Tại Sao Đôi Khi Chúa Truyền Cho Người Israel Cắt Gân Chân Ngựa?
Trong hành trình đọc và nghiên cứu Kinh Thánh, đặc biệt là các sách lịch sử Cựu Ước, chúng ta thường bắt gặp những mệnh lệnh của Đức Chúa Trời dành cho dân Y-sơ-ra-ên mà thoạt nhìn có vẻ khó hiểu, thậm chí tàn nhẫn. Một trong những mệnh lệnh đó là việc “cắt gân chân ngựa” của kẻ thù. Tại sao Chúa, là Đấng đầy lòng thương xót và khôn ngoan, lại ra chỉ thị như vậy? Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ đi sâu vào bối cảnh lịch sử, quân sự, và quan trọng hơn cả là ý nghĩa thần học đằng sau mệnh lệnh đặc biệt này, từ đó rút ra những bài học quý báu cho đời sống đức tin của Cơ Đốc nhân ngày nay.
I. Bối Cảnh Lịch Sử và Các Phân Đoạn Kinh Thánh Liên Quan
Mệnh lệnh cắt gân chân ngựa được đề cập trực tiếp trong hai bối cảnh chính:
1. Trận Chiến Chống Lại Liên Minh Các Vua Miền Bắc (Giô-suê 11:1-9):
Sau khi chiếm được miền Nam, Giô-suê phải đối mặt với một liên minh hùng mạnh của các vua miền Bắc Ca-na-an, do vua Gia-bin ở Hát-so cầm đầu. Điều đáng chú ý là lực lượng này có một lợi thế quân sự vượt trội: "những xe cộ đông như cát trên bờ biển, và có ngựa cũng đông như vậy" (câu 4). Trước mối đe dọa này, Đức Giê-hô-va phán cùng Giô-suê: “Chớ sợ vì cớ chúng nó; vì ngày mai, tại giờ nầy, ta sẽ phó hết thảy chúng nó bị giết trước mặt Y-sơ-ra-ên. Ngươi sẽ cắt gân chân ngựa của chúng nó và phá hủy xe cộ chúng nó bằng lửa” (câu 6). Kết quả được ghi lại trong câu 9: “Giô-suê làm cho chúng nó như Đức Giê-hô-va đã phán dặn người: người cắt gân chân ngựa chúng nó và đốt xe cộ chúng nó.”
2. Chiến Thắng Của Vua David Trước Dân Sy-ri (2 Sa-mu-ên 8:3-4):
Vua David, trong các chiến dịch mở rộng bờ cõi, đã đánh bại Ha-đa-đê-xe, vua Xô-ba. Kinh Thánh chép: “Vua David cũng đánh bại Ha-đa-đê-xe... và đoạt lấy của người một ngàn cỗ xe, bảy trăm lính kỵ, và hai mươi ngàn lính bộ. Đoạn, vua David cắt gân chân của các ngựa kéo xe, chỉ chừa lại một trăm cỗ ngựa” (câu 3-4).
Hai phân đoạn này cho thấy đây không phải là một sự kiện ngẫu nhiên, mà là một chính sách hoặc mệnh lệnh có chủ đích trong một số trận chiến cụ thể.
II. Giải Nghĩa Hành Động “Cắt Gân Chân Ngựa”
Để hiểu mệnh lệnh này, trước hết cần hiểu về giải phẫu và ý nghĩa quân sự của nó.
- Về mặt giải phẫu: “Gân chân” ở đây (từ tiếng Hê-bơ-rơ: ‘aqab - עָקֵב, liên quan đến gót chân) chỉ nhóm gân gót (Achilles tendon) và các dây chằng quan trọng ở chân sau của ngựa. Việc cắt đứt nhóm gân này sẽ làm con ngựa vĩnh viễn què chân, không thể chạy được, nhưng nó vẫn sống và có thể dùng vào các việc khác như kéo cày, sinh sản.
- Về mặt quân sự thời cổ đại: Ngựa chiến và xe chiến (chariot) là “tăng thiết giáp” của thế giới cổ đại. Chúng đem lại sức mạnh tấn công chớp nhoáng, sức công phá và lợi thế tâm lý khổng lồ. Một đội kỵ binh hoặc xe chiến có thể dễ dàng xé tan đội hình bộ binh. Do đó, việc “cắt gân chân ngựa” chính là vô hiệu hóa vĩnh viễn vũ khí tối tân nhất của kẻ thù, triệt tiêu lợi thế chiến lược cốt lõi của họ trong tương lai. Nó không nhằm mục đích tàn sát vô ích, mà là để vô hiệu hóa năng lực chiến tranh.