Tân Giê-ru-sa-lem là gì?

Trong hành trình đức tin của Cơ Đốc nhân, niềm hy vọng trọn vẹn nhất và cuối cùng không phải là một ý niệm mơ hồ, mà là một thực tại sống động, hữu hình được Đức Chúa Trời mặc khải qua Lời Ngài. Một trong những hình ảnh vinh hiển và an ủi nhất cho dân sự Ngài là Tân Giê-ru-sa-lem – thành thánh từ trên trời xuống, nơi ở đời đời của Đức Chúa Trời cùng với con dân được cứu chuộc của Ngài. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khai phá ý nghĩa, mô tả Kinh Thánh, và tầm quan trọng thực tiễn của Tân Giê-ru-sa-lem dựa trên nền tảng Kinh Thánh, đặc biệt từ sách Khải Huyền.

Khải tượng về Tân Giê-ru-sa-lem được tìm thấy cách trọn vẹn nhất trong Khải Huyền 21:1-22:5. Đây là đỉnh điểm của toàn bộ câu chuyện cứu chuộc trong Kinh Thánh, bắt đầu từ Sáng Thế Ký. Nếu Sáng Thế Ký chương 1-2 mô tả sự sáng tạo hoàn hảo và vườn Ê-đen là nơi Đức Chúa Trời và con người cùng đi chung, thì Khải Huyền 21-22 mô tả sự sáng tạo mới và Tân Giê-ru-sa-lem là nơi sự hiệp thông đó được phục hồi cách vinh hiển hơn gấp bội. Sứ đồ Giăng viết: “Đoạn, tôi thấy trời mới đất mới; vì trời thứ nhất và đất thứ nhất đã biến đi mất, và biển cũng không còn nữa. Tôi cũng thấy thành thánh, là Giê-ru-sa-lem mới, từ trên trời, ở nơi Đức Chúa Trời mà xuống, sửa soạn sẵn như một người vợ mới cưới trang sức cho chồng mình” (Khải Huyền 21:1-2).

Danh xưng “Tân Giê-ru-sa-lem” (tiếng Hy Lạp: Ἱερουσαλὴμ καινή, Hierousalēm kainē) xuất hiện ở đây và trong Khải Huyền 3:12. Từ “kainē” không chỉ có nghĩa là “mới” về thời gian (neos) mà còn là “mới” về chất lượng, tươi mới, chưa từng có và vượt trội hơn hẳn cái cũ. Điều này chỉ về một thực tại hoàn toàn mới mẻ, thuộc về cõi đời đời, khác biệt và siêu việt hơn Giê-ru-sa-lem trần thế. Thành này cũng được gọi là “thành của Đức Chúa Trời hằng sống, Giê-ru-sa-lem trên trời” (Hê-bơ-rơ 12:22) và được xem là “mẹ của chúng ta” trong ý nghĩa thuộc linh (Ga-la-ti 4:26), biểu thị nguồn gốc và nơi thuộc về tối hậu của mọi tín hữu.

Sứ đồ Giăng đã được Chúa cho xem một khải tượng chi tiết đáng kinh ngạc về thành. Mỗi chi tiết đều mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc, nói lên bản chất thánh khiết, vinh hiển và sự hiện diện trọn vẹn của Đức Chúa Trời.

1. Nguồn Gốc và Sự Hiện Diện của Đức Chúa Trời:
Thành “từ trên trời, ở nơi Đức Chúa Trời mà xuống” (Khải Huyền 21:2). Điều này khẳng định nguồn gốc thần thượng và siêu nhiên của nó. Nó không phải là sản phẩm của nhân loại. Tiếng lớn từ ngai phán: “Nầy, đền tạm của Đức Chúa Trời ở giữa loài người! Ngài sẽ ở với chúng, và chúng sẽ làm dân Ngài; còn chính Đức Chúa Trời sẽ ở với chúng và làm Đức Chúa Trời của chúng” (Khải Huyền 21:3). Đây là sự ứng nghiệm tối hậu của giao ước: “Ta sẽ làm Đức Chúa Trời các ngươi, và các ngươi sẽ làm dân Ta” (Sáng Thế Ký 17:7; Giê-rê-mi 31:33). Sự hiện diện trực tiếp của Đức Chúa Trời là ánh sáng và trung tâm của thành: “Đền của thành không cần mặt trời, mặt trăng để soi sáng; vì vinh hiển của Đức Chúa Trời chói lói cho, và Chiên Con là ngọn đèn của thành” (Khải Huyền 21:23).

2. Kiến Trúc và Vật Liệu:
- Tường, Nền và Cửa: Thành có tường lớn và cao với 12 cửa, trên cửa có 12 thiên sứ và đề tên 12 chi phái Y-sơ-ra-ên. Thành có 12 nền, trên có đề 12 tên của 12 sứ đồ Chiên Con (Khải Huyền 21:12-14). Con số 12 (12 x 12) tượng trưng cho sự trọn vẹn, toàn thể dân Đức Chúa Trời trong cả Cựu Ước (12 chi phái) và Tân Ước (12 sứ đồ), hợp nhất thành một dân tộc thánh.
- Vật liệu quý báu: Tường làm bằng bích ngọc (ngọc thạch lục bảo). Thành thì bằng vàng ròng, như thủy tinh trong sáng. 12 nền trang sức bằng đá quý (Khải Huyền 21:18-20). Những vật liệu này không phải để khoe khoang, mà để biểu lộ sự thánh khiết tuyệt đối, sự vinh hiển và giá trị vô hạn của nơi Đức Chúa Trời ngự trị. Chúng phản chiếu ánh sáng của Ngài cách rực rỡ nhất.

3. Kích Thước Hoàn Hảo:
Thành có hình khối lập phương, “bề dài, bề rộng, và bề cao bằng nhau” (Khải Huyền 21:16), mỗi chiều là 12.000 ếch-ta-đơ (khoảng 2.220 km). Hình khối lập phương hoàn hảo này gợi nhớ đến Nơi Chí Thánh trong đền tạm và đền thờ (I Các Vua 6:20), nơi Đức Chúa Trời hiện diện. Điều này cho thấy toàn thể Tân Giê-ru-sa-lem là một Nơi Chí Thánh khổng lồ, nơi mọi tín hữu đều được vào sự hiện diện đầy đủ của Đức Chúa Trời, không còn sự ngăn cách.

4. Trung Tâm của Thành: Ngai Đức Chúa Trời và Chiên Con:
Giữa thành là ngai của Đức Chúa Trời và Chiên Con (Khải Huyền 22:1,3). Tất cả đều xoay quanh và bắt nguồn từ ngai. Từ ngai chảy ra sông nước sự sống trong như pha lê. Hai bên bờ sông có cây sự sống sinh 12 mùa trái, lá dùng để chữa lành cho các dân (Khải Huyền 22:1-2). Đây là hình ảnh phục hồi và siêu việt hóa vườn Ê-đen. Sự sống đời đời, trọn vẹn và dư dật tuôn chảy từ chính Đức Chúa Trời và công lao cứu chuộc của Chiên Con – Đức Chúa Jêsus Christ.

Có một sự dạy dỗ quan trọng cần phân biệt: Kinh Thánh dùng hình ảnh Tân Giê-ru-sa-lem để mô tả cả Hội Thánh (thân thể của Đấng Christ) lẫn nơi chốn đời đời. Trong Khải Huyền 21:9-10, thiên sứ nói với Giăng: “Hãy đến, ta sẽ chỉ cho ngươi thấy người vợ mới, là vợ Chiên Con... cho ta xem thành thánh Giê-ru-sa-lem từ trên trời xuống.” Ở đây, “người vợ mới” (Hội Thánh) được đồng nhất với “thành thánh” (nơi chốn). Điều này dạy chúng ta rằng Hội Thánh, dân được cứu chuộc của Đức Chúa Trời, chính là cư dân và cũng là cấu trúc sống động làm nên thành phố ấy. Mỗi tín hữu là một “viên đá sống” được xây nên nhà thiêng liêng (I Phi-e-rơ 2:5). Vì vậy, Tân Giê-ru-sa-lem không chỉ là một địa điểm chúng ta sẽ đến, mà còn là điều chúng ta sẽ trở nên trong Đấng Christ – một cộng đồng thánh khiết, vinh hiển, hiệp nhất hoàn toàn với Ngài.

Đặc tính thánh khiết của thành được nhấn mạnh qua những điều vắng mặt: “Tôi chẳng thấy đền thờ ở trong thành; vì Chúa là Đức Chúa Trời Toàn năng và Chiên Con đều là đền thờ của thành. Thành cũng chẳng cần mặt trời mặt trăng... chẳng có đêm tại đó... chẳng có sự ô uế, cũng chẳng có sự gớm ghiếc và giả dối nữa... Nhưng những kẻ hèn nhát, kẻ chẳng tin, kẻ đáng gớm ghét, kẻ giết người, kẻ dâm loạn, kẻ phù phép, kẻ thờ hình tượng, và phàm kẻ nào nói dối đều ở phần hồ lửa và diêm cháy bừng bừng” (Khải Huyền 21:22-23, 27; 22:5, 15). Sự vắng mặt của đền thờ cho thấy không còn sự ngăn cách, chúng ta được vào thẳng sự hiện diện của Đức Chúa Trời. Sự vắng mặt của tội lỗi và khổ đau (Khải Huyền 21:4) là lời hứa giải thoát trọn vẹn cho con dân Ngài.

Lẽ thật về Tân Giê-ru-sa-lem không chỉ là giáo lý tương lai, mà phải biến đổi cách chúng ta sống hôm nay.

1. Sống Với Hy Vọng Sống Động và Chắc Chắn:
Hy vọng Cơ Đốc không mơ hồ. Nó có “bản vẽ kiến trúc” rõ ràng từ Khải Huyền 21-22. Khi đối diện với khổ đau, bệnh tật, bất công, chúng ta có thể vững lòng vì biết rằng Đức Chúa Trời sẽ tạo dựng mọi sự mới và những điều này sẽ qua đi (Khải Huyền 21:4-5). Hy vọng này là cái neo chắc chắn cho linh hồn (Hê-bơ-rơ 6:19).

2. Sống Đời Sống Thánh Khiết và Tách Biệt Khỏi Tội Lỗi:
Vì Tân Giê-ru-sa-lem là nơi không có sự ô uế, chúng ta, là những cư dân tương lai, được gọi sống thánh khiết ngay bây giờ. Sứ đồ Giăng kết luận khải tượng bằng lời cảnh báo: “Phàm ai không thanh sạch... không được vào thành” (Khải Huyền 21:27; 22:15). Điều này thúc giục chúng ta “làm cho mình nên thánh... vì có lời chép: Hãy nên thánh, vì ta là thánh” (I Phi-e-rơ 1:15-16). Sự thánh khiết không phải bởi sức riêng, mà nhờ huyết Chiên Con và công tác của Thánh Linh.

3. Đầu Tư Vào Cõi Đời Đời, Không Vào Thế Gian Tạm Bợ:
Thành được xây bằng vàng, ngọc quý, nhưng vàng bạc thế gian sẽ qua đi. Chúa Jêsus dạy chúng ta tích trữ của cải trên trời (Ma-thi-ơ 6:19-20). Điều này ảnh hưởng đến cách chúng ta sử dụng thời gian, tiền bạc, tài năng – đầu tư vào công việc Nhà Chúa, vào việc rao truyền Tin Lành và gây dựng Hội Thánh, là những điều sẽ còn lại đời đời.

4. Nuôi Dưỡng Tình Yêu Thương và Sự Hiệp Một Trong Hội Thánh:
Tân Giê-ru-sa-lem là hình ảnh của toàn thể dân sự Đức Chúa Trời hiệp một. Điều này kêu gọi chúng ta phá bỏ những rào cản, thành kiến, và nỗ lực gìn giữ sự hiệp một của Thánh Linh trong Hội Thánh địa phương ngay bây giờ (Ê-phê-sô 4:3). Cách chúng ta yêu thương, tha thứ và phục vụ nhau là sự phản chiếu trước của đời sống thiên đàng.

5. Thúc Giục Trong Sự Phục Vụ và Truyền Giáo:
Biết rằng tương lai vinh hiển đang chờ đợi, và sự phán xét nghiêm trọng dành cho những người ngoài Đấng Christ (Khải Huyền 21:8), chúng ta càng có động lực để rao giảng Tin Lành cứu rỗi với lòng khẩn thiết, để càng nhiều người có thể trở nên công dân của thành thánh đó.

Tân Giê-ru-sa-lem không phải là một huyền thoại hay ẩn dụ thuần túy; đó là lời hứa chắc chắn từ Đức Chúa Trời chân thật. Nó là sự kết thúc có hậu viên mãn nhất cho câu chuyện đức tin của mỗi chúng ta – nơi mọi nước mắt được lau sạch, mọi mối quan hệ được phục hồi trọn vẹn, và trên hết, chúng ta được thấy mặt Chúa, được ở với Ngài đời đời. Là những khách lạ và kẻ hành hương trên đất (Hê-bơ-rơ 11:13), chúng ta hãy hướng mắt về “thành có nền vững chắc, mà Đức Chúa Trời đã sắm sẵn và dựng lên” (Hê-bơ-rơ 11:10). Hãy để hy vọng về Tân Giê-ru-sa-lem định hình mọi ưu tiên, thanh tẩy mọi ước muốn, và ban cho chúng ta sự can đảm để bước đi với Chiên Con trong mọi nẻo đường của cuộc đời trần thế này, cho đến ngày chúng ta bước vào cổng ngọc của thành thánh ấy. A-men.