Ai là kẻ ác (1 Giăng 5:19)?

“Chúng ta biết rằng mình thuộc về Đức Chúa Trời, còn cả thế gian đều phục dưới quyền gian ác” (1 Giăng 5:19, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Câu Kinh Thánh này vừa là một lời tuyên xưng đầy an ủi về căn cước của Cơ Đốc nhân, vừa là một nhận định nghiêm túc về thực trạng thuộc linh của thế giới chúng ta đang sống. Thuật ngữ “kẻ ác” (τὸ πονηρόν – *to ponēron*) không chỉ là một khái niệm trừu tượng về sự xấu xa, mà Kinh Thánh, đặc biệt trong các thư tín của Sứ đồ Giăng, mặc khải rõ ràng về một nhân cách đằng sau đó. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào khai triển ý nghĩa của “kẻ ác”, bối cảnh thần học trong toàn bộ thư 1 Giăng, và những áp dụng thiết thực cho đời sống đức tin của chúng ta hôm nay.

Để hiểu rõ “kẻ ác” là ai, trước hết phải đặt câu 19 trong toàn bộ ngữ cảnh của chương 5 và toàn bộ thư tín. Chủ đề xuyên suốt của thư 1 Giăng là sự tương phản giữa ánh sáng và tối tăm, sự thật và sự dối trá, Đức Chúa Trời và thế gian. Câu 5:19 chính là một kết luận được rút ra từ lập luận trước đó về sự sinh ra bởi Đức Chúa Trời và sự chiến thắng thế gian (1 Giăng 5:1-5, 18).

Trong nguyên văn Hy Lạp, cụm từ “dưới quyền gian ác” là ἐν τῷ πονηρῷ (en tō ponērō). Mạo từ xác định “τῷ” (the) đi với tính từ “πονηρῷ” (ác) cho thấy đây không phải là một nguyên tắc ác chung chung, mà là một thực thể xác định – “Kẻ Ác”. Cách dùng mạo từ này nhất quán với cách Giăng đề cập đến kẻ thù trong các phần khác:

• 1 Giăng 2:13-14: “...các con đã thắng kẻ ác (τὸν πονηρόν – ton ponēron)” – Ở đây rõ ràng là một đối tượng cá nhân mà các thanh niên đã chiến thắng.
• 1 Giăng 3:12: “...và Ca-in... thuộc về kẻ ác (τοῦ πονηροῦ – tou ponērou)” – Hành động giết người của Ca-in bắt nguồn từ việc hắn “thuộc về” kẻ ác.

Như vậy, “kẻ ác” trong 1 Giăng 5:19 chính là Sa-tan, ma quỷ, kẻ thù nghịch với Đức Chúa Trời. Chúa Giê-xu cũng gọi ma quỷ là “kẻ ác” (ὁ πονηρός) trong Giăng 17:15 khi cầu nguyện: “Xin Cha gìn giữ họ khỏi kẻ ác”. Sứ đồ Phao-lô mô tả thế gian này đang nằm dưới quyền lực của “chúa đời này” (2 Cô-rinh-tô 4:4) và “kẻ cầm quyền chốn không trung” (Ê-phê-sô 2:2).

Sứ đồ Giăng viết: “cả thế gian đều phục dưới quyền gian ác”. Từ “thế gian” (ὁ κόσμος – ho kosmos) trong văn phong Giăng mang nhiều sắc thái, nhưng ở đây, nó không chỉ đơn thuần là hành tinh hay nhân loại, mà là toàn bộ hệ thống thế giới chống nghịch lại Đức Chúa Trời, bao gồm các triết lý, giá trị, dục vọng và cơ cấu xã hội đi ngược lại ý muốn của Ngài (xem 1 Giăng 2:15-17).

Điều này không có nghĩa mọi người đều bị ám ảnh bởi ma quỷ, hay Đức Chúa Trời mất kiểm soát hoàn toàn. Thay vào đó, nó mô tả một thực tại thuộc linh: Sa-tan là “kẻ cai trị thế gian này” (Giăng 12:31, 14:30, 16:11). Hắn có ảnh hưởng và quyền lực tạm thời trên các hệ thống, văn hóa và tâm trí của những người chưa được tái sinh, khiến họ mù lòa thuộc linh (2 Cô-rinh-tô 4:4) và sống theo “đường lối đời này” (Ê-phê-sô 2:2).

Lời tuyên bố này giúp giải thích tại sao thế gian đầy dẫy tội lỗi, bạo lực, gian dối và chống đối lại Tin Lành. Đó không chỉ là vấn đề của bản chất con người sa ngã, mà còn là kết quả của việc nằm dưới sự cai trị của một kẻ thù thuộc linh có tổ chức. Sự hiện diện của tội lỗi trên toàn cầu là bằng chứng cho thấy phạm vi ảnh hưởng rộng lớn của “kẻ ác”.

Sức mạnh của câu Kinh Thánh nằm ở sự tương phản: “Chúng ta biết rằng mình thuộc về Đức Chúa Trời, còn cả thế gian...”. Động từ “thuộc về” (ἐκ – ek) trong tiếng Hy Lạp mang nghĩa “ra từ”, “xuất xứ từ”. Người tin Chúa có một nguồn gốc và chủ quyền mới. Chúng ta đã được “giải thoát... khỏi quyền của sự tối tăm” và được dời vào “nước của Con rất yêu dấu của Ngài” (Cô-lô-se 1:13).

Đây là một sự xác định căn tính (identity). Chúng ta không còn thuộc về vương quốc của “kẻ ác” nữa, dù vẫn sống trong thế giới vật lý đang bị nó ảnh hưởng. Sự chuyển giao vương quốc này xảy ra nhờ sự cứu chuộc của Chúa Giê-xu Christ. Chính Ngài đã “hiện ra để hủy phá công việc của ma quỷ” (1 Giăng 3:8). Trên thập tự giá, Đấng Christ đã giải trừ quyền lực của kẻ ác (Cô-lô-se 2:15), và sự phục sinh của Ngài xác nhận chiến thắng tối hậu.

Do đó, câu 5:19 phải được đọc cùng với câu 18: “Chúng ta biết rằng ai sanh bởi Đức Chúa Trời, thì hẳn chẳng phạm tội; nhưng ai sanh bởi Đức Chúa Trời, thì Đức Chúa Trời gìn giữ người ấy, và kẻ ác chẳng làm hại người được” (1 Giăng 5:18). Người tin Chúa được bảo vệ bởi chính Đức Chúa Trời và Con Ngài (Giăng 10:28-29).

Hiểu rõ về “kẻ ác” và thế gian dưới quyền nó không chỉ là giáo lý suông, mà phải định hình cách chúng ta sống và chiến đấu thuộc linh mỗi ngày.

1. Sống Với Nhận Thức Tỉnh Thức và Phân Biệt: Chúng ta không nên ngây thơ về bản chất của thế gian. Các giá trị về sự thành công, hưởng thụ, quyền lực vật chất thường có thể bị “kẻ ác” lợi dụng để xoay lòng chúng ta khỏi Chúa. Phải “thử cho biết các thần có phải đến bởi Đức Chúa Trời chăng” (1 Giăng 4:1), phân biệt chân lý với sự lừa dối. Điều này đòi hỏi sự am hiểu Lời Chúa sâu sắc (Hê-bơ-rơ 5:14).

2. Đừng Yêu Thế Gian: Sứ đồ Giăng đã cảnh báo rõ: “Chớ yêu thế gian, cũng đừng yêu các vật ở thế gian nữa... vì mọi sự trong thế gian... đều chẳng từ Cha mà đến, nhưng từ thế gian mà ra” (1 Giăng 2:15-16). Yêu thế gian là đồng lõa với hệ thống đang chống nghịch Chúa và thuộc về “kẻ ác”. Thay vào đó, chúng ta phải “ham mến các sự ở trên trời” (Cô-lô-se 3:2).

3. Mặc Lấy Khí Giái Thuộc Linh và Chiến Đấu: Nhận biết có một kẻ thù cá nhân (Ê-phê-sô 6:12) đòi hỏi chúng ta phải trang bị toàn bộ khí giới của Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 6:13-18). Đời sống cầu nguyện, sự thờ phượng, và việc sử dụng Lời Chúa (gươm của Đức Thánh Linh) là vũ khí tấn công và phòng thủ hữu hiệu. Chúng ta chiến đấu từ vị thế của người đã chiến thắng trong Đấng Christ.

4. Rao Truyền Tin Lành Cách Khẩn Trương: Thế gian đang nằm dưới quyền lực của kẻ ác, và mọi người đều đang bị lừa dối và hư mất. Điều này phải thúc giục chúng ta có lòng thương xót và nhiệt thành truyền giáo. Tin Lành là “quyền phép của Đức Chúa Trời để cứu mọi kẻ tin” (Rô-ma 1:16), và nó có sức mạnh giải phóng con người khỏi “quyền của sự tối tăm” (Cô-lô-se 1:13). Mỗi linh hồn được cứu là một chiến lợi phẩm được đoạt lại từ vương quốc của kẻ ác.

5. Sống Trong Cộng Đồng Giao Ước – Hội Thánh: Đứng một mình, chúng ta dễ bị tổn thương. Nhưng trong Hội Thánh – cộng đồng của những người “thuộc về Đức Chúa Trời” – chúng ta khích lệ, sửa dạy, và bảo vệ lẫn nhau (Hê-bơ-rơ 10:24-25). Sự hiệp một và tình yêu thương giữa vòng các tín hữu là bằng chứng hùng hồn chống lại sự chia rẽ và thù hận mà “kẻ ác” gieo rắc trong thế gian (Giăng 13:35, 17:21).

1 Giăng 5:19 vẽ nên một bức tranh chân thực: một bên là thế gian đang bị giam cầm dưới quyền lực của kẻ ác – Sa-tan; bên kia là chúng ta – những người đã được cứu chuộc và thuộc về Đức Chúa Trời. Lời tuyên bố này không nhằm gieo sự sợ hãi, nhưng để củng cố đức tin và cảnh giác chúng ta. Chúng ta biết rõ kẻ thù là ai, nhưng quan trọng hơn, chúng ta biết Vua của mình là Đấng Toàn Năng và đã chiến thắng.

Do đó, chúng ta có thể bước đi trong thế gian này với tâm trạng vừa cảnh giác vừa bình an. Cảnh giác vì biết rằng những cám dỗ, nghịch cảnh và sự chống đối đôi khi có bàn tay của “kẻ ác” đằng sau. Bình an vì chúng ta biết mình thuộc về Chúa, được Ngài gìn giữ, và không gì – ngay cả quyền lực của kẻ ác – có thể “phân rẽ chúng ta khỏi sự yêu thương của Đức Chúa Trời trong Đức Chúa Jêsus Christ, Chúa chúng ta” (Rô-ma 8:39). Hãy sống mỗi ngày với sự xác quyết về căn tính thuộc linh cao quý đó, và dùng đời sống mình để chiếu sáng Tin Lành cứu rỗi giữa một thế gian đang còn nằm trong sự mê muội.