Kinh Thánh nói gì về sự cứng cổ?
Sự cứng cổ là một hình ảnh mạnh mẽ trong Kinh Thánh, mô tả tình trạng bướng bỉnh, không chịu vâng phục Đức Chúa Trời. Từ những câu chuyện về dân Y‑sơ‑ra‑ên trong đồng vắng cho đến những lời cảnh báo của các tiên tri và sứ đồ, Kinh Thánh liên tục phơi bày hậu quả tai hại của thái độ cứng lòng này. Vậy, Kinh Thánh nói gì về sự cứng cổ? Làm thế nào để chúng ta nhận diện và từ bỏ nó? Bài viết này sẽ khám phá ý nghĩa của "cứng cổ" trong nguyên ngữ, những ví dụ điển hình, hậu quả, và cách thức để có một tấm lòng mềm mại trước Chúa.
Định Nghĩa và Từ Ngữ Gốc
Trong Cựu Ước, cụm từ "cứng cổ" xuất hiện nhiều lần, được dịch từ tiếng Hê‑bơ‑rơ "qesheh oref" (קשׁה ערף). "Qesheh" nghĩa là cứng, khó khăn; "oref" nghĩa là cổ. Hình ảnh này bắt nguồn từ việc con bò hoặc con lừa cứng cổ không chịu cúi đầu để lắp ách, biểu tượng cho sự chống đối và không vâng phục chủ nhân. Khi áp dụng cho con người, nó diễn tả một tinh thần bất khuất trước Đức Chúa Trời, từ chối lắng nghe và hạ mình.
Trong Tân Ước, từ Hy Lạp "sklērotrachēlos" (σκληροτράχηλος) cũng mang ý tương tự. "Sklēros" nghĩa là cứng, "trachēlos" là cổ. Sứ đồ Ê‑tiên đã dùng từ này trong Công vụ 7:51 để trách người Do Thái: "Hỡi những người cứng cổ, lòng và tai chẳng cắt bì kia! Các ngươi thường chống trả với Đức Thánh Linh; tổ phụ các ngươi thế nào, thì các ngươi cũng thế ấy."
Như vậy, cả Cựu Ước lẫn Tân Ước đều đồng thanh lên án thái độ cứng cổ – một dấu hiệu của sự kiêu ngạo và thiếu ăn năn.
Các Ví Dụ Trong Cựu Ước
Dân Y‑sơ‑ra‑ên là điển hình thường xuyên được nhắc đến. Sau khi được giải cứu khỏi Ai Cập, dân Chúa liên tục phàn nàn, nghi ngờ, và thờ lạy hình tượng. Trong Xuất Ê‑díp‑tô 32:9, Đức Giê‑hô‑va phán với Môi‑se: "Ta đã xem thấy dân nầy, nầy là một dân cứng cổ."
Rồi Ngài lại nhắc đến điều này nhiều lần (Xuất 33:3,5; 34:9; Phục truyền 9:6,13). Sự cứng cổ của họ đã khiến họ phải lưu lạc 40 năm trong đồng vắng và không được vào đất hứa.
Pha‑ra‑ôn cũng là một hình ảnh của sự cứng lòng. Dù chứng kiến các phép lạ, Pha‑ra‑ôn vẫn không chịu để dân Y‑sơ‑ra‑ên đi. Kinh Thánh ghi: "lòng Pha‑ra‑ôn vẫn chai đá, không nghe Môi‑se và A‑rôn"
(Xuất 7:13). Tuy nhiên, cần phân biệt: có khi Đức Chúa Trời làm cứng lòng Pha‑ra‑ôn để bày tỏ quyền năng Ngài (Xuất 4:21; 7:3). Nhưng điều đó không miễn trách cho sự cứng cổ của ông, vì lòng ông đã chai lì từ trước.
Các tiên tri đã lên tiếng cảnh báo dân sự về hậu quả của sự cứng cổ. Giê‑rê‑mi 7:26 chép: "Nhưng chúng nó chẳng nghe ta, chẳng nghiêng tai nghe; bèn cứng cổ mình, làm những việc xấu hơn tổ phụ mình."
Các đoạn khác như Giê‑rê‑mi 17:23, 19:15; Nê‑hê‑mi 9:16‑17,29 đều tố cáo tội này.
Hậu quả của sự cứng cổ là sự đoán phạt. Dân Y‑sơ‑ra‑ên đã bị lưu đày qua A‑si‑ri và Ba‑by‑lôn vì không chịu ăn năn. 2 Các Vua 17:14 tóm tắt: "Song chúng không nghe, bèn cứng cổ mình, như tổ phụ chúng không có lòng tin Đức Giê‑hô‑va là Đức Chúa Trời mình."
Các Ví Dụ Trong Tân Ước
Trong Tân Ước, sự cứng cổ không chỉ là vấn đề của dân Y‑sơ‑ra‑ên xưa mà còn là mối nguy hiểm cho mọi tín đồ. Sứ đồ Ê‑tiên đã dùng từ "cứng cổ" để quở trách các nhà lãnh đạo Do Thái trước khi ông bị ném đá (Công vụ 7:51). Ông nói họ giống như tổ phụ – luôn chống trả Đức Thánh Linh.
Phao‑lô cũng cảnh báo về "cứng lòng" trong Rô‑ma 2:5: "Còn ngươi, theo lòng cứng cỏi, chẳng ăn năn, thì tự chất chứa cho mình sự giận trong ngày thịnh nộ và khi người ta phô bày sự đoán xét công bình của Đức Chúa Trời."
Tác giả thư Hê‑bơ‑rơ nhắc nhở: "Hôm nay, nếu các ngươi nghe tiếng Ngài, thì chớ cứng lòng"
(Hê‑bơ‑rơ 3:7‑8,15; 4:7). Ông so sánh tín đồ với dân Y‑sơ‑ra‑ên trong đồng vắng, những người đã không vào được sự yên nghỉ vì cứng lòng không tin.
Tại Sao Chúa Ghét Sự Cứng Cổ?
Sự cứng cổ là biểu hiện của kiêu ngạo và sự tự tôn. Nó khiến con người từ chối thẩm quyền của Đức Chúa Trời, không chịu ăn năn, và khước từ sự hướng dẫn của Ngài. Trong Châm ngôn 29:1, Sa‑lô‑môn viết: "Kẻ nào thường bị quở trách, mà cứng cổ mình, Sẽ bị bại hoại thình lình, không phương cứu chữa."
Kinh Thánh dạy rằng "Đức Chúa Trời chống cự kẻ kiêu ngạo, nhưng ban ơn cho kẻ khiêm nhường"
(Gia‑cơ 4:6; 1 Phi‑e‑rơ 5:5). Vì vậy, sự cứng cổ đặt con người vào vị trí đối nghịch với Đức Chúa Trời, và hậu quả là sự đoán phạt.
Hơn nữa, sự cứng cổ ngăn trở mối tương giao giữa chúng ta với Chúa. Một tấm lòng cứng cổ không thể tiếp nhận Lời Chúa, không thể cầu nguyện cách hiệu quả, và không thể nhận biết ý muốn Ngài. Nó giống như đất sét cứng, hạt giống Lời Chúa không thể bén rễ.
Làm Thế Nào Để Vượt Qua Sự Cứng Cổ?
- Nhận biết và thừa nhận: Bước đầu tiên là xét lòng mình. Đa‑vít cầu nguyện:
"Hãy dò xét tôi, Ðức Chúa Trời ơi, và biết lòng tôi; hãy thử tôi và biết tư tưởng tôi. Xin xem thử tôi có lối ác nào chăng, Xin dẫn tôi vào con đường đời đời"
(Thi Thiên 139:23‑24). Chúng ta cần sự khiêm nhường để nhìn nhận mình có thể đang cứng lòng trước sự dạy dỗ của Chúa. - Ăn năn và xưng tội: 1 Giăng 1:9 hứa:
"Còn nếu chúng ta xưng tội mình, thì Ngài là thành tín công bình để tha tội cho chúng ta, và làm cho chúng ta sạch mọi điều gian ác."
Sự ăn năn chân thật làm mềm lòng cứng cổ. - Cầu xin Thánh Linh biến đổi: Trong Ê‑xê‑chi‑ên 36:26, Đức Chúa Trời hứa:
"Ta sẽ ban lòng mới cho các ngươi, và đặt thần mới trong các ngươi. Ta sẽ cất lòng bằng đá khỏi thịt các ngươi, và ban cho các ngươi lòng bằng thịt."
Chính Thánh Linh có quyền năng thay đổi tấm lòng chai đá. - Vâng theo Lời Chúa: Gia‑cơ 1:22 dạy:
"Hãy làm theo lời, chớ lấy nghe làm đủ mà lừa dối mình."
Khi chúng ta quyết tâm vâng phục Lời Chúa dù trái với ý riêng, lòng chúng ta sẽ trở nên mềm mại hơn. - Sống khiêm nhường: Hãy nhìn xem Chúa Giê‑xu, Đấng
"vốn có hình Đức Chúa Trời, song chẳng coi sự bình đẳng mình với Đức Chúa Trời là sự nên nắm giữ; chính Ngài đã tự hạ mình, vâng phục cho đến chết"
(Phi‑líp 2:6‑8). Ngài là gương mẫu của sự vâng phục hoàn hảo. Chúng ta cũng hãy hạ mình dưới tay quyền năng của Đức Chúa Trời (Gia‑cơ 4:10).
Ứng Dụng Thực Tiễn Trong Đời Sống Cơ Đốc
- Trong đời sống cá nhân: Mỗi ngày, hãy để Lời Chúa dò xét lòng mình. Khi đọc Kinh Thánh hoặc nghe giảng, nếu cảm thấy bị thách thức, hãy cẩn thận đừng chống trả mà hãy tiếp nhận với tấm lòng mềm mại. Cầu nguyện xin Chúa chỉ ra những lãnh vực cứng cổ trong đời sống, dù đó là thói quen tội lỗi, sự cay đắng, hay sự kiêu ngạo.
- Trong gia đình: Vợ chồng, cha mẹ và con cái cần tránh cứng cổ với nhau. Ê‑phê‑sô 5:21 dạy:
"Hãy kính sợ Đấng Christ mà vâng phục nhau."
Trong hôn nhân, sự cứng cổ dẫn đến xung đột và đổ vỡ. Hãy học cách lắng nghe, nhượng bộ và tha thứ. - Trong Hội Thánh: Một số tín đồ có thể cứng cổ về các vấn đề thần học phụ, cách thức thờ phượng, hay sự lãnh đạo. Kinh Thánh kêu gọi chúng ta phải
"hết sức khiêm nhường, mềm mại, nhịn nhục, lấy lòng yêu thương mà chịu đựng nhau"
(Ê‑phê‑sô 4:2). Hãy để tình yêu thương và sự hiệp nhất chiến thắng sự cứng cổ cá nhân. - Trong chứng đạo: Khi chia sẻ Tin Lành, chúng ta sẽ gặp những người cứng lòng. Nhưng hãy nhớ rằng chỉ có Đức Thánh Linh mới có thể mở lòng họ. Hãy kiên trì cầu nguyện, yêu thương, và làm chứng, nhưng không ép buộc.
Kết Luận
Sự cứng cổ là kẻ thù tâm linh nguy hiểm. Nó đưa chúng ta xa rời Đức Chúa Trời và hủy hoại các mối quan hệ. Nhưng Chúa ban cho chúng ta hy vọng: Ngài có thể thay đổi lòng chai đá thành lòng thịt mềm mại. Hãy thường xuyên kiểm tra lòng mình trước mặt Chúa, ăn năn tội cứng cổ, và nhờ cậy Thánh Linh để trở nên vâng phục. Khi chúng ta hạ mình, Đức Chúa Trời sẽ ban ơn cho chúng ta. Như lời Chúa phán trong 2 Sử ký 7:14: "Nếu dân sự Ta, là dân gọi bằng danh Ta, hạ mình xuống, cầu nguyện, tìm kiếm mặt Ta và trở lại, bỏ con đường tà, thì Ta ở trên trời sẽ nghe, tha thứ tội chúng nó và cứu xứ họ."
Hãy tránh xa sự cứng cổ để bước đi trong sự vâng phục và nhận lãnh phước lành của Ngài.