Thuyết Nhận Con Nuôi
Trong hành trình đức tin, có những giáo lý nền tảng như sự xưng công bình hay sự tái sanh thường được nhấn mạnh. Tuy nhiên, một khía cạnh vinh hiển và đầy cảm động khác về địa vị của chúng ta trong Đấng Christ – **“Sự Nhận Làm Con Nuôi”** (Adoption) – đôi khi chưa được khám phá đầy đủ. Đây không phải là một “thuyết” theo nghĩa tranh cãi, mà là một **chân lý nền tảng và quý báu** được Kinh Thánh mặc khải rõ ràng, bày tỏ tình yêu vô điều kiện và kế hoạch vĩ đại của Đức Chúa Trời dành cho những kẻ tin. Bài viết này sẽ đi sâu khảo sát giáo lý về sự nhận làm con nuôi của Đức Chúa Trời từ góc nhìn Kinh Thánh, ngôn ngữ nguyên bản và ứng dụng thiết thực cho đời sống Cơ Đốc nhân.
I. Khái Niệm “Nhận Con Nuôi” Theo Kinh Thánh
Trong thần học Tín Lành, **“sự nhận làm con nuôi” (υἱοθεσία - huiothesia)** là hành động pháp lý và đầy ân điển của Đức Chúa Trời, qua đó Ngài đưa những tội nhân được xưng công bình bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ vào trong gia đình của Ngài, ban cho họ địa vị, quyền lợi và trách nhiệm đầy đủ của một người con.
Khái niệm này khác biệt với **“sự tái sanh” (sinh lại)**. Sự tái sanh nói đến sự thay đổi bản chất bên trong, chúng ta nhận lấy sự sống mới từ Đức Chúa Trời (Giăng 3:3). Trong khi đó, sự nhận làm con nuôi nói đến **sự thay đổi địa vị pháp lý và gia đình**. Chúng ta từ kẻ xa lạ, trở thành con cái trong nhà Ngài. Sứ đồ Phao-lô đã trình bày mỹ mãn giáo lý này trong các thư tín của mình.
“Vì anh em chẳng đã nhận lấy thần trí của tôi mọi đặng còn ở trong sự sợ hãi; nhưng đã nhận lấy Thánh Linh của sự làm con nuôi, và nhờ đó chúng ta kêu rằng: A-ba! Cha!” (Rô-ma 8:15)
Từ Hy Lạp **“υἱοθεσία” (huiothesia)** là một từ ghép: **“υἱός” (huios)** nghĩa là “con trai” (ở đây mang nghĩa rộng là người con thừa kế, có địa vị) và **“θέσις” (thesis)** nghĩa là “sự đặt để, sự thiết lập”. Vì vậy, *huiothesia* mang ý nghĩa **“sự thiết lập địa vị làm con thừa kế”**. Đây là một thuật ngữ pháp lý trong thế giới La Hy cổ đại, mô tả việc một người (thường là người trưởng thành) được đưa vào một gia đình với tất cả các quyền lợi và trách nhiệm của một người con ruột. Đức Chúa Trời đã dùng hình ảnh quen thuộc này để bày tỏ ân điển sâu nhiệm của Ngài.
II. Nền Tảng và Sự Bày Tỏ Trong Kinh Thánh
1. Trong Cựu Ước: Hình Bóng và Lời Hứa
Cựu Ước không trực tiếp dùng thuật ngữ “nhận con nuôi” cho dân sự, nhưng bày tỏ tương quan Cha-con giữa Đức Giê-hô-va và Y-sơ-ra-ên.
“Y-sơ-ra-ên là con trai ta, con đầu lòng ta.” (Xuất Ê-díp-tô Ký 4:22) “Các ngươi là con cái của Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi.” (Phục Truyền Luật Lệ Ký 14:1)
Mối quan hệ này dựa trên giao ước, và thường bị phá vỡ vì cớ sự bội nghịch của dân Y-sơ-ra-ên. Nó là hình bóng cho mối tương quan vĩnh cửu, trọn vẹn hơn trong Đấng Mê-si. Hơn nữa, chúng ta thấy những cá nhân được đối xử cách đặc biệt như con, như vua Sa-lô-môn (1 Sử Ký 28:6). Đặc biệt, tiên tri Ô-sê báo trước về một sự phục hồi và nhận làm con trong tương lai: “Ta sẽ phán cùng kẻ chẳng phải là dân ta rằng: Ngươi là dân ta; nó sẽ thưa rằng: Ngài là Đức Chúa Trời tôi.” (Ô-sê 2:23).
2. Trong Tân Ước: Sự Thành Tựu Trong Đấng Christ
Tân Ước mặc khải trọn vẹn chân lý này, đặt nền tảng vững chắc trên công tác cứu chuộc của Chúa Giê-xu Christ.
a. Chúa Giê-xu Christ – Con Độc Sanh và Người Anh Cả: Danh hiệu “Con Độc Sanh” (Μονογενὴς – Monogenes) của Chúa Giê-xu (Giăng 3:16) nhấn mạnh mối quan hệ độc nhất, vô nhị giữa Ngài với Đức Chúa Trời. Chính vì Ngài là Con thật, nên chúng ta mới có thể trở nên con nuôi. Ngài là “Con Trưởng” giữa nhiều anh em (Rô-ma 8:29).
“Nhưng khi kỳ hạn đã được trọn, Đức Chúa Trời bèn sai Con Ngài bởi một người nữ sanh ra, sanh ra dưới luật pháp, để chuộc những kẻ ở dưới luật pháp, hầu cho chúng ta được nhận lấy quyền làm con nuôi.” (Ga-la-ti 4:4-5)
Động từ “chuộc” (ἐξαγοράζω – exagorazō) nghĩa là mua lại khỏi thị trường nô lệ. Chúng ta vốn là nô lệ cho tội lỗi và luật pháp, nhưng Đấng Christ đã trả giá chuộc chúng ta, với một mục đích rõ ràng: **“hầu cho chúng ta được nhận lấy quyền làm con nuôi”**. Sự cứu chuộc là phương tiện, còn đích đến là sự làm con!
b. Sự Dự Định Từ Trước Và Ân Điển: Sứ đồ Phao-lô liên kết chặt chẽ sự nhận con nuôi với chương trình đời đời của Đức Chúa Trời.
“Vì Ngài đã chọn chúng ta trong Đấng Christ trước khi sáng thế, hầu cho chúng ta được thánh sạch không chỗ trách được trước mặt Ngài. Bởi sự thương yêu, Ngài đã định trước cho chúng ta được trở nên con nuôi của Ngài bởi Đức Chúa Giê-xu Christ, theo ý tốt của Ngài.” (Ê-phê-sô 1:4-5 – bản diễn ý từ nguyên tác)
Ở đây, từ “con nuôi” (υἱοθεσία – huiothesia) được dịch là “được trở nên con nuôi”. Điều này cho thấy sự nhận làm con nuôi không phải là ý tưởng sau phút chót, mà nằm trong **ý chỉ đời đời** của Đức Cha. Ngài đã định trước cho chúng ta địa vị làm con, và điều đó được thực hiện “bởi Đức Chúa Giê-xu Christ”.
III. Hệ Quả Vinh Hiển Của Địa Vị Làm Con Nuôi
Địa vị làm con nuôi mang lại cho Cơ Đốc nhân những đặc quyền vô giá:
1. Được Kế Thừa: Con cái thì cũng là kẻ kế tự. Chúng ta trở nên kẻ kế tự của Đức Chúa Trời và đồng kế tự với Đấng Christ (Rô-ma 8:17). Cơ nghiệp của chúng ta là chính Đức Chúa Trời và mọi phước hạnh trong Ngài, đỉnh cao là sự sống đời đời.
2. Được Tương Giao Thân Mật: Chúng ta được quyền gọi Đấng Tạo Hóa vĩ đại bằng tiếng thân thương “Abba, Cha” (Rô-ma 8:15; Ga-la-ti 4:6). “Abba” là từ A-ram, có sắc thái thân mật như “ba”, “bố”. Thánh Linh của Con Ngài được sai vào lòng chúng ta để làm chứng và khắc sâu mối tương quan này.
3. Được Sự Sửa Phạt Của Tình Cha Con: Sự sửa phạt của Chúa không còn là hình phạt của quan án dành cho tội phạm, mà là sự sửa dạy yêu thương của người Cha dành cho con cái mình (Hê-bơ-rơ 12:5-11). Mục đích là để chúng ta được dự phần trong sự thánh khiết của Ngài.
4. Được Bảo Đảm Cho Tương Lai: Địa vị làm con là vĩnh viễn. Đây là ân điển, không dựa trên thành tích của chúng ta. Sự nhận làm con nuôi liên quan trực tiếp đến sự sống lại của thân thể chúng ta trong tương lai.
“Chính mình chúng ta, là kẻ có trái đầu mùa của Đức Thánh Linh, cũng than thở trong lòng đang khi trông đợi sự làm con nuôi, tức là sự cứu chuộc thân thể chúng ta.” (Rô-ma 8:23)
Ở đây, “sự làm con nuôi” được nói đến như một sự kiện tương lai sẽ được bày tỏ trọn vẹn – đó là khi thân thể hay hư nát chúng ta được cứu chuộc, biến hóa nên giống như thân thể vinh hiển của Đấng Christ (Phi-líp 3:21).
IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Trong Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Chân lý về sự nhận làm con nuôi không phải chỉ là giáo lý trên giấy, mà phải biến đổi cách chúng ta sống và suy nghĩ mỗi ngày.
1. Sống Trong Tự Do, Không Trong Sợ Hãi: Tinh thần nô lệ đẻ ra sự sợ hãi hình phạt. Nhưng tinh thần làm con đem lại sự tự do và lòng tin cậy. Chúng ta đến với Đức Chúa Trời không phải với sự run rẩy của tôi tớ, mà với sự tự tin của đứa con thảo (Hê-bơ-rơ 4:16). Hãy đối diện với những thất bại, yếu đuối bằng cách chạy đến với Cha, không phải chạy trốn khỏi Ngài.
2. Tìm Kiếm Sự Giống Cha Mình: Con cái thường mang đặc điểm của cha mình. Là con cái Đức Chúa Trời, ước muốn sâu xa của chúng ta phải là trở nên giống Cha Thiên Thượng trong sự thánh khiết, yêu thương và nhân từ (Ê-phê-sô 5:1). Điều này thúc đẩy chúng ta ăn năn khỏi tội lỗi không phải vì sợ hỏa ngục, mà vì tội lỗi làm buồn lòng Cha yêu dấu.
3. An Nghỉ Trong Tình Yêu Và Sự Chu Cấp Của Cha: Nếu người cha lo lắng chu cấp cho con cái mình, huống chi Cha Thiên Thượng (Ma-thi-ơ 7:11). Sự nhận làm con nuôi đảm bảo với chúng ta rằng Ngài quan tâm đến mọi nhu cầu thuộc thể lẫn thuộc linh của chúng ta. Hãy sống với lòng biết ơn và sự phó thác.
4. Sống Hòa Hợp Như Một Gia Đình: Nếu tất cả chúng ta đều có chung một Cha, thì mọi tín hữu đều là anh chị em trong Chúa. Điều này phá đổ mọi rào cản chủng tộc, giai cấp, giới tính (Ga-la-ti 3:26). Chúng ta được kêu gọi yêu thương, tha thứ và gánh vác gánh nặng cho nhau như trong một gia đình.
5. Mong Đợi Vinh Hiển Trong Tương Lai: Hiện tại chúng ta có thể đối diện với đau khổ, bách hại hay bệnh tật. Nhưng hãy nhớ rằng, địa vị làm con của chúng ta vẫn còn chưa được bày tỏ cách trọn vẹn. Sự vinh hiển đang chờ đợi chúng ta trong tương lai sẽ khiến mọi khổ đau hiện tại trở nên nhẹ tạm (Rô-ma 8:18).
Kết Luận
Giáo lý về sự nhận làm con nuôi của Đức Chúa Trời là một viên ngọc quý trong kho tàng lẽ thật của Phúc Âm. Nó bày tỏ trái tim của Đức Chúa Trời không chỉ như một Quan Án công bình hay một Chúa Tể quyền năng, mà còn là một **Người Cha yêu thương**, khao khát có một gia đình đông đúc những đứa con giống như hình ảnh Con Một yêu dấu của Ngài. Ân điển này được thực hiện qua huyết báu của Chúa Giê-xu Christ, được áp dụng bởi đức tin, và được Thánh Linh làm chứng trong lòng chúng ta.
Hôm nay, nếu bạn đã tin nhận Chúa Giê-xu, hãy thức tỉnh với phẩm giá cao quý của mình. Bạn không phải là một kẻ ăn mày, một tên nô lệ hay một kẻ xa lạ. Bạn là **con cái của Vua muôn vua**, được Ngài yêu thương, chấp nhận và ban cho một cơ nghiệp vĩnh cửu. Hãy bước đi mỗi ngày trong sự tự do, vui mừng và hy vọng của địa vị làm con thiêng liêng cao trọng này.
“Hãy xem Đức Chúa Cha đã tỏ cho chúng ta sự yêu thương dường nào, mà cho chúng ta được xưng là con cái Đức Chúa Trời; và chúng ta thật là con cái Ngài!” (1 Giăng 3:1)