1 Ti-mô-thê 5:17: Trưởng Lão Rao Giảng Đáng Được Tôn Trọng
Trong thư tín gửi cho Ti-mô-thê, sứ đồ Phao-lô đưa ra những chỉ dẫn chi tiết về cách tổ chức và điều hành Hội thánh. Một trong những chủ đề quan trọng là vai trò của các trưởng lão. 1 Ti-mô-thê 5:17 viết: “Các trưởng lão khéo cai trị Hội thánh thì mình đáng được kính trọng bằng đôi, nhứt là những người chịu chức rao giảng và dạy dỗ.” Câu Kinh Thánh này nhấn mạnh sự tôn trọng và hỗ trợ mà Hội thánh cần dành cho những người lãnh đạo thuộc linh, đặc biệt là những ai dành nhiều công sức cho việc rao giảng và dạy dỗ Lời Chúa. Bài viết này sẽ khám phá ý nghĩa, bối cảnh, và ứng dụng thực tiễn của câu Kinh Thánh quan trọng này.
Sách 1 Ti-mô-thê được viết vào khoảng năm 62-64 S.C., khi Phao-lô để Ti-mô-thê ở lại Ê-phê-sô để chấn chỉnh những sai lạc trong Hội thánh (1 Ti-mô-thê 1:3-4). Phao-lô đưa ra các tiêu chuẩn cho giám mục (cũng gọi là trưởng lão) và chấp sự (chương 3), và hướng dẫn về cách đối xử với các nhóm người khác nhau trong Hội thánh (chương 5). 1 Ti-mô-thê 5:17 nằm trong đoạn nói về các trưởng lão, từ câu 17 đến 20. Đây là phần quan trọng về sự tôn trọng và kỷ luật đối với các trưởng lão.
Trong Tân Ước, từ “trưởng lão” (πρεσβύτερος, presbyteros) được dùng để chỉ những người lãnh đạo Hội thánh tại địa phương. Họ còn được gọi là “giám mục” (ἐπίσκοπος, episkopos) – người coi sóc (Công vụ 20:28; Tít 1:5-7). Trưởng lão có nhiệm vụ chăn dắt bầy chiên của Đức Chúa Trời, coi sóc và dạy dỗ (1 Phi-e-rơ 5:1-3). Các tiêu chuẩn cho chức vụ này được liệt kê rõ trong 1 Ti-mô-thê 3:1-7 và Tít 1:5-9: phải không chỗ trách được, chồng của một vợ, tiết độ, khôn ngoan, yêu khách, có khả năng dạy dỗ, không tham tiền, v.v.
Trong Hội thánh đầu tiên, có nhiều trưởng lão trong mỗi Hội thánh (Công vụ 14:23; 20:17). Một số trưởng lão chuyên về việc dạy dỗ và rao giảng (1 Ti-mô-thê 5:17), trong khi những người khác tập trung vào sự cai trị (quản lý). Tất cả trưởng lão đều phải “có tài dạy dỗ” (1 Ti-mô-thê 3:2), nhưng một số được Đức Thánh Linh ban cho ân tứ đặc biệt để giảng dạy (Rô-ma 12:7; Ê-phê-sô 4:11).
Chúng ta hãy phân tích từng phần của câu Kinh Thánh này:
“Các trưởng lão khéo cai trị Hội thánh…” – Động từ “cai trị” (προΐστημι, proistēmi) có nghĩa là đứng đầu, lãnh đạo, quản lý. Trưởng lão phải quản trị Hội thánh cách tốt lành, tức là chu toàn nhiệm vụ với sự khôn ngoan, trung tín, và theo ý muốn Đức Chúa Trời. Sự cai trị này không phải là độc tài mà là chăn dắt, phục vụ (1 Phi-e-rơ 5:2-3).
“…thì mình đáng được kính trọng bằng đôi…” – Cụm “kính trọng bằng đôi” dịch từ tiếng Hy Lạp “διπλῆς τιμῆς” (diplēs timēs). Từ “τιμῆς” có hai nghĩa chính: “sự tôn kính, danh dự” hoặc “giá trị, tiền công” (như trong 1 Cô-rinh-tô 6:20; 1 Ti-mô-thê 6:1). Ở đây, nhiều học giả cho rằng nó bao gồm cả hai: sự tôn trọng về mặt tinh thần và sự hỗ trợ về vật chất. “Bằng đôi” không nhất thiết là gấp đôi về số lượng, mà có thể có nghĩa là “gấp bội”, “thêm nhiều hơn”, hay “xứng đáng với sự tôn trọng đặc biệt”. Phao-lô muốn nhấn mạnh rằng những trưởng lão làm việc tốt đáng được Hội thánh công nhận và đối đãi một cách đặc biệt.
“…nhứt là những người chịu chức rao giảng và dạy dỗ.” – “Chịu chức” dịch từ “κοπιάω” (kopiaō), có nghĩa là lao động vất vả, làm việc đến mệt nhọc. Những trưởng lão dành nhiều công sức trong việc rao giảng và dạy dỗ Lời Chúa cần được tôn trọng hơn nữa. Điều này cho thấy trong Hội thánh có sự phân biệt giữa các trưởng lão: tất cả đều lãnh đạo, nhưng một số tập trung vào việc nghiên cứu, giảng dạy và rao giảng. Họ thường dành toàn thời gian cho công việc này và do đó cần sự hỗ trợ đặc biệt về tài chính để có thể chuyên tâm (xem 1 Ti-mô-thê 5:18).
Ngay sau câu 17, Phao-lô trích dẫn hai câu Kinh Thánh để củng cố lập luận: “Vì Kinh Thánh rằng: Ngươi chớ khớp miệng con bò đang đạp lúa; và người làm việc đáng được tiền công mình.” (1 Ti-mô-thê 5:18). Lời trích thứ nhất từ Phục truyền luật lệ ký 25:4, cho thấy nguyên tắc rằng người phục vụ trong công việc phải được hưởng thành quả. Lời thứ hai từ Lu-ca 10:7 (cũng trong Ma-thi-ơ 10:10), lời dạy của Chúa Giê-xu: “Vì người làm việc đáng được tiền công mình.” Điều này rõ ràng liên hệ đến việc Hội thánh phải cung cấp sự hỗ trợ tài chính xứng đáng cho những người lao động trong Lời Chúa. Điều này cũng được nhắc đến ở nơi khác: 1 Cô-rinh-tô 9:7-14; Ga-la-ti 6:6.
Do đó, “sự kính trọng bằng đôi” bao gồm việc trả lương hoặc cung cấp những nhu cầu vật chất cho các trưởng lão giảng dạy toàn thời gian, để họ có thể tập trung vào chức vụ mà không phải lo lắng về cơm áo. Đây là một nghĩa vụ của Hội thánh, không phải là một sự ban ơn tùy ý.
Ngoài 1 Ti-mô-thê 5:17, Tân Ước còn dạy nhiều về cách đối xử với các lãnh đạo thuộc linh:
- 1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:12-13: “Hỡi anh em, chúng tôi xin anh em kính trọng kẻ có công khó trong anh em, là kẻ tuân theo Chúa mà chỉ dẫn anh em, và khuyên bảo anh em. Hãy lấy lòng rất yêu thương mà kính trọng họ vì cớ công việc họ.”
- Hê-bơ-rơ 13:7,17: “Hãy nhớ những người dắt dẫn mình… Hãy vâng lời những người đó và chịu phục mình dưới quyền họ, vì họ tỉnh thức về linh hồn anh em như kẻ phải khai trình.”
- 1 Phi-e-rơ 5:5: “Hỡi kẻ trẻ tuổi, hãy phục những trưởng lão.”
- 1 Ti-mô-thê 5:1: “Đừng quở trách người già cả, nhưng hãy khuyên họ như cha.”
Những câu Kinh Thánh này cho thấy thái độ tôn trọng, yêu thương, và vâng phục dành cho những người lãnh đạo là mệnh lệnh của Chúa, không phải tùy thuộc vào cảm xúc cá nhân.
Lời dạy trong 1 Ti-mô-thê 5:17 không chỉ là lý thuyết, mà cần được áp dụng cụ thể trong đời sống Hội thánh và cá nhân.
- Nhận biết và quý trọng công lao của các trưởng lão: Hội thánh nên công khai ghi nhận sự phục vụ trung tín của các trưởng lão, đặc biệt là những mục sư giảng dạy. Điều này có thể thông qua lời cảm ơn, sự hỗ trợ cầu nguyện, và các buổi lễ tôn vinh (dù không quá đề cao con người).
- Hỗ trợ tài chính đầy đủ: Hội thánh cần đảm bảo rằng những người phục vụ toàn thời gian được trả lương xứng đáng, để họ có thể lo cho gia đình và tập trung vào chức vụ. Điều này cũng áp dụng cho các nhà truyền giáo, giáo sư Kinh Thánh.
- Vâng phục trong Chúa: Tín hữu nên vâng lời các lãnh đạo thuộc linh khi họ dạy dỗ theo Lời Chúa và sống gương mẫu. Sự vâng phục này không mù quáng, nhưng dưới sự hướng dẫn của Kinh Thánh (Công vụ 5:29).
- Bảo vệ và khích lệ: Khi có những lời cáo buộc chống lại trưởng lão, cần phải xử lý theo nguyên tắc của 1 Ti-mô-thê 5:19-20: có hai hoặc ba người làm chứng. Đừng vội tin theo lời đồn thổi.
- Sống xứng đáng: Trước hết, trưởng lão phải đáp ứng các tiêu chuẩn Kinh Thánh về đạo đức, gia đình và đời sống thuộc linh. Họ cần phải là tấm gương cho bầy (1 Phi-e-rơ 5:3).
- Trung tín trong chức vụ: Khéo cai trị Hội thánh bằng tình yêu thương và sự khôn ngoan. Dành thời gian nghiên cứu Lời Chúa để giảng dạy chính xác và có ích.
- Không tham lợi bất chính: Dù được Hội thánh hỗ trợ, trưởng lão không nên xem đó là cơ hội để làm giàu, nhưng phải hài lòng với những gì mình có (1 Ti-mô-thê 6:6-10).
- Hết lòng phục vụ: Lao động vì tình yêu Chúa và yêu thương bầy chiên, không phải vì sự tôn trọng hay tiền bạc. Chính sự khiêm nhường và hy sinh sẽ được Chúa ban thưởng.
- Tôn trọng và vâng lời: Mỗi tín hữu cần phát triển thái độ tôn trọng đối với những người lãnh đạo thuộc linh, xem họ như những đầy tớ của Đấng Christ. Thể hiện qua cách ứng xử, lắng nghe lời giảng dạy, và thực hành Lời Chúa.
- Cầu nguyện cho họ: Các lãnh đạo Hội thánh thường đối diện với nhiều áp lực, cám dỗ, và sự tấn công của ma quỷ. Tín hữu nên thường xuyên cầu nguyện cho họ (Ê-phê-sô 6:19; Cô-lô-se 4:3).
- Hỗ trợ thực tế: Ngoài việc dâng hiến để Hội thánh trả lương, cá nhân có thể giúp đỡ gia đình mục sư bằng những hành động thiết thực: chăm sóc con cái, tặng quà, chia sẻ nhu yếu phẩm.
- Khích lệ bằng lời nói: Một lời cảm ơn chân thành hoặc một bức thư khích lệ có thể giúp người lãnh đạo được tiếp thêm sức mạnh trong chức vụ.
1 Ti-mô-thê 5:17 dạy chúng ta rằng những trưởng lão, đặc biệt là những người lao động trong sự giảng dạy, đáng được Hội thánh tôn trọng và hỗ trợ gấp bội. Đây không chỉ là trách nhiệm của Hội thánh như một tổ chức, mà còn là bổn phận của mỗi cá nhân tín hữu. Khi chúng ta thực hiện điều này, chúng ta vâng lời Chúa, khích lệ những người phục vụ, và góp phần xây dựng Hội thánh vững mạnh. Nguyện Chúa giúp chúng ta sống theo nguyên tắc này, để mọi sự làm sáng Danh Ngài.