Đức Chúa Trời coi Lời Ngài cao hơn danh Ngài có ý nghĩa gì (Thi thiên 138:2)?

Trong hành trình đức tin, có những câu Kinh Thánh như những viên ngọc quý, cần được mài giũa, soi chiếu dưới ánh sáng của toàn bộ Kinh Điển để thấu hiểu chiều sâu thần học và sự ứng dụng quý báu của nó. Thi Thiên 138:2 là một câu như thế: “Tôi sẽ hướng về đền thánh Chúa mà lạy, Và cảm tạ danh Chúa, vì sự nhân từ và sự chân thật của Chúa; Vì Chúa đã làm cho danh và lời Chúa tôn trọng hơn mọi sự.” (Thi Thiên 138:2, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Cụm từ then chốt “Chúa đã làm cho danh và lời Chúa tôn trọng hơn mọi sự” (hay được diễn ý “Chúa coi Lời Ngài cao hơn danh Ngài”) mở ra cho chúng ta một cánh cửa hiểu biết sâu sắc về bản tính của Đức Chúa Trời và nền tảng cho mối liên hệ của chúng ta với Ngài.

Thi Thiên 138 là bài ca ngợi khen cá nhân của Đa-vít, có lẽ được viết sau khi ông kinh nghiệm sự giải cứu kỳ diệu hay sự thành tín của Đức Chúa Trời trong lời hứa (có thể liên quan đến giao ước với nhà Đa-vít trong II Sa-mu-ên 7). Tâm điểm của bài thánh ca này nằm ở câu 2, nơi Đa-vít bày tỏ lý do cho sự thờ phượng của mình.

Để hiểu trọn vẹn, chúng ta cần đào sâu vào ngôn ngữ gốc:

- “Danh Chúa” (בְּשֵׁם יְהוָה - b'shem YHWH): Trong văn hóa Hê-bơ-rơ, “danh” (shem) không chỉ là một nhãn hiệu để gọi, mà nó đại diện cho toàn bộ bản tính, uy quyền, đặc tính và sự hiện diện của một người. “Danh CHÚA” chính là sự mặc khải trọn vẹn về Đấng Tự Hữu Hằng Hữu, về con Người của Ngài.

- “Lời Chúa” (דְּבָרְךָ - d'varekha): Từ “lời” (davar) trong tiếng Hê-bơ-rơ mang ý nghĩa rất mạnh mẽ. Nó chỉ về “lời nói”, “sự việc”, “mệnh lệnh”, và cả “lời hứa”. Lời Chúa là phương tiện Ngài bày tỏ ý chỉ, sáng tạo, hứa nguyện và hành động.

- “Tôn trọng hơn mọi sự” / “Làm nổi danh” (גָּדַלְתָּ - gadalta): Động từ gadal có nghĩa là “làm cho lớn”, “tôn cao”, “làm cho vĩ đại”. Cấu trúc câu cho thấy một hành động có chủ ý của Đức Chúa Trời: Ngài đã làm cho Lời Ngài và Danh Ngài trở nên vĩ đại, được tôn cao trên hết mọi sự.

Như vậy, ý nghĩa cốt lõi của câu Kinh Thánh này là: Đức Chúa Trời, bằng hành động của chính Ngài, đã tôn vinh và xác nhận rằng cả Danh Ngài (bản thể của Ngài) lẫn Lời Ngài (lời hứa và mặc khải của Ngài) đều đáng tin cậy tuyệt đối và có uy quyền tối thượng. Ngài đặt uy tín của Danh Ngài vào trong Lời Ngài. Nói cách khác, Danh Chúa vĩ đại vì Lời Chúa thành tín.

Một cách hiểu sai lầm là tách rời “Danh” và “Lời” của Đức Chúa Trời. Thực tế, Kinh Thánh cho thấy chúng liên kết chặt chẽ với nhau. Lời Chúa chính là phương tiện Ngài bày tỏ Danh Ngài cho loài người.

“Giê-hô-va! Giê-hô-va! là Đức Chúa Trời nhân từ, thương xót, chậm giận, dày ơn và thành thực” (Xuất Ê-díp-tô Ký 34:6). Đây là lời tuyên bố về Danh (các đặc tính) của Đức Chúa Trời, được phán ra bằng lời cho Môi-se.

Trong Tân Ước, sự kết hợp này đạt đến đỉnh cao nơi Chúa Giê-xu Christ. Ngài được gọi là Ngôi Lời (Logos): “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:1, 14). Chúa Giê-xu không chỉ nói Lời Đức Chúa Trời, Ngài chính là Lời Đức Chúa Trời nhập thể. Danh của Ngài — “Giê-xu” (nghĩa là “Giê-hô-va cứu rỗi”) — chính là Lời hứa cứu rỗi được thể hiện trọn vẹn. Vì vậy, khi Đức Chúa Trời “coi Lời Ngài cao hơn danh Ngài”, nó không phải là sự so sánh hơn kém, mà là một sự xác nhận: Uy tín của Danh Ngài được đặt cược và được chứng minh qua sự thành tín của Lời Ngài.

Toàn bộ lịch sử cứu chuộc là một minh chứng hùng hồn cho chân lý này. Đức Chúa Trời luôn hành động để giữ vững Lời Ngài, ngay cả khi điều đó có vẻ “làm tổn hại” đến danh tiếng trước mắt của Ngài trong mắt người đời.

1. Trong Giao Ước với Áp-ra-ham và Dân Y-sơ-ra-ên: Đức Chúa Trời hứa ban một dòng dõi, một xứ, và một phước hạnh (Sáng Thế Ký 12:1-3). Dù Áp-ra-ham và Sa-ra đã già, dù dân Y-sơ-ra-ên nhiều lần bội nghịch, Đức Chúa Trời vẫn kiên nhẫn và trung tín để làm trọn lời hứa ấy, bởi vì “Đức Chúa Trời chẳng phải là người đặng nói dối, cũng chẳng phải là con loài người đặng hối cải. Điều Ngài đã nói, Ngài há chẳng sẽ làm ư? Điều Ngài đã phán, Ngài há chẳng sẽ làm ứng nghiệm ư?” (Dân Số Ký 23:19). Danh Ngài là “Đấng Thành Tín” được minh chứng qua Lời Hứa không thay đổi của Ngài.

2. Trong Sự Phán Xét: Khi Đức Chúa Trời cảnh báo về sự phán xét nếu con dân Ngài bất trung, Ngài đã thực hiện điều đó (như sự lưu đày sang Ba-by-lôn). Ngài không rút lại lời cảnh báo của Ngài để “giữ thể diện”. Sự công bình của Danh Ngài đòi hỏi Lời Ngài phải được thực thi.

3. Tột đỉnh nơi Thập Tự Giá: Đây là minh chứng vĩ đại nhất. Lời hứa về Đấng Mê-si phải chịu đau khổ vì tội lỗi chúng ta (Ê-sai 53) đã được ứng nghiệm trên thập tự giá. Tại đó, Danh Chúa (là tình yêu, sự thánh khiết và công bình) dường như bị che khuất bởi sự ô nhục và đau đớn. Nhưng chính qua sự vâng phục và hoàn thành Lời tiên tri ấy, Danh Giê-xu đã được Đức Chúa Trời Cha tôn cao hơn hết mọi danh (Phi-líp 2:8-11). Sự phục sinh là dấu ấn cuối cùng xác nhận rằng mọi Lời của Đức Chúa Trời đều là “A-men” trong Đấng Christ (II Cô-rinh-tô 1:20).

Chân lý này không chỉ là giáo lý cao siêu, mà còn là nền tảng cho đời sống đức tin và thực hành hằng ngày của chúng ta.

1. Nền Tảng cho Đức Tin và Sự Cầu Nguyện: Nếu Đức Chúa Trời coi trọng Lời Ngài đến như vậy, thì đức tin của chúng ta phải đặt trên Lời Ngài, chứ không trên cảm xúc hay hoàn cảnh. Khi cầu nguyện, chúng ta có thể nắm chắc lời hứa của Ngài. Như lời cầu nguyện mẫu dạy: “Danh Cha được tôn thánh” (Ma-thi-ơ 6:9). Danh Chúa được tôn thánh khi Lời Ngài được tin cậy và vâng theo.

2. Sự Bảo Đảm cho Lời Hứa Cứu Rỗi: Sự cứu rỗi của chúng ta dựa trên Lời hứa của Đức Chúa Trời trong Chúa Giê-xu Christ, không dựa trên cảm giác hay thành tích của chúng ta. Vì Ngài trung tín với Lời Ngài, nên “hễ ai kêu cầu danh Chúa thì sẽ được cứu” (Rô-ma 10:13) là một lời đảm bảo chắc chắn.

3. Động Lực để Vâng Giữ và Yêu Mến Kinh Thánh: Hiểu được giá trị tối thượng mà chính Đức Chúa Trời đặt trên Lời Ngài thúc giục chúng ta trân quý, đọc, suy gẫm và vâng giữ Kinh Thánh. Đó không chỉ là một cuốn sách, mà là biểu hiện của chính Đức Chúa Trời và uy tín của Ngài.

4. Khuôn Mẫu cho Tính Chính Trực Cá Nhân: Là con cái Chúa, chúng ta được kêu gọi để “nói có có, không không” (Ma-thi-ơ 5:37). Lời nói của chúng ta phải đáng tin, phản chiếu đặc tính của Cha Thiên Thượng. Danh tiếng của chúng ta phải được xây dựng trên sự thành tín trong lời nói và lời hứa.

5. Niềm Hy Vọng Vững Chắc về Tương Lai: Mọi lời tiên tri và lời hứa về tương lai (sự tái lâm của Chúa, sự phán xét cuối cùng, trời mới đất mới) đều chắc chắn sẽ xảy ra. Vì Đấng đã hứa là thành tín. Chúng ta có thể sống và chết trong hy vọng này.

Thi Thiên 138:2 cuối cùng dẫn chúng ta đến sự thờ phượng, như chính Đa-vít đã làm: “Tôi sẽ… cảm tạ danh Chúa, vì sự nhân từ và sự chân thật của Chúa”. “Sự chân thật” (emeth) chính là sự thành tín, kiên định, đáng tin cậy. Chúng ta cảm tạ Danh Ngài vì Ngài là Đấng thành tín với Lời Ngài.

Khi chúng ta tin cậy vào Lời hứa tha tội của Ngài, chúng ta tôn cao Danh Ngài.

Khi chúng ta vâng theo mệnh lệnh yêu thương của Ngài, chúng ta tôn cao Danh Ngài.

Khi chúng ta đứng vững trên Lời Ngài giữa cơn bão cuộc đời, chúng ta tuyên xưng rằng Danh Chúa xứng đáng được tin cậy.

Đức Chúa Trời đã đặt uy tín tối cao của Danh Ngài vào trong Lời Ngài, và qua sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu Christ, Ngài đã “làm cho danh và lời Chúa tôn trọng hơn mọi sự.” Đáp ứng xứng đáng của chúng ta là hướng lòng về Ngài, thờ phượng trong thần linh và lẽ thật, và xây dựng đời sống mình trên nền đá vững chắc của Lời thành tín không hề thay đổi ấy.