Người Nông Dân Kiên Nhẫn: Bài Học Từ Sự Chờ Đợi Mưa Đầu Mùa Và Mưa Cuối Mùa Trong Gia-cơ 5:7
Trong hành trình đức tin, một trong những đức tính khó luyện tập nhất chính là sự kiên nhẫn. Sứ đồ Gia-cơ, khi viết thư khích lệ các tín hữu đang chịu khổ vì đức tin và sống trong sự trông đợi Chúa tái lâm, đã sử dụng một hình ảnh hết sức gần gũi và sống động từ nền văn hóa nông nghiệp: “Hỡi anh em, hãy nhịn nhục cho tới kỳ Chúa đến. Hãy xem kẻ làm ruộng: họ trông đợi sản vật quí báu của đất cách nhịn nhục, cho đến chừng đã được mưa đầu mùa và mưa cuối mùa.” (Gia-cơ 5:7, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Câu Kinh Thánh này không chỉ là một lời khuyên chung chung, mà là một nguyên tắc thuộc linh sâu sắc, được minh họa qua công việc hằng ngày của người nông dân Palestine. Bài viết nghiên cứu này sẽ đi sâu khai thác hình ảnh ấy, giải nghĩa từ ngữ, bối cảnh, và rút ra những bài học ứng dụng thiết thực cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.
Để hiểu trọn vẹn sứ điệp, trước hết chúng ta cần đặt câu 7 trong toàn bộ bối cảnh từ Gia-cơ 5:1-11. Đoạn này nói đến sự phán xét dành cho những kẻ giàu áp bức (câu 1-6) và lời khích lệ các tín hữu nghèo, bị áp bức hãy “nhịn nhục” (câu 7-11). Từ “nhịn nhục” trong nguyên văn Hy Lạp là μακροθυμέω (makrothymeō). Từ này kết hợp giữa makros (dài, xa) và thymos (cơn thịnh nộ, tâm trí). Nghĩa đen là “có một tâm trí dài”, tức là không dễ nổi nóng, không dễ bỏ cuộc, có khả năng chịu đựng lâu dài mà không oán trách hay trả thù. Đây không phải là thái độ thụ động, mà là sự bền chủ động, một sự kiên trì đầy hy vọng.
Động từ “trông đợi” trong câu “họ trông đợi sản vật quí báu” là ἐκδέχομαι (ekdechomai), có nghĩa là chờ đợi một cách tha thiết, chủ động mong mỏi, đón nhận điều gì đó từ phía trước. Người nông dân không ngồi khoanh tay; họ làm đất, gieo hạt, chăm bón, và trong mọi công việc ấy, lòng họ luôn hướng về và mong chờ kết quả cuối cùng.
Nền nông nghiệp Israel cổ đại phụ thuộc hoàn toàn vào hai kỳ mưa chính, được Đức Giê-hô-va hứa ban trong giao ước với dân Y-sơ-ra-ên (Lê-vi Ký 26:4, Phục-truyền 11:14). Trong tiếng Hê-bơ-rơ:
- Mưa đầu mùa (יוֹרֶה, yoreh): Rơi vào khoảng tháng 10-11, ngay sau Lễ Lều Tạm. Cơn mưa này làm mềm đất khô cứng sau mùa hè, cho phép người nông dân cày bừa và gieo hạt giống xuống. Nó đánh dấu sự khởi đầu của mùa vụ.
- Mưa cuối mùa (מַלְקוֹשׁ, malqosh): Rơi vào khoảng tháng 3-4, trước mùa gặt. Cơn mưa này tưới đẫm và làm hạt được no nở, chín mẩy trước khi thu hoạch vào mùa xuân (Lễ Vượt Qua, Lễ Ngũ Tuần). Nó đảm bảo cho một vụ mùa bội thu.
Cả hai kỳ mưa này đều thiết yếu. Không có mưa đầu mùa, hạt giống không thể nảy mầm. Không có mưa cuối mùa, cây lúa sẽ khô héo, hạt lép. Sự thành công của cả một năm lao động phụ thuộc vào hai thời điểm ân điển này từ Thiên Chúa. Người nông dân phải học biết thời tiết, chuẩn bị đất, gieo đúng lúc, và sau đó… kiên nhẫn chờ đợi. Họ không thể hối thúc mưa rơi. Họ không thể làm cho hạt lớn nhanh hơn. Họ phải tin cậy vào chu kỳ tự nhiên do Đấng Tạo Hóa thiết lập và sự thành tín của Ngài trong lời hứa.
Sứ đồ Gia-cơ mượn hình ảnh tự nhiên này để dạy về một thực tại thuộc linh: sự chờ đợi ngày Chúa Giê-xu Christ trở lại. Sự tương ứng thật rõ ràng:
- Mưa đầu mùa (Yoreh) có thể được hiểu là sự giáng sinh, chức vụ, sự chết và sự sống lại của Chúa Giê-xu Christ. Ngài là “cơn mưa” đầu tiên của ân điển, đem sự sống mới và khả năng nảy mầm cho hạt giống Phúc Âm trong lòng người tin. Sự kiện lịch sử này đã xảy ra, đảm bảo cho lời hứa của Đức Chúa Trời.
- Mưa cuối mùa (Malqosh) tượng trưng cho sự tái lâm vinh hiển của Chúa Giê-xu Christ. Đây là cơn mưa sẽ hoàn tất mọi sự, đem đến mùa gặt cuối cùng – sự cứu chuộc trọn vẹn cho thân thể, sự phán xét cuối cùng, và sự thiết lập Vương Quốc đời đời của Đức Chúa Trời.
Chúng ta, những Cơ Đốc nhân, đang sống trong khoảng thời gian giữa hai cơn mưa – giữa sự cứu chuộc đã được hoàn thành trên thập tự giá và sự cứu chuộc sẽ được bày tỏ trọn vẹn khi Chúa trở lại. Giống như người nông dân, chúng ta đã nhận được “mưa đầu mùa” (Thánh Linh – Ê-phê-sô 1:13-14), là của cầm và bảo đảm cho cơ nghiệp đời đời. Chúng ta đang gieo rắc Lời Chúa, sống cho Ngài, và chịu đựng nhiều thử thách. Và chúng ta được kêu gọi “nhịn nhục cho tới kỳ Chúa đến”.
Hình ảnh người nông dân dạy chúng ta ít nhất năm bài học then chốt cho đời sống đức tin:
1. Kiên Nhẫn Dựa Trên Sự Tin Cậy Vào Lời Hứa của Đức Chúa Trời: Người nông dân chờ vì họ biết mưa sẽ đến, dựa trên kinh nghiệm và quy luật. Chúng ta kiên nhẫn vì chúng ta tin vào Lời hứa không hề thay đổi của Chúa: “Đức Chúa Jêsus phán: Phải, ta đến mau chóng.” (Khải Huyền 22:20). Sự kiên nhẫn của chúng ta không phải là hy vọng mơ hồ, mà là sự chắc chắn dựa trên bản tính thành tín của Đức Chúa Trời (Dân-số Ký 23:19).
2. Kiên Nhẫn Trong Khi Vẫn Tiếp Tục Làm Việc: Người nông dân không ngừng làm việc trong khi chờ mưa. Tương tự, kiên nhẫn thuộc linh không có nghĩa là thụ động, lười biếng thuộc linh. Gia-cơ khuyên: “Hãy bền lòng và vững chí” (Gia-cơ 5:8). Chúng ta được kêu gọi tiếp tục “làm việc” trong vườn nho của Chúa: rao giảng Phúc Âm, yêu thương nhau, sống thánh khiết, phục vụ, gây dựng Hội Thánh (1 Cô-rinh-tô 15:58).
3. Kiên Nhẫn Chịu Đựng Mà Không Oán Trách: Thời tiết có thể khắc nghiệt, hạn hán có thể kéo dài, nhưng người nông dân thật sự biết rằng mình không thể kiểm soát các tầng trời. Họ học sự phó thác. Trong đời sống, chúng ta gặp nghịch cảnh, bất công, đau đớn. Bài học là hãy giao phó linh hồn mình cho Đấng Tạo Hóa thành tín (1 Phi-e-rơ 4:19), tránh xa sự oán trách và cay đắng như những kẻ làm công trong ngụ ngôn (Ma-thi-ơ 20:1-16).
4. Kiên Nhẫn Với Tầm Nhìn Dài Hạn Về Mùa Gặt: Người nông dân chịu đựng nắng mưa vì họ thấy trước “sản vật quí báu của đất”. Họ chịu khó vì phần thưởng. Sứ đồ Phao-lô khích lệ: “Vì sự hoạn nạn nhẹ và tạm của chúng ta sanh cho chúng ta sự vinh hiển cao trọng đời đời, vô lượng, vô biên.” (2 Cô-rinh-tô 4:17). Chúng ta kiên nhẫn vì mắt đức tin đang nhìn thấy “mùa gặt” vinh quang phía trước – sự hiện diện đời đời với Chúa.
5. Kiên Nhẫn Cùng Với Cộng Đồng: Gia-cơ viết cho cả cộng đồng tín hữu: “Hỡi anh em”. Người nông dân thường không làm việc đơn độc. Sự kiên nhẫn cần được nuôi dưỡng trong Hội Thánh, nơi chúng ta khích lệ, nhắc nhở và nâng đỡ nhau (Hê-bơ-rơ 10:24-25). Gia-cơ tiếp tục: “Hỡi anh em, chớ oán trách nhau…” (Gia-cơ 5:9). Sự kiên nhẫn tập thể mạnh mẽ hơn sự kiên nhẫn cá nhân.
Hình ảnh người nông dân kiên nhẫn trong Gia-cơ 5:7 là một ẩn dụ đầy quyền năng và thiết thực. Nó nhắc chúng ta rằng đời sống đức tin là một hành trình dài hơi, đòi hỏi sự bền đỗ, trông cậy, và làm việc trong khi chờ đợi sự thành toàn các lời hứa của Đức Chúa Trời. Chúng ta đã nhận được “mưa đầu mùa” là Đức Thánh Linh và sự bảo đảm của sự cứu rỗi. Chúng ta đang sống và làm việc với đôi mắt hướng về chân trời, trông đợi “cơn mưa cuối mùa” vinh hiển – tiếng kèn của Chúa Giê-xu.
Ngày nay, giữa một thế giới đầy vội vã, muốn có kết quả tức thì, lời kêu gọi “hãy nhịn nhục” của Gia-cơ vang lên như một lời sửa trị cần thiết. Hãy sống như người nông dân khôn ngoan: gieo Lời Chúa cách trung tín, chăm sóc đời sống mình và nhau trong Thánh Linh, và trên hết, giữ vững tấm lòng tin cậy, bình an, vì biết chắc rằng mưa cuối mùa của ân điển và sự công bình sẽ tuôn đổ đúng kỳ. “Kìa, người làm ruộng trông đợi sản vật quí báu dưới đất, hết sức nhịn nhục cho đến chừng được mưa đầu mùa và cuối mùa.” (Gia-cơ 5:7b). Ước gì chúng ta cũng học được bài học quý giá ấy, để sống kiên nhẫn, tràn đầy hy vọng, và luôn sẵn sàng cho ngày Chúa hiện đến.