Người được chọn có thể bị lừa dối không (Ma-thi-ơ 24:24)?

Câu hỏi này chạm đến trọng tâm của sự an ninh thuộc linh và sự cảnh giác của Cơ Đốc nhân trong thời kỳ cuối cùng. Lời cảnh báo nghiêm trọng của Chúa Giê-xu trong Ma-thi-ơ 24:24 vang lên như một hồi chuông báo động: “Vì nhiều christ giả và tiên tri giả sẽ dấy lên, làm những dấu lớn, phép lạ, nếu có thể được thì họ cũng đến dỗ dành chính những người được chọn.” (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Cụm từ “nếu có thể được” (tiếng Hy Lạp: ei dynaton εἰ δυνατὸν) mở ra một cuộc thảo luận thần học sâu sắc: Liệu sự lừa dối cuối cùng có thực sự đánh lừa được những người thuộc về Đấng Christ không? Bài nghiên cứu này sẽ phân tích bối cảnh, ngôn ngữ nguyên bản, và các nguyên tắc Kinh Thánh xung quanh để làm sáng tỏ chân lý này.

Đoạn Kinh Thánh Ma-thi-ơ 24 nằm trong bài giảng lớn của Chúa Giê-xu trên núi Ô-li-ve, trả lời cho câu hỏi của các môn đồ về dấu hiệu thời kỳ cuối cùng và sự tái lâm của Ngài (Ma-thi-ơ 24:3). Ngài liệt kê một loạt các dấu hiệu, trong đó sự xuất hiện của những kẻ lừa dối là điềm báo đầu tiên và xuyên suốt (câu 4-5, 11, 24).

Phân tích từ ngữ:
- Christ giả (pseudochristos ψευδόχριστος): Những cá nhân tự xưng là Đấng Mết-si-a, là cứu tinh, tuyên bố mang đến sự cứu rỗi hoặc giải phóng trần thế, nhưng chối bỏ thân vị và công tác cứu chuộc duy nhất của Chúa Giê-xu Christ.
- Tiên tri giả (pseudoprophetes ψευδοπροφήτης): Những người tuyên bố nói thay cho Đức Chúa Trời, loan báo những sứ điệp, khải tượng, hoặc lời tiên tri không đến từ Ngài. Họ thường dùng uy quyền thuộc linh giả mạo để dẫn dắt người ta lạc xa khỏi lẽ thật.
- Làm những dấu lớn, phép lạ: Đây là đặc điểm nguy hiểm nhất. Không phải mọi phép lạ đều đến từ Đức Chúa Trời. Khải Huyền 13:13-14 cho thấy con thú thứ hai “làm những phép lạ lớn… và nó lừa dối dân cư trên đất.” Những phép lạ này có thể thật về mặt hiệu quả (quyền năng siêu nhiên) nhưng có nguồn gốc từ ma quỷ (2 Tê-sa-lô-ni-ca 2:9) nhằm mục đích xác nhận cho một sứ điệp sai lầm.
- Người được chọn (hoi eklektoi οἱ ἐκλεκτοί): Trong Tân Ước, thuật ngữ này chỉ về những người thật sự thuộc về Đấng Christ, được Đức Chúa Trời biết trước, kêu gọi, và xưng công bình (Rô-ma 8:29-30). Họ là những người “được chọn theo sự biết trước của Đức Chúa Trời, và được Đức Thánh Linh nên thánh” (1 Phi-e-rơ 1:2).

Câu Kinh Thánh này không phải là một lời tiên tri về sự thất bại của người được chọn, mà là một lời cảnh báo cực kỳ nghiêm túc về mức độ tinh vi và nguy hiểm của sự lừa dối cuối cùng. Sự lừa dối sẽ mạnh mẽ đến nỗi, xét về phương diện con người và khả năng tự vệ thuộc linh, nó có sức mạnh đánh lừa cả người được chọn. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết phải cực kỳ cảnh giác, chứ không phải sự bất lực của họ.

Cụm từ then chốt “nếu có thể được” (ei dynaton) cho thấy một giới hạn. Nó gợi ý rằng có một khả năng thực tế và nguy hiểm, nhưng đồng thời cũng ám chỉ một rào chắn bất khả xâm phạm được thiết lập bởi chính Đức Chúa Trời cho những người thuộc về Ngài. Để hiểu điều này, chúng ta phải đặt nó trong toàn bộ sự dạy dỗ của Kinh Thánh về sự bảo tồn của các thánh đồ.

1. Quyền Năng Giữ Gìn Của Đức Chúa Trời: Chính Chúa Giê-xu đã tuyên bố: “Chiên ta nghe tiếng ta, ta quen nó, và nó theo ta. Ta ban cho nó sự sống đời đời; nó chẳng chết mất bao giờ, và chẳng ai cướp nó khỏi tay ta. Cha ta là Đấng lớn hơn hết đã cho ta chiên đó, và chẳng ai cướp nổi chiên đó khỏi tay Cha.” (Giăng 10:27-29). Sự bảo đảm này nằm trong tay của Cha và Con, không dựa trên sự khôn ngoan hay sức mạnh của con chiên. Đức Thánh Linh là ấn chứng cho sự cứu rỗi của chúng ta (Ê-phê-sô 1:13-14), và Ngài cũng là Đấng dẫn dắt chúng ta vào mọi lẽ thật (Giăng 16:13).

2. Vai Trò Của Lời Đức Chúa Trời và Đức Tin: Dù được Chúa bảo vệ, người được chọn không ở trong trạng thái thụ động. Sự bảo vệ của Đức Chúa Trời thường được thực hiện thông qua các phương tiện Ngài đã ban. Lời Chúa là thanh gươm của Đức Thánh Linh (Ê-phê-sô 6:17) và là tiêu chuẩn để thử nghiệm mọi linh (1 Giăng 4:1). Một Cơ Đốc nhân được nuôi dưỡng bởi Lời Chúa sẽ có “các giác quan luyện tập để phân biệt điều lành và điều dữ” (Hê-bơ-rơ 5:14). Sự lừa dối thành công khi nó tìm được mảnh đất màu mỡ là sự thiếu hiểu biết Kinh Thánh và tình yêu không trong sạch đối với lẽ thật (2 Tê-sa-lô-ni-ca 2:10).

3. Ý Nghĩa Của Sự “Bị Lừa Dối” Trong Ngữ Cảnh: Có thể hiểu sự lừa dối ở đây ở nhiều cấp độ:
- Lừa dối tạm thời hoặc bề ngoài: Một Cơ Đốc nhân chân thật có thể bị cuốn hút, gây choáng ngợp, hoặc tò mò bởi một phong trào hay giáo lý sai lầm nào đó trong một thời gian. Họ có thể bị “dỗ dành” (planēsōsin πλανήσωσιν - làm cho đi lạc) khỏi con đường thuộc linh đúng đắn. Tuy nhiên, sự xức dầu từ Đấng Thánh Linh mà họ đã nhận sẽ dạy dỗ họ và cuối cùng đưa họ trở về (1 Giăng 2:20, 27). Sự sa ngã không phải là sự mất đi đời đời.
- Lừa dối toàn diện và vĩnh viễn: Điều này dành cho những người “không tin lẽ thật, nhưng đẹp lòng trong sự không công bình” (2 Tê-sa-lô-ni-ca 2:12). Họ không thuộc về chúng ta, vì nếu thuộc về chúng ta, thì đã ở cùng chúng ta (1 Giăng 2:19). Những “christ giả” và “tiên tri giả” tự chúng là những kẻ bị lừa dối và đi lạc, và chúng thu hút những người chưa thực sự được tái sinh, những người mang danh Cơ Đốc nhân nhưng không có mối quan hệ sống với Chúa Giê-xu (Ma-thi-ơ 7:21-23).

Dựa trên lời cảnh báo của Chúa, chúng ta có thể nhận diện một số hình thức lừa dối tinh vi:

1. Thần Học Thay Thế: Đây là sự pha trộn lẽ thật với sai lầm. Nó có thể là một “tin lành khác” (2 Cô-rinh-tô 11:4) tập trung vào sự thành công, giàu có, sức khỏe mà bỏ qua thập tự giá, sự thánh hóa, và sự chịu khổ vì danh Chúa. Hoặc nó phủ nhận thần tánh đầy đủ của Chúa Giê-xu, sự cứu chuộc bằng huyết, hay sự phán xét công bình của Đức Chúa Trời.

2. Chủ Nghĩa Kinh Nghiệm Cực Đoan: Khi những “dấu kỳ, phép lạ” (những kinh nghiệm cảm xúc mãnh liệt, khải tượng, lời tiên tri cá nhân) được đặt lên trên và thậm chí thay thế cho thẩm quyền tối cao của Kinh Thánh. Một người có thể bị lừa vì một phép lạ thật (như được chữa lành) nhưng đi theo một giáo lý sai.

3. Sự Thờ Phượng Cá Nhân Hóa: Biến một mục sư, lãnh đạo, hay “tiên tri” nào đó thành trung tâm của đức tin thay vì Chúa Giê-xu. Sự vâng phục mù quáng và tôn sùng cá nhân mở cửa cho mọi sự lạm dụng và lừa dối.

4. Chủ Nghĩa Hợp Nhất Đại Đồng Sai Lầm: Thúc đẩy sự hiệp nhất giữa các tôn giáo dựa trên tình yêu và hòa bình chung, nhưng phủ nhận Chúa Giê-xu Christ là Con Đức Chúa Trời và là Đấng Cứu Rỗi duy nhất (Công vụ 4:12). Đây chính là tinh thần của christ giả.

Lời cảnh báo của Chúa Giê-xu không nhằm gieo sự sợ hãi, mà để trang bị cho chúng ta sự khôn ngoan và cảnh giác. Dưới đây là những bước thực hành căn bản:

1. Gắn Rễ Sâu Trong Lời Chúa (Kinh Thánh): Đây là vũ khí phòng thủ mạnh mẽ nhất. Hãy đọc, học, ghi nhớ và suy ngẫm Kinh Thánh mỗi ngày. Hiểu biết toàn bộ lời khải thị của Đức Chúa Trời giúp chúng ta nhận ra ngay những giáo lý “cắt xén” hoặc thêm thắt. “Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình” (2 Ti-mô-thê 3:16).

2. Nuôi Dưỡng Đời Sống Cầu Nguyện và Tương Giao Thân Mật Với Chúa: Một đời sống cầu nguyện chân thật giúp chúng ta nhạy bén với tiếng phán của Đức Thánh Linh. Chúng ta học để phân biệt tiếng của Ngài với tiếng của thế gian và tiếng của kẻ gian ác. “Hãy tỉnh thức và cầu nguyện, kẻo các ngươi sa vào chước cám dỗ” (Ma-thi-ơ 26:41).

3. Sống Trong Sự Liên Hiệp và Chịu Trách Nệm Với Hội Thánh Địa Phương Chân Chính: Đức Chúa Trời đặt chúng ta trong thân thể của Đấng Christ. Những anh chị em trưởng thành, những mục sư trung tín có thể giúp chúng ta nhìn thấy những điểm mù thuộc linh của mình. “Sắt mài nhọn sắt” (Châm ngôn 27:17). Đừng sống đạo cô độc.

4. Thử Các Linh (1 Giăng 4:1): Với mọi giáo lý, lời tuyên bố, hay phong trào mới, hãy đặt câu hỏi:
- Điều này có tôn cao Chúa Giê-xu Christ là Chúa và là Cứu Chúa không? (Cô-lô-se 1:18)
- Điều này có phù hợp với toàn bộ lẽ thật của Kinh Thánh không? (Công vụ 17:11)
- Đời sống và kết quả của những người rao giảng điều này có phù hợp với trái của Đức Thánh Linh không? (Ma-thi-ơ 7:15-20, Ga-la-ti 5:22-23)
- Điều này có dẫn tôi đến sự vâng phục và thánh khiết hơn không?

5. Yêu Mến Lẽ Thật (2 Tê-sa-lô-ni-ca 2:10): Cuối cùng, đây là tấm lòng. Chúng ta có thật sự khao khát lẽ thật của Đức Chúa Trời, ngay cả khi nó sửa trị, khiển trách chúng ta không? Hay chúng ta chỉ tìm kiếm những lời êm tai, những lời hứa về phước hạnh dễ dãi? Tình yêu với lẽ thật là hàng rào bảo vệ tâm linh vững chắc.

Vậy, người được chọn có thể bị lừa dối không? Câu trả lời từ Ma-thi-ơ 24:24 và toàn bộ Kinh Thánh là một nghịch lý thần học đầy an ủi: Không thể, nhưng hãy cực kỳ cảnh giác!

Không thể, vì quyền năng giữ gìn của Đức Chúa Trời Ba Ngôi là tuyệt đối. Những người thật sự thuộc về Chúa sẽ không bị cướp khỏi tay Ngài và sẽ không bị lừa dối đến mức mất đi sự cứu rỗi đời đời. Đức Thánh Linh trong họ là bảo chứng và là Đấng dẫn dắt họ.

Nhưng đồng thời, hãy cực kỳ cảnh giác, vì sự lừa dối cuối cùng rất tinh vi và mạnh mẽ, có sức quyến rũ ngay cả những người được chọn trên bề mặt. Chính vì vậy, Đức Chúa Trời, qua lời cảnh báo của Con Ngài, đã ban cho chúng ta mọi công cụ cần thiết để “đứng vững” (Ê-phê-sô 6:13).

Do đó, thay vì sống trong sự lo sợ, chúng ta hãy sống trong sự tin cậy chủ động. Tin cậy vào lời hứa bảo vệ của Chúa, và chủ động vâng theo mạng lệnh của Ngài là trang bị cho mình bằng Lời Chúa, cầu nguyện không thôi, và gắn bó với thân thể Đấng Christ. Khi làm như vậy, chúng ta có thể bước đi cách vững vàng, không những không bị lừa dối, mà còn có thể “bẻ lại những mưu kế” và “đánh đổ các lý luận” chống nghịch lại sự hiểu biết về Đức Chúa Trời (2 Cô-rinh-tô 10:4-5).

Hãy nhớ lời của sứ đồ Phao-lô: “Vả, tôi tưởng rằng những sự đau đớn bây giờ chẳng đáng so sánh với sự vinh hiển hầu đến, là sự sẽ được bày ra trong chúng ta.” (Rô-ma 8:18). Dù có những christ giả và tiên tri giả, người được chọn vẫn cứ vững lòng, vì biết rằng Đấng đã gọi họ là thành tín, và chính Ngài sẽ làm cho họ đứng vững cho đến cuối cùng (1 Cô-rinh-tô 1:8-9).