Chủ nghĩa cá nhân với chủ nghĩa tập thể- Kinh Thánh nói gì?

Trong các cuộc tranh luận về triết lý xã hội, hai cực chủ nghĩa cá nhân (individualism) và chủ nghĩa tập thể (collectivism) thường được đặt đối lập nhau. Một bên đề cao quyền tự quyết, giá trị và thành tựu của từng cá nhân. Bên kia nhấn mạnh lợi ích, trách nhiệm và sự hài hòa của tập thể, cộng đồng. Thế giới quan Cơ Đốc, với nền tảng là Kinh Thánh, không nghiêng hẳn về cực đoan nào trong hai hệ tư tưởng này, nhưng trình bày một sự cân bằng thâm thúy và siêu việt. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát Kinh Thánh để tìm ra mô hình của Đức Chúa Trời về mối quan hệ giữa cá nhân được cứu chuộc và cộng đồng giao ước.

Ngay từ những trang đầu của Kinh Thánh, chúng ta thấy nền tảng cho cả giá trị cá nhân lẫn bản chất cộng đồng của con người.

1. Giá Trị Cá Nhân Đến Từ Việc Được Tạo Dựng Theo Hình ảnh Đức Chúa Trời:
"Đức Chúa Trời dựng nên loài người như hình Ngài; Ngài dựng nên loài người giống như hình Đức Chúa Trời; Ngài dựng nên người nam cùng người nữ." (Sáng-thế-ký 1:27) Từ ngữ Hê-bơ-rơ cho "loài người" ở đây là "ha-adam", mang nghĩa nhân loại nói chung, nhưng hành động "dựng nên" xác nhận phẩm giá thiêng liêng được ban cho mỗi một con người. Mỗi cá nhân đều mang Imago Dei (Hình ảnh Đức Chúa Trời), đây là nền tảng tối cao cho nhân quyền, phẩm giá bất khả xâm phạm và trách nhiệm cá nhân trước mặt Đấng Tạo Hóa. Điều này chống lại mọi hình thức của chủ nghĩa tập thể cực đoan xem con người chỉ là công cụ cho nhà nước hay tập thể.

2. Bản Chất Cộng Đồng Được Thiết Lập Từ Ban Đầu:
"Giê-hô-va Đức Chúa Trời phán: Loài người ở một mình thì không tốt; ta sẽ làm nên một kẻ giúp đỡ giống như nó." (Sáng-thế-ký 2:18) Trước khi có tội lỗi, con người đã được định để sống trong mối quan hệ. Sự "không tốt" đầu tiên được ghi nhận trong công trình sáng thế "rất tốt" của Đức Chúa Trời chính là sự cô đơn. A-đam và Ê-va được tạo dựng cho nhau, trong một mối liên hệ cá nhân-trong-cộng đồng. Mệnh lệnh "Hãy sanh sản thêm nhiều" (Sáng 1:28) cũng chỉ ra kế hoạch của Đức Chúa Trời cho một cộng đồng nhân loại.

Sự sa ngã vào tội lỗi (Sáng-thế-ký chương 3) đã làm hư hoại cả hai phương diện này. Tội lỗi gây ra:

• Sự Tự Tâm Cá Nhân Cực Đoan: A-đam và Ê-va chọn vâng lời tiếng nói của sự nghi ngờ và khao khát cá nhân thay vì vâng phục Đức Chúa Trời. Họ đổ lỗi cho nhau (Sáng 3:12-13), bắt đầu xu hướng đặt lợi ích và danh tiếng cá nhân lên trên sự thật và hòa thuận.
• Sự Tan Rã Của Cộng Đồng: Mối quan hệ giữa con người với Đức Chúa Trời, với nhau và với thiên nhiên đều bị rạn nứt. Hệ quả dẫn đến tội giết em (Ca-in giết A-bên, Sáng 4:8) và sự kiêu ngạo tập thể (tháp Ba-bên, Sáng 11:1-9) - nơi con người đoàn kết lại nhưng với mục đích chống nghịch Đức Chúa Trời.

Cả chủ nghĩa cá nhân ích kỷ lẫn chủ nghĩa tập thể kiêu ngạo đều là sản phẩm của tội lỗi, xa rời mẫu hình nguyên thủy của Đức Chúa Trời.

Kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời trong Kinh Thánh luôn bao gồm cả hai chiều kích này.

1. Sự Kêu Gọi Và Trách Nhiệm Cá Nhân:
Trong Cựu Ước, các tiên tri như Ê-xê-chi-ên đã nhấn mạnh trách nhiệm cá nhân: "Linh hồn nào phạm tội thì sẽ chết." (Ê-xê-chi-ên 18:4a). "Con trai sẽ không mang sự gian ác của cha, và cha không mang sự gian ác của con." (Ê-xê-chi-ên 18:20b). Điều này phá vỡ tư duy tập thể mù quáng, nơi số phận cá nhân hoàn toàn bị che lấp bởi tập thể.

2. Sự Hình Thành Một Cộng Đồng Giao Ước:
Tuy nhiên, Đức Chúa Trời không cứu rỗi những cá nhân biệt lập. Ngài lập giao ước với Áp-ra-ham để qua ông, "mọi dân tộc trên thế gian sẽ được phước" (Sáng 12:3). Dân Y-sơ-ra-ên được gọi là "một dân tộc thánh" (Xuất Ê-díp-tô Ký 19:6) – một tập thể, nhưng được tạo nên từ những cá nhân phải giữ giao ước.

3. Đỉnh Cao Trong Chúa Cứu Thế Giê-xu:
Chúa Giê-xu Christ là hình mẫu hoàn hảo cho sự cân đối này.

• Cá Nhân: Ngài thiết lập mối quan hệ cá nhân với từng người: Xa-chê, người đàn bà Sa-ma-ri, Ni-cô-đem. Lời mời gọi của Ngài mang tính cá nhân: "Hãy theo ta" (Ma-thi-ơ 4:19). Sự chết của Ngài trên thập tự giá là vì tội lỗi của mỗi chúng ta, đòi hỏi đức tin cá nhân để nhận lãnh (Giăng 3:16).
• Tập Thể: Ngài thành lập Hội Thánh (Ma-thi-ơ 16:18). Trong bữa Tiệc Ly, Ngài lập giao ước mới bằng huyết Ngài "đổ ra cho nhiều người được tha tội" (Ma-thi-ơ 26:28), thiết lập một cộng đồng mới.

Sứ đồ Phao-lô, dưới sự linh cảm của Đức Thánh Linh, đã đưa ra ẩn dụ tuyệt vời nhất để mô tả mối quan hệ này: Hội Thánh là Thân Thể của Đấng Christ (I Cô-rinh-tô 12:12-27; Rô-ma 12:4-5; Ê-phê-sô 4:11-16).

1. Sự Đa Dạng và Giá Trị Cá Nhân (Chủ Nghĩa Cá Nhân Thánh):
"Vả, thân thể không phải có một chi thể, bèn là nhiều chi thể." (I Cô-rinh-tô 12:14). Mỗi tín hữu là một "chi thể" (melos trong tiếng Hy Lạp) độc đáo, với những ân tứ (charismata) khác nhau được Đức Thánh Linh ban cho (câu 4-11). Mắt không thể nói với tay rằng "ta không cần đến mày" (câu 21). Điều này tôn trọng tuyệt đối sự độc đáo, ơn gọi và chức năng của từng cá nhân trong chương trình của Đức Chúa Trời.

2. Sự Hiệp Nhất và Phụ Thuộc Lẫn Nhau (Chủ Nghĩa Tập Thể Thánh):
"Các chi thể của thân thể dầu có nhiều, cũng chỉ hiệp làm một thân thể. Đấng Christ cũng vậy." (I Cô-rinh-tô 12:12). Mục đích của các ân tứ cá nhân là "sự khích lệ Hội thánh" (câu 12:7 - bản dịch khác: "vì ích chung"). Không chi thể nào có thể nói: "Ta chẳng cần chi đến ngươi" (câu 21). Sự đau đớn hay vinh hiển của một chi thể đều ảnh hưởng đến toàn thân (câu 26).

Mô hình này vượt xa thế tục: Nó không phải là cá nhân chống lại tập thể, hay cá nhân hòa tan vào tập thể, mà là cá nhân được tìm thấy và thực hiện chức năng trọn vẹn nhất trong sự hiệp một của tập thể thuộc linh, với Đấng Christ là đầu (Cô-lô-se 1:18).

A. Trong Đời Sống Cá Nhân Với Chúa:

1. Giữ Gìn Mối Quan Hệ Cá Nhân: Mỗi tín hữu cần có thì giờ tĩnh nguyện riêng tư, học Lời Chúa và cầu nguyện cá nhân (Ma-thi-ơ 6:6). Đức tin của cha mẹ không thay thế được đức tin của con cái.
2. Phát Triển Ân Tứ Cá Nhân: Mỗi người cần tìm hiểu và sử dụng ân tứ Đức Thánh Linh đã ban cho mình (I Phi-e-rơ 4:10), không so sánh hay ghen tị.
3. Chịu Trách Nhiệm Cá Nhân: Mỗi chúng ta sẽ ứng hầu trước tòa án Đấng Christ để khai trình về đời sống mình (Rô-ma 14:12).

B. Trong Đời Sống Cộng Đồng Hội Thánh:

1. Tích Cực Tham Gia: Không ai là "khách bàng quan". "Chớ bỏ sự nhóm lại" (Hê-bơ-rơ 10:25) và tích cực góp phần bằng ân tứ, tài chính, thì giờ.
2. Sống Vì Lợi Ích Chung: "Mỗi người trong anh em chớ chăm về lợi riêng mình, nhưng phải chăm về lợi kẻ khác nữa." (Phi-líp 2:4). Quyết định cá nhân cần xét đến tác động đến anh em mình (Rô-ma 14:13-21).
3. Mang Gánh Nặng Cho Nhau: "Hãy mang lấy gánh nặng cho nhau, như vậy anh em sẽ làm trọn luật pháp của Đấng Christ." (Ga-la-ti 6:2). Đây là sự đồng cảm và hỗ trợ thiết thực trong cộng đồng.
4. Khiển Trách và Khuyên Bảo Trong Yêu Thương: (Ma-thi-ơ 18:15-17). Vì quan tâm đến cá nhân anh em và sự thánh sạch của tập thể Hội Thánh.

Kinh Thánh không ủng hộ một thứ chủ nghĩa cá nhân cực đoan, nơi con người trở thành trung tâm và bất cần đến người khác. Kinh Thánh cũng bác bỏ một thứ chủ nghĩa tập thể cực đoan, nơi giá trị, lương tâm và trách nhiệm cá nhân bị xóa nhòa. Thay vào đó, Kinh Thánh giới thiệu một mô hình hiệp một trong đa dạng, được định hình bởi tình yêu thương (agape).

Chính tình yêu thương - bổn chất của Đức Chúa Trời (I Giăng 4:8) - là chất kết dính hoàn hảo cho mô hình này. Nó thúc đẩy tôi sử dụng tự do và ân tứ cá nhân không cho mình, mà để phục vụ và gây dựng người khác (Ga-la-ti 5:13). Nó cũng thúc đẩy tập thể Hội Thánh tôn trọng, nâng đỡ và tạo điều kiện cho mỗi chi thể phát triển.

Lời kêu gọi cho mỗi chúng ta là sống với tư cách những cá nhân được cứu chuộc trọn vẹn, đang sống kết hiệp trọn vẹn trong Thân Thể Đấng Christ, để qua đó, thế giới thấy được sự khôn ngoan hài hòa tuyệt vời của Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 3:10).