Tại sao Bết-lê-hem lại quan trọng trong kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời?

Bết-lê-hem, một thị trấn nhỏ thuộc xứ Giu-đa, không chỉ là quê hương của vua Đa-vít mà còn là nơi Chúa Giê-xu Christ, Đấng Mê-si, giáng sinh. Sự kiện này không phải ngẫu nhiên, nhưng là một phần thiết yếu trong kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời, được báo trước qua các lời tiên tri và hình bóng trong Cựu Ước. Bài viết này sẽ khám phá lý do tại sao Bết-lê-hem lại quan trọng đến thế, từ ý nghĩa tên gọi, các sự kiện lịch sử, lời tiên tri, cho đến sự ứng nghiệm trong Tân Ước, đồng thời rút ra những bài học thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.

1. Bết-lê-hem trong Cựu Ước

Ý nghĩa tên gọi

Bết-lê-hem trong tiếng Hê-bơ-rơ là בֵּית לֶחֶם (Beit Lechem), có nghĩa là “nhà bánh”. Cái tên này gợi lên hình ảnh về sự nuôi dưỡng, cung ứng. Điều này thật phù hợp khi chính tại nơi đây, Bánh Sự Sống – Chúa Giê-xu Christ – đã được ban cho nhân loại (Giăng 6:35). Ngài phán: “Ta là bánh của sự sống; ai đến cùng ta chẳng hề đói, và ai tin ta chẳng hề khát.” Sự tương đồng giữa tên gọi và chức vụ của Chúa Giê-xu cho thấy sự quan phòng kỳ diệu của Đức Chúa Trời.

Câu chuyện Ru-tơ và Bô-ô

Sách Ru-tơ kể lại câu chuyện về một phụ nữ Mô-áp tên Ru-tơ, sau khi góa chồng, đã theo mẹ chồng là Na-ô-mi trở về Bết-lê-hem. Tại đây, bà gặp Bô-ô, một người bà con giàu có, và trở thành vợ ông. Ru-tơ sinh Ô-bết, Ô-bết sinh Gie-sê, Gie-sê sinh Đa-vít (Ru-tơ 4:13-22). Như vậy, Ru-tơ, một dân ngoại, đã được đưa vào gia phả của Đấng Mê-si, báo trước về sự cứu rỗi cho mọi dân tộc. Bết-lê-hem trở thành khung cảnh của một câu chuyện tình yêu và sự chuộc lại, hình bóng về Đấng Christ – Đấng Cứu Chuộc chúng ta.

Đa-vít được xức dầu tại Bết-lê-hem

Trong 1 Sa-mu-ên 16, Đức Chúa Trời sai tiên tri Sa-mu-ên đến Bết-lê-hem để xức dầu cho một người con trai của Gie-sê làm vua. Giữa các anh em, Đa-vít – người chăn chiên trẻ tuổi – được chọn. Sự kiện này đánh dấu Bết-lê-hem là nơi khởi đầu vương triều Đa-vít, một triều đại mà qua đó Đấng Mê-si sẽ đến. Đa-vít, vị vua chăn chiên, cũng là hình bóng về Chúa Giê-xu, Đấng Chăn Chiên Lành (Giăng 10:11). Bết-lê-hem, vì thế, gắn liền với hình ảnh người chăn chiên, được nhắc lại trong sự kiện các người chăn chiên đến thăm Chúa Hài Đồng.

Lời tiên tri Mi-chê 5:2

Khoảng 700 năm trước Chúa giáng sinh, tiên tri Mi-chê đã tuyên bố:

“Hỡi Bết-lê-hem Ép-ra-ta, ngươi nhỏ hơn hết trong các chi phái Giu-đa, song từ nơi ngươi sẽ ra cho ta một Đấng cai trị trong Y-sơ-ra-ên; gốc tích của Ngài bởi từ đời xưa, từ trước vô cùng.”

(Mi-chê 5:2). Lời tiên tri này xác định rõ ràng nơi sinh của Đấng Mê-si: Bết-lê-hem, một làng nhỏ thuộc chi phái Giu-đa. Cụm từ “Ép-ra-ta” (אֶפְרָתָה) nhắc đến tên cổ của vùng đất này, có nghĩa là “màu mỡ” hoặc “sinh sản”, ám chỉ sự sung túc thuộc linh mà Đấng Mê-si sẽ mang lại. Sự chính xác của lời tiên tri này là một bằng chứng mạnh mẽ về thần tính của Chúa Giê-xu và sự trung tín của Đức Chúa Trời.

2. Bết-lê-hem trong Tân Ước

Sự giáng sinh của Chúa Giê-xu

Lu-ca 2:1-7 thuật lại rằng, do sắc lệnh của hoàng đế Au-gút-tơ, mọi người phải trở về nguyên quán để khai sổ dân. Giô-sép và Ma-ri từ Na-xa-rét lên thành Đa-vít gọi là Bết-lê-hem, vì Giô-sép thuộc dòng dõi Đa-vít. Tại đây, Ma-ri sinh con trai đầu lòng, bọc bằng khăn và đặt nằm trong máng cỏ, vì nhà trọ không có chỗ. Như vậy, Chúa Giê-xu đã được sinh ra tại Bết-lê-hem, ứng nghiệm lời tiên tri Mi-chê. Sự kiện này xảy ra trong hoàn cảnh khiêm nhường, không xa hoa, phù hợp với đặc tính của Bết-lê-hem – một nơi nhỏ bé nhưng được Đức Chúa Trời vinh hiển chọn lựa.

Các nhà thông thái và vua Hê-rốt

Ma-thi-ơ 2 kể về các nhà thông thái từ phương Đông đến Giê-ru-sa-lem hỏi: “Vua dân Giu-đa mới sinh tại đâu? Vì chúng tôi đã thấy ngôi sao Ngài bên phương Đông, nên đến để thờ lạy Ngài.” (câu 2). Nghe tin này, vua Hê-rốt bối rối, và các thầy tế lễ cả cùng các thầy thông giáo trích dẫn lời tiên tri Mi-chê, xác nhận rằng Đấng Christ phải sinh tại Bết-lê-hem xứ Giu-đa. Hê-rốt đã lừa các nhà thông thái, nhưng họ được cảnh báo trong giấc mơ nên không trở lại gặp Hê-rốt. Hê-rốt tức giận, ra lệnh giết tất cả con trai từ hai tuổi trở xuống tại Bết-lê-hem và vùng phụ cận. Sự tàn ác này cũng ứng nghiệm lời tiên tri Giê-rê-mi về tiếng khóc than (Ma-thi-ơ 2:17-18). Tuy nhiên, Giô-sép được thiên sứ báo mộng, đem gia đình trốn sang Ai Cập, bảo toàn mạng sống của Chúa Giê-xu.

Những người chăn chiên

Lu-ca 2:8-20 mô tả cảnh những người chăn chiên đang thức đêm canh giữ bầy chiên ngoài đồng gần Bết-lê-hem. Thiên sứ hiện ra báo tin vui lớn: “Hôm nay tại thành Đa-vít, một Đấng Cứu Thế đã sinh ra cho các ngươi, là Christ, là Chúa.” Sau đó, một đoàn thiên binh ca ngợi Đức Chúa Trời. Những người chăn chiên vội vàng đến Bết-lê-hem, thấy Hài Nhi nằm trong máng cỏ, và họ thuật lại những điều đã được báo. Họ trở về, ngợi khen Đức Chúa Trời. Sự kiện này cho thấy Chúa Giê-xu đến với những người khiêm nhường, lao động, chứ không phải với giới quyền quý. Đồng thời, Bết-lê-hem – nơi Đa-vít từng chăn chiên – lại trở thành nơi những người chăn chiên đầu tiên được gặp Vua mới sinh.

3. Ý nghĩa thần học của Bết-lê-hem

Sự ứng nghiệm lời tiên tri

Việc Chúa Giê-xu sinh tại Bết-lê-hem là một minh chứng hùng hồn về sự thành tín của Đức Chúa Trời. Ngài đã hứa từ ngàn xưa và Ngài làm thành. Sự chính xác của lời tiên tri Mi-chê, được viết ra hàng thế kỷ trước, khẳng định rằng Chúa Giê-xu chính là Đấng Mê-si mà dân Y-sơ-ra-ên trông đợi. Điều này củng cố đức tin của chúng ta vào Lời Chúa: mọi lời hứa của Ngài đều chắc chắn.

Khiêm nhường và quyền năng

Bết-lê-hem được Mi-chê mô tả là “nhỏ hơn hết trong các chi phái Giu-đa”. Thế nhưng, Đức Chúa Trời đã chọn nơi nhỏ bé này để làm nơi sinh của Vua muôn vua. Điều này phản ánh nguyên tắc của Đức Chúa Trời: “Đức Chúa Trời đã chọn sự yếu đuối của thế gian để làm hổ thẹn những kẻ mạnh” (1 Cô-rinh-tô 1:27). Chúa Giê-xu không sinh ra trong cung điện nguy nga mà trong máng cỏ, không giữa vinh hoa mà giữa sự nghèo khó. Qua đó, Ngài bày tỏ tình yêu thương và sự khiêm nhường, mời gọi chúng ta sống khiêm nhường và tin cậy nơi quyền năng của Ngài.

Bết-lê-hem – Nhà Bánh và Bánh Sự Sống

Tên Bết-lê-hem, “nhà bánh”, gợi nhớ đến sự cung ứng của Đức Chúa Trời. Trong Cựu Ước, Bết-lê-hem là nơi Ru-tơ tìm thấy sự cứu giúp và được Bô-ô chuộc lại, cũng là nơi Đa-vít được xức dầu. Nhưng quan trọng hơn, tại đây, Chúa Giê-xu – Bánh Sự Sống (tiếng Hy Lạp: ἄρτος τῆς ζωῆς, artos tēs zōēs) – đã giáng sinh. Ngài phán: “Ta là bánh của sự sống; ai đến cùng ta chẳng hề đói, và ai tin ta chẳng hề khát” (Giăng 6:35). Chúa Giê-xu là nguồn nuôi dưỡng thuộc linh, là sự sống đời đời. Sự tương ứng này cho thấy mọi chi tiết trong kế hoạch cứu rỗi đều được Đức Chúa Trời sắp đặt cách kỳ diệu.

Dòng dõi Đa-vít và giao ước vương quyền

Bết-lê-hem còn được gọi là “thành Đa-vít” (Lu-ca 2:4,11). Đa-vít là vị vua lý tưởng, người được Đức Chúa Trời lập giao ước rằng dòng dõi người sẽ cai trị đời đời (2 Sa-mu-ên 7:12-16). Chúa Giê-xu, sinh tại Bết-lê-hem, thuộc dòng dõi Đa-vít (Ma-thi-ơ 1:1), chính là Đấng thực hiện giao ước đó. Ngài là Vua trên muôn vua, trị vì đời đời. Việc sinh ra tại thành của Đa-vít khẳng định quyền thừa kế ngai vàng của Ngài, đồng thời ứng nghiệm nhiều lời tiên tri khác (ví dụ Ê-sai 9:6-7).

4. Ứng dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân

Tin cậy vào lời hứa của Đức Chúa Trời

Cũng như lời tiên tri về Bết-lê-hem đã được ứng nghiệm cách trọn vẹn, mọi lời hứa của Đức Chúa Trời trong Kinh Thánh đều chắc chắn. Chúng ta có thể hoàn toàn tin cậy Ngài trong mọi hoàn cảnh. Dù đôi khi chúng ta không thấy sự ứng nghiệm ngay, nhưng Đức Chúa Trời luôn thành tín. Hãy giữ vững đức tin, như Áp-ra-ham đã tin cậy lời hứa về dòng dõi (Rô-ma 4:20-21).

Khiêm nhường và sự sử dụng của Đức Chúa Trời

Bết-lê-hem nhỏ bé, Chúa Giê-xu sinh ra trong cảnh nghèo khó, nhưng đó lại là nơi Đức Chúa Trời thể hiện quyền năng lớn lao nhất. Điều này nhắc nhở chúng ta đừng coi thường những khởi đầu nhỏ nhoi, đừng nản lòng vì hoàn cảnh khiêm tốn. Đức Chúa Trời thường dùng những điều thế gian cho là yếu đuối, hèn mạt để làm vinh hiển Ngài. Hãy sẵn sàng để Chúa dùng chúng ta, dù chúng ta cảm thấy mình không đủ năng lực.

Chúa Giê-xu là Bánh Sự Sống – nguồn nuôi dưỡng hằng ngày

Tại “nhà bánh”, Chúa Giê-xu đã đến để ban sự sống. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta cần được nuôi dưỡng bởi Ngài mỗi ngày. Điều đó có nghĩa là dành thời gian cầu nguyện, học Lời Chúa, và thông công với Ngài. Khi tham dự Tiệc Thánh, chúng ta nhớ đến thân thể Ngài bị vỡ ra và huyết Ngài đổ ra, đó cũng là “bánh” nuôi linh hồn chúng ta. Hãy đến với Chúa Giê-xu để được no đủ thuộc linh.

Làm chứng nhân như những người chăn chiên

Những người chăn chiên sau khi gặp Chúa Giê-xu đã vội vàng loan báo tin lành. Họ trở thành những nhà truyền giảng đầu tiên. Chúng ta cũng được kêu gọi chia sẻ về Chúa Giê-xu cho người khác. Dù địa vị xã hội thấp kém hay cao sang, mỗi chúng ta đều có thể làm chứng về ân điển của Chúa. Hãy nhiệt thành loan truyền Đấng Christ, Đấng đã giáng sinh tại Bết-lê-hem để cứu nhân loại.

Sự hiệp nhất giữa Do Thái và Dân Ngoại

Câu chuyện Ru-tơ, một người ngoại bang, trở thành tổ mẫu của Đấng Mê-si tại Bết-lê-hem cho thấy kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời bao gồm mọi dân tộc. Chúa Giê-xu sinh ra tại Bết-lê-hem không chỉ là Vua của người Do Thái, mà là Cứu Chúa của cả thế gian (Giăng 3:16). Vì vậy, chúng ta phải vượt qua mọi rào cản văn hóa, chủng tộc để đem Tin Lành đến mọi người. Hãy sống tinh thần hiệp nhất trong Hội Thánh, nơi không còn phân biệt Do Thái hay Hy Lạp (Ga-la-ti 3:28).

5. Kết luận

Bết-lê-hem, một thị trấn nhỏ bé, đã trở thành trung tâm của lịch sử cứu rỗi. Từ những sự kiện trong Cựu Ước đến sự giáng sinh của Chúa Giê-xu, Bết-lê-hem chứng tỏ sự quan phòng kỳ diệu và lòng thành tín của Đức Chúa Trời. Nơi đây, Đấng Mê-si, Bánh Sự Sống, Vua thuộc dòng Đa-vít, đã đến thế gian để cứu chuộc chúng ta. Khi suy ngẫm về ý nghĩa của Bết-lê-hem, chúng ta được nhắc nhở về sự khiêm nhường, lòng tin cậy vào lời hứa Chúa, và sự cần thiết phải nuôi dưỡng đời sống thuộc linh bằng chính Chúa Giê-xu. Ước mong mỗi Cơ Đốc nhân luôn sống xứng đáng với ân điển cao cả mà Chúa đã ban qua sự giáng sinh tại Bết-lê-hem.