Chúa Cơ Đốc có chết vì mọi tội lỗi ngoại trừ tội không tin không?

Trong hành trình đức tin, một câu hỏi thần học then chốt và đầy tranh luận thường được đặt ra: Sự hy sinh của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá có phải là của lễ chuộc tội cho mọi tội lỗi của nhân loại, bao gồm cả tội không tin, hay tội không tin là một ngoại lệ khiến con người nằm ngoài phạm vi hiệu lực của huyết báu Ngài? Câu hỏi này chạm đến trái tim của Phúc Âm – bản chất, phạm vi và hiệu quả của sự chuộc tội (Atonement). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khảo sát Lời Chúa để tìm ra câu trả lời trung tín, với mong ước vừa làm sáng tỏ chân lý, vừa đem lại sự an ủi và cảnh tỉnh cần thiết cho Hội Thánh.

Kinh Thánh trình bày một cách rõ ràng và mạnh mẽ về phạm vi đủ (sufficiency) và ý định (intent) phổ quát của sự chết Chuộc tội của Đấng Christ. Chúng ta hãy cùng xem xét các phân đoạn then chốt:

• 1 Giăng 2:2: "Ấy chính Ngài làm của lễ chuộc tội chúng ta, không những vì tội lỗi chúng ta thôi đâu, mà cũng vì tội lỗi cả thế gian nữa." Từ Hy Lạp được dùng cho "của lễ chuộc tội" là ἱλασμός (hilasmos), có nghĩa là "vật làm nguôi cơn thịnh nộ, sự chuộc tội." Sứ đồ Giăng khẳng định rõ ràng giá trị của lễ hy sinh của Chúa Giê-xu không bị giới hạn trong phạm vi những người tin, nhưng có giá trị cho cả thế gian (ὅλου τοῦ κόσμου). Điều này cho thấy giá trị khách quan của sự chuộc tội là vô hạn và bao trùm toàn thể nhân loại.
• 1 Ti-mô-thê 2:5-6: "Vì chỉ có một Đức Chúa Trời, và chỉ có một Đấng Trung bình giữa Đức Chúa Trời và loài người, tức là Đức Chúa Jêsus Christ, là người... đã phó chính mình Ngài làm giá chuộc mọi người." Từ "giá chuộc" (ἀντίλυτρον - *antilytron*) nhấn mạnh đến cái giá đã được trả. Chúa Giê-xu đã phó chính mình Ngài làm "giá chuộc mọi người."
• Hê-bơ-rơ 2:9: "Nhưng chúng ta thấy Đức Chúa Jêsus... vì đã chịu chết, được vinh hiển tôn trọng, hầu cho Ngài bởi ân điển Đức Chúa Trời chịu chết vì mọi người." Một lần nữa, phạm vi "mọi người" được nhắc đến.
• 2 Cô-rinh-tô 5:14-15, 19: Đấng Christ chết thay cho mọi người (ὑπὲρ πάντων), và Đức Chúa Trời ở trong Đấng Christ, không kể tội lỗi cho thế gian (μὴ λογιζόμενος αὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶν). Công việc hòa giải là khách quan và toàn cầu.

Từ những phân đoạn trên, chúng ta có thể kết luận rằng, xét về giá trị và sự đầy đủ (sufficiency), sự hy sinh của Chúa Giê-xu Christ là vô hạn và đủ để chuộc mọi tội lỗi của mọi người đã, đang và sẽ sống trên thế gian. Không có tội lỗi nào, dẫu kinh khủng đến đâu, vượt quá khả năng thanh tẩy của huyết báu Đấng Christ (1 Giăng 1:7).

Vậy thì, nếu huyết Ngài đủ cho mọi tội, tại sao Kinh Thánh lại nói nhiều về sự đoán phạt dành cho những kẻ không tin (Giăng 3:18, 36; Mác 16:16)? Có phải "tội không tin" là một tội đặc biệt nằm ngoài phạm vi chuộc tội?

Để hiểu điều này, chúng ta cần phân biệt giữa sự chuộc tội khách quan đã hoàn thành (objective accomplished atonement) và sự áp dụng chủ quan qua đức tin (subjective application through faith).

• Sự chuộc tội khách quan là công việc Chúa Giê-xu đã hoàn tất một lần đủ cả trên thập tự giá. Đó là một sự kiện lịch sử có giá trị cho toàn nhân loại. Của lễ này đã được dâng lên, cơn thịnh nộ của Đức Chúa Trời đã được thỏa mãn, màn trong đền thánh đã xé ra (Hê-bơ-rơ 9:12, 26; 10:10, 14).
• Sự áp dụng chủ quan là cách cá nhân đón nhận lợi ích của sự chuộc tội đó. Phương tiện duy nhất để áp dụng là đức tin (Rô-ma 3:22, 25; Ê-phê-sô 2:8).

Vấn đề then chốt ở đây là: "Tội không tin" không phải là một tội "không được chuộc" mà chính là sự khước từ chính phương thuốc chuộc tội đã được cung ứng. Hãy hình dung: Có một liều thuốc giải duy nhất cho một thứ độc dược chết người. Việc từ chối uống liều thuốc giải đó không phải là một triệu chứng bệnh khác, mà là hành động quyết định đón nhận cái chết. Tương tự như vậy, Chúa Giê-xu đã chết vì tội không tin, nhưng nếu một người kiên quyết từ chối Ngài, họ cũng đang từ chối sự tha thứ dành cho chính hành động từ chối đó.

Từ ngữ Hy Lạp cho "không tin" là ἀπιστία (apistia), nghĩa đen là "không có đức tin" hoặc "sự bất tín." Nó không chỉ là một hành động đơn lẻ, mà là một thái độ, tình trạng của lòng từ chối tin cậy và đầu phục Đấng Christ. Tội này bao trùm và là cội rễ của mọi tội khác, vì nó là sự phủ nhận quyền tể trị và ân điển của Đức Chúa Trời.

Một số thường dẫn Mác 3:28-29 (tội phạm đến Đức Thánh Linh) như một bằng chứng về tội không được chuộc. "Quả thật, ta nói cùng các ngươi, mọi tội lỗi sẽ được tha cho con cái loài người, và hết thảy những lời phạm thượng họ sẽ phạm, nhưng ai nói phạm đến Đức Thánh Linh thì chẳng hề được tha, phải mắc tội đời đời."

Sau khi nghiên cứu bối cảnh, chúng ta thấy đây không phải là một tội "ngẫu nhiên" của một người ngoại đạo. Bối cảnh là những thầy thông giáo, sau khi chứng kiến phép lạ rõ ràng của Chúa Giê-xu được quyền năng Đức Thánh Linh thực hiện, đã cố ý phỉ báng, quy cho ma quỷ (câu 22, 30). Đây là sự chối bỏ có chủ ý, cứng lòng, và hoàn toàn minh mẫn trước ánh sáng và chứng cớ rõ ràng của Thánh Linh. Họ gọi điều thiện là ác, điều thánh là ô uế. Tội này không "không được tha" vì huyết Chúa không đủ, mà vì bản chất của nó là sự khước từ tuyệt đối và cuối cùng đối với chính Đấng ban sự tha thứ. Nó đặt con người vào trạng thái không còn muốn ăn năn. Đây là tình trạng nguy hiểm tột cùng, nhưng cần hiểu rằng nó xuất phát từ một tấm lòng đã cố tình và triệt để chối bỏ ân điển, chứ không phải từ một sự thiếu hụt trong giá trị chuộc tội của Đấng Christ.

Hiểu được chân lý này đem lại những ứng dụng sâu sắc và thiết thực:

1. Nền Tảng Cho Sự Rao Giảng Phúc Âm Toàn Cầu: Vì Chúa Giê-xu đã chết thay cho mọi người, chúng ta có cơ sở vững chắc và trách nhiệm khẩn thiết để rao báo Tin Lành cho mọi người (Ma-thi-ơ 28:19; Mác 16:15). Thông điệp của chúng ta không phải là "Có lẽ Chúa đã chết cho bạn," mà là "Chúa Giê-xu đã chết cho bạn, vậy hãy ăn năn và tin nhận Ngài!"
2. Sự An Toàn và Bảo Đảm Cho Người Tin: Nếu bạn đã tin nhận Chúa Giê-xu, bạn có thể hoàn toàn an tâm rằng không có tội lỗi nào trong quá khứ, hiện tại hay tương lai của bạn nằm ngoài phạm vi chuộc tội của Ngài. Sự tha thứ của Chúa là trọn vẹn (Cô-lô-se 2:13-14). Điều này không khuyến khích tội lỗi, nhưng giải phóng chúng ta khỏi gánh nặng tội lỗi để sống trong sự biết ơn và thánh khiết.
3. Lời Cảnh Tỉnh Nghiêm Trọng Về Sự Cứng Lòng: Trong khi ân điển dư dật, Kinh Thánh cảnh báo nghiêm khắc về sự nguy hiểm của việc khinh thường hay chần chừ trước ân điển đó (Hê-bơ-rơ 2:3; 12:25). "Tội không tin" không phải là tội "quá lớn" để được tha, mà là thái độ từ chối sự tha thứ đang được ban cho. Mỗi người cần ăn năn và tin hôm nay, khi còn có cơ hội (2 Cô-rinh-tô 6:2).
4. Sống Với Tấm Lòng Biết Ơn Sâu Sắc: Hiểu được rằng sự chuộc tội của Đấng Christ là đủ cho mọi tội lỗi, kể cả sự bất tín của chính chúng ta trước khi được cứu, sẽ khiến lòng chúng ta tràn ngập lòng biết ơn. Chúng ta được cứu không phải vì chúng ta "tin đủ" mà vì Ngài đã "chuộc đủ."

Qua sự nghiên cứu Kinh Thánh, chúng ta có thể đi đến kết luận sau:

Chúa Giê-xu Christ đã chết một lần đủ cả trên thập tự giá vì mọi tội lỗi của mọi người, không có bất kỳ ngoại lệ nào về loại tội, kể cả tội không tin. Giá trị của sự hy sinh Ngài là vô hạn và phổ quát. Tuy nhiên, ích lợi của sự chuộc tội vĩ đại này chỉ được áp dụng cách cá nhân và hiệu quả cho những ai, bởi ân điển Đức Chúa Trời, ăn năn và đặt đức tin nơi Con Ngài. Vì vậy, sự đoán phạt đời đời không đến từ một "tội không được chuộc," mà đến từ việc khước từ chính Đấng Chuộc Tội và công việc hoàn tất của Ngài (Giăng 3:36).

Là Cơ Đốc nhân, chúng ta vừa tôn thờ Đấng Christ vì sự chuộc tội toàn vẹn và đầy đủ của Ngài, vừa sốt sắng cầu nguyện và rao giảng để nhiều người thoát khỏi cơn thịnh nộ đang đến, bằng cách chạy đến với Đấng đã chịu thay cơn thịnh nộ đó vì họ. Ân điển thật là rộng lớn, và lời mời gọi vang lên: "Hãy đến cùng ta... và ta sẽ cho các ngươi được yên nghỉ" (Ma-thi-ơ 11:28).