Hosanna có nghĩa là gì?

Trong hành trình thuộc linh của Cơ Đốc nhân, chúng ta thường xuyên hát những bài thánh ca có từ “Hosanna” và đọc thấy từ này trong các phân đoạn Kinh Thánh, đặc biệt là trong tuần lễ Thương Khó. Nhưng “Hosanna” thực sự có nghĩa là gì? Nó chỉ đơn thuần là một tiếng reo vui, hay ẩn chứa trong đó cả một lời cầu nguyện, một lời tuyên xưng và một lời tiên tri sâu sắc? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa phong phú của từ “Hosanna” từ góc độ ngôn ngữ, bối cảnh Kinh Thánh và sự ứng dụng cho đời sống đức tin của chúng ta ngày nay.

I. Nguồn Gốc Ngôn Ngữ và Ý Nghĩa Nguyên Thủy

Từ “Hosanna” bắt nguồn từ tiếng Hê-bơ-rơ הוֹשִׁיעָה נָּא (Hoshia-na). Từ này là sự kết hợp của hai yếu tố:

1. הוֹשִׁיעָה (Hoshia): Là thể mệnh lệnh của động từ יָשַׁע (yasha), có nghĩa là “cứu,” “giải cứu,” “đem đến sự giải thoát.”
2. נָּא (na): Một tiểu từ nhấn mạnh, thường được dịch là “bây giờ,” “xin,” “tôi nài xin,” thể hiện sự khẩn thiết, cầu xin.

Như vậy, nghĩa đen và nguyên thủy nhất của Hoshia-na là “Xin hãy cứu giúp bây giờ!” hoặc “Xin cứu, tôi nài xin Ngài!”. Đây không phải là một lời tung hô vui mừng thuần túy, mà trước hết là một lời kêu cầu khẩn thiết, một lời cầu nguyện dâng lên Đức Chúa Trời, cầu xin sự giải cứu tức thì.

Trong bản Kinh Thánh Cựu Ước tiếng Hê-bơ-rơ, cụm từ này xuất hiện trong Thi Thiên 118:25:

“Ôi Đức Giê-hô-va, xin hãy cứu! [Hoshia-na!] Ôi Đức Giê-hô-va, xin hãy ban cho sự thịnh vượng!”
Thi Thiên 118 là một phần của nhóm thi thiên “Hallel” (Thi Thiên 113-118) được hát trong các dịp lễ lớn của người Do Thái, đặc biệt là Lễ Vượt Qua và Lễ Lều Tạm. Trong bối cảnh thờ phượng này, “Hosanna” là lời cầu xin tập thể của dân sự với Đức Chúa Trời, mong Ngài giải cứu và ban phước.

II. Sự Biến Chuyển và Ứng Nghiệm Trong Tân Ước

Sang thời Tân Ước, từ Hoshia-na được chuyển âm sang tiếng Hy Lạp là ὡσαννά (hōsanna). Sự kiện then chốt làm thay đổi và làm trọn ý nghĩa của từ này chính là sự kiện Chúa Giê-su Christ vào thành Giê-ru-sa-lem, được thuật lại trong cả bốn sách Phúc Âm (Ma-thi-ơ 21:9, Mác 11:9-10, Lu-ca 19:38, Giăng 12:13).

Chúng ta hãy cùng xem xét ký thuật của Ma-thi-ơ:

“Đoàn dân đi trước và theo sau đều kêu lên rằng: Hosanna con vua Đa-vít! Đáng khen ngợi cho Đấng nhơn danh Chúa mà đến! Hosanna ở trên nơi rất cao!” (Ma-thi-ơ 21:9)
Tại đây, chúng ta thấy một sự phát triển thần học quan trọng. Đám đông không chỉ reo hò “Hosanna” một cách chung chung. Họ gắn liền lời cầu xin “Hãy cứu giúp!” với một danh xưng Mê-si cụ thể: “Con vua Đa-vít!”. Họ nhận biết Chúa Giê-su là Đấng Mê-si được hứa ban, đến trong dòng dõi Vua Đa-vít. Do đó, lời cầu xin “Hosanna” giờ đây mang một đối tượng rõ ràng: “Hỡi Con Vua Đa-vít, xin hãy cứu giúp chúng tôi!”

Hơn nữa, họ trích dẫn trực tiếp từ Thi Thiên 118:26: “Đáng khen ngợi cho Đấng nhơn danh Chúa mà đến!”. Bằng việc hòa trộn lời cầu nguyện trong Thi Thiên 118:25 (“Hosanna”) với lời chào đón trong câu 26, đám đông đang tuyên bố rằng: Lời cầu xin cứu giúp của chúng tôi giờ đây được đặt trọn vẹn vào Người này – Đấng nhân danh Chúa mà đến. Hành động cỡi lừa con của Chúa Giê-su (Xa-cha-ri 9:9) chính là dấu hiệu xác nhận cho lời tuyên xưng này.

Tuy nhiên, cần phải hiểu rằng sự hiểu biết của đám đông về “sự cứu giúp” (Hoshia) có lẽ còn mang tính chính trị và quốc gia – họ mong đợi một vị vua giải phóng họ khỏi ách thống trị của La Mã. Nhưng Chúa Giê-su, Đấng Mê-si thật, đến để thực hiện một sự cứu rỗi vĩ đại và căn bản hơn: cứu nhân loại khỏi tội lỗi và sự chết đời đời (Ma-thi-ơ 1:21). Tiếng reo “Hosanna” vào Chúa Nhật Lễ Lá, rồi đến tiếng hò hét “Đóng đinh Ngài trên cây thập tự!” chỉ vài ngày sau, cho thấy sự mâu thuẫn trong kỳ vọng của con người và chương trình cứu chuộc của Đức Chúa Trời.

III. Ý Nghĩa Thần Học Sâu Sắc Của “Hosanna”

Từ phân tích trên, chúng ta có thể rút ra ba ý nghĩa thần học chồng lớp của “Hosanna”:

1. Một Lời Cầu Nguyện Khẩn Thiết (Lời Cầu Xin): Ở tầng lớp căn bản nhất, Hosanna là tiếng kêu của một linh hồn nhận biết mình đang trong cảnh khốn cùng và cần sự giải cứu. Nó là lời cầu xin: “Lạy Chúa, con cần Ngài! Xin giải cứu con khỏi tội lỗi, sự yếu đuối, nỗi sợ hãi và sự chết.”

2. Một Lời Tuyên Xưng Đức Tin (Lời Tuyên Bố): Khi gắn với danh xưng “Con Vua Đa-vít,” Hosanna trở thành một lời tuyên xưng đức tin nơi thân vị và chức vụ của Chúa Giê-su Christ. Nó tuyên bố rằng: “Chúng tôi tin Ngài là Đấng Mê-si, là Vua, là Đấng duy nhất có quyền năng và thẩm quyền để cứu giúp.” Đây là một hành động thờ phượng.

3. Một Lời Tiên Tri Về Sự Cứu Rỗi Trọn Vẹn (Lời Tuyên Báo): Sự kiện vào thành Giê-ru-sa-lem dẫn thẳng đến thập tự giá và sự phục sinh. Do đó, “Hosanna” cũng mang tính tiên tri, loan báo trước về chiến thắng của Đấng Christ trên tội lỗi và sự chết. Nó là tiếng reo mừng cho sự cứu rỗi mà Ngài sắp hoàn thành – một sự cứu rỗi thuộc linh và vĩnh cửu.

Như vậy, trong một từ “Hosanna” duy nhất, chúng ta thấy sự hòa quyện của: Sự khẩn cầu (của tội nhân), sự tôn vinh (dành cho Vua), và sự chiến thắng (của Đấng Cứu Thế).

IV. Ứng Dụng “Hosanna” Trong Đời Sống Cơ Đốc Nhân Hôm Nay

Hiểu được ý nghĩa của Hosanna, chúng ta có thể sống và thờ phượng với chiều sâu hơn.

1. Trong Sự Thờ Phượng Cá Nhân và Tập Thể: Khi hát “Hosanna” trong các bài thánh ca, chúng ta không chỉ đang reo mừng. Chúng ta đang đồng thời:

• Cầu xin: Thưa với Chúa những nỗi tuyệt vọng, yếu đuối và nhu cầu cụ thể của mình, kêu cầu Ngài can thiệp. “Lạy Chúa, xin cứu con khỏi tính hay giận dữ hôm nay!”
• Tuyên xưng: Khẳng định lại đức tin nơi Chúa Giê-su là Chúa cứu thế duy nhất của đời mình. “Con tuyên xưng Ngài là Vua trên mọi lĩnh vực đời sống con.”
• Ca ngợi: Cảm tạ Ngài vì sự cứu rỗi trọn vẹn Ngài đã hoàn thành trên thập tự giá.

2. Trong Đời Sống Cầu Nguyện: “Hosanna” có thể là một khởi đầu mạnh mẽ cho lời cầu nguyện. Nó đặt chúng ta vào đúng vị trí: là những người cần được cứu giúp, và hướng mắt về đúng Đấng có thể cứu giúp – Chúa Giê-su Christ.

3. Trong Hành Trình Đức Tin: Cuộc đời Cơ Đốc nhân là một chuỗi những “Hosanna” – những lúc chúng ta nhận ra sự bất lực của bản thân và kêu cầu Chúa giải cứu. Từ những cám dỗ nhỏ nhặt đến những khủng hoảng lớn, tiếng kêu “Hosanna” (Xin cứu con!) luôn là con đường dẫn đến chiến thắng trong Ngài.

4. Như Một Thái Độ Sống: Sống với tinh thần “Hosanna” là sống trong sự lệ thuộc liên tục vào ân điển Chúa, luôn nhìn nhận Ngài là Vua và là Đấng Giải Cứu duy nhất, đồng thời nuôi dưỡng niềm hy vọng chắc chắn về sự cứu rỗi cuối cùng khi Ngài tái lâm.

Kết Luận

“Hosanna” xa hơn một tiếng reo vui trong ngày lễ. Đó là một từ ngữ đa chiều, chứa đựng cả lời cầu nguyện khẩn thiết của một dân tộc và của mỗi tâm hồn, lời tuyên xưng đức tin nơi Chúa Giê-su là Đấng Mê-si, và lời tiên tri về sự cứu chuộc trọn vẹn qua sự chết và sống lại của Ngài. Khi chúng ta thật sự hiểu và cất lên “Hosanna,” chúng ta đang bước vào chiều sâu của mối liên hệ với Đức Chúa Trời: chúng ta kêu cầu, chúng ta tôn thờ, và chúng ta ăn mừng sự cứu rỗi. Nguyện đời sống chúng ta luôn là một bài ca “Hosanna” sống động – một lời kêu xin, tuyên xưng và ca ngợi dành cho Vua chúng ta là Chúa Giê-su Christ, Đấng đã, đang và sẽ cứu chúng ta cách trọn vẹn.

“Hãy ca ngợi Đức Giê-hô-va, vì Ngài là thiện; Sự nhơn từ Ngài còn đến đời đời.” (Thi Thiên 118:29)