Chúa Giê-su Là Ai? Tìm Hiểu Về Cuộc Đời và Di Sản của Ngài

Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gần gũi lại vừa bí ẩn, vừa khiêm nhường lại vừa vĩ đại như Chúa Giê-su của Na-xa-rét. Câu hỏi “Ngài là ai?” không chỉ là một cuộc truy tìm lịch sử, mà là câu hỏi định mệnh cho mọi linh hồn, như chính Ngài đã hỏi các môn đồ: “Còn các ngươi thì nói ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để khám phá thân vị, cuộc đời và di sản đời đời của Chúa Giê-su Christ, hầu cho chúng ta không chỉ có kiến thức, mà còn có một mối quan hệ cứu rỗi với Ngài.

I. Danh Hiệu và Thân Vị: Khám Phá Bản Chất Của Chúa Giê-su

Kinh Thánh dùng nhiều danh hiệu để mặc khải con người thật của Chúa Giê-su, mỗi danh hiệu hé mở một khía cạnh về thần tính, nhân tính và chức vụ của Ngài.

1. Giê-su Christ (Ἰησοῦς Χριστός - Iēsoús Christós): Danh xưng quen thuộc này chứa đựng cả một sứ mạng. “Giê-su” là dạng Hy Lạp của tên Hê-bơ-rơ “Yeshua” (יֵשׁוּעַ) hoặc “Yehoshua” (יְהוֹשֻׁעַ), nghĩa là “Giê-hô-va cứu rỗi” (Ma-thi-ơ 1:21). “Christ” là phiên âm của “Christós” (Χριστός), dịch từ “Mashiach” (מָשִׁיחַ) trong tiếng Hê-bơ-rơ, nghĩa là “Đấng được xức dầu”. Trong Cựu Ước, các chức vụ Tiên tri, Thầy Tế lễ và Vua đều được xức dầu. Chúa Giê-su là Đấng Christ, nghĩa là Ngài là Đấng Mê-si được hứa ban, đến để hoàn thành cả ba chức vụ trọng đại đó một cách trọn vẹn.

2. Con Đức Chúa Trời (Υἱὸς τοῦ Θεοῦ - Hyiós tou Theoú): Danh hiệu này không chỉ nói về sự tạo dựng (như các thiên sứ hay A-đam được gọi là “con trai Đức Chúa Trời”), mà trước hết khẳng định thần tính bản hữu và mối liên hệ độc nhất vô nhị của Ngài với Đức Chúa Cha. Ngài đồng bản thể với Đức Chúa Cha (Giăng 10:30). Trong tiếng Hy Lạp, từ “μονογενής” (monogenēs) trong Giăng 3:16 thường được dịch là “độc sanh”, hàm ý sự độc nhất về loại, chứ không chỉ về thứ tự sinh ra. Chúa Giê-su là Con Đức Chúa Trời theo nghĩa Ngài là Ngôi Lời (Λόγος - Lógos) vốn ở cùng Đức Chúa Trời và là Đức Chúa Trời (Giăng 1:1).

3. Con Người (ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου - ho Hyiós tou anthrṓpou): Đây là danh hiệu Chúa Giê-su thường dùng nhất để chỉ về chính mình. Nó liên hệ đến lời tiên tri trong Đa-ni-ên 7:13-14 về một Đấng “như con người” được ban cho quyền cai trị đời đời. Danh hiệu này nhấn mạnh nhân tính trọn vẹn của Ngài. Ngài đã trở nên giống chúng ta trong mọi sự, ngoại trừ tội lỗi (Hê-bơ-rơ 4:15). Sự kết hợp kỳ diệu giữa thần tính và nhân tính trong một thân vị (Hypostatic Union) là điều mầu nhiệm, nhưng là nền tảng cho sự cứu chuộc. Chỉ một Đấng vừa là Đức Chúa Trời thật, vừa là người thật mới có thể làm Trung Bảo hòa giải loài người với Đức Chúa Trời (I Ti-mô-thê 2:5).

II. Cuộc Đời Chúa Giê-su Qua Các Phân Đoạn Trọng Yếu

1. Sự Giáng Sinh (Nhập Thể): Sự giáng sinh của Chúa Giê-su không phải là khởi điểm sự tồn tại của Ngài, mà là sự nhập thể của Đấng vĩnh hằng vào trong thời gian. “Ngôi Lời đã trở nên xác thịt” (Giăng 1:14). Sự kiện được tiên tri trong Ê-sai 7:14 về một “nữ đồng trinh sẽ chịu thai” được ứng nghiệm, nhấn mạnh sự ra đời siêu nhiên, không bị nhiễm tội nguyên tổ (Ma-thi-ơ 1:22-23). Sự khiêm nhường của Đấng Tạo Hóa nằm trong máng cỏ tại Bết-lê-hem (Lu-ca 2:7) là khúc dạo đầu cho một cuộc đời phục vụ và hy sinh.

2. Chức Vụ Công Khai: Sau khi chịu phép báp-tem bởi Giăng (Ma-thi-ơ 3:13-17) – sự kiện xác nhận Ngài là Con yêu dấu của Đức Chúa Cha và sự xức dầu của Đức Thánh Linh – và vượt qua sự cám dỗ trong đồng vắng, Chúa Giê-su bắt đầu chức vụ rao giảng, dạy dỗ, chữa lành và đuổi quỉ. Bài giảng trên núi (Ma-thi-ơ 5-7) tóm lược đạo đức Nước Trời. Các phép lạ Ngài làm không chỉ là hành động nhân từ, mà là những “dấu lạ” (σημεῖα - sēmeia) để bày tỏ thẩm quyền và thân vị của Ngài là Đấng Mê-si (Giăng 20:30-31). Lời dạy “yêu kẻ thù nghịch” (Ma-thi-ơ 5:44) và các ẩn dụ về Nước Đức Chúa Trời đã đảo lộn mọi quan niệm tôn giáo đương thời.

3. Sự Chết Chuộc Tội: Đỉnh điểm của chức vụ Chúa Giê-su không phải là một phép lạ vĩ đại cuối cùng, mà là cái chết tự nguyện trên thập tự giá. Đây không phải là một tai nạn lịch sử, mà là mục đích chính Ngài đến thế gian (Mác 10:45). Trên thập tự giá, Ngài gánh thay tội lỗi của cả nhân loại. Tiếng kêu “Đức Chúa Trời tôi ôi! Đức Chúa Trời tôi ôi! sao Ngài lìa bỏ tôi?” (Ma-thi-ơ 27:46) cho thấy sự đoán phạt khủng khiếp mà Ngài, Đấng vô tội, đã gánh chịu thay cho chúng ta. Trong tiếng Hy Lạp, từ “ἱλαστήριον” (hilastērion) trong Rô-ma 3:25 được dịch là “của lễ chuộc tội”, nói lên rằng sự chết của Ngài là của lễ đền tội thỏa đáng, làm nguôi cơn thạnh nộ của Đức Chúa Trời về tội lỗi.

4. Sự Sống Lại Vinh Hiển: Nếu sự chết của Chúa Giê-su là chiến thắng trên tội lỗi, thì sự sống lại của Ngài là chiến thắng trên sự chết. Sự kiện lịch sử này được chứng thực bởi ngôi mộ trống, khăn liệm xếp riêng ra (Giăng 20:6-7), và bởi nhiều lần hiện ra với các môn đồ (I Cô-rinh-tô 15:3-8). Sự sống lại là con dấu xác nhận của Đức Chúa Trời rằng sự chuộc tội đã hoàn tất và Ngài là Con Đức Chúa Trời (Rô-ma 1:4). Trong tiếng Hy Lạp, từ “ἀνάστασις” (anástasis) nghĩa là “đứng dậy”. Chúa Giê-su đã đứng dậy từ cõi chết bằng năng quyền của chính Ngài, và đó là đảm bảo cho sự sống lại của mọi tín đồ trong tương lai.

5. Sự Thăng Thiên Và Vương Quyền: Bốn mươi ngày sau khi phục sinh, Chúa Giê-su thăng thiên ngay trước mắt các môn đồ (Công vụ 1:9). Sự kiện này không phải là kết thúc, mà là một bước chuyển trong chức vụ của Ngài. Ngài được tôn lên “bên hữu Đức Chúa Trời” (Hê-bơ-rơ 10:12), một hình ảnh tượng trưng về địa vị tối cao và quyền cai trị. Từ ngôi cao ấy, Ngài ban Đức Thánh Linh xuống cho Hội Thánh (Công vụ 2:33) và đang cầu thay cho các thánh đồ (Rô-ma 8:34). Ngài là Chúa của mọi vật thọ tạo.

III. Di Sản Đời Đời: Ứng Dụng Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân Hôm Nay

Biết về Chúa Giê-su không phải để tích lũy kiến thức, mà để được biến đổi. Di sản của Ngài dành cho chúng ta hôm nay vô cùng phong phú.

1. Sự Cứu Rỗi và Sự Sống Đời Đời: Di sản đầu tiên và lớn nhất là ơn cứu chuộc. “Hễ ai tin Con ấy, thì được sự sống đời đời” (Giăng 3:36a). Đức tin nơi công lao của Chúa Giê-su trên thập tự giá, chứ không phải việc lành của chúng ta, là con đường duy nhất để được hòa thuận với Đức Chúa Trời. Đây là ân điển (χάρις - charis), là món quà nhưng không mà chúng ta nhận lãnh bởi đức tin (Ê-phê-sô 2:8-9).

2. Mối Tương Giao Cá Nhân với Đức Chúa Trời: Qua Chúa Giê-su, bức màn ngăn cách giữa Đức Chúa Trời thánh khiết và con người tội lỗi đã bị xé toang (Ma-thi-ơ 27:51). Chúng ta có thể đến “gần” Đức Chúa Trời với lòng đầy dẫy tin chắc (Hê-bơ-rơ 10:22). Sự cầu nguyện nhân danh Chúa Giê-su (Giăng 14:13-14) không phải là một câu thần chú, mà là sự tiếp cận Đức Chúa Cha dựa trên công lao và địa vị của Con Ngài.

3. Sự Đổi Mới Đời Sống và Quyền Năng Để Sống Thánh: Tin nhận Chúa Giê-su không chỉ xóa sạch quá khứ, mà còn ban quyền năng cho hiện tại. Đức Thánh Linh, Đấng mà Chúa Giê-su sai đến, ngự trong mỗi tín đồ để thánh hóa và biến đổi họ trở nên giống hình ảnh của Christ mỗi ngày (Rô-ma 8:29; Ga-la-ti 5:22-23). Đời sống Cơ Đốc là một cuộc hành trình “vâng lời từ trong lòng” (Rô-ma 6:17), noi gương Chúa Giê-su, Đấng vâng phục cho đến chết (Phi-líp 2:8).

4. Hy Vọng Về Tương Lai Vững Chắc: Di sản của chúng ta còn trải dài đến tương lai. Chúa Giê-su đã hứa: “Ta đi sắm sẵn cho các ngươi một chỗ… Ta sẽ trở lại đem các ngươi đi với ta” (Giăng 14:2-3). Sự trở lại của Ngài là hy vọng phước hạnh (Tít 2:13) để chúng ta sống tỉnh thức và trung tín trong hiện tại. Sự phục sinh của Ngài là bảo chứng cho sự phục sinh thân thể chúng ta trong ngày sau rốt (I Cô-rinh-tô 15:20-23).

Kết Luận: Câu Trả Lời Cá Nhân Cho Câu Hỏi “Ngài Là Ai?”

Chúa Giê-su là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống. Ngài là Đấng Tạo Hóa nhập thể, là Đấng Cứu Chuộc chịu chết, là Đấng Phục Sinh đắc thắng, là Đấng đang ngự trị và là Đấng sẽ trở lại trong vinh quang. Tất cả lịch sử và vận mệnh của từng cá nhân đều xoay quanh câu trả lời của họ cho Ngài.

Lời mời gọi của Ngài vẫn còn vang vọng: “Hãy đến cùng ta… và ta sẽ cho các ngươi được yên nghỉ” (Ma-thi-ơ 11:28). Biết về Ngài qua nghiên cứu là bước khởi đầu quý báu, nhưng chỉ khi chúng ta bằng đức tin tiếp nhận Ngài làm Chúa và Cứu Chúa cá nhân, bước vào mối tương giao sống động, thì câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” mới được trả lời một cách trọn vẹn và biến đổi đời đời. “Vì chưng nay có kẻ rằng: Đức Chúa Jêsus là ai? bởi Thánh Linh, ấy là Chúa” (I Cô-rinh-tô 12:3).

“Lạy Chúa Giê-su, Ngài là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống, Cứu Chúa của con. Con cảm tạ Ngài đã đến, chịu chết và sống lại vì con. Xin giúp con không chỉ biết về Ngài, mà còn biết Ngài mỗi ngày càng hơn, và sống xứng đáng với di sản cứu rỗi vinh quang mà Ngài đã ban. A-men.”