo Ý Đức Chúa Trời: Đây là nỗi buồn thánh dẫn đến sự cứu rỗi, khác với nỗi buồn của thế gian chỉ vì hậu quả (2 Cô-rinh-tô 7:10). Nó là sự ghê tởm với chính tội lỗi, không chỉ với hậu quả của nó.
• Sự Từ Bỏ và Quay Lại: Đây là hành động quyết định, dứt khoát quay lưng lại với tội lỗi, với sự tư trị, và quay về hướng Đức Chúa Trời. Đó là sự thay đổi đường hướng, từ đi theo ý riêng sang vâng phục Đấng Christ (Công vụ 26:20).

Ăn năn là công việc của Đức Thánh Linh, Đấng cảm động lòng người và chỉ cho họ thấy tội lỗi mình (Giăng 16:8). Nó không phải là một nỗ lực tự cải thiện bản thân để xứng đáng được Chúa chấp nhận, mà là sự đáp ứng đầy đau thương và khiêm nhường trước sự thánh khiết của Đức Chúa Trời.

Phần thứ hai của mệnh lệnh là "tin đạo Tin lành" (trong tiếng Hy Lạp: πιστεύετε ἐν τῷ εὐαγγελίῳ - pisteuete en tō euangeliō). Động từ πιστεύω (pisteuō) không chỉ dừng lại ở sự tin tưởng trí óc (công nhận một sự thật), mà còn hàm ý sự tin cậy, phó thác, và trung thành. Nó là hành động giao phó cả đời sống mình cho đối tượng của đức tin.

Đối tượng của đức tin ở đây là "Tin Lành" (τὸ εὐαγγέλιον - to euangelion), nghĩa đen là "tin tốt lành" hoặc "tin mừng". Nhưng Tin Lành không phải là một ý tưởng trừu tượng hay một hệ thống triết lý. Theo phân đoạn then chốt 1 Cô-rinh-tô 15:1-4, Tin Lành được định nghĩa rõ ràng: “Đấng Christ chịu chết vì tội chúng ta theo lời Kinh thánh; Ngài đã bị chôn, đến ngày thứ ba, Ngài sống lại theo lời Kinh thánh.” Vậy, "tin vào Tin Lành" chính là đặt trọn vẹn đức tin vào con người và công việc của Chúa Giê-xu Christ: tin rằng Ngài là Con Đức Chúa Trời, chịu chết thay để gánh tội và hình phạt thay cho chúng ta, và sống lại để xác nhận sự chiến thắng của Ngài trên tội lỗi và sự chết.

Đức tin này bao gồm:

• Sự Xưng Nhận (Confession): Miệng xưng nhận Giê-xu là Chúa (Rô-ma 10:9).
• Sự Tin Cậy (Trust): Hoàn toàn nương dựa vào sự chết chuộc tội của Ngài, không cậy vào việc lành hay công đức riêng của mình (Ê-phê-sô 2:8-9).
• Sự Đầu Phục (Submission): Tôn Chúa Giê-xu làm Chủ (Chúa) của đời sống, để Ngài cai trị (Lu-ca 6:46).

Hai phương diện ăn năn và tin này luôn đi đôi với nhau. Không thể có sự ăn năn thật mà không tin cậy Chúa Christ, và cũng không thể có đức tin chân chính mà không bao hàm sự ăn năn, quay khỏi tội lỗi.

Trong suốt Tân Ước, hai khái niệm này luôn được trình bày như hai mặt của một đồng tiền. Sứ đồ Phao-lô tóm tắt chức vụ của mình là “giảng cho dân ngoại, để họ ăn năn và trở lại cùng Đức Chúa Trời, tin thờ Chúa Giê-xu Christ” (Công vụ 26:20, bản dịch khác). Phi-e-rơ trong ngày Lễ Ngũ Tuần cũng rao giảng: “Hãy hối cải, ai nấy phải nhơn danh Đức Chúa Jêsus chịu phép báp-têm, để được tha tội mình, rồi sẽ được lãnh sự ban cho Đức Thánh Linh.” (Công vụ 2:38). Ở đây, "hối cải" (ăn năn) dẫn đến hành động công khai là chịu báp-têm nhân danh Chúa Giê-xu, biểu thị đức tin nơi Ngài.

Ăn năn mà không có đức tin sẽ dẫn đến sự tuyệt vọng, vì người ta chỉ thấy tội lỗi mình mà không thấy Đấng Cứu Chuộc. Đức tin mà không có ăn năn sẽ là thứ đức tin chết, chỉ là sự công nhận tri thức mà không có sự biến đổi đời sống (Gia-cơ 2:17). Đức tin chân thật luôn sản sinh ra "công việc xứng đáng với sự ăn năn" (Công vụ 26:20).

Lẽ đạo căn bản này không chỉ dành cho lần đầu tiên đến với Chúa, mà còn là nguyên lý sống động cho đời sống Cơ đốc nhân mỗi ngày.

1. Đối Với Người Chưa Tin Chúa: Lời kêu gọi này vẫn còn nguyên giá trị. Bạn được mời gọi:

• Dừng Lại và Suy Xét (Thay Đổi Tâm Trí): Thành thật nhìn nhận đời sống mình đang đi xa khỏi Đức Chúa Trời. Nhận biết rằng tội lỗi là vấn đề nghiêm trọng cần được giải quyết.
• Quay Khỏi Tội (Ăn Năn): Quyết định từ bỏ lối sống cũ, những điều bạn biết là trái với ý muốn Đức Chúa Trời. Sự từ bỏ này bắt nguồn từ lòng yêu mến Chúa, không phải từ sự sợ hãi.
• Quay Về Với Chúa Giê-xu (Tin): Tin cậy rằng sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu là đầy đủ để tha thứ và giải cứu bạn. Mở lòng tiếp nhận Ngài làm Cứu Chúa và Chủ của đời sống (Giăng 1:12).

2. Đối Với Tín Hữu Đã Tin Nhận: Tinh thần "ăn năn và tin" phải là hơi thở thuộc linh hằng ngày.

• Ăn Năn Hằng Ngày: Đời sống theo Chúa là một hành trình liên tục quay khỏi những tư dục, thái độ tội lỗi và sự tự tín. Mỗi khi bị Đức Thánh Linh cáo trách qua Lời Chúa, chúng ta cần lập tức xưng tội, từ bỏ và quay về (1 Giăng 1:9).
• Sống Bởi Đức Tin Mỗi Ngày: Chúng ta không chỉ được cứu bởi đức tin, mà còn sống bởi đức tin (Ga-la-ti 2:20). Điều này có nghĩa là mỗi ngày, chúng ta tiếp tục phó thác, tin cậy vào ân điển và sự thành tín của Chúa, không cậy vào sức riêng.
• Ăn Năn và Đức Tin Trong Mối Quan Hệ: Khi phạm lỗi với người khác, sự ăn năn thật bao gồm việc nhận lỗi, xin lỗi và tìm cách sửa chữa (công việc xứng đáng với sự ăn năn), đồng thời tin cậy Chúa ban ơn để hàn gắn.

Lời của Chúa Giê-xu trong Mác 1:15 vang vọng xuyên suốt mọi thời đại. "Kỳ" mà Ngài nói đến — thời điểm của sự cứu rỗi — vẫn còn hiệu lực cho đến hôm nay. Nước Đức Chúa Trời vẫn đang hiện diện và mở rộng trong thế giới qua Hội Thánh, và sẽ được hoàn tất vinh hiển khi Christ tái lâm.

Lời kêu gọi "Hãy ăn năn và tin đạo Tin lành" là con đường duy nhất, nhưng không phải là con đường nặng nề của sự tự hành xác. Ngược lại, đó là cánh cửa dẫn đến sự tự do thật sự. Ăn năn là tự do khỏi ách nô lệ của tội lỗi. Tin lành là tự do khỏi sự kết tội và hình phạt. Cả hai cùng dẫn chúng ta vào trong ân điển kỳ diệu và mối tương giao sống động với Đức Chúa Trời.

Cuối cùng, lời kêu gọi này không dựa trên khả năng của chúng ta để ăn năn thật sâu sắc hay tin thật mạnh mẽ. Nó dựa trên uy quyền và ân điển của Đấng đã phán ra lời ấy — Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã chết và sống lại để ban cho chúng ta cả sự ăn năn lẫn đức tin (Công vụ 5:31). Vì vậy, chúng ta hãy tiếp tục chạy đến với Ngài, mỗi ngày, trong tinh thần khiêm nhường ăn năn và đức tin chân thành nơi Tin Lành vĩnh cửu.