Elder Qualifications: 1 Timothy 3:1-7, 5:17; Titus 1:5-9 Preaching Duty

Trong Hội Thánh Tân Ước, các trưởng lão (hay giám mục) đóng vai trò sống còn trong việc chăn dắt, lãnh đạo và giảng dạy dân sự Đức Chúa Trời. Sứ đồ Phao-lô đã để lại những chỉ dẫn rõ ràng cho các môn đồ của mình là Ti-mô-thê và Tít về những phẩm chất cần có nơi người được chọn làm trưởng lão. Hai đoạn Kinh Thánh trọng tâm là 1 Ti-mô-thê 3:1-7 và Tít 1:5-9, cùng với lời nhắc về nhiệm vụ giảng dạy trong 1 Ti-mô-thê 5:17, cung cấp một khuôn mẫu toàn diện cho sự lãnh đạo thuộc linh trong Hội Thánh. Bài viết này sẽ khám phá sâu sắc các phẩm chất đó và nhấn mạnh trách nhiệm giảng dạy của các trưởng lão, cùng những áp dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc ngày nay.

Trong Hội Thánh ban đầu, các trưởng lão (πρεσβύτεροι) hay giám mục (ἐπίσκοποι) là những người được Đức Thánh Linh lập lên để chăn bầy của Đức Chúa Trời (Công vụ 20:28). Họ phải là những người có tấm lòng khao khát phục vụ (1 Ti-mô-thê 3:1) và có khả năng lãnh đạo thuộc linh. Phao-lô đã nhấn mạnh rằng việc lựa chọn những người này phải dựa trên tiêu chuẩn rõ ràng, vì họ sẽ làm gương cho cả Hội Thánh và bảo vệ đức tin chân chính.

Phao-lô liệt kê một loạt các phẩm chất đạo đức, gia đình và thuộc linh mà một trưởng lão cần phải có. Chúng ta sẽ xem xét từng phẩm chất một.

"Ấy là lời chắc chắn: Nếu ai mong được làm giám mục, ấy là ước ao việc tốt lành." Khao khát lãnh đạo trong Hội Thánh là điều tốt, miễn là động cơ thuần khiết, xuất phát từ lòng mong muốn phục vụ Đức Chúa Trời và dân Ngài, chứ không phải vì danh vọng hay quyền lực. Tiếng Hy Lạp "ἐπισκοπὴν" (giám mục) nghĩa là người giám sát, người coi sóc. Ước muốn đó phải được kiểm tra bởi sự kêu gọi của Thánh Linh và sự chuẩn nhận của Hội Thánh.

1. Không chỗ trách được (ἀνεπίλημπτος – anepilēmptos): Đây là yêu cầu tổng quát: đời sống của người trưởng lão không có gì để người ta bắt lỗi hay chỉ trích một cách chính đáng. Điều này bao gồm tất cả các tiêu chuẩn sau.

2. Chồng chỉ một vợ (μιᾶς γυναικὸς ἄνδρα – mias gunaikos anēr): Cụm từ này đã gây nhiều tranh luận. Nó có thể có nghĩa là người đàn ông trung tín trong hôn nhân (không ngoại tình), hoặc chỉ kết hôn một lần (không ly dị), hoặc chỉ có một vợ tại một thời điểm (phản đối đa thê). Trong bối cảnh văn hóa Hy Lạp–La Mã, đa thê không phổ biến, nhưng tình trạng ly dị và tái hôn thì có. Dù hiểu theo cách nào, người trưởng lão phải có đời sống hôn nhân gương mẫu, trung tín và trong sạch.

3. Có tiết độ, có tài trí, xứng đáng (νηφάλιος, σώφρων, κόσμιος – nēphalios, sōphrōn, kosmios): Tiết độ (nēphalios) nghĩa là tỉnh táo, không say rượu, cũng có nghĩa là tự chủ trong mọi lĩnh vực. Tài trí (sōphrōn) là khôn ngoan, có óc phán đoán, biết suy nghĩ chín chắn. Xứng đáng (kosmios) là trang nghiêm, đàng hoàng, có trật tự.

4. Hay tiếp khách (φιλόξενος – philoxenos): Lòng hiếu khách là dấu hiệu của tình yêu thương và sự rộng rãi, đặc biệt quan trọng trong thời kỳ Hội Thánh tại gia và các giáo sự du hành.

5. Khéo dạy dỗ (διδακτικός – didaktikos): Khả năng giảng dạy Lời Chúa cách rõ ràng, thuyết phục và khích lệ. Điều này sẽ được nhấn mạnh hơn trong phần nhiệm vụ giảng dạy.

6. Đừng mê rượu (μὴ πάροινον – mē paroinon): Không nghiện rượu, không sống trong sự say sưa.

7. Đừng hung bạo (μὴ πλήκτην – mē plēktēn): Không dùng bạo lực, không nóng nảy đánh đập.

8. Nhưng phải mềm mại hòa nhã (ἀλλὰ ἐπιεικῆ – alla epieikē): Hiền lành, nhân từ, sẵn sàng nhường nhịn.

9. Đừng ham tiền bạc (ἀφιλάργυρον – aphilargyron): Không tham lam, không dùng chức vụ để trục lợi.

10. Phải khéo cai trị nhà riêng mình (τοῦ ἰδίου οἴκου καλῶς προϊστάμενον – tou idiou oikou kalōs proistamenon): Gia đình là thử nghiệm khả năng lãnh đạo. Nếu một người không thể quản lý gia đình mình (vợ con) trong trật tự và kính sợ Chúa, thì không thể quản lý Hội Thánh được. Con cái phải vâng phục và ngay thật trọn vẹn (1 Ti-mô-thê 3:4). Trong Tít 1:6 còn nói rõ: "có con cái tin Chúa, không bị cáo là hoang đàng hay là ngỗ nghịch."

11. Không phải là tân tín hữu (μὴ νεόφυτον – mē neophyton): Không nên là người mới tin đạo, vì dễ kiêu ngạo và sa vào cạm bẫy của ma quỉ. Điều này nhấn mạnh sự trưởng thành thuộc linh và thời gian thử nghiệm.

12. Phải được người ngoại làm chứng tốt (μαρτυρίαν καλὴν ἔχειν ἀπὸ τῶν ἔξωθεν – martyrian kalēn echein apo tōn exōthen): Danh tiếng của người trưởng lão ngay cả với người ngoài Hội Thánh phải tốt, để không bị sỉ nhục và không rơi vào bẫy của ma quỉ.

Trong thư Tít, Phao-lô bổ sung thêm một số phẩm chất:

• Không tự cao (μὴ αὐθάδη – mē authadē)
• Không nóng giận (μὴ ὀργίλον – mē orgilon)
• Không nghiện rượu (μὴ πάροινον – mē paroinon) – lặp lại
• Không hung bạo (μὴ πλήκτην – mē plēktēn) – lặp lại
• Không ham tiền bạc (μὴ αἰσχροκερδῆ – mē aischrokerdē)
• Nhưng phải hay tiếp khách (φιλόξενον – philoxenon)
• Bạn hiền (φιλάγαθον – philagathon – yêu điều lành)
• Tiết độ (σώφρονα – sōphrona)
• Công bình (δίκαιον – dikaion)
• Thánh sạch (ὅσιον – hosion)
• Khéo dạy dỗ (ἐγκρατῆ – enkratē? Thực ra Tít 1:8 ghi: "φιλάγαθον, σώφρονα, δίκαιον, ὅσιον, ἐγκρατῆ") – ἐγκρατῆ có nghĩa là tự chủ, kỷ luật.

Như vậy, các phẩm chất đều hướng đến một đời sống giống như Đấng Christ, đầy dẫy Thánh Linh và xứng đáng làm gương cho bầy chiên.

Một trong những trách nhiệm chính của trưởng lão là giảng dạy Lời Đức Chúa Trời. Điều này được nêu rõ trong 1 Ti-mô-thê 5:17: "Các trưởng lão khéo cai trị Hội Thánh thì mình phải kính trọng bội phần, nhứt là các vị chuyên giảng dạy." Cụm "chuyên giảng dạy" trong nguyên văn Hy Lạp là "οἱ κοπιῶντες ἐν λόγῳ καὶ διδασκαλίᾳ" (hoi kopiōntes en logō kai didaskalia) – những người lao khổ trong lời nói và sự dạy dỗ. Điều này cho thấy giảng dạy không chỉ là nói vài lời, mà là một công việc vất vả, đòi hỏi sự học hỏi, suy ngẫm và truyền đạt.

Trong Tít 1:9, Phao-lô mô tả chi tiết hơn: "phải giữ lời phải lẽ thật theo đạo, hầu cho có thể dùng đạo lành mà khuyên dỗ, và bác lại kẻ chống trả." Nguyên văn: "ἀντεχόμενον τοῦ κατὰ τὴν διδαχὴν πιστοῦ λόγου, ἵνα δυνατὸς ᾖ καὶ παρακαλεῖν ἐν τῇ διδασκαλίᾳ τῇ ὑγιαινούσῃ καὶ τοὺς ἀντιλέγοντας ἐλέγχειν." Tức là trưởng lão phải nắm vững lời đáng tin cậy phù hợp với sự dạy dỗ, để có thể khích lệ bằng giáo lý lành mạnh và bẻ lại những kẻ chống đối. Như vậy, giảng dạy bao gồm cả việc khuyên bảo, khích lệ tín hữu và bảo vệ Hội Thánh khỏi những giáo lý sai lạc.

Giảng dạy không chỉ là một hoạt động; đó là một phần không thể tách rời của chức vụ lãnh đạo thuộc linh. Trong Công vụ 20:28, Phao-lô căn dặn các trưởng lão Ê-phê-sô: "Hãy giữ lấy mình và luôn cả bầy mà Đức Thánh Linh đã lập anh em làm kẻ coi sóc, để chăn Hội Thánh của Đức Chúa Trời, mà Ngài đã mua bằng chính huyết mình." Chăn bầy bao gồm việc nuôi dưỡng bằng Lời Chúa, dẫn dắt và bảo vệ.

Chúa Giê-su, là Đấng Chăn Chiên Lành, đã dạy dỗ các môn đồ và đặt nền tảng cho Hội Thánh. Các trưởng lão là những người thay mặt Ngài để tiếp tục công việc đó. Vì thế, phẩm chất "khéo dạy dỗ" và khả năng "giữ vững lẽ thật" là tối quan trọng.

Các phẩm chất và nhiệm vụ của trưởng lão không chỉ dành riêng cho những người lãnh đạo, mà còn có những bài học quý giá cho mọi tín hữu. Dưới đây là một số áp dụng cụ thể:

• Tự kiểm tra: Mỗi trưởng lão nên thường xuyên xem xét đời sống mình dựa trên các tiêu chuẩn Kinh Thánh này. Đây không phải là sự hoàn hảo không tì vết, nhưng là một mẫu mực cần hướng đến. Nếu phát hiện điểm yếu, cần ăn năn, tìm sự giúp đỡ và cải thiện.
• Phát triển khả năng giảng dạy: Dù là trưởng lão có ơn giảng dạy hay không, tất cả đều cần thông hiểu Lời Chúa để hướng dẫn bầy chiên. Hãy dành thời gian nghiên cứu Kinh Thánh, cầu nguyện và học hỏi từ các nguồn lành mạnh.
• Chú trọng gia đình: Đời sống gia đình là thước đo uy tín của người lãnh đạo. Hãy đầu tư vào mối quan hệ với vợ/con, dạy dỗ con cái trong Chúa, và giữ gìn sự thuận hòa.

• Tuân theo tiêu chuẩn Kinh Thánh: Khi bổ nhiệm trưởng lão, Hội Thánh phải kiên quyết dùng các tiêu chuẩn này, chứ không dựa trên tài năng tự nhiên, địa vị xã hội hay sự nổi tiếng. Điều này bảo vệ Hội Thánh khỏi những lãnh đạo thiếu trưởng thành.
• Kiểm tra kỹ lưỡng: Nên có quá trình tìm hiểu, phỏng vấn, và nhận xét từ nhiều phía, kể cả người ngoài Hội Thánh (như 1 Ti-mô-thê 3:7).
• Trân trọng những người giảng dạy: Theo 1 Ti-mô-thê 5:17-18, những trưởng lão nào lao khổ trong giảng dạy đáng được kính trọng bội phần và được hỗ trợ vật chất. Hội Thánh cần quan tâm đến đời sống của họ để họ có thể tập trung vào chức vụ.

• Kính trọng và vâng phục các trưởng lão: Hê-bơ-rơ 13:17 dạy: "Hãy vâng lời kẻ dẫn dắt anh em và chịu phục các người ấy, vì các người ấy tỉnh thức về linh hồn anh em như kẻ phải khai trình; hầu cho các người ấy lấy lòng vui mừng mà làm, không than thở, vì ấy chẳng ích lợi gì cho anh em."
• Cầu nguyện cho các lãnh đạo: Cầu nguyện để họ giữ được đời sống thánh khiết, khôn ngoan trong lãnh đạo và trung tín trong giảng dạy.
• Học tập và áp dụng Lời Chúa: Hãy trân trọng sự giảng dạy lành mạnh, và dùng Lời Chúa để lớn lên trong đức tin.
• Làm gương cho người khác: Dù không phải trưởng lão, mỗi tín hữu cũng được kêu gọi sống một đời sống đạo đức, kính sợ Chúa, vì chúng ta đều là những thầy tế lễ nhà vua.

Tiêu chuẩn Kinh Thánh dành cho trưởng lão thật cao, nhưng đó chính là sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời. Ngài biết rằng Hội Thánh cần những người lãnh đạo có nhân cách vững vàng, gia đình gương mẫu và đức tin kiên định, để họ có thể chăn dắt dân sự Ngài và bảo vệ chân lý. Nhiệm vụ giảng dạy là trọng tâm của chức vụ trưởng lão, vì Lời Chúa là nền tảng của đức tin và đời sống Cơ Đốc. Khi Hội Thánh tuân theo những chỉ dẫn này, chúng ta sẽ thấy sự phước hạnh và sức khỏe thuộc linh được gia tăng. Ước mong mỗi chúng ta, dù ở địa vị nào, cũng sống xứng đáng với ơn gọi, và hỗ trợ những người lãnh đạo mà Chúa đã đặt để giữa chúng ta.