Tìm Kiếm Một Người Bạn Đồng Hành Thuộc Linh
Trong hành trình đức tin, việc bước đi một mình thường dẫn đến sự mệt mỏi, cô đơn và dễ sa ngã. Chúa đã thiết kế Hội Thánh Ngài là một thân thể, nơi mỗi chi thể liên kết và nâng đỡ lẫn nhau (I Cô-rinh-tô 12:12-27). Giữa các mối quan hệ trong thân thể ấy, tình bạn đồng hành thuộc linh (spiritual companionship hay accountability partnership) giữ một vai trò vô cùng đặc biệt và thiết yếu. Đó không chỉ là tình bạn thông thường, mà là một giao ước thuộc linh được xây dựng trên nền tảng Lời Chúa, với mục đích thúc đẩy sự trưởng thành, sự thánh khiết và sự vâng phục Chúa trong đời sống của cả hai. Vậy, một Cơ Đốc nhân nên tìm kiếm những phẩm chất và đặc điểm nào ở một người bạn đồng hành thuộc linh? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để khám phá bức tranh toàn diện về một mối quan hệ đồng hành đẹp lòng Đức Chúa Trời.
Trước khi xét đến các phẩm chất cụ thể, chúng ta cần hiểu rằng nguyên tắc đồng hành thuộc linh không phải là một khái niệm hiện đại, mà đã được đặt nền trong chính Lời Đức Chúa Trời.
1. Nguyên Tắc "Hai Người Cùng Đi Chung" (Truyền Đạo 4:9-12): Sứ đồ Truyền đạo viết: "Hai người hơn một, vì họ sẽ được công giá tốt về công lao của mình. Nếu người này sa ngã, thì người kia sẽ đỡ bạn mình lên; nhưng khốn thay cho kẻ ở một mình mà sa ngã, không có ai đỡ mình lên! Lại nếu hai người ngủ chung, thì ấm nhau; còn một mình thì làm sao ấm được? Nếu có ai thắng được kẻ ở một mình, thì hai người có thể chống cự nó. Một sợi dây đánh ba tao lấy làm khó đứt." Đoạn Kinh Thánh này nêu bật lợi ích thực tiễn và thuộc linh của việc có một người bạn đồng hành: hỗ trợ khi sa ngã, sưởi ấm (khích lệ) trong lạnh lẽo, và sức mạnh để chống lại kẻ thù. Đây chính là bản chất của sự đồng hành thuộc linh.
2. Mạng Lệnh Khích Lệ và Xây Dựng Lẫn Nhau (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:11): Phao-lô truyền dạy: "Vậy thì anh em hãy khuyên bảo nhau, gây dựng cho nhau, như anh em vẫn thường làm." Từ "khuyên bảo" trong tiếng Hy Lạp là parakaleō, mang nghĩa kêu gọi bên cạnh, khích lệ, an ủi, thậm chí nài xin. Một người bạn đồng hành thuộc linh chính là một "paraklētos" (Đấng Yên ủi) nhỏ cho bạn hữu mình, phản chiếu chức vụ của Đức Thánh Linh (Giăng 14:16).
3. Gánh Nặng Cho Nhau (Ga-la-ti 6:2): "Hãy mang lấy gánh nặng cho nhau, như vậy anh em sẽ làm trọn luật pháp của Đấng Christ." "Gánh nặng" (barē) ở đây chỉ những khó khăn, cám dỗ, nỗi đau đớn trong đời sống. Bạn đồng hành thuộc linh là người sẵn sàng và khiêm nhường giúp bạn mang những gánh nặng đó, không phải để xét đoán, mà để giúp đỡ trong tình yêu thương.
Dựa trên nền tảng Kinh Thánh, chúng ta có thể liệt kê những phẩm chất then chốt để tìm kiếm nơi một người bạn đồng hành thuộc linh.
1. Là Một Tín Hữu Chân Thật, Có Đời Sống Kết Quả: Điều kiện tiên quyết là người đó phải thật sự được tái sinh, có mối quan hệ cá nhân với Chúa Giê-xu Christ. Hãy tìm kiếm người có "bông trái của Thánh Linh" rõ rệt: "yêu thương, vui mừng, bình an, nhịn nhục, nhân từ, hiền lành, trung tín, mềm mại, tiết độ" (Ga-la-ti 5:22-23). Đời sống họ phải minh chứng cho sự biến đổi bởi Phúc Âm, chứ không chỉ là kiến thức giáo lý suông.
2. Có Tấm Lòng Trung Tín và Kín Miệng (Châm Ngôn 11:13): "Kẻ đi thèo lẻo tỏ ra điều kín đáo; còn người có lòng trung tín giữ kín công việc." Từ Hê-bơ-rơ ne’eman (trung tín) nói lên sự đáng tin cậy, vững chắc. Bạn đồng hành thuộc linh sẽ là người bạn chia sẻ những yếu đuối, thất bại và tranh chiến thầm kín nhất. Nếu họ không thể giữ kín, sự tin cậy sẽ bị phá vỡ và mối quan hệ trở nên độc hại. Sự kín đáo là lớp bảo vệ cho sự thân mật thuộc linh.
3. Sự Khôn Ngoan Đến Từ Sự Kính Sợ Chúa (Châm Ngôn 9:10): Bạn không cần một người bạn đồng hành là "chuyên gia" giải đáp mọi vấn đề, nhưng cần một người khôn ngoan theo Kinh Thánh. Sự khôn ngoan này bắt nguồn từ "sự kính sợ Đức Giê-hô-va" (Châm Ngôn 1:7). Họ là người biết đưa ra lời khuyên dựa trên Lời Chúa chứ không theo cảm xúc hay quan điểm cá nhân (Gia-cơ 3:17). Khi bạn lạc lối, họ dùng Lời Chúa làm "ngọn đèn cho chân" bạn (Thi Thiên 119:105).
4. Tình Yêu Thương Chân Thật, Sẵn Sàng Nói Lời Thật (Ê-phê-sô 4:15): Phao-lô kêu gọi chúng ta "lấy lòng yêu thương nói ra lẽ chân thật". Một người bạn đồng hành thuộc linh chân chính không xu nịnh, không tránh né sự thật vì sợ mất lòng. Họ yêu bạn đủ để nói cho bạn biết khi bạn sai lầm, khi bạn đang đi chệch khỏi đường lối Chúa. Đây là hành động của tòmēsia (sự sửa phạt) trong tình yêu thương (Châm Ngôn 27:6: "Bạn hữu làm cho thương tích, ấy bởi lòng thành tín...").
5. Tinh Thần Khiêm Nhường và Tính Chịu Trách Nhiệm: Hãy tìm kiếm một người cũng nhận biết mình cần sự giúp đỡ và sẵn sàng để bạn chất vấn họ. Mối quan hệ đồng hành thuộc linh là hai chiều, không phải mối quan hệ thầy-trò. Cả hai phải cùng khiêm nhường thú nhận tội lỗi và cầu nguyện cho nhau (Gia-cơ 5:16). Người có tinh thần "tôi cũng cần sự giúp đỡ" sẽ tạo nên một bầu không khí an toàn và bình đẳng.
6. Sự Kiên Trì và Nhẫn Nại (Cô-lô-se 3:12-13): Hành trình thuộc linh đầy những bước tiến và bước lùi. Một người bạn đồng hành tốt là người không dễ nản lòng trước những thất bại lặp đi lặp lại của bạn. Họ thể hiện lòng nhẫn nại (makrothymia - sự chịu đựng lâu dài) và sự tha thứ, bắt chước sự nhịn nhục của chính Chúa Christ đối với chúng ta.
Song song với việc tìm kiếm phẩm chất tốt, Kinh Thánh cũng cảnh báo về những mối quan hệ có thể gây tổn hại thuộc linh.
1. Người Gieo Sự Bất Hòa hoặc Có Tính Chi Phối: "Hãy tránh kẻ hay gây nên sự bất hòa và tranh cạnh" (Rô-ma 16:17). Một người luôn tạo drama, xét đoán người khác, hoặc tìm cách kiểm soát đời sống thuộc linh của bạn sẽ không phải là bạn đồng hành tốt. Mối quan hệ đồng hành phải giải phóng bạn đến gần Chúa hơn, chứ không trói buộc bạn vào ý muốn của họ.
2. Người Không Sống Theo Lẽ Thật: "Chớ mắc lừa: bạn bè xấu làm hư thói nết tốt" (I Cô-rinh-tô 15:33). Nếu người bạn tiềm năng đó có lối sống nhất quán với thế gian, dung dưỡng tội lỗi và không có sự ăn năn, họ sẽ kéo bạn xuống hơn là nâng bạn lên.
3. Người Thiếu Khôn Ngoan và Hay Nói Lời Hủy Diệt: Tránh người luôn đưa ra lời khuyên vội vàng, thiếu cầu nguyện, hoặc dùng lời nói như "thanh gươm hai lưỡi" để hạ bệ hơn là xây dựng (Châm Ngôn 12:18).
1. Cầu Nguyện Tìm Kiếm: Hãy dành thời gian cầu nguyện đặc biệt, xin Chúa Thánh Linh chỉ cho bạn người mà Ngài đang chuẩn bị cho vai trò này. Đó có thể là ai đó trong nhóm nhỏ, trong Hội Thánh địa phương, hoặc một người bạn đức tin lâu năm.
2. Chủ Động Mời Gọi: Sau khi cầu nguyện, hãy chủ động đề nghị một buổi cà phê hoặc gặp gỡ ngắn để chia sẻ ước muốn của bạn về một mối quan hệ đồng hành thuộc linh. Hãy cụ thể về mong đợi: tần suất gặp (ví dụ: 2 tuần/lần), hình thức (gặp mặt, điện thoại), và mục tiêu (cùng đọc sách Kinh Thánh, cầu nguyện cho nhau, chất vấn về một lĩnh vực đời sống cụ thể).
3. Thiết Lập Khuôn Khổ Dựa Trên Lời Chúa: Khi bắt đầu, hãy cùng nhau đọc và đồng ý dựa trên những nguyên tắc Kinh Thánh như đã nêu ở trên. Có thể bắt đầu bằng việc cùng học một sách Kinh Thánh ngắn (như sách Phi-lê-môn, Gia-cơ) hoặc cùng đọc một cuốn sách Cơ Đốc về môn đồ hóa.
4. Thực Hành Sự Thân Mật và Trách Nhiệm: Mối quan hệ này cần sự cởi mở. Hãy bắt đầu bằng việc chia sẻ những điểm yếu, những lĩnh vực bạn đang tranh chiến (tính kiêu ngạo, sự tham lam, tình dục, quản lý thời gian...). Đặt ra những câu hỏi chất vấn cụ thể và định kỳ cho nhau, ví dụ: "Tuần qua, mối quan hệ cầu nguyện của bạn với Chúa thế nào? Bạn có đối xử với gia đình mình trong tình yêu thương chăng? Bạn có giữ sự thanh sạch trong tư tưởng và hành động không?"
5. Lấy Chúa Giê-xu Làm Trung Tâm, Chứ Không Phải Con Người: Luôn nhớ rằng, người bạn đồng hành không phải là Đấng Cứu Rỗi của bạn. Họ chỉ là công cụ Chúa dùng. Hãy cùng nhau hướng mắt về Chúa Giê-xu, là "Đấng làm nên và trọn vẹn đức tin chúng ta" (Hê-bơ-rơ 12:2). Mọi lời khuyên, sự sửa dạy đều phải quy về Thập tự giá và Phúc Âm.
Tìm kiếm một người bạn đồng hành thuộc linh là một hành động của sự khôn ngoan và khiêm nhường, thừa nhận rằng chúng ta không được tạo dựng để chiến đấu một mình. Đó là việc thực thi cụ thể tình yêu thương trong thân thể Đấng Christ. Đừng vội vàng, nhưng hãy cầu nguyện và tìm kiếm người có những phẩm chất Kinh Thánh: trung tín, khôn ngoan, yêu thương chân thật, khiêm nhường và kiên nhẫn. Khi Chúa ban cho bạn một mối quan hệ như vậy, hãy trân trọng, đầu tư thời gian và trung tín với nó. Qua đó, cả hai sẽ cùng nhau lớn lên trong "sự thông biết Con Đức Chúa Trời, mà nên bậc thành nhân, được tầm thước vóc giạc trọn vẹn của Đấng Christ" (Ê-phê-sô 4:13). Hãy bước đi, không đơn độc, nhưng với một người bạn có thể cùng bạn vừa đi vừa trò chuyện trên con đường hướng về Si-ôn, giống như hai môn đồ trên đường đi đến làng Em-ma-ốc, và chính Chúa Giê-xu đã đến cùng đi với họ (Lu-ca 24:13-35).