Chúa Giê-su Là Ai? Khám Phá Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài
Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gần gũi lại vừa bí ẩn, vừa được yêu mến lại vừa bị chống đối, và để lại một dấu ấn biến đổi thế giới sâu sắc như Giê-su người Na-xa-rét. Câu hỏi “Các ngươi nói ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15) mà chính Ngài đặt ra cho các môn đồ vẫn còn vang vọng qua mọi thế hệ, đòi hỏi một câu trả lời cá nhân và có tính quyết định. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá thân vị, chức vụ và di sản vĩnh cửu của Chúa Giê-su Christ, dựa trên nền tảng Kinh Thánh và những khải thị trọng yếu về Ngài.
Danh xưng “Giê-su” (Ἰησοῦς / *Iēsous* trong tiếng Hy Lạp, phản ánh từ **Yeshua** (יֵשׁוּעַ) trong tiếng Hê-bơ-rơ) mang ý nghĩa “Giê-hô-va là sự cứu rỗi”. Thiên sứ đã truyền lời giải thích này cho Giô-sép: “Người sẽ sanh một trai, ngươi khá đặt tên là JESUS, vì chính con trai ấy sẽ cứu dân mình ra khỏi tội” (Ma-thi-ơ 1:21). Danh này tuyên bố ngay từ đầu về mục đích cứu chuộc trong sự nhập thể của Ngài.
Danh hiệu “Christ” (Χριστός / *Christos*) là từ ngữ Hy Lạp dịch từ **Mashiach** (מָשִׁיחַ) trong tiếng Hê-bơ-rơ, có nghĩa là “Đấng được xức dầu”. Trong Cựu Ước, các chức vụ Vua, Thầy Tế Lễ, và Tiên Tri đều được xức dầu để thi hành chức vụ. Chúa Giê-su là Đấng Mê-si được hứa ban, Đấng làm trọn cả ba chức vụ này một cách hoàn hảo: Ngài là Tiên Tri vĩ đại rao truyền ý chỉ Đức Chúa Trời (Phục-truyền 18:15), Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm dâng chính mình làm tế lễ chuộc tội (Hê-bơ-rơ 4:14), và Vua đời đời của vương quốc Đức Chúa Trời (Giăng 18:36-37).
Kinh Thánh dạy rõ ràng về thiên tính trọn vẹn của Chúa Giê-su. Sứ đồ Giăng mở đầu sách Phúc Âm bằng một tuyên bố thần học sâu sắc: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:1, 14). Từ “Ngôi Lời” (λόγος / *Logos*) chỉ về Chúa Giê-su trong thân vị tiền tồn, đồng đẳng và đồng bản thể với Đức Chúa Trời. Sự nhập thể không phải là một vị thần biến thành người, mà là Đức Chúa Trời vĩnh hằng, toàn năng mặc lấy bản tính loài người.
Chúa Giê-su tuyên bố: “Ta với Cha là một” (Giăng 10:30). Trước khi Áp-ra-ham sinh ra, đã có “Ta” (ἐγώ εἰμι / *egō eimi*) – một cách nói trực tiếp ám chỉ danh xưng Đức Giê-hô-va (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14). Ngài nhận lấy sự thờ phượng (Ma-thi-ơ 14:33), có quyền tha tội (Mác 2:5-7), và tuyên bố là đường đi, lẽ thật và sự sống (Giăng 14:6), những điều chỉ có Đức Chúa Trời mới có thể tuyên bố.
Song song với thiên tính trọn vẹn, Kinh Thánh cũng khẳng định nhân tính trọn vẹn của Chúa Giê-su. Ngài được sinh ra bởi một nữ đồng trinh (Ma-thi-ơ 1:23, ứng nghiệm Ê-sai 7:14), lớn lên về trí khôn và vóc giạc (Lu-ca 2:52). Ngài biết đói (Ma-thi-ơ 4:2), khát (Giăng 19:28), mệt mỏi (Giăng 4:6), đau đớn và rơi lệ (Giăng 11:35). Quan trọng hơn, Ngài bị cám dỗ trong mọi việc như chúng ta, song chẳng phạm tội (Hê-bơ-rơ 4:15). Sự vô tội của Ngài là điều kiện tiên quyết để Ngài trở nên của lễ chuộc tội toàn hảo, “Chiên Con không tì vít” (1 Phi-e-rơ 1:19). Nhân tính của Ngài cho phép Ngài trở nên Đấng Trung Bảo đầy lòng thương xót giữa Đức Chúa Trời và loài người (1 Ti-mô-thê 2:5).
Trọng tâm của chức vụ Chúa Giê-su trên đất là công trình cứu chuộc qua sự hy sinh trên thập tự giá. Như chính Ngài phán: “Con người đã đến... phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người” (Mác 10:45). Từ “giá chuộc” (λύτρον / *lytron*) chỉ về giá phải trả để giải phóng một nô lệ. Loài người bị nô lệ cho tội lỗi và sự chết (Rô-ma 6:23), và Chúa Giê-su đã trả giá bằng chính huyết báu của Ngài.
Sự chết của Ngài không phải là một tai nạn lịch sử, mà là sự ứng nghiệm trọn vẹn của các của lễ chuộc tội trong Cựu Ước. Ngài là “Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi” (Giăng 1:29). Sứ đồ Phao-lô giải thích: “Đấng Christ đã vì chúng ta chịu lấy sự rủa sả trong thân thể Ngài trên cây gỗ... hầu cho chúng ta nhờ đức tin trong Đấng Christ mà được sự công bình của Đức Chúa Trời” (Ga-la-ti 3:13; II Cô-rinh-tô 5:21).
Tuy nhiên, nếu sự chết là hồi kết, thì đức tin chúng ta là vô ích. Sự sống lại của Chúa Giê-su từ kẻ chết vào ngày thứ ba là bằng chứng quyền năng tối thượng của Ngài trên tội lỗi và sự chết, và là sự xác nhận của Đức Chúa Trời rằng sự hy sinh của Ngài đã được chấp nhận (Rô-ma 1:4). Đấng Christ sống lại là “trái đầu mùa của những kẻ ngủ” (1 Cô-rinh-tô 15:20), đảm bảo cho sự sống lại và sự sống đời đời của tất cả những ai tin cậy Ngài.
Sau khi sống lại, Chúa Giê-su thăng thiên và hiện đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời, cầm mọi quyền phép trên trời dưới đất (Ma-thi-ơ 28:18; Hê-bơ-rơ 10:12). Ngài là Đấng Trung Bảo, Đấng Cầu Thay cho chúng ta trước mặt Đức Chúa Trời (Rô-ma 8:34; 1 Giăng 2:1). Ngài ban Đức Thánh Linh để ở cùng, dạy dỗ và cáo trách tín đồ (Giăng 14:16-17, 26).
Di sản của Ngài được giao phó cho Hội Thánh – thân thể Ngài trên đất – với Đại Mạng Lệnh rao truyền Phúc Âm và làm môn đồ muôn dân (Ma-thi-ơ 28:19-20). Hơn nữa, Kinh Thánh hứa chắc về sự tái lâm của Ngài trong vinh hiển: “Chính các ngươi đã thấy ta đi lên trời thể nào, lại sẽ thấy ta trở lại thể ấy” (Công vụ 1:11). Lần đến này, Ngài sẽ không phải là Đấng Cứu Thế chịu khổ nữa, mà là Vua Vạn Vương và Chúa Các Chúa để phán xét thế gian và thiết lập vương quốc đời đời của Ngài (Khải Huyền 19:11-16).
Việc hiểu biết Chúa Giê-su là ai không chỉ là một bài tập thần học, mà phải dẫn đến sự biến đổi trong đời sống. Dưới đây là một số ứng dụng thực tiễn:
1. Xây Dựng Mối Quan Hệ Cá Nhân: Chúa Giê-su không chỉ là một nhân vật lịch sử, mà là Đấng Christ đang sống. Đức tin Cơ Đốc bắt đầu bằng việc cá nhân tiếp nhận Ngài: “Nhưng hễ ai đã nhận Ngài, thì Ngài ban cho quyền phép trở nên con cái Đức Chúa Trời” (Giăng 1:12). Mối quan hệ này được nuôi dưỡng qua sự cầu nguyện, suy gẫm Lời Ngài và vâng lời.
2. Sống Với Tư Cách Môn Đồ: Hiểu rằng Chúa Giê-su vừa là Chúa (Chủ nhân) vừa là Thầy, chúng ta được kêu gọi từ bỏ chính mình, vác thập tự giá mình mỗi ngày mà theo Ngài (Lu-ca 9:23). Điều này có nghĩa là để cho Lời Ngài và Thánh Linh Ngài uốn nắn mọi lĩnh vực đời sống: công việc, gia đình, tài chính, các mối quan hệ.
3. Tìm Kiếm Sự Tha Thứ và Thanh Tẩy: Khi thất bại và phạm tội, chúng ta có thể chạy đến cùng Đấng Cầu Thay đầy lòng thương xót, Đấng đã trả giá cho mọi tội lỗi chúng ta. “Nếu chúng ta xưng tội mình, thì Ngài là thành tín công bình để tha tội cho chúng ta, và làm cho chúng ta sạch mọi điều gian ác” (1 Giăng 1:9).
4. Rao Truyền Hy Vọng: Sự sống lại của Chúa Giê-su ban cho chúng ta hy vọng sống động về sự sống lại thân thể và sự sống đời đời. Hy vọng này không chỉ là cho tương lai, mà an ủi và nâng đỡ chúng ta trong mọi nỗi đau, mất mát hiện tại (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:13-14).
5. Chờ Đợi Cách Sốt Sắng: Sự dạy dỗ về sự tái lâm của Chúa phải thúc giục chúng ta sống thánh sạch, tin kính và hết lòng phục vụ trong khi chờ đợi (2 Phi-e-rơ 3:11-12).
Vậy, Chúa Giê-su là ai? Ngài là Ngôi Lời vĩnh cửu, Đức Chúa Trời mặc lấy xác thịt. Ngài là Đấng Mê-si được hứa ban, Đấng hoàn tất mọi chức vụ. Ngài là Chiên Con chịu chết chuộc tội, là Đấng Sống Lại đắc thắng sự chết. Ngài là Chủ và là Thầy đang sống, Đấng Trung Bảo đang cầu thay, và là Vua vinh hiển sẽ trở lại. Câu trả lời của Phi-e-rơ, “Thầy là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16), vẫn là nền tảng cho Hội Thánh qua mọi thời đại.
Khám phá về Chúa Giê-su không bao giờ là một hành trình thuần lý trí. Đó là một lời mời gọi đi vào mối tương giao cứu rỗi và biến đổi. Khi chúng ta nhận biết Ngài trong sự vinh hiển và ân điển trọn vẹn của Ngài, chúng ta không thể không đáp lại bằng đức tin, sự thờ phượng và một đời sống dâng hiến trọn vẹn cho Đấng đã yêu chúng ta và phó chính mình Ngài vì chúng ta. Cuối cùng, câu hỏi quan trọng nhất không phải là “Chúa Giê-su là ai?” trong các sách vở, mà là **“Ngài là ai đối với riêng bạn?”** Câu trả lời cho câu hỏi đó sẽ định hình đời đời của bạn.