Thiên sứ có vẻ như thế nào?

Trong thế giới tâm linh, không có chủ đề nào vừa thu hút sự tò mò lại vừa dễ bị hiểu lầm như chủ đề về các thiên sứ. Từ nghệ thuật, điện ảnh đến văn hóa đại chúng, hình ảnh về những sinh vật có cánh, hào quang và vẻ đẹp siêu nhiên đã trở nên phổ biến. Tuy nhiên, những hình ảnh đó có chính xác với sự mặc khải của Kinh Thánh không? Là Cơ Đốc nhân, nguồn gốc duy nhất và đáng tin cậy cho sự hiểu biết của chúng ta về các thiên sứ phải đến từ Lời Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá bản chất, hình dạng, vai trò và mục đích của các thiên sứ theo quan điểm Kinh Thánh thuần túy, giúp chúng ta có cái nhìn đúng đắn và đức tin vững vàng.

Trước khi tìm hiểu về ngoại hình, chúng ta phải hiểu rõ bản chất của thiên sứ. Từ Hê-bơ-rơ cho thiên sứ là "mal'akh" (מַלְאָךְ), và từ Hy Lạp là "angelos" (ἄγγελος). Cả hai đều mang nghĩa cơ bản là "sứ giả" hoặc "người đưa tin". Điều này nói lên chức năng chính của họ: họ là những sứ giả được sai đi để thi hành ý chỉ của Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 1:14).

Kinh Thánh khẳng định rõ ràng các thiên sứ là những thọ tạo được dựng nên, không phải thần tính hay tồn tại vĩnh hằng như Đức Chúa Trời. "Vì ấy là tại Ngài mà muôn vật đã được dựng nên... hoặc trên đất, hoặc dưới đất, hoặc vật thấy được, hoặc vật không thấy được, thảy đều là bởi Ngài và vì Ngài mà được dựng nên" (Cô-lô-se 1:16). Đoạn này bao gồm cả thế giới thiên sứ ("vật không thấy được"). Họ được tạo dựng trước thế giới loài người, vì họ đã reo mừng khi Đức Chúa Trời đặt nền trái đất (Gióp 38:4-7). Họ là những thọ tạo có trí tuệ, tình cảm và ý chí, nhưng họ không lập gia đình hay sinh sản (Ma-thi-ơ 22:30). Họ không phải là linh hồn của người chết, mà là một chủng loài hoàn toàn riêng biệt.

Kinh Thánh cho thấy có sự đa dạng và trật tự trong thế giới thiên sứ. Một số được gọi tên và mô tả cụ thể:

• Sê-ra-phim (Ê-sai 6:2-3): Từ Hê-bơ-rơ "seraphim" (שְׂרָפִים) có thể có nghĩa là "những kẻ cháy bỏng" hoặc "những kẻ cao quý". Họ được mô tả có sáu cánh: hai cánh che mặt (vì sự thánh khiết của Đức Chúa Trời), hai cánh che chân (sự tôn kính), và hai cánh để bay. Công việc chính của họ là bao quanh ngôi Đức Chúa Trời và không ngừng tôn vinh sự thánh khiết của Ngài: "Thánh thay, thánh thay, thánh thay là Đức Giê-hô-va vạn quân".
• Chê-ru-bim (Ê-xê-chi-ên 10:1-22): Từ Hê-bơ-rơ "cherubim" (כְּרוּבִים) thường liên quan đến sự hiện diện uy nghi và quyền năng bảo vệ của Đức Chúa Trời. Họ được mô tả với hình dạng phức tạp, có cánh, mặt người, mặt sư tử, mặt bò và mặt chim ưng, đầy những mắt xung quanh. Họ canh giữ đường đến cây sự sống sau khi A-đam phạm tội (Sáng Thế Ký 3:24) và hình tượng của họ được chạm trên nắp thi ân của Hòm Giao Ước.
• Mi-chen và Gáp-ri-ên: Đây là hai thiên sứ được nêu đích danh trong Kinh Thánh. Gáp-ri-ên (Đa-ni-ên 8:16; Lu-ca 1:26) thường xuất hiện với vai trò đưa tin quan trọng. Mi-chen (Đa-ni-ên 10:13; Giu-đe 1:9; Khải Huyền 12:7) được gọi là "thiên sứ trưởng", có vai trò như một chiến sĩ và người bảo vệ cho dân Y-sơ-ra-ên.

Ngoài ra, Kinh Thánh còn đề cập đến các "kẻ cầm quyền", "bậc cai trị", "bậc chấp chánh" trong thế giới thiêng liêng (Ê-phê-sô 6:12; Cô-lô-se 1:16), cho thấy một cấu trúc trật tự phức tạp.

Vậy, khi hiện ra với con người, các thiên sứ có vẻ như thế nào? Kinh Thánh ghi lại nhiều lần hiện ra, và hình dạng của họ rất đa dạng:

1. Hình Dạng Người Nam Bình Thường: Đây là hình thức phổ biến nhất. Các thiên sứ thường xuất hiện như những người đàn ông, không có cánh, đến mức nhiều khi người ta không nhận ra họ là thiên sứ ngay lập tức.

• Áp-ra-ham đã tiếp đãi ba người khách lạ, hóa ra là Đức Giê-hô-va và hai thiên sứ (Sáng Thế Ký 18:1-2).
• Lót thấy hai thiên sứ đến Sô-đôm như hai người khách lạ (Sáng Thế Ký 19:1).
• Các người nữ đến mộ Chúa thấy một thiên sứ hiện ra "hình dạng như chớp, và áo trắng như tuyết" (Ma-thi-ơ 28:3). Ở đây, dù vẻ ngoài là người, nhưng sự vinh hiển và quyền năng của thiên sứ tỏa ra khiến họ run sợ. Từ Hy Lạp chỉ "hình dạng" ở đây là "eidea" (εἰδέα), nhấn mạnh đến diện mạo bề ngoài rất đặc biệt.

2. Hình Dạng Siêu Nhiên Rực Rỡ: Khi hiện ra trong vinh quang đầy đủ, các thiên sứ có thể gây ra sự kinh hãi tột độ.

• Thiên sứ hiện ra cho các kẻ chăn chiên khi Chúa Giê-xu giáng sinh: "sự vinh hiển của Chúa chói lòa xung quanh" (Lu-ca 2:9).
• Sứ đồ Giăng trong sách Khải Huyền mô tả một thiên sứ mạnh mẽ: "mình mặc mây, trên đầu có mống; mặt như mặt trời, và chân như trụ lửa" (Khải Huyền 10:1).

3. Hình Dạng Biểu Tượng Đầy Mắt: Như đã đề cập, khải tượng về Chê-ru-bim của Ê-xê-chi-ên (chương 1 và 10) mô tả những sinh vật có cánh với nhiều mặt và đầy mắt, biểu thị sự thông sáng, quyền năng và sự hiện diện khắp nơi của Đức Chúa Trời.

Một điểm quan trọng: Các thiên sứ không có hình dạng nữ giới trong Kinh Thánh. Mọi lần hiện ra và đại từ nhân xưng đều ở giống đực. Điều này không nói lên giới tính theo nghĩa sinh học (vì họ không sinh sản), nhưng có thể phản ánh vai trò sứ giả và thẩm quyền trong trật tự được tạo dựng.

1. Thiên sứ là những em bé có cánh (putti): Hình ảnh này bắt nguồn từ nghệ thuật thời Phục Hưng, không hề có trong Kinh Thánh. Các thiên sứ luôn xuất hiện là những thực thể trưởng thành, mạnh mẽ.
2. Con người trở thành thiên sứ khi chết: Đây là một giáo lý sai lầm. Con người được cứu chuộc sẽ được phục sinh với thân thể vinh hiển, sẽ "giống như các thiên sứ trên trời" ở điểm không kết hôn (Ma-thi-ơ 22:30), nhưng vẫn là con người, được phán xét và cai trị với Đấng Christ (1 Cô-rinh-tô 6:3; Khải Huyền 5:10).
3. Thiên sứ là nguồn sức mạnh hoặc sự hướng dẫn cá nhân tách biệt khỏi Đấng Christ: Sự thờ phượng hay cầu khẩn thiên sứ bị Kinh Thánh nghiêm cấm (Cô-lô-se 2:18; Khải Huyền 22:8-9). Họ là đầy tớ được sai đi để giúp đỡ những kẻ hưởng cơ nghiệp cứu rỗi (Hê-bơ-rơ 1:14), nhưng trung tâm của đức tin và sự thờ phượng phải là Chúa Giê-xu Christ duy nhất.
4. Tất cả thiên sứ đều tốt: Một phần ba các thiên sứ đã phản loạn theo Sa-tan (Khải Huyền 12:4, 9). Chúng trở thành ma quỷ (ác linh) và cũng có thể giả dạng thành "thiên sứ của sự sáng" để lừa dối (2 Cô-rinh-tô 11:14).

Hiểu biết đúng đắn về thiên sứ không chỉ là kiến thức thần học, mà còn có ứng dụng thiết thực cho đời sống đức tin:

1. An Tâm Trong Sự Bảo Vệ của Chúa: Biết rằng các thiên sứ trung thành của Đức Chúa Trời đang thi hành mệnh lệnh Ngài để bảo vệ và phục vụ chúng ta (Thi Thiên 91:11-12) cho chúng ta sự bình an. Điều này không khiến chúng ta thờ ơ, nhưng tin cậy rằng Đức Chúa Trời toàn năng đang cai trị cả thế giới hữu hình và vô hình.

2. Tập Trung vào Sự Thờ Phượng Đúng Đắn: Khi thấy các Sê-ra-phim không ngừng thờ phượng Đức Chúa Trời về thuộc tính căn bản nhất của Ngài—sự thánh khiết—chúng ta được nhắc nhở về trọng tâm của sự thờ phượng. Thờ phượng không phải vì cảm xúc hay lợi ích cá nhân, mà là vì Ngài là Đấng Thánh.

3. Sống Với Thái Độ Kính Sợ và Vâng Lời: Nếu ngay cả các thiên sứ vinh hiển còn che mặt và chân trước sự thánh khiết của Đức Chúa Trời, chúng ta là con người tội lỗi đã được cứu chuộc càng phải đến gần Ngài với lòng kính sợ thật (Hê-bơ-rơ 12:28-29).

4. Cảnh Giác Trước Sự Lừa Dối: Hiểu rằng ma quỷ có thể mạo trang làm thiên sứ sáng láng dạy dỗ những giáo lý sai (Ga-la-ti 1:8) giúp chúng ta "thử các thần" (1 Giăng 4:1). Mọi lời tuyên bố khải thị hay kinh nghiệm thiêng liêng đều phải được soi rọi bởi Lời Chúa đã được mặc khải trọn vẹn.

5. Khích Lệ Trong Sự Phục Vụ: Thiên sứ là những đầy tớ tuyệt vời, luôn sẵn sàng thi hành ý muốn Chúa. Điều đó thúc giục chúng ta noi gương họ trong tinh thần phục vụ khiêm nhường, không tìm kiếm vinh quang cho mình, nhưng làm mọi sự vì vinh hiển của Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 10:31).

Khám phá về thế giới thiên sứ thật kỳ diệu và đầy cảm hứng. Họ là những thực thể quyền năng, vinh hiển và trung thành. Tuy nhiên, bài học lớn nhất từ việc nghiên cứu về họ không phải là để chúng ta mê mẩn với các thiên sứ, mà là để chúng ta càng ngợi khen Đấng Tạo Hóa ra họ—Đức Chúa Trời Toàn Năng. Ngài là Đấng mà mọi thiên sứ đều phải thờ lạy và phục vụ. Điểm nhấn mạnh cuối cùng của Kinh Thánh luôn quy về Chúa Giê-xu Christ: Ngài là Con Đức Chúa Trời, cao trọng hơn mọi thiên sứ, là Đấng mà mọi thiên sứ phải thờ lạy (Hê-bơ-rơ 1:4-6).

Ước mong rằng sự hiểu biết này củng cố đức tin của chúng ta, không phải vào các thiên sứ, mà vào Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã dùng huyết Ngài chuộc tội chúng ta, và giờ đây đang ngự bên hữu Đức Chúa Trời, được muôn vàn thiên sứ thờ lạy. Hãy sống với lòng tin quyết rằng chúng ta thuộc về Ngài, và toàn bộ thiên đàng đang hoạt động để ý chỉ tốt lành của Ngài được thành tựu trong cuộc đời những người yêu mến Ngài.