Cầu nguyện là giao tiếp với Chúa như thế nào?

Cầu nguyện là hơi thở của linh hồn, là mạch sống của mối liên hệ giữa Đấng Tạo Hóa và loài người được tạo dựng. Trong bối cảnh của Cơ Đốc giáo Tin Lành, cầu nguyện không đơn thuần là một nghi thức tôn giáo, mà chính là sự giao tiếp thân mật, hai chiều giữa con cái Chúa với Cha Thiên Thượng của mình. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá bản chất của sự giao tiếp thiêng liêng này dưới ánh sáng của Kinh Thánh, giải nghĩa các nguyên tắc nền tảng và đưa ra những ứng dụng thực tiễn cho đời sống đức tin.

Nhiều tín hữu hiểu lầm cầu nguyện như một bài diễn văn một chiều, nơi họ trình bày những nhu cầu của mình lên Chúa rồi kết thúc. Tuy nhiên, Kinh Thánh vẽ nên một bức tranh sống động hơn nhiều. Tiếng Hy Lạp cho từ "cầu nguyện" là προσευχή (proseuchē), hàm chứa ý nghĩa của sự trao đổi, khấn nguyện, và sự giao tiếp hướng về một đối tượng. Từ gốc của nó gợi ý đến sự kết nối.

Sứ đồ Phao-lô khuyên chúng ta: "Hãy cầu nguyện không thôi" (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:17). Mệnh lệnh này không có nghĩa là chúng ta phải luôn miệng nói, mà là duy trì một thái độ giao tiếp liên tục với Chúa, một sự nhận biết về sự hiện diện của Ngài trong mọi khoảnh khắc của đời sống. Điều này tương tự như một cuộc điện thoại luôn kết nối, dù đôi khi im lặng, nhưng đường dây thì không bao giờ bị cắt.

Trọng tâm của sự giao tiếp này nằm ở Chúa Giê-xu Christ. Ngài chính là Đấng Trung Bảo (1 Ti-mô-thê 2:5), mở ra con đường mới và sống để chúng ta đến gần Đức Chúa Trời. Trong Giăng 16:23-24, Chúa Giê-xu phán: "Quả thật, quả thật, ta nói cùng các ngươi, điều chi các ngươi sẽ cầu xin nơi Cha, thì Ngài sẽ nhân danh ta mà ban cho các ngươi... Hãy cầu xin, thì các ngươi sẽ được, hầu cho sự vui mừng các ngươi được trọn vẹn." Danh Chúa Giê-xu không phải là công thức ma thuật, mà là thẩm quyền và mối quan hệ. Chúng ta đến với Cha, trong và nhờ mối quan hệ với Con Ngài là Chúa Giê-xu.

Sự giao tiếp lành mạnh luôn bao gồm nói và nghe. Cầu nguyện theo Kinh Thánh cũng vậy.

1. Phía Chúng Ta Nói (Khấn Nguyện, Trình Dâng):

• Thờ phượng (Proskyneō - προσκυνέω): Bày tỏ sự tôn kính, thờ lạy Chúa vì chính thân vị Ngài. "Hãy cậy Đức Chúa Jêsus mà hằng dâng tế lễ bằng lời ngợi khen cho Đức Chúa Trời" (Hê-bơ-rơ 13:15).
• Xưng tội (Exomologeō - ἐξομολογέω): Mở lòng ra, đồng ý với Chúa về tội lỗi mình. Đây là hành động giao tiếp chân thật để được thanh sạch và phục hồi mối thông công. "Còn nếu chúng ta xưng tội mình, thì Ngài là thành tín công bình để tha tội cho chúng ta, và làm cho chúng ta sạch mọi điều gian ác" (1 Giăng 1:9).
• Cảm tạ (Eucharisteō - εὐχαριστέω): Bày tỏ lòng biết ơn vì những gì Chúa đã làm, đang làm và sẽ làm. "Hãy cảm tạ Chúa trong mọi sự, vì ý muốn của Đức Chúa Trời trong Đức Chúa Jêsus Christ đối với anh em là như vậy" (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:18).
• Cầu xin (Deēsis - δέησις / Aiteō - αἰτέω): Trình bày những nhu cầu, ước nguyện của chúng ta lên Cha. Đây không phải là ép Chúa làm theo ý mình, mà là bày tỏ lòng phó thác. "Chớ lo phiền chi hết, nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu nguyện, nài xin, và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời" (Phi-líp 4:6).
• Chuyên cầu (Enteuxis - ἔντευξις): Cầu thay cho người khác. Đây là bước vào vai trò thầy tế lễ, mang nhu cầu của anh em mình đến trước ngai ân điển.

2. Phía Chúa Phán (Lắng Nghe, Nhận Biết):

Nhiều Cơ Đốc nhân bỏ qua phần quan trọng này. Giao tiếp thực sự đòi hỏi chúng ta phải lắng nghe tiếng Chúa. Ngài phán qua nhiều cách:

• Qua Lời Ngài (Kinh Thánh - Graphē - γραφή): Đây là cách chính yếu và rõ ràng nhất. Khi đọc Kinh Thánh trong tinh thần cầu nguyện, Đức Thánh Linh sẽ làm sống động Lời ấy, áp dụng trực tiếp vào hoàn cảnh của chúng ta. "Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình" (2 Ti-mô-thê 3:16).
• Qua sự cáo trách và bình an của Đức Thánh Linh (Pneuma Hagion - Πνεῦμα Ἅγιον): Ngài là Đấng an ủi (Paraklētos - Παράκλητος) ở cùng và ở trong chúng ta (Giăng 14:16-17). Sự bình an của Ngài làm kẻ cai trị trong lòng chúng ta (Cô-lô-se 3:15), và sự cáo trách của Ngài hướng dẫn chúng ta vào lẽ thật.
• Qua những sự dẫn dắt nội tâm, hoàn cảnh, và Hội Thánh: Chúa có thể dùng nhiều phương cách để hướng dẫn con cái Ngài, nhưng luôn luôn phù hợp và không trái với Lời Thành Văn của Ngài.

Để hiểu cầu nguyện là giao tiếp với Chúa thế nào, không gì bằng nhìn vào đời sống cầu nguyện của Chúa Giê-xu. Ngài thường lánh riêng ra nơi vắng vẻ để cầu nguyện (Lu-ca 5:16), cho thấy sự cần thiết của không gian riêng tư cho mối tương giao. Trước những quyết định hệ trọng như chọn mười hai sứ đồ, Ngài cầu nguyện suốt đêm (Lu-ca 6:12-13). Qua đó, chúng ta thấy sự giao tiếp của Ngài với Cha là nguồn định hướng và sức mạnh.

Đỉnh điểm là sự cầu nguyện trong vườn Ghết-sê-ma-nê (Ma-thi-ơ 26:36-44). Lời cầu nguyện "Lạy Cha, nếu có thể được, xin cho chén nầy lìa khỏi Con! nhưng không theo ý muốn Con, mà theo ý muốn Cha." mô tả một cuộc đối thoại chân thật, đau đớn, nhưng cuối cùng là sự vâng phục trọn vẹn vào ý muốn của Cha. Đây là bản chất của sự giao tiếp thật: bày tỏ tấm lòng mình cách trọn vẹn, nhưng luôn tìm kiếm và quy phục ý muốn của Đấng đối thoại với mình.

Chúa Giê-xu cũng dạy môn đồ cầu nguyện qua "Bài Cầu Nguyện Chung" (Ma-thi-ơ 6:9-13). Bài cầu nguyện này bắt đầu bằng việc tôn cao Danh Cha ("Danh Cha được tôn thánh"), tìm kiếm ý Cha ("Nước Cha được đến; ý Cha được nên"), rồi mới đến nhu cầu hằng ngày ("xin cho chúng con hôm nay đồ ăn đủ ngày"). Trật tự này dạy chúng ta rằng giao tiếp với Chúa phải lấy Ngài làm trung tâm, chứ không phải bản thân chúng ta.

Làm thế nào để biến những nguyên tắc Kinh Thánh này thành thực tế sống động?

1. Thiết Lập "Giờ Hẹn" Đều Đặn Với Chúa: Cũng như bất kỳ mối quan hệ nào, sự giao tiếp cần thời gian chất lượng. Hãy dành một khoảng thời gian cố định, ưu tiên mỗi ngày để ở riêng với Chúa (Ma-thi-ơ 6:6).

2. Sử Dụng Kinh Thánh Làm Ngữ Cảnh Cho Lời Cầu Nguyện: Đừng chỉ đọc Kinh Thánh như sách giáo khoa. Hãy biến nó thành lời cầu nguyện. Ví dụ, khi đọc Thi Thiên 23, hãy dừng lại và thưa với Chúa: "Con cảm tạ Chúa vì Ngài là Đấng chăn giữ con, xin giúp con thực sự tin cậy Ngài trong hoàn cảnh... hiện tại."

3. Thực Hành Sự Tĩnh Lặng và Lắng Nghe: Sau khi trình dâng những lời cầu xin, hãy dành 5-10 phút thinh lặng. Ghi chép lại những tư tưởng, câu Kinh Thánh chợt đến, hoặc sự hướng dẫn nội tâm. Kiểm nghiệm mọi điều với Lời Chúa.

4. Đa Dạng Hóa Các Hình Thức Cầu Nguyện: Ngoài lời nói, có thể cầu nguyện qua viết nhật ký cầu nguyện, qua những bài hát thờ phượng, hay thậm chí qua sự suy ngẫm trong lúc đi dạo, làm việc. Nhớ rằng "cầu nguyện không thôi".

5. Cầu Nguyện Trong Mọi Tình Thế Với Lòng Cảm Tạ: Hãy tập thói quen chuyển mọi lo lắng thành lời cầu nguyện và cảm tạ (Phi-líp 4:6). Điều này biến đổi tâm trí chúng ta từ tập trung vào vấn đề sang tập trung vào quyền năng và sự thành tín của Chúa.

Cầu nguyện, xét cho cùng, là huyết mạch của mối liên hệ giữa chúng ta với Đức Chúa Trời. Nó không phải là nghĩa vụ nặng nề, mà là đặc ân vô giá nhờ huyết của Chúa Giê-xu Christ. Qua sự chết và sống lại của Ngài, bức màn ngăn cách đã bị xé rách (Ma-thi-ơ 27:51), và chúng ta được phép "đến gần ngôi ơn phước cách dạn dĩ" (Hê-bơ-rơ 4:16).

Sự giao tiếp này làm mới sức lực chúng ta, biến đổi tâm trí chúng ta, và liên kết ý muốn chúng ta với ý muốn tốt lành, trọn vẹn và đẹp lòng của Đức Chúa Trời (Rô-ma 12:2). Hãy bước vào sự giao tiếp ấy với lòng tin cậy như con thơ, với sự chân thật trọn vẹn, và với đôi tai linh nghiệm để lắng nghe tiếng của Cha yêu thương. Ngài đang chờ đợi để trò chuyện với bạn.