Chúa Giê-su Là Ai? Khám Phá Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài

Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gây tranh cãi, vừa thu hút sự tôn thờ, vừa làm thay đổi thế giới sâu sắc như Chúa Giê-su thành Na-xa-rét. Câu hỏi “Ngài là ai?” không chỉ là một cuộc điều tra lịch sử hay thần học, mà là câu hỏi định mệnh cho mỗi linh hồn. Lời tuyên bố của chính Ngài trong Giăng 14:6 đặt chúng ta trước một sự lựa chọn: “Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha.” Bài nghiên cứu này sẽ khám phá căn tính, cuộc đời và di sản vĩnh cửu của Chúa Giê-su dựa trên nền tảng Kinh Thánh, với sự tham chiếu đến ngôn ngữ gốc để làm sáng tỏ sự vĩ đại của Ngài.

Kinh Thánh giới thiệu Chúa Giê-su qua nhiều danh hiệu, mỗi danh hiệu mở ra một khía cạnh về bản chất và chức vụ của Ngài.

1. Đấng Christ (Χριστός - Christos): Đây không phải là họ của Ngài, mà là một chức vụ. Từ Hy Lạp “Christos” dịch từ tiếng Hê-bơ-rơ “Māšîaḥ” (משׁיח), có nghĩa là “Đấng được xức dầu”. Trong Cựu Ước, các vị vua, thầy tế lễ, và tiên tri được xức dầu để nhận lãnh một chức vụ thánh (1 Sa-mu-ên 16:13). Phê-rơ đã xưng nhận: “Ngài là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16). Chúa Giê-su là Đấng được Đức Chúa Trời xức dầu cách trọn vẹn để làm Vua, Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm và Tiên Tri cho nhân loại.

2. Con Đức Chúa Trời (Υἱὸς τοῦ Θεοῦ - Huios tou Theou): Danh hiệu này không nói đến một sự tạo dựng hay thụ thai theo nghĩa vật chất, mà nói đến mối quan hệ đồng bản thể và vĩnh cửu với Đức Chúa Cha. Trong Giăng 5:18, người Giu-đa tìm cách giết Ngài vì “Ngài gọi Đức Chúa Trời là Cha mình, như vậy là tự xưng mình ngang hàng với Đức Chúa Trời”. Từ “Con” (Huios) trong văn cảnh này mang ý nghĩa thần tính và sự đồng đẳng trọn vẹn. Chính Chúa Giê-su tuyên bố: “Ta với Cha là một” (Giăng 10:30).

3. Con Người (ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου - ho huios tou anthropou): Đây là danh hiệu Chúa Giê-su thường dùng nhất để chỉ về chính mình. Nó gợi nhớ đến lời tiên tri trong Đa-ni-ên 7:13-14 về một Đấng “giống như con người” được ban cho quyền cai trị đời đời. Danh hiệu này nhấn mạnh nhân tính đích thực của Ngài và sự khiêm hạ trong chức vụ cứu chuộc. Ngài là Con Đức Chúa Trời trở thành Con Người để những con người tội lỗi có thể trở thành con cái Đức Chúa Trời.

4. Chúa (Κύριος - Kyrios): Trong bản Cựu Ước tiếng Hy Lạp (Bản Bảy Mươi), từ “Kyrios” được dùng để dịch danh xưng thiêng liêng của Đức Chúa Trời là “YHWH”. Khi Tân Ước gọi Chúa Giê-su là “Kyrios”, điều đó là một lời tuyên xưng thần tính của Ngài. Sứ đồ Phao-lô viết: “chẳng ai có thể nói rằng: Đức Chúa Jêsus là Chúa, mà bởi Đức Thánh Linh” (1 Cô-rinh-tô 12:3). Thừa nhận Chúa Giê-su là “Chúa” (Kyrios) chính là thừa nhận uy quyền tối thượng và thần tính của Ngài trên mọi lãnh vực đời sống.

1. Sự Giáng Sinh (Nhập Thể - Ἐνσάρκωσις): Sự giáng sinh của Chúa Giê-su không phải là sự khởi đầu của Ngài, mà là sự nhập thể của Đấng vĩnh hằng. Giăng 1:1, 14 tuyên bố: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta”. Từ “trở nên xác thịt” (σὰρξ ἐγένετο - sarx egeneto) mô tả một sự kiện lịch sử phi thường: Đức Chúa Trời vô hạn, vĩnh hạn đã tự nguyện mặc lấy bản chất con người hữu hạn. Điều này được ứng nghiệm qua sự giáng sinh đồng trinh, như lời tiên tri trong Ê-sai 7:14: “Nầy, một gái đồng trinh sẽ chịu thai, và sanh một con trai, và sẽ đặt tên con trai đó là Em-ma-nu-ên” (nghĩa là “Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta”).

2. Chức Vụ Công Khai: Rao Giảng, Dạy Dỗ và Chữa Lành: Chức vụ của Chúa Giê-su là sự ứng nghiệm trọn vẹn những lời tiên tri Cựu Ước về Đấng Mê-si. Ngài công bố sứ điệp chính yếu: “Kỳ đã trọn, nước Đức Chúa Trời đã đến gần; các ngươi hãy ăn năn và tin đạo Tin Lành” (Mác 1:15). Các phép lạ của Ngài (σημεῖα - sêmeia) không chỉ là hành động nhân từ, mà là những “dấu kỳ” xác nhận danh tính và quyền năng Mê-si của Ngài, như việc chữa lành kẻ đui (Giăng 9:1-7) để bày tỏ rằng Ngài là “sự sáng của thế gian” (Giăng 8:12).

3. Sự Chết Chuộc Tội: Cứu Chúa (Σωτήρ - Sôtêr): Đỉnh cao của chức vụ Chúa Giê-su là sự chết tự nguyện trên thập tự giá. Ngài không phải là một nạn nhân thụ động, mà là Chiên Con của Đức Chúa Trời (ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ - ho amnos tou Theou) chủ động gánh lấy tội lỗi của thế gian (Giăng 1:29). Trong Mác 10:45, Ngài phán: “Con người đã đến... phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người”. Từ “giá chuộc” (λύτρον - lutron) trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là giá phải trả để giải phóng một nô lệ. Cái chết của Ngài là của lễ chuộc tội hoàn hảo, thay thế, đền nợ thay cho chúng ta (2 Cô-rinh-tô 5:21). Tiếng kêu “Mọi sự đã được trọn” (Giăng 19:30) từ chữ Hy Lạp “Τετέλεσται” (Tetelestai) – một thuật ngữ thương mại có nghĩa “Đã thanh toán trọn vẹn”. Món nợ tội lỗi đã được trả xong.

4. Sự Sống Lại Và Thăng Thiên: Đấng Chiến Thắng Sự Chết: Sự sống lại của Chúa Giê-su không phải là sự hồi sinh (revival) như La-xa-rơ, mà là sự phục sinh (resurrection) vào một thân thể vinh hiển, bất tử, khải hoàn. Đây là bằng chứng tối hậu xác nhận thần tính của Ngài và hiệu quả của sự chuộc tội (Rô-ma 1:4). Sự thăng thiên (Công vụ 1:9-11) khẳng định Ngài đã trở về vinh hiển bên hữu Đức Chúa Cha, với tư cách là Đấng Trung Bảo (Παράκλητος - Paraklêtos) cho chúng ta (1 Giăng 2:1), và sẽ trở lại để phán xét.

Chúa Giê-su không phải là một nhân vật quá khứ. Di sản của Ngài đang tiếp tục và sẽ được hoàn tất trong tương lai.

1. Đấng Cầu Thay Và Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm: Hiện nay, Chúa Giê-su đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời để cầu thay cho các thánh đồ. Hê-bơ-rơ 7:25 viết: “Vì thế, Ngài có thể cứu toàn vẹn những kẻ nhờ Ngài mà đến gần Đức Chúa Trời, vì Ngài hằng sống để cầu thay cho những kẻ ấy.” Chức vụ Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm của Ngài mang lại sự bảo đảm tuyệt đối cho sự cứu rỗi của chúng ta.

2. Đầu Của Hội Thánh: Ngài là đầu (κεφαλή - kephalê) của thân thể, tức là Hội Thánh (Cô-lô-se 1:18). Mọi sự sống, sự hướng dẫn và quyền năng của Hội Thánh đều đến từ Ngài, Đấng đang hành động qua Đức Thánh Linh.

3. Đấng Phán Xét Và Vua Vĩnh Cửu: Kinh Thánh hứa rằng Chúa Giê-su sẽ trở lại trong vinh quang để phán xét kẻ sống và kẻ chết (2 Ti-mô-thê 4:1). Ngài sẽ thiết lập vương quốc đời đời của sự công bình và hòa bình. Mọi đầu gối sẽ quỳ xuống, mọi lưỡi sẽ xưng nhận Giê-su Christ là Chúa (Phi-líp 2:10-11).

1. Tin Cậy và Đầu Phục Ngài là “Chúa” (Kyrios): Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” đòi hỏi một phản ứng cá nhân. Ứng dụng đầu tiên là tin nhận Ngài không chỉ là Cứu Chúa (Sôtêr) giải cứu mình khỏi tội, mà còn đầu phục Ngài là Chúa (Kyrios) trên mọi lãnh vực đời sống: tài chính, các mối quan hệ, công việc, ước mơ. Hãy để lời tuyên xưng “Giê-su là Chúa” (Rô-ma 10:9) định hình mọi quyết định của bạn.

2. Sống Trong Mối Quan Hệ “Con” Với Đức Chúa Trời: Vì Chúa Giê-su là Con Đức Chúa Trời, những ai tiếp nhận Ngài cũng được ban cho quyền phép trở nên con cái Đức Chúa Trời (Giăng 1:12). Hãy sống mỗi ngày với nhận thức về địa vị cao quý này, giao tiếp với Đức Chúa Trời như “Abba, Cha” (Rô-ma 8:15), và thể hiện đặc điểm gia đình của Cha Thiên Thượng.

3. Noi Gương “Con Người” Khiêm Hạ Và Phục Vụ: Chúa Giê-su, là Con Người, đã rửa chân cho môn đồ (Giăng 13:1-17). Ngài mời gọi chúng ta noi gương Ngài trong sự khiêm nhường, cảm thông và phục vụ. Trong gia đình, nơi làm việc, hội thánh, hãy sống với tấm lòng của một đầy tớ.

4. Rao Truyền Danh “Đấng Christ” Cho Thế Gian: Sứ mạng của chúng ta là làm chứng về Đấng Christ cho người khác. Hãy học cách giải thích Ngài là ai, tại sao Ngài chết và sống lại, và lời mời gọi ăn năn tin nhận Ngài. Hãy dùng lời nói và đời sống để giới thiệu “Đấng Christ, là quyền phép của Đức Chúa Trời và sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời” (1 Cô-rinh-tô 1:24).

Sau mọi cuộc nghiên cứu thần học, lịch sử và Kinh Thánh, câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” cuối cùng phải được trả lời trong phòng riêng của lòng mỗi người. Chúa Giê-su không chỉ là một giáo sư khôn ngoan, một nhà cách mạng, hay một biểu tượng văn hóa. Ngài là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống, Chúa của muôn vật, Cứu Chúa của thế gian. Di sản của Ngài là một vương quốc vĩnh cửu và một dân tộc được cứu chuộc.

Lời tuyên bố của Phi-lát trong Giăng 19:5 – “Hãy xem người nầy!” – vang vọng đến hôm nay. Khi chúng ta nhìn xem Chúa Giê-su qua Lời Ngài, chúng ta thấy Đức Chúa Trời trong xác thịt, thấy tình yêu tột cùng, và thấy hy vọng duy nhất cho nhân loại. Câu trả lời của bạn cho câu hỏi “Ngài là ai?” sẽ định đoạt số phận đời đời của bạn. Hãy cùng với Thô-ma thốt lên lời tuyên xưng: “Lạy Chúa tôi và Đức Chúa Trời tôi!” (Giăng 20:28), và bước vào mối tương giao sống động với Đấng đã chết và sống lại vì bạn.