Chúa Giê-su Là Ai? Khám Phá Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài
Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào gây tranh cãi, thu hút, và biến đổi thế giới sâu sắc như Giê-su người Na-xa-rét. Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” không phải là một cuộc truy tìm tri thức thuần túy, mà là câu hỏi định mệnh, quyết định vĩnh cửu của mỗi linh hồn, như chính Ngài đã chất vấn các môn đồ: “Còn các ngươi thì xưng ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá danh tính, cuộc đời và di sản vĩnh cửu của Ngài qua lăng kính của Lời Đức Chúa Trời – Kinh Thánh.
I. Danh Tính Thần Thượng: Những Danh Hiệu Mặc Khải
Kinh Thánh không để chúng ta phỏng đoán về danh tính của Chúa Giê-su. Nó mặc khải Ngài qua một loạt các danh hiệu và lời tuyên bố đầy quyền năng.
1. Đấng Christ (Μεσσίας - Messiah): Danh hiệu “Chúa Giê-su Christ” đã trở nên quen thuộc, nhưng ý nghĩa sâu xa thường bị bỏ qua. “Christ” là phiên âm từ chữ Hy Lạp “Christos”, tương đương với chữ Hê-bơ-rơ “Mashiach” (משיח), có nghĩa là “Đấng được xức dầu”. Trong Cựu Ước, các vị vua, thầy tế lễ, và tiên tri được xức dầu để nhậm chức. Chúa Giê-su là Đấng được Đức Chúa Trời xức dầu bởi Đức Thánh Linh để hoàn thành cả ba chức vụ trọng đại: Tiên Tri (Phục-truyền Luật-lệ Ký 18:15), Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm (Hê-bơ-rơ 4:14), và Vua đời đời (Lu-ca 1:32-33). Phi-e-rơ tuyên xưng: “Ngươi là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16).
2. Con Đức Chúa Trời (Υἱὸς τοῦ Θεοῦ - Huios tou Theou): Đây không chỉ là một danh hiệu mang tính biểu tượng về mối quan hệ đạo đức, mà nói lên thực thể và bản chất thần thượng của Ngài. Từ ngữ “Con” (Huios) trong văn hóa Hy Lạp-Hê-bơ-rơ mang ý “cùng một bản thể”. Chúa Giê-su tuyên bố: “Ta với Cha là một” (Giăng 10:30). Sứ đồ Giăng khai đề Phúc Âm bằng một tuyên ngôn chấn động: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:1, 14). Sự nhập thể là mầu nhiệm tột đỉnh: Đấng Tạo Hóa vĩnh hằng bước vào trong tạo vật.
3. Con Người (ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου - ho huios tou anthropou): Đây là danh hiệu Chúa Giê-su ưa dùng nhất để chỉ về chính mình. Nó vừa chỉ tính nhân loại trọn vẹn của Ngài, vừa ám chỉ đến lời tiên tri trong Đa-ni-ên 7:13-14 về một Đấng “giống như con người” được ban cho quyền cai trị đời đời. Ngài là Đấng kết nối thiên đàng và đất, thần tính và nhân tính trong một ngôi vị duy nhất.
II. Cuộc Đời Trên Đất: Hành Trình Của Ân Điển và Lẽ Thật
Thần tính của Chúa Giê-su được bày tỏ rõ ràng nhất qua cuộc đời lịch sử của Ngài – một hành trình từ máng cỏ đến thập tự giá.
1. Sự Giáng Sinh (Nhập Thể): Ngài không xuất hiện như một anh hùng hay một triết gia, mà là một hài nhi yếu đuối nơi chuồng chiên tại Bết-lê-hem, ứng nghiệm lời tiên tri Mi-chê 5:2. Ma-thi-ơ ghi lại thiên sứ phán: “Người sẽ sanh một trai, ngươi khá đặt tên là Jêsus; vì chính con trai ấy sẽ cứu dân mình ra khỏi tội” (Ma-thi-ơ 1:21). Danh “Giê-su” (Ιησούς - Iēsous) là dạng Hy Lạp của “Giô-sua” (Yeshua - יֵשׁוּעַ) trong Hê-bơ-rơ, nghĩa là “Giê-hô-va cứu rỗi”. Từ lúc chào đời, sứ mạng của Ngài đã được định rõ: Cứu nhân loại khỏi tội lỗi.
2. Chức Vụ Công Khai: Quyền Năng và Giảng Dạy: Chức vụ của Chúa Giê-su là sự kết hợp hoàn hảo giữa lời nói đầy thẩm quyền và việc làm đầy quyền năng. Những phép lạ Ngài làm – chữa bệnh, đuổi quỷ, dẹp yên sóng gió, khiến kẻ chết sống lại – không phải là “phép thần thông” để phô trương, mà là những “dấu lạ” (σημεῖα - sēmeia) nhằm xác nhận Ngài là Đấng Mê-si và bày tỏ lòng thương xót của Đức Chúa Trời (Giăng 20:30-31). Bài giảng trên núi (Ma-thi-ơ 5-7) đã đảo lộn mọi tiêu chuẩn đạo đức thông thường, đưa con người vào mối tương giao đúng đắn với Đức Chúa Trời, bắt nguồn từ tấm lòng.
3. Sự Chết Chuộc Tội: Đỉnh Cao Của Tình Yêu: Thập tự giá không phải là một tai nạn bi thảm, mà là mục đích chính yếu Ngài đến thế gian. Chính Ngài phán: “Con người đã đến... phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người” (Ma-thi-ơ 20:28). Từ “giá chuộc” (λύτρον - lutron) trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là giá phải trả để giải phóng một nô lệ. Sứ đồ Phao-lô giải thích: “Đức Chúa Trời đã làm cho Đấng vốn chẳng biết tội lỗi trở nên tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta nhờ Đấng đó mà được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời” (2 Cô-rinh-tô 5:21). Sự chết thay của Ngài là của lễ chuộc tội trọn vẹn, thỏa mãn sự công bình thánh khiết của Đức Chúa Trời và mở ra cánh cửa ân điển.
4. Sự Phục Sinh Vinh Hiển: Chiến Thắng Tối Hậu: Nếu sự chết của Chúa Giê-su là giá chuộc, thì sự phục sinh của Ngài là sự xác nhận và chiến thắng. Ngài “sống lại vì sự xưng công bình của chúng ta” (Rô-ma 4:25). Sự kiện lịch sử này – được chứng kiến bởi hơn 500 nhân chứng (1 Cô-rinh-tô 15:6) – là nền tảng không thể lay chuyển của đức tin Cơ Đốc. Nó xác nhận rằng sự trả giá của Ngài đã được Đức Chúa Trời chấp nhận, quyền lực của tội lỗi và sự chết đã bị đánh bại. Như Phao-lô hùng hồn tuyên bố: “Hỡi sự chết, sự thắng của mầy ở đâu? Hỡi sự chết, cái nọc của mầy ở đâu?” (1 Cô-rinh-tô 15:55).
III. Di Sản Vĩnh Cửu: Những Gì Ngài Để Lại Cho Nhân Loại
Di sản của Chúa Giê-su không phải là các công trình kiến trúc hay tác phẩm văn chương, mà là những thực tại thuộc linh biến đổi thế giới.
1. Sự Cứu Rỗi Trọn Vẹn: Di sản vĩ đại nhất là con đường cứu rỗi. Chúa Giê-su tuyên bố: “Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha” (Giăng 14:6). Ơn cứu rỗi – được xưng công bình, tái sinh và nên thánh – chỉ có thể nhận được bởi đức tin nơi công lao của Ngài, không bởi việc làm của luật pháp (Ê-phê-sô 2:8-9). Điều này dẫn đến sự bình an với Đức Chúa Trời (Rô-ma 5:1).
2. Giao Ước Mới và Sự Hiện Diện Của Đức Thánh Linh: Qua huyết Ngài đổ ra, Ngài lập nên một Giao Ước Mới tốt hơn (Lu-ca 22:20; Hê-bơ-rơ 8:6). Trong Giao Ước này, luật pháp được ghi trong lòng, và tội lỗi được tha thứ hoàn toàn. Trước khi thăng thiên, Ngài hứa ban Đức Thánh Linh – Đấng an ủi, dạy dỗ và ban quyền năng cho các môn đồ (Giăng 14:16-17; Công vụ 1:8). Đức Thánh Linh chính là sự hiện diện của Chúa Giê-su trong lòng mỗi tín hữu.
3. Sự Thành Lập Hội Thánh: Chúa Giê-su phán: “Ta sẽ lập Hội thánh ta trên đá nầy, các cửa âm phủ chẳng thắng được hội đó” (Ma-thi-ơ 16:18). Hội Thánh – ἐκκλησία (ekklēsia) – nghĩa là “những người được gọi ra”, là thân thể của Đấng Christ trên đất, tiếp tục công việc rao giảng Phúc Âm và làm chứng về Ngài.
4. Lời Hứa Về Sự Tái Lâm và Sự Phán Xét Cuối Cùng: Thiên sứ phán với các môn đệ khi Ngài thăng thiên: “Giê-su nầy... cũng sẽ trở lại như cách các ngươi đã thấy Ngài lên trời vậy” (Công vụ 1:11). Sự trở lại của Ngài là niềm hy vọng phước hạnh của Hội Thánh (Tít 2:13) và là ngày phán xét công bình cho mọi người. Ngài sẽ “phán xét kẻ sống và kẻ chết” (2 Ti-mô-thê 4:1).
IV. Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Hiểu biết về Chúa Giê-su không dừng lại ở nhận thức thần học, mà phải biến đổi toàn bộ đời sống.
1. Đặt Đức Tin và Sự Tín Thác Trọn Vẹn Nơi Ngài: Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” đòi hỏi một sự đáp cá nhân. Ứng dụng đầu tiên và quan trọng nhất là tin nhận Ngài làm Cứu Chúa và Chủ Tể của đời sống mình. Điều này có nghĩa là ăn năn tội lỗi và đặt toàn bộ sự tín thác vào sự chết và phục sinh của Ngài cho sự cứu rỗi của chính mình (Giăng 1:12).
2. Bước Đi Trong Mối Tương Giao và Sự Vâng Phục: Đời sống Cơ Đốc là một mối quan hệ với Đấng Christ. Điều này được nuôi dưỡng qua sự cầu nguyện, suy gẫm Lời Chúa và vâng theo điều Ngài dạy dỗ. Chúa Giê-su phán: “Nếu các ngươi yêu mến ta, thì giữ gìn các điều răn ta” (Giăng 14:15). Sự vâng phục là bằng chứng của tình yêu và đức tin thật.
3. Sống Với Hy Vọng và Mục Đích Mới: Vì biết mình thuộc về Chúa và có một tương lai vĩnh cửu chắc chắn, chúng ta có thể sống giữa thế giới đầy hoạn nạn với tấm lòng bình an và hy vọng. Mọi công việc, mối quan hệ đều được thực hiện với mục đích làm sáng danh Ngài (1 Cô-rinh-tô 10:31).
4. Trở Nên Chứng Nhân Sống Động: Hiểu về Chúa Giê-su thôi thúc chúng ta chia sẻ về Ngài. Chúng ta được kêu gọi trở nên “sự làm chứng” (Công vụ 1:8) về ân điển và lẽ thật mà chúng ta đã lãnh nhận, bằng cả lời nói và đời sống yêu thương, thánh khiết.
Kết Luận
Vậy, Chúa Giê-su là ai? Ngài là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống, là Đấng Cứu Rỗi duy nhất của nhân loại. Ngài là Đấng từ trời giáng thế, sống một đời sống vô tội, chết thay tội nhân, và sống lại vinh hiển. Ngài đang ngự bên hữu Đức Chúa Trời và sẽ trở lại trong vinh quang. Cuộc đời và di sản của Ngài là câu trả lời cho nan đề tội lỗi, sự hư mất và sự vô nghĩa của con người.
Lời mời gọi của Ngài vẫn còn vang vọng: “Hỡi những kẻ mệt mỏi và gánh nặng, hãy đến cùng ta, ta sẽ cho các ngươi được yên nghỉ” (Ma-thi-ơ 11:28). Việc khám phá về Chúa Giê-su phải dẫn chúng ta đến một quyết định: tiếp tục xem Ngài như một nhân vật lịch sử thú vị, hay quỳ gối tôn xưng Ngài là Chúa và là Chủ của đời sống mình. Sự lựa chọn này quyết định số phận đời đời. Ước mong mỗi chúng ta, như Thô-ma, sau khi nhìn thấy Ngài, có thể thốt lên lời tuyên xưng chân thành nhất: “Lạy Chúa tôi và Đức Chúa Trời tôi!” (Giăng 20:28).