Làm thế nào tôi có thể tiếp cận sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời?

Trong hành trình đức tin, một trong những câu hỏi thực tiễn và thiết yếu nhất mà Cơ Đốc nhân thường đặt ra là: Làm thế nào tôi có thể tiếp cận và nhận lãnh sự khôn ngoan đến từ Đức Chúa Trời? Giữa một thế giới đầy phức tạp, những lựa chọn khó khăn, và muôn vàn tiếng nói tranh giành sự chú ý của chúng ta, nhu cầu có được một sự hướng dẫn siêu nhiên, đúng đắn và vĩnh cửu là vô cùng cấp thiết. Sự khôn ngoan thuộc linh không chỉ là kiến thức tích lũy hay kinh nghiệm sống; đó là khả năng nhìn mọi sự từ quan điểm của Đức Chúa Trời và áp dụng chân lý của Ngài vào mọi phương diện của cuộc sống. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để khám phá nền tảng, con đường và biểu hiện của sự khôn ngoan thiên thượng, cung cấp cho người tin Chúa một bản đồ rõ ràng để theo đuổi và kinh nghiệm món quà vô giá này.

Trước khi tìm kiếm, chúng ta phải hiểu mình đang tìm kiếm điều gì. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ "khôn ngoan" là "חָכְמָה" (chokmah), mang ý nghĩa về kỹ năng, sự thông sáng, và khả năng áp dụng kiến thức một cách đúng đắn. Tiếng Hy Lạp Tân Ước dùng từ "σοφία (sophia)". Tuy nhiên, Kinh Thánh phân biệt rõ ràng giữa sự khôn ngoan của thế gian và sự khôn ngoan đến từ trên cao.

Sứ đồ Phao-lô viết: "Sự khôn ngoan đời nầy ra điều hư không trước mặt Đức Chúa Trời, vì có chép rằng: Chúa bắt kẻ khôn ngoan trong mưu kế họ. Lại rằng: Chúa biết ý tưởng kẻ khôn ngoan, thật là hư không" (1 Cô-rinh-tô 3:19-20). Sự khôn ngoan thế gian thường xuất phát từ tính ích kỷ, tham vọng cá nhân, và dựa trên những tiêu chuẩn hư hoại. Ngược lại, "sự khôn ngoan từ trên mà đến thì trước hết là thanh sạch, sau lại hòa thuận, tiết độ, nhu mì, đầy dẫy lòng thương xót và bông trái lành, không có sự hai lòng và giả hình" (Gia-cơ 3:17). Sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời, do đó, luôn hướng đến sự thánh khiết, hòa thuận, và ích lợi cho người khác.

Nền tảng đầu tiên và quan trọng nhất của mọi sự khôn ngoan thật được tìm thấy trong Châm Ngôn 9:10: "Sự kính sợ Đức Giê-hô-va là khởi đầu sự khôn ngoan; Sự nhìn biết Đấng Thánh là sự thông sáng." "Sự kính sợ" ở đây không phải là nỗi sợ hãi run rẩy, mà là thái độ tôn kính, vâng phục, thờ phượng và quy phục hoàn toàn trước uy quyền và thánh tính của Đức Chúa Trời. Đây là cửa ngõ bắt buộc. Không có mối tương quan đúng đắn với Đấng Tạo Hóa, mọi sự hiểu biết khác đều sẽ bị lệch lạc.

Kinh Thánh không chỉ cho chúng ta biết sự khôn ngoan là gì, mà còn vạch ra một cách rõ ràng và thực tế để chúng ta tìm kiếm và tiếp nhận nó. Đây là một hành trình chủ động, không phải sự chờ đợi thụ động.

1. Cầu Xin Cách Thành Tín (Lời Cầu Nguyện Trực Tiếp)
Đây là lời hứa rõ ràng và trực tiếp nhất: "Ví bằng trong anh em có kẻ kém khôn ngoan, hãy cầu xin Đức Chúa Trời, là Đấng ban cho mọi người cách rộng rãi, không trách móc ai, thì kẻ ấy sẽ được ban cho" (Gia-cơ 1:5). Động từ "cầu xin" trong tiếng Hy Lạp là "αἰτέω (aiteō), mang sắc thái của một lời thỉnh cầu, yêu cầu. Đức Chúa Trời khích lệ con cái Ngài đến và yêu cầu sự khôn ngoan. Tuy nhiên, Gia-cơ cũng thêm điều kiện quan trọng: "Nhưng phải lấy đức tin mà cầu xin, chớ nghi ngờ; vì kẻ hay nghi ngờ giống như sóng biển, bị gió động và đưa đi đây đi đó" (Gia-cơ 1:6). Đức tin ở đây là niềm tin quyết vào bản tính thành tín và sự sẵn lòng ban cho của Cha Thiên Thượng.

2. Đào Sâu vào Lời Phán của Đức Chúa Trời (Kinh Thánh)
Sự khôn ngoan không phải là một cảm giác mơ hồ; nó được bày tỏ và hệ thống hóa trong Lời Đức Chúa Trời. Châm Ngôn 2:1-6 mô tả mối liên hệ mật thiết này: "Hỡi con, nếu con tiếp nhận lời ta, Và giữ gìn mạng lịnh ta nơi lòng con... nếu con kêu cầu sự phân biện, Và cất tiếng lên cầu xin sự thông sáng... Bấy giờ con sẽ hiểu biết sự kính sợ Đức Giê-hô-va, Và tìm được điều tri thức của Đức Chúa Trời. Vì Đức Giê-hô-va ban cho sự khôn ngoan; Từ miệng Ngài ra điều tri thức và sự thông sáng." Lời Chúa là "ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi" (Thi Thiên 119:105). Sách Châm Ngôn, Truyền Đạo, Gióp và các sách giáo huấn khác là những kho tàng khôn ngoan được Đức Thánh Linh soi dẫn. Việc đọc, suy ngẫm, học thuộc và nghiên cứu Kinh Thánh cách hệ thống là việc "khai thác" mỏ vàng khôn ngoan của Đức Chúa Trời. "Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình" (2 Ti-mô-thê 3:16).

3. Vâng Theo và Áp Dụng Sự Khôn Ngoan Đã Nhận Biết
Khôn ngoan thật luôn đi đôi với sự vâng phục. Chúa Giê-su phán: "Nếu ai muốn làm theo ý muốn của Đức Chúa Trời, thì sẽ biết đạo giáo ta có phải là bởi Đức Chúa Trời, hay là ta nói theo ý ta" (Giăng 7:17). Sự vâng lời mở ra sự hiểu biết sâu sắc hơn. Chúng ta không chỉ là những thính giả, mà là những người thực hành Lời Chúa (Gia-cơ 1:22). Sự khôn ngoan được ban cho không phải để tích trữ, mà để ứng dụng trong những quyết định hằng ngày: trong cách quản lý tài chính (Châm Ngôn 3:9-10), trong lời nói (Châm Ngôn 15:1), trong các mối quan hệ (Châm Ngôn 13:20), và trong công việc (Châm Ngôn 22:29). Mỗi lần chúng ta chọn vâng theo một nguyên tắc Kinh Thánh thay vì theo cảm xúc hay xu hướng thế gian, chúng ta đang bước đi trong sự khôn ngoan và được dạy dỗ thêm.

4. Tìm Kiếm và Lắng Nghe Lời Khuyên Từ Hội Thánh
Đức Chúa Trời thường ban sự khôn ngoan qua những con người trưởng thành và kính sợ Ngài. "Trong vô số mưu sĩ, sự khôn ngoan được bày tỏ" (Châm Ngôn 15:22, BD2011). Hội Thánh là thân thể của Đấng Christ, nơi các ân tứ và kinh nghiệm thuộc linh được chia sẻ. Sách Châm Ngôn nhấn mạnh việc lắng nghe lời khuyên dạy của cha mẹ (Châm Ngôn 1:8) và người khôn ngoan (Châm Ngôn 12:15). Việc tham gia vào một Hội thánh địa phương, có mối thông công với các tín hữu trưởng thành, và khiêm nhường đón nhận sự dạy dỗ, sửa trị là một kênh dẫn quan trọng cho sự khôn ngoan thiên thượng. Đây không phải là việc từ bỏ trách nhiệm cá nhân, mà là nhận biết rằng Đức Thánh Linh có thể phán cùng mình qua những anh chị em trong Chúa.

Trong Tân Ước, sự khôn ngoan đạt đến đỉnh cao nơi chính con người và công trình của Chúa Giê-su Christ. Phao-lô tuyên bố: "Nhưng về phần anh em, là bởi Ngài mà anh em ở trong Đấng Christ Jêsus, là Đấng mà Đức Chúa Trời đã làm nên sự khôn ngoan, sự công bình, sự nên thánh, và sự cứu chuộc cho chúng ta" (1 Cô-rinh-tô 1:30). Đấng Christ chính là hiện thân của sự khôn ngoan Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 1:24). Do đó, tiếp cận sự khôn ngoán của Đức Chúa Trời cũng có nghĩa là ngày càng biết Chúa Giê-su Christ hơn, vì "trong Ngài đã giấu kín mọi sự quí báu về khôn ngoan thông sáng" (Cô-lô-se 2:3).

Đức Thánh Linh, Đấng dẫn chúng ta vào mọi lẽ thật (Giăng 16:13), chính là Thần của sự khôn ngoan và sự mặc khải (Ê-phê-sô 1:17). Ngài soi sáng tâm trí chúng ta để hiểu Lời Chúa (1 Cô-rinh-tô 2:12-14), và ban cho chúng ta sự khôn ngoan để ăn nói trước mặt người ta, một sự khôn ngoan mà kẻ thù nghịch không thể chống trả hay bẻ bác được (Lu-ca 21:15). Sự khôn ngoan thật là bông trái của một đời sống được Đức Thánh Linh điều khiển.

Làm thế nào để những lẽ thật này trở nên sống động trong đời sống thường nhật của một Cơ Đốc nhân?

• Trước Mỗi Quyết Định Lớn: Tạo thói quen dừng lại và cầu nguyện: "Lạy Chúa, con cần sự khôn ngoan của Ngài trong việc này. Xin chỉ dẫn con qua Lời Ngài, qua sự bình an trong lòng, và qua lời khuyên của Hội thánh." Sau đó, chủ động tìm kiếm những nguyên tắc Kinh Thánh liên quan.
• Trong Những Mối Quan Hệ Xung Đột: Áp dụng sự khôn ngoan "hòa thuận, nhu mì, đầy dẫy lòng thương xót" (Gia-cơ 3:17). Thay vì phản ứng ngay lập tức, hãy cầu xin sự khôn ngoan để biết khi nào nên nói, nói điều gì, và nói với thái độ nào (Châm Ngôn 15:28).
• Trong Công Việc và Học Tập: Xem công việc như một phương tiện để phục vụ Chúa và người khác (Cô-lô-se 3:23). Cầu xin sự khôn ngoan để quản lý thời gian, nguồn lực, và các mối quan hệ tại nơi làm việc cách khôn ngoan và chính trực.
• Khi Đối Mặt Với Cám Dỗ: Sự khôn ngoan giúp chúng ta nhìn thấy hậu quả lâu dài của tội lỗi (Châm Ngôn 7, mô tả sự khôn ngoan cảnh báo về người đàn bà tà dâm). Nó ban cho chúng ta sự sáng suốt để tránh xa những tình huống nguy hiểm và tìm đường lối thoát (1 Cô-rinh-tô 10:13).

Sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời không phải là một bí ẩn chỉ dành cho giới tinh hoa thuộc linh. Đó là một món quà được hứa ban cho tất cả những ai kính sợ Chúa và thành tâm tìm kiếm Ngài. Con đường tiếp cận đã được vạch ra rõ ràng: bắt đầu với sự kính sợ Chúa, kiên trì cầu xin với đức tin, say mê nghiên cứu Lời Ngài, vâng theo những gì mình đã biết, và khiêm nhường học hỏi trong cộng đồng của các thánh đồ. Chúa Giê-su Christ là sự khôn ngoan trọn vẹn của Đức Chúa Trời, và qua Ngài, bởi Đức Thánh Linh, chúng ta được mời gọi bước vào một đời sống khôn ngoan, sáng suốt và đẹp lòng Đức Chúa Trời.

Hãy để lời của Châm Ngôn 4:5-7 thúc giục chúng ta: "Hãy được sự khôn ngoan, khá được sự thông sáng; Chớ quên, chớ xây bỏ các lời của miệng ta. Đừng lìa bỏ sự khôn ngoan, ắt người sẽ gìn giữ ngươi; Hãy yêu mến người, thì người sẽ phù hộ ngươi. Sự khôn ngoan là điều cần nhứt; vậy, khá được sự khôn ngoan, và trọn vẹn sự hiểu biết của ngươi, hãy lấy làm quí báu." Hành trình tìm kiếm sự khôn ngoan là hành trình trọn đời, nhưng mỗi bước đi trong sự vâng lời và tìm kiếm Chúa sẽ mang lại sự bình an, sự sáng và phước hạnh không thể đo lường được.