Ý nghĩa của việc Cơ Đốc nhân không thuộc về thế gian là gì?

Lời tuyên bố "không thuộc về thế gian" là một chân lý nền tảng, thâm sâu và thường bị hiểu lầm trong đời sống đức tin của Cơ Đốc nhân. Nó không đơn thuần là một lời kêu gọi sống lập dị hay rút lui khỏi xã hội, mà là một định nghĩa căn tính được chính Chúa Giê-xu Christ tuyên bố. Khám phá ý nghĩa đầy đủ của lẽ thật này đòi hỏi chúng ta phải lặn sâu vào Kinh Thánh, phân tích ngữ nghĩa và bối cảnh thần học, để từ đó rút ra những nguyên tắc sống động và thiết thực cho hành trình đức tin hôm nay.

I. Nền Tảng Kinh Thánh: Lời Tuyên Bố Từ Chính Chúa Giê-xu

Trọng tâm của giáo lý này nằm trong lời cầu nguyện thiên thượng của Chúa Giê-xu tại Phòng Cao trong Giăng chương 17. Đây là chìa khóa giải nghĩa toàn bộ khái niệm. Trước sự hiện diện của Cha, Chúa Giê-xu cầu thay cho các môn đồ và cho tất cả những ai sẽ tin Ngài:

"Con đã ban lời của Cha cho họ, và thế gian ghét họ, vì họ không thuộc về thế gian, cũng như con không thuộc về thế gian. Con chẳng cầu xin Cha cất họ khỏi thế gian, nhưng xin Cha gìn giữ họ khỏi điều ác. Họ không thuộc về thế gian, cũng như con không thuộc về thế gian." (Giăng 17:14-16, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925)

Điều đáng chú ý đầu tiên: đây là một tuyên bố về thực tại (declaration of reality), chứ không phải một mệnh lệnh đạo đức. Chúa Giê-xu không nói "các ngươi phải không thuộc về thế gian", mà Ngài nói "họ không thuộc về thế gian". Căn tính này là hệ quả tất yếu của việc được Chúa chọn "từ giữa thế gian mà ra" (câu 6) và đã nhận Lời Chân Lý của Ngài. Nó là một trạng thái hiện hữu mới, được tái sinh bởi Đức Thánh Linh.

Từ "thế gian" được dùng ở đây trong nguyên ngữ Hy Lạp là "kosmos" (κόσμος). Trong văn cảnh của Phúc Âm Giăng, kosmos thường không chỉ hệ thống vật chất tạo nên vũ trụ (mà Đức Chúa Trời yêu thương - Giăng 3:16), mà chỉ hệ thống trật tự của nhân loại nổi loạn, chống nghịch lại Đức Chúa Trời, đang nằm dưới quyền lực của kẻ thù (ma quỷ) (xem Giăng 12:31, 14:30, 16:11). Nó bao hàm toàn bộ triết lý, giá trị, mục đích, lối sống và động cơ vận hành xa rời Đức Chúa Trời.

II. Phân Tích Ý Nghĩa: "Không Thuộc Về" và "Ở Trong"

Hiểu đúng mối quan hệ này cần phân biệt rõ hai khía cạnh: vị trí (position) và chức năng (function).

1. Về Vị Trí và Căn Tính (Position & Identity): Cơ Đốc nhân đã được chuyển dịch từ "thế gian" vào Vương Quốc của Con yêu dấu Đức Chúa Trời (Cô-lô-se 1:13). Chúng ta thuộc về một chủ thể khác. Sứ đồ Phao-lô làm sáng tỏ: "Anh em chẳng phải thuộc về thế gian nữa, nhưng Ta đã chọn anh em ra khỏi thế gian" (Giăng 15:19). Động từ "chọn ra" mang nghĩa lấy ra khỏi một nơi để đặt vào một nơi khác. Điều này được minh họa rõ trong thư Phi-e-rơ: "Anh em là giống được lựa chọn... là dân thuộc về Đức Chúa Trời" (1 Phi-e-rơ 2:9). Căn tính tối thượng của chúng ta không còn là công dân của "thế gian" này, mà là công dân trên trời (Phi-líp 3:20).

2. Về Chức Năng và Hiện Diện (Function & Presence): Dù căn tính đã thay đổi, nhưng hiện diện thể lý của chúng ta vẫn ở trong thế gian. Chúa Giê-xu cầu nguyện rõ ràng: "Con chẳng cầu xin Cha cất họ khỏi thế gian". Chúng ta được sai vào thế gian như chính Chúa Giê-xu đã được sai đến (Giăng 17:18). Vì vậy, chúng ta tồn tại trong một nghịch lý thánh: "Ở trong thế gian nhưng không thuộc về thế gian." Chúng ta hiện diện như những sứ giả (ambassadors) của Vương Quốc Thiên Đàng, đại diện cho Quốc Vương của mình tại một vùng đất ngoại bang (2 Cô-rinh-tô 5:20).

III. Biểu Hiện Cụ Thể của Sự "Không Thuộc Về"

Sự khác biệt về căn tính phải được thể hiện qua tư tưởng, giá trị và hành động. Kinh Thánh nêu rõ những lĩnh vực then chốt:

1. Hệ Giá Trị và Tình Yêu Đối Nghịch:

"Chớ yêu thế gian, cũng đừng yêu các vật ở thế gian. Nếu ai yêu thế gian, thì sự kính mến Đức Chúa Cha chẳng ở trong người ấy. Vì mọi sự trong thế gian, như sự mê tham của xác thịt, sự mê tham của mắt, và sự kiêu ngạo của đời, đều chẳng từ Cha mà đến, nhưng từ thế gian mà ra. Vả thế gian với sự tham dục nó đều qua đi, nhưng ai làm theo ý muốn Đức Chúa Trời thì còn đời đời." (1 Giăng 2:15-17)

Từ Hy Lạp cho "yêu" ở đây là "agapao" (ἀγαπάω), chỉ tình yêu gắn bó, trung thành tối thượng. Chúng ta không được dành sự trung thành tối cao (agapao) cho hệ thống thế gian. Ba phương diện của thế gian được chỉ ra:

• Sự mê tham của xác thịt: Thỏa mãn mọi ham muốn thuộc thể và tâm linh trái với ý Chúa.
• Sự mê tham của mắt: Tham lam, đố kỵ, đánh giá mọi thứ dựa trên vẻ bề ngoài và sở hữu vật chất.
• Sự kiêu ngạo của đời: Lòng tự tôn, tự cậy vào thành tích, địa vị, sự khôn ngoan của đời này, thay vì nhận biết mình hoàn toàn lệ thuộc vào Đức Chúa Trời.

2. Sự Biến Đổi của Tâm Trí:

"Đừng làm theo đời nầy, nhưng hãy biến hóa bởi sự đổi mới của tâm trí mình, để thử cho biết ý muốn tốt lành, đẹp lòng và trọn vẹn của Đức Chúa Trời là thể nào." (Rô-ma 12:2)

Động từ "biến hóa" trong tiếng Hy Lạp là "metamorphoo" (μεταμορφόω), chỉ một sự biến đổi từ bên trong ra bên ngoài. Sự "không thuộc về" bắt đầu từ một tâm trí được Đức Thánh Linh và Lời Chúa đổi mới, từ chối bị nhồi nhét bởi khuôn mẫu ("schema") của thế gian. Đây là một cuộc chiến thuộc linh về nhận thức.

3. Mục Đích và Ưu Tiên: Người thuộc về thế gian tìm kiếm sự an ninh, khoái lạc, danh vọng và tích lũy của cải như cứu cánh cuộc đời. Cơ Đốc nhân có mục đích tối thượng là "làm sáng danh Cha trên đất" (Giăng 17:4), tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài trước hết (Ma-thi-ơ 6:33). Của cải, địa vị trần gian trở thành công cụ để phục vụ Chúa và người lân cận, chứ không phải là chủ nhân ông.

IV. Ứng Dụng Thực Tế Trong Đời Sống Hằng Ngày

Lẽ thật này không chỉ là giáo lý suông, mà phải được sống ra một cách cụ thể:

1. Trong Cách Sử Dụng Thời Gian và Tiền Bạc: Ngân sách thời gian và tài chính của chúng ta phản ánh vương quốc mà chúng ta thuộc về. Cần tự vấn: Tôi đầu tư thì giờ vào đâu? Việc tiêu tiền của tôi có phản ánh các giá trị vĩnh cửu và lòng rộng rãi của Vương Quốc Đức Chúa Trời, hay chỉ nhằm thỏa mãn "sự mê tham của mắt và xác thịt"?

2. Trong Các Mối Quan Hệ và Sự Giao Tế: Chúng ta yêu thương và phục vụ mọi người (vì Đức Chúa Trời yêu thương thế gian - Giăng 3:16), nhưng không được "cùng ách chung" với những người khước từ các tiêu chuẩn của Đức Chúa Trời trong những cam kết thân mật, như hôn nhân hay quan hệ đối tác làm ăn quan trọng (2 Cô-rinh-tô 6:14). Chúng ta cần sự khôn ngoan để phân biệt.

3. Trong Nghề Nghiệp và Học Vấn: Chúng ta lao động với tư cách "làm việc cho Chúa" (Cô-lô-se 3:23), thể hiện đức tin qua đạo đức nghề nghiệp, sự trung tín và lương tri. Chúng ta tiếp thu tri thức, nhưng luôn đặt dưới sự phán xét của Lời Chúa, từ chối những triết lý "lừa dối" của đời này (Cô-lô-se 2:8).

4. Trong Việc Đối Mặt Với Sự Khước Từ và Ngược Đãi: Chúa Giê-xu cảnh báo: "Vì các ngươi không thuộc về thế gian, nên thế gian ghét các ngươi" (Giăng 15:19). Sống theo giá trị thiên thượng đôi khi sẽ dẫn đến sự hiểu lầm, chế giễu, hoặc thậm chí bức hại. Điều này không nên tìm kiếm, nhưng khi nó đến, đó có thể là dấu hiệu cho thấy chúng ta đang trung tín với căn tính thật của mình (1 Phi-e-rơ 4:12-14).

V. Cân Bằng: Tránh Hai Thái Cực Sai Lầm

Hiểu sai lẽ thật này có thể dẫn đến hai thái cực nguy hiểm:

1. Thế Tục Hóa (Conformity): Hòa tan vào thế gian đến mức không còn phân biệt được. Đây là căn bệnh của Hội Thánh Lao-đi-xê: "vì ngươi hâm hẩm, không nóng cũng không lạnh, nên Ta sẽ nhả ngươi ra khỏi miệng Ta" (Khải Huyền 3:16). Sự thỏa hiệp khiến chứng nhân bị vô hiệu hóa.

2. Ẩn Tu Hóa (Isolation): Rút lui hoàn toàn khỏi xã hội, hình thành "vùng Cơ Đốc" tách biệt. Điều này trái với mệnh lệnh của Chúa Giê-xu: "Hãy đi khắp thế gian" (Mác 16:15) và "là muối của đất... ánh sáng cho thế gian" (Ma-thi-ơ 5:13-14). Muối phải tiếp xúc với thực phẩm mới ngăn sự hư thối; ánh sáng phải chiếu vào nơi tối tăm.

Cân bằng đúng đắn là: Sống Tách Biệt (Separation) về tâm linh và đạo đức, nhưng Gắn Bó (Engagement) về mặt xã hội và truyền giáo. Như Đức Chúa Trời đã yêu thương thế gian mà sai Con Ngài đến, chúng ta cũng được sai vào thế gian với tình yêu đó, trong khi vẫn gìn giữ sự thánh khiết của Ngài.

Kết Luận: Một Căn Tính Cho Sứ Mệnh

Ý nghĩa của việc "không thuộc về thế gian" cuối cùng hướng đến sứ mệnh, chứ không chỉ sự an toàn. Chúng ta được đưa ra khỏi để được sai vào. Chúng ta được tách biệt để trở nên hữu ích. Căn tính mới này ban cho chúng ta sự tự do đích thực: tự do khỏi ách nô lệ của xu hướng thế gian, để có thể yêu thương và phục vụ thế gian cách đúng đắn, như Chúa Giê-xu đã làm.

Hãy sống mỗi ngày với nhận thức sâu sắc rằng bạn là công dân Nước Trời, một đại sứ trên đất ngoại bang. Hãy để ánh sáng của căn tính đó chiếu rọi qua lời nói, cách cư xử, lựa chọn và tình yêu thương của bạn. Khi thế gian thấy bạn sống khác biệt—không phải vì lập dị, mà vì có một niềm hy vọng, bình an và tình yêu vượt trên mọi hiểu biết—thì chính lúc đó, bạn đang làm trọn sứ mệnh "ở trong thế gian nhưng không thuộc về thế gian" một cách trọn vẹn nhất.