Quan Điểm Kinh Thánh Về Sự Chết
Trong thế giới đầy bất an và hữu hạn này, sự chết là thực tại không thể tránh khỏi đối với mọi người. Nó mang theo nỗi sợ hãi, sự bí ẩn và nỗi đau mất mát. Tuy nhiên, đối với Cơ Đốc nhân, Kinh Thánh không để chúng ta trong bóng tối về chủ đề này. Lời Đức Chúa Trời cung cấp một cái nhìn toàn diện, chân thực, và quan trọng nhất là đầy hy vọng về sự chết. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát quan điểm của Kinh Thánh về nguồn gốc, bản chất, hậu quả và sự giải pháp tối hậu cho sự chết, dựa trên nền tảng của toàn bộ mạc khải từ Sáng Thế Ký đến Khải Huyền.
Kinh Thánh trình bày rõ ràng rằng sự chết không phải là một phần trong kế hoạch nguyên thủy hoàn hảo của Đức Chúa Trời dành cho loài người. Trong vườn Ê-đen, sự sống viên mãn và sự hiệp thông trọn vẹn với Đấng Tạo Hóa là chuẩn mực. Sự chết xuất hiện với tư cách là hậu quả trực tiếp của tội lỗi. Sáng-thế Ký 2:17 chép lời cảnh báo của Đức Chúa Trời: "nhưng về cây biết điều thiện và điều ác thì chớ hề ăn đến; vì một mai ngươi ăn, chắc sẽ chết."
Từ ngữ Hê-bơ-rơ được dùng cho "chết" ở đây là "מוֹת" (môt), bao hàm toàn bộ ý niệm về sự chấm dứt sự sống, sự phân cách. Điều này được xác nhận trong Tân Ước: "Vì tiền công của tội lỗi là sự chết" (Rô-ma 6:23). Sứ đồ Phao-lô giải thích nguồn gốc: "Bởi một người mà tội lỗi vào trong thế gian, lại bởi tội lỗi mà có sự chết; thì sự chết đã lan tràn đến mọi người như vậy, vì mọi người đều phạm tội" (Rô-ma 5:12).
Do đó, quan điểm Kinh Thánh đầu tiên và căn bản: Sự chết là kẻ thù (1 Cô-rinh-tô 15:26). Nó không phải là "bạn" hay một phần tự nhiên của vòng đời, mà là kẻ xâm lược vào công trình tốt lành của Đức Chúa Trời, một sự phá vỡ bi thảm mối liên hệ giữa Đấng Tạo Hóa và thọ tạo.
Kinh Thánh mô tả sự chết dưới nhiều góc độ, nhưng có thể tóm gọn vào hai khía cạnh chính: sự chết thuộc thể và sự chết thuộc linh.
1. Sự Chết Thuộc Thể: Đây là sự chấm dứt sự sống thể xác, sự phân rẽ linh hồn ra khỏi thân thể (Gia-cơ 2:26). Truyền-đạo 12:7 mô tả sinh động: "bụi tro trở vào đất y như nguyên cũ, và thần linh trở về nơi Đức Chúa Trời, là Đấng đã ban nó." Từ "thần linh" ở đây (Hê-bơ-rơ: "רוּחַ" (ruach)) chỉ phần tâm linh, linh hồn của con người. Sự chết thuộc thể là hệ quả tất yếu của sự sa ngã, như một lời nhắc nhở hùng hồn về tính nghiêm trọng của tội lỗi và sự hư hoại của cả tạo vật (Rô-ma 8:20-22).
2. Sự Chết Thuộc Linh: Đây là khía cạnh nghiêm trọng hơn nhiều. Ngay khi A-đam và Ê-va phạm tội, họ không chết thể xác tức thì, nhưng họ đã chết về mặt thuộc linh. Điều này được biểu hiện qua sự sợ hãi, trốn tránh Đức Chúa Trời (Sáng-thế Ký 3:8-10). Sự chết thuộc linh là tình trạng phân cách khỏi Đức Chúa Trời, nguồn sự sống đời đời. Ê-phê-sô 2:1 mô tả chính xác tình trạng của con người ngoài Christ: "Còn anh em đã chết vì lầm lỗi và tội ác mình." Từ Hy Lạp cho "chết" ở đây là "νεκρός" (nekros), mang nghĩa "không có sự sống, vô hồn, tách biệt khỏi nguồn sống".
Cựu Ước thường đề cập đến nơi của người chết là Shê-ôn (Hê-bơ-rơ: "שְׁאוֹל" (Sheol)), một từ chỉ chung về âm phủ, là nơi tạm thời của linh hồn sau khi chết, phân biệt với địa ngục trừng phạt cuối cùng (ví dụ: Sáng-thế Ký 37:35, Thi-thiên 16:10).
Tân Ước làm sáng tỏ hơn về tình trạng sau khi chết. Câu chuyện về người giàu và La-xa-rơ (Lu-ca 16:19-31) cho thấy một sự phân cách rõ ràng: nơi an nghỉ (lòng Áp-ra-ham) và nơi đau đớn (Âm phủ). Điều quan trọng là số phận đời đời đã được định đoạt bởi lựa chọn và đức tin trong đời này.
Kinh Thánh dạy rằng sau khi chết, con người phải đối diện với sự phán xét: "Theo như đã định cho loài người phải chết một lần, rồi chịu phán xét" (Hê-bơ-rơ 9:27). Có hai cuộc phán xét chính: Sự Phán Xét Ngai Trắng cho những người không tin (Khải-huyền 20:11-15) và Sự Phán Xét Tòa Christ cho những người đã tin, nơi công việc và động cơ sẽ được thử nghiệm bằng lửa (1 Cô-rinh-tô 3:11-15; 2 Cô-rinh-tô 5:10).
Điểm sáng chói nhất trong quan điểm Kinh Thánh về sự chết chính là sự phục sinh của Chúa Giê-xu Christ. Nếu không có sự kiện này, đức tin Cơ Đốc là vô nghĩa (1 Cô-rinh-tô 15:14). Chúa Giê-xu đã đối diện và chinh phục sự chết. Ngài tuyên bố: "Ta là sự sống lại và sự sống; kẻ nào tin ta thì sẽ sống, mặc dầu đã chết rồi" (Giăng 11:25).
Danh hiệu "Đấng Christ" (Hy Lạp: "Χριστός" (Christos), dịch từ "Mê-si" trong Hê-bơ-rơ) mang ý nghĩa "Đấng được xức dầu" để giải cứu dân Ngài. Một trong những sự giải cứu vĩ đại nhất là khỏi quyền lực của sự chết. Hê-bơ-rơ 2:14-15 giải thích: "Vậy thì, vì con cái có phần về huyết và thịt, nên chính Đức Chúa Jêsus cũng có phần vào đó, hầu cho Ngài bởi sự chết mình mà phá diệt kẻ cầm quyền sự chết, là ma quỉ, và cho giải thoát mọi kẻ vì sợ sự chết phải bị đời đời làm tôi mọi."
Qua sự chết chuộc tội và sự sống lại của Ngài, Chúa Giê-xu đã:
- Vô hiệu hóa quyền lực của sự chết: "Hỡi sự chết, sự thắng của mầy ở đâu? Hỡi sự chết, cái nọc của mầy ở đâu?" (1 Cô-rinh-tô 15:55).
- Mở ra con đường sự sống đời đời: "Hầu cho hễ ai tin Con ấy, không bị hư mất mà được sự sống đời đời" (Giăng 3:16).
- Hứa ban sự sống lại cho thân thể: Đây không phải là sự bất diệt của linh hồn theo triết học Hy Lạp, mà là sự phục sinh của chính thân thể—một thân thể vinh hiển, không hay hư nát (1 Cô-rinh-tô 15:42-44).
Lẽ thật về sự chết không chỉ để tranh luận thần học, mà phải biến đổi cách chúng ta sống hôm nay.
1. Sống Với Sự Khẩn Trương Và Mục Đích: Nhận biết rằng đời sống thể chất là tạm bợ (Gia-cơ 4:14) giúp chúng ta ưu tiên cho những điều có giá trị đời đời—mối quan hệ với Chúa, đầu tư vào Nước Trời, và chia sẻ Tin Lành (Ma-thi-ơ 6:19-20).
2. Đối Diện Với Nỗi Sợ Hãi: Niềm hy vọng phục sinh giải phóng chúng ta khỏi nỗi sợ sự chết (Hê-bơ-rơ 2:15). Đối với tín đồ, sự chết không phải là hết, mà là sự "ở cùng Chúa" tốt hơn bội phần (Phi-líp 1:21-23).
3. Đau Buồn Với Niềm Hy Vọng: Kinh Thánh không coi thường nỗi đau mất mát. Chúa Giê-xu đã khóc trước mộ La-xa-rơ (Giăng 11:35). Tuy nhiên, sự đau buồn của chúng ta không giống như người không có hy vọng (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:13). Chúng ta đau buồn trong sự an ủi rằng ly biệt chỉ là tạm thời.
4. Cam Kết Với Sự Thánh Khiết: Nhận thức về sự phán xét sau này (cả ở tòa Christ) thúc giục chúng ta sống "thánh sạch và tin kính" (2 Phi-e-rơ 3:11), làm mọi sự vì vinh hiển của Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 10:31).
Quan điểm Kinh Thánh về sự chết là một bức tranh đa chiều: nó vừa là kẻ thù khủng khiếp, là tiền công của tội lỗi, vừa là cửa ngõ đã được Chúa Giê-xu biến đổi để dẫn vào sự sống đời đời. Sự chết cuối cùng sẽ bị hủy diệt (Khải-huyền 20:14; 21:4). Lời hứa cuối cùng của Kinh Thánh là: "Ngài sẽ lau ráo hết nước mắt khỏi mắt chúng, sẽ không có sự chết, cũng không có than khóc, kêu ca, hay là đau đớn nữa" (Khải-huyền 21:4).
Do đó, với tư cách là Cơ Đốc nhân, chúng ta có thể đối diện với thực tại sự chết không với sự sợ hãi tuyệt vọng, mà với đức tin vững vàng và niềm hy vọng tràn đầy. Chúng ta sống trọn vẹn cho Chúa trong thân thể tạm bợ này, và chúng ta chờ đợi ngày được khoác lấy sự bất tử, khi tiếng kèn cuối cùng vang lên và sự chết bị nuốt mất trong sự thắng trận (1 Cô-rinh-tô 15:54). Đây chính là Tin Lành—Tin Mừng—về sự chiến thắng của Chúa Giê-xu Christ trên sự chết, ban cho mọi kẻ tin Ngài sự sống phong phú cả bây giờ và đời đời.