Kinh Thánh có thật sự dạy về chế độ một vợ một chồng không?

Chủ đề hôn nhân và gia đình luôn là trọng tâm trong đời sống xã hội và tâm linh. Trong bối cảnh văn hóa hiện đại với nhiều quan điểm đa dạng về hôn nhân, một câu hỏi căn bản được đặt ra cho Cơ Đốc nhân: Kinh Thánh có thật sự dạy và ủng hộ chế độ một vợ một chồng không? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta không thể chỉ xem xét một vài câu Kinh Thánh riêng lẻ, mà phải nghiên cứu toàn bộ lịch sử cứu chuộc, từ Sáng Thế Ký đến Khải Huyền, để thấy được ý định nguyên thủy của Đức Chúa Trời, sự sa ngã của con người, và sự phục hồi trong Đấng Christ.

Nền tảng vững chắc nhất để hiểu về hôn nhân theo Kinh Thánh nằm trong hai chương đầu của Sáng Thế Ký. Tại đây, chúng ta thấy kế hoạch hoàn hảo và nguyên thủy của Đức Chúa Trời trước khi tội lỗi xâm nhập vào thế gian.

Sáng Thế Ký 2:18, 21-24 chép: “Giê-hô-va Đức Chúa Trời phán rằng: Loài người ở một mình thì không tốt; ta sẽ làm nên một kẻ giúp đỡ giống như nó... Giê-hô-va Đức Chúa Trời làm cho A-đam ngủ mê, bèn lấy một xương sường của người, rồi lấp thịt thế vào. Giê-hô-va Đức Chúa Trời dùng xương sường đã lấy nơi A-đam làm nên một người nữ, đưa đến cùng A-đam... A-đam nói rằng: Người nầy là xương bởi xương tôi, thịt bởi thịt tôi... Cho nên người nam sẽ lìa cha mẹ mà dính díu cùng vợ mình, và cả hai sẽ trở nên một thịt.”

Phân tích từ ngữ Hê-bơ-rơ cho thấy sự sâu sắc: - “Một kẻ giúp đỡ” (‫עֵזֶר כְּנֶגְדּוֹ‬, *ezer kenegdo*): Không phải người hầu hay người phụ thuộc, mà là “sự trợ giúp tương xứng,” một đối tác ngang hàng, bổ sung và hoàn thiện. - “Một người nữ” (‫אִשָּׁה אַחַת‬, *ishah achat*): Số ít, duy nhất. - “Một thịt” (‫בָּשָׂר אֶחָד‬, *basar echad*): Sự kết hợp toàn diện và độc nhất về thể xác, tình cảm và tâm linh.

Mô hình được thiết lập rõ ràng: Một người nam (A-đam) + Một người nữ (Ê-va) = Một mối quan hệ hiệp nhất, độc quyền và trọn đời. Không có sự hiện diện của một người vợ thứ hai hay thứ ba nào trong khuôn vườn Ê-đen. Đây là tiêu chuẩn vàng, phản ánh chính mối quan hệ giao ước giữa Đấng Christ và Hội Thánh (Ê-phê-sô 5:31-32).

Đây là phần gây thắc mắc cho nhiều người. Nếu ý định nguyên thủy là một vợ một chồng, tại sao Cựu Ước lại ghi chép nhiều trường hợp các tổ phụ và vua chúa có nhiều vợ, và dường như không bị quở trách trực tiếp ngay lập tức?

Chúng ta thấy các ví dụ: - Lê-méc (Sáng 4:19): Người đầu tiên được ghi nhận có hai vợ. - Các tổ phụ như Áp-ra-ham (Sa-ra và A-ga), Gia-cốp (Lê-a và Ra-chên cùng các nàng hầu). - Các vua như Đa-vít và Sa-lô-môn (với hàng trăm vợ và phi tần).

Tuy nhiên, cần phân biệt rõ giữa “sự mô tả” (descriptive) và “sự quy định” (prescriptive) của Kinh Thánh. Kinh Thánh ghi chép trung thực lịch sử loài người với tất cả những sai lầm và hệ quả của tội lỗi, nhưng điều đó không có nghĩa là Ngài chấp thuận mọi hành vi được ghi lại.

Quan trọng hơn, khi đọc kỹ, chúng ta thấy hậu quả thảm khốc của việc đi chệch khỏi khuôn mẫu một vợ một chồng: - Ghen tuông, tranh giành, đau khổ trong gia đình Áp-ra-ham (Sa-ra và A-ga, Sáng 16; 21:9-10). - Gia đình Gia-cốp đầy sự cạnh tranh, lừa dối giữa các bà vợ và con cái. - Các vợ ngoại bang của Sa-lô-môn đã “quyến dụ lòng người đi theo các thần khác” (I Các Vua 11:4), dẫn đến sự sụp đổ của vương quốc. - Luật pháp Môi-se có những điều khoản hạn chế thiệt hại cho người nữ trong chế độ đa thê (Phục Truyền 21:15-17), nhưng đồng thời cũng cảnh báo các vị vua “chớ nên lấy nhiều vợ, e lòng người trở bậy chăng” (Phục Truyền 17:17).

Các tiên tri cũng dùng hình ảnh hôn nhân một vợ một chồng để mô tả mối quan hệ độc tôn giữa Đức Giê-hô-va và Y-sơ-ra-ên (Ê-sai 54:5; Ô-sê 2:19-20), và sự bội tín của dân sự chính là hành vi ngoại tình thuộc linh.

Đỉnh điểm của mặc khải về hôn nhân được tìm thấy trong Tân Ước, nơi Chúa Giê-xu Christ chính thức phục hồi và xác nhận lại ý định nguyên thủy của Đức Chúa Trời.

Trong Ma-thi-ơ 19:3-9, khi người Pha-ri-si hỏi Ngài về việc ly dị, Chúa Giê-xu đã đưa họ trở về với nguồn gốc: “Ngài đáp rằng: Các ngươi há chưa đọc lời chép về Đấng Tạo Hóa, hồi ban đầu dựng nên một người nam và một người nữ sao? ... Vì có người nam sẽ lìa cha mẹ mà dính díu với vợ mình; hai người cùng nên một thịt. Vậy, họ không phải là hai nữa, nhưng chỉ một thịt mà thôi. Thế thì, sự gì Đức Chúa Trời đã phối hiệp, người ta chớ nên phân rẽ.”

Chúa Giê-xu phán “hồi ban đầu” (ἀπ’ ἀρχῆς, *ap’ archēs*). Ngài phủ nhận sự nhượng bộ của luật Môi-se về ly dị là vì “lòng các ngươi cứng cỏi,” và quay về với tiêu chuẩn cao hơn, hoàn hảo hơn của vương quốc Đức Chúa Trời. Giáo huấn này rõ ràng ủng hộ chế độ một vợ một chồng suốt đời.

Các sứ đồ tiếp tục làm sáng tỏ giáo lý này: - Phao-lô trong I Cô-rinh-tô 7:2 dạy: “Ấy vì cớ sự dâm dục, mỗi người nam phải có vợ mình, và mỗi người nữ phải có chồng mình.” (Số ít – “vợ mình,” “chồng mình”). - Trong các điều kiện cho các chấp sự và giám mục (quản trị), Phao-lô quy định rõ: “phải là người chồng của chỉ một vợ mà thôi” (I Ti-mô-thê 3:2,12; Tít 1:6). Cụm từ Hy Lạp μιᾶς γυναικός ἀνήρ (*mias gynaikos anēr*) mang nghĩa “người đàn ông của một người nữ,” nhấn mạnh sự chung thủy và đời sống hôn nhân một vợ một chồng. Đây không chỉ là tiêu chuẩn cho lãnh đạo, mà còn là khuôn mẫu lý tưởng cho mọi tín đồ. - Sách Khải Huyền cũng cảnh báo những kẻ “dâm loạn” sẽ bị loại trừ khỏi sự sống đời đời (Khải Huyền 22:15).

Lý do tối hậu và thuyết phục nhất cho chế độ một vợ một chồng nằm ở sự tương đồng thần học mà Phao-lô bày tỏ trong Ê-phê-sô 5:22-33.

“Hỡi kẻ làm chồng, hãy yêu vợ mình, như Đấng Christ đã yêu Hội thánh, phó chính mình Ngài vì Hội thánh... Chồng phải yêu vợ như chính thân mình... Ấy vậy, người nam sẽ lìa cha mẹ mà dính díu với vợ mình, hai người cùng nên một thịt. Sự mầu nhiệm nầy là lớn, tôi nói về Đấng Christ và Hội thánh vậy.”

Hôn nhân Cơ Đốc không phải chỉ là một khế ước xã hội, mà là một biểu tượng sống động (sacrament) của mối quan hệ cứu chuộc. Đấng Christ là một Đấng Giao Ước duy nhất (một Chồng), và Hội Thánh là Hiền Thê duy nhất của Ngài (một Vợ). Mô hình một chồng – nhiều vợ hay một vợ – nhiều chồng hoàn toàn làm sai lệch và phá hỏng hình ảnh thiêng liêng cao quý này. Nó không thể diễn tả được tình yêu thương hiến dâng, trọn vẹn và độc tôn của Đấng Christ dành cho Hội Thánh.

Hiểu được ý định nguyên thủy của Đức Chúa Trời giúp chúng ta sống và xây dựng gia đình Cơ Đốc vững mạnh:

1. Xây Dựng Nền Tảng Trước Hôn Nhân: Thanh niên Cơ Đốc cần được dạy dỗ rõ ràng về tiêu chuẩn một vợ một chồng suốt đời của Kinh Thánh, khác biệt với quan điểm của thế gian. Sự trong sạch, trinh tiết và chuẩn bị tâm lý, thuộc linh là quan trọng.

2. Nuôi Dưỡng Sự Hiệp Nhất và Chung Thủy Trong Hôn Nhân: “Một thịt” đòi hỏi sự đầu tư liên tục về tình cảm, tâm linh và thể xác. Cần tránh mọi hình thức ngoại tình thể xác lẫn tình cảm (Ma-thi-ơ 5:28). Sự tha thứ, khiêm nhường và tình yêu hy sinh (A-ga-pê) là chìa khóa.

3. Đối Diện Với Những Thách Thức Và Sự Sa Ngã: Trong một thế giới đầy cám dỗ, Cơ Đốc nhân cần nhận biết rằng mọi sự đi chệch khỏi tiêu chuẩn của Đức Chúa Trời (như ngoại tình, ly dị không chính đáng theo Kinh Thánh, hoặc các hình thức đa phu/đa thê) đều là hậu quả của tội lỗi. Ân điển và sự tha thứ của Đức Chúa Trời trong Đấng Christ luôn sẵn dành cho người ăn năn, và Ngài có quyền năng để chữa lành, phục hồi những gia đình tan vỡ.

4. Vai Trò Của Hội Thánh: Hội Thánh cần là cộng đồng nâng đỡ, khuyến khích và gìn giữ các gia đình. Các môn đồ hóa hôn nhân, tư vấn Cơ Đốc và sự hỗ trợ thiết thực từ Hội Thánh là vô cùng quý giá.

Vậy, Kinh Thánh có thật sự dạy về chế độ một vợ một chồng không? Câu trả lời rõ ràng là CÓ. Từ Sáng Thế đến Khải Huyền, dòng chảy của lẽ thật này nhất quán: - Trong sự Sáng Tạo: Đó là kế hoạch hoàn hảo nguyên thủy (Một Nam + Một Nữ = Một Thịt). - Trong Lịch Sử Sa Ngã: Nó bị vi phạm, dẫn đến muôn vàn đau khổ, nhưng luật pháp và tiên tri vẫn chỉ ra hậu quả và gìn giữ lẽ thật. - Trong Sự Cứu Chuộc của Đấng Christ: Nó được phục hồi và nâng lên thành tiêu chuẩn của Vương Quốc Đức Chúa Trời. - Trong Sự Tương Đồng Thần Học: Nó là hình ảnh thiêng liêng của mối tình giữa Đấng Christ (Chồng) và Hội Thánh (Vợ).

Hôn nhân một vợ một chồng, trọn đời, không phải là một quy ước văn hóa có thể thay đổi, mà là một thiết kế thánh từ Đấng Tạo Hóa cho sự tốt lành, hạnh phúc của con người và để bày tỏ vinh hiển của Ngài. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi tôn trọng, gìn giữ và sống vui mừng trong khuôn khổ tốt đẹp này, tin cậy rằng đường lối Ngài là hoàn hảo. Dù có những lúc sa ngã và thất bại, ân điển phục hồi của Chúa Giê-xu Christ vẫn luôn đủ để chữa lành và xây dựng lại những gì đã đổ vỡ, hướng chúng ta về hình ảnh hôn nhân vinh hiển trên thiên đàng, nơi Hiền Thê của Chiên Con đã sẵn sàng (Khải Huyền 19:7-9).