Những câu Kinh Thánh nào nói về thời gian?

Khái niệm thời gian là một chủ đề trung tâm trong Kinh Thánh, mặc khải mối quan hệ giữa Đấng Vĩnh Hằng và loài người hữu hạn. Trong tiếng Hy Lạp của Tân Ước, hai từ chính được sử dụng là chronos (χρόνος) chỉ thời gian theo trình tự, liên tục, và kairos (καιρός) chỉ thời điểm thuận lợi, cơ hội được định sẵn bởi Đức Chúa Trời. Tiếng Hê-bơ-rơ trong Cựu Ước có từ ‘eth (עֵת) và zeman (זְמָן), cũng mang sắc thái tương tự. Nghiên cứu này sẽ đi sâu vào quan điểm thần học của Kinh Thánh về thời gian, từ sự khởi nguyên cho đến sự chu toàn trong Đấng Christ, và rút ra những ứng dụng thiết thực cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.

Kinh Thánh mở đầu bằng sự kiện Đức Chúa Trời sáng tạo thời gian: “Ban đầu Đức Chúa Trời dựng nên trời đất.” (Sáng Thế Ký 1:1). Chữ “Ban đầu” (Bereshith - בְּרֵאשִׁית) đánh dấu điểm khởi đầu của dòng thời gian vật lý. Thời gian là một phần của sự sáng tạo, không phải là thực tại vĩnh cửu tự thân. Điều này được củng cố bởi Thi Thiên 90:2,4: “Trước khi núi non chưa sanh ra, Đất và thế gian chưa dựng nên, Từ trước vô cùng cho đến đời đời Chúa là Đức Chúa Trời… Vì ở trước mắt Chúa, một ngày ngàn năm, Ngàn năm như một ngày.” Đức Chúa Trời đứng ngoài và ở trên dòng thời gian Ngài đã tạo dựng. Ngài là Đấng Alpha và Omega (Khải Huyền 1:8), có mặt ở mọi điểm trên dòng thời gian một cách đồng nhất.

Sự phân chia ngày và đêm, các mùa và năm tháng được Đức Chúa Trời thiết lập như những dấu mốc cho thời gian của con người: “Đức Chúa Trời phán rằng: Phải có các vì sáng trong khoảng không trên trời, đặng phân ra ngày với đêm, và dùng làm dấu để định thì tiết, ngày và năm.” (Sáng Thế Ký 1:14). Thời gian, do đó, là một món quà có trật tự từ Đấng Tạo Hóa, được dùng để cấu trúc đời sống và lịch sử.

Kinh Thánh nhấn mạnh tính chất ngắn ngủi và tạm bợ của đời sống con người trong dòng chronos. Gióp ví sánh đời người “nó thoán qua như chiếc thuyền nan, như chim ưng săn mồi.” (Gióp 9:26). Thi Thiên 90:10 cầu nguyện: “Tuổi tác chúng tôi đến được bảy mươi, Còn nếu mạnh khỏe thì đến tám mươi; Song sự kiêu căng của nó bất quá lao khổ và buồn thảm, Vì đời sống chóng qua, rồi chúng tôi bay mất đi.” Sự hữu hạn này không phải để gây ra tuyệt vọng, mà để thúc giục chúng ta tìm kiếm ý nghĩa và mục đích đời sống nơi Đấng Vĩnh Cửu.

Đồng thời, Đức Chúa Trời ban cho mỗi người một khoảng thời gian (‘eth) với những cơ hội (kairos) đặc biệt. Truyền Đạo 3:1-8 trình bày nổi tiếng về điều này: “Phàm sự gì có thì tiết; mọi việc dưới trời có kỳ định. Có kỳ sanh ra, và có kỳ chết… Có kỳ tan ra, và có kỳ hiệp lại…”. Phân đoạn này không dạy thuyết định mệnh, mà khẳng định rằng Đức Chúa Trời chủ tể trên mọi giai đoạn và kinh nghiệm của đời người. Sự khôn ngoan nằm ở chỗ nhận biết và hành động phù hợp với “kỳ” (thời điểm) mà Đức Chúa Trời đặt để.

Toàn bộ lịch sử cứu rỗi là minh chứng cho sự cai trị của Đức Chúa Trời trên dòng thời gian. Ngài lập các giao ước, sai các tiên tri, và quan trọng nhất, sai Con Một Ngài đến vào “kỳ hạn trọn” (to pleroma tou chronou - τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου) (Ga-la-ti 4:4). Chúa Giê-xu Christ là trung tâm điểm của lịch sử, hoàn thành mọi lời tiên tri và mở ra “năm hồng ân của Chúa” (Lu-ca 4:19). Sự chết và sống lại của Ngài là biến cố kairos vĩ đại nhất, quyết định vận mệnh đời đời của nhân loại.

Đa-ni-ên 2:21 tuyên bố: “Chúa hay đổi thì giờ và mùa.” Điều này cho thấy các quốc gia, vương quyền lên xuống đều nằm trong tay Ngài. Ngay cả trong những thời kỳ hỗn loạn, Đức Chúa Trời vẫn đang thực hiện chương trình cứu chuộc của Ngài. Sách Khải Huyền tiết lộ sự kết thúc của dòng thời gian hiện tại và sự mở ra của cõi đời đời, nơi “sẽ không có thì giờ nữa” (Khải Huyền 10:6), vì sự hiện diện của Đức Chúa Trời sẽ là thực tại trọn vẹn và vĩnh viễn.

Phao-lô khuyên các tín hữu Ê-phê-sô: “Hãy giữ lấy thì giờ, vì những ngày là xấu.” (Ê-phê-sô 5:16). Chữ “giữ lấy” trong nguyên văn Hy Lạp là exagorazomenoi (ἐξαγοραζόμενοι), có nghĩa đen là “mua chuộc lại”, “tận dụng triệt để cơ hội”. Trong một thế giới đầy tội lỗi (“những ngày là xấu”), Cơ Đốc nhân được kêu gọi tích cực đầu tư thời gian vào những việc có giá trị đời đời. Ông cũng thúc giục: “Vậy, đang khi còn có dịp tiện, hãy làm điều lành cho mọi người.” (Ga-la-ti 6:10).

Chúa Giê-xu dạy về sự tỉnh thức và chuẩn bị: “Vậy, hãy tỉnh thức, vì các ngươi không biết ngày nào, giờ nào.” (Ma-thi-ơ 25:13). Việc sử dụng thời gian khôn ngoan gắn liền với thái độ mong chờ sự trở lại của Chúa và quản lý trung tín những gì Ngài giao phó (như trong Ẩn dụ về Ta-lâng – Ma-thi-ơ 25:14-30).

1. Ưu Tiên Thời Gian cho Mối Quan Hệ với Chúa: Dành thì giờ chất lượng (kairos) cho sự cầu nguyện, suy ngẫm Lời Chúa và thờ phượng là nền tảng. Đây là việc “cần mà thôi” như Ma-ri đã chọn (Lu-ca 10:42). Chính trong những khoảnh khắc tĩnh lặng này, chúng ta được nhắc nhở về sự vĩnh hằng và lấy lại góc nhìn đúng đắn cho những bận rộn chronos hàng ngày.

2. Quản Lý Thời Gian với Tư Cách Người Quản Gia: Chúng ta không phải là chủ nhân, mà là quản gia của thời gian Chúa ban. Hãy lập kế hoạch, phân bổ thời gian cho gia đình, công việc, Hội Thánh và việc lành cách cân bằng, luôn để Đức Thánh Linh dẫn dắt và sẵn sàng điều chỉnh theo ý muốn Ngài (Gia-cơ 4:13-15).

3. Sống với Tinh Thần Khẩn Trương và Yêu Thương: Nhận biết rằng “thì giờ ngắn ngủi” (1 Cô-rinh-tô 7:29) thúc giục chúng ta sống có mục đích. Hãy nắm lấy các cơ hội (kairos) để bày tỏ tình yêu thương, chia sẻ Phúc Âm, và khích lệ anh em đồng đức tin. “Chớ nên chậm trễ làm điều lành” (Châm Ngôn 3:27-28).

4. An Nghỉ trong Sự Chủ Tể của Đức Chúa Trời: Khi đối diện với sự chậm trễ, chờ đợi hay thất vọng về thời gian, hãy nhớ lời Chúa: “Mọi việc đều làm được theo thì giờ và kỳ định của Ngài.” (Truyền Đạo 3:11). Sự bình an đến từ niềm tin rằng Đấng nắm giữ thời gian cũng đang nắm giữ cuộc đời chúng ta.

Thời gian trong Kinh Thánh không phải là một chuỗi các sự kiện ngẫu nhiên, mà là khung vải được Đức Chúa Trời toàn tri dệt nên, trong đó mỗi sợi chronos và mỗi điểm nhấn kairos đều có ý nghĩa trong chương trình cứu chuộc của Ngài. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được mời gọi bước đi cách khôn ngoan, “xin Chúa dạy chúng tôi biết đếm các ngày chúng tôi, hầu cho chúng tôi được lòng khôn ngoan” (Thi Thiên 90:12). Hãy sống mỗi ngày với tấm lòng biết ơn vì ân điển mới mỗi buổi sáng (Ca Thương 3:22-23), quản lý thì giờ cách trung tín, và hướng lòng về ngày vinh hiển khi thời gian sẽ nhường chỗ cho sự hiện diện đời đời của Đức Chúa Trời.