Lễ Ngũ Tuần là gì?

Trong hành trình đức tin của Cơ Đốc nhân, có những biến cố nền tảng định hình nên thực tại thuộc linh mà chúng ta đang sống. Một trong những biến cố vĩ đại và quyết định ấy chính là Lễ Ngũ Tuần – thời khắc Đức Thánh Linh giáng lâm, Hội Thánh Đấng Christ chính thức được khai sinh và kỷ nguyên mới của ân điển bắt đầu. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá Lễ Ngũ Tuần từ góc nhìn Kinh Thánh, thần học và thực tiễn, qua đó giúp chúng ta hiểu rõ bản chất, ý nghĩa và sự ứng dụng quyền năng của biến cố này trong đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.

Để hiểu trọn vẹn biến cố trong Tân Ước, chúng ta phải quay về với nguồn cội trong Cựu Ước. "Lễ Ngũ Tuần" (từ tiếng Hy Lạp Pentēkostē - πεντηκοστή) có nghĩa là "thứ năm mươi". Trong tiếng Hê-bơ-rơ, lễ này được gọi là Shavuot (שָׁבוּעוֹת), nghĩa là "Lễ Các Tuần", vì nó được tính từ Lễ Vượt Qua. Đây là một trong ba kỳ lễ trọng thể mà người nam Y-sơ-ra-ên phải đến Giê-ru-sa-lem (Xuất Ê-díp-tô Ký 23:14-17).

1. Thời điểm và cách tính: Lễ Ngũ Tuần diễn ra 50 ngày sau Lễ Vượt Qua. Cụ thể, Kinh Thánh chép: "Các ngươi hãy tính từ ngày sau của lễ Sa-bát, tức là ngày các ngươi đem bó lúa đưa qua đưa lại, vậy bảy tuần lễ trọn sẽ có" (Lê-vi Ký 23:15). Ngày "sau của lễ Sa-bát" ở đây được hiểu là ngày sau Ngày Sa-bát trong tuần lễ Vượt Qua. Họ đếm bảy tuần lễ trọn (49 ngày), và ngày thứ năm mươi chính là Lễ Ngũ Tuần (Lê-vi Ký 23:16).

2. Ý nghĩa Nông nghiệp và Lịch sử:
- Ý nghĩa nông nghiệp: Đây là lễ mừng mùa gặt đầu mùa, kết thúc vụ gặt lúa mạch và bắt đầu vụ gặt lúa mì. Dân sự dâng lên Đức Giê-hô-va hai ổ bánh bằng bột lúa mì mới làm bằng men, tượng trưng cho của lễ đầu mùa từ mùa gặt mới (Lê-vi Ký 23:17). Điều này khác với Lễ Vượt Qua (bánh không men), cho thấy một sự chuyển biến.
- Ý nghĩa lịch sử (theo truyền thống Do Thái): Về sau, người Do Thái liên kết Lễ Ngũ Tuần với việc kỷ niệm Đức Giê-hô-va ban Luật Pháp (Giao Ước cũ) trên núi Si-na-i. Mặc dù Kinh Thánh Cựu Ước không ghi rõ ngày tháng, nhưng các học giả dựa trên Xuất Ê-díp-tô Ký 19:1 cho thấy dân Y-sơ-ra-ên đến núi Si-na-i vào tháng thứ ba, gần với thời điểm Lễ Ngũ Tuần. Điều này tạo nên một hình bóng tuyệt vời: tại Si-na-i, Luật Pháp được viết trên bảng đá; tại Giê-ru-sa-lem (vào Lễ Ngũ Tuần Tân Ước), Luật Pháp của Đấng Christ được viết trên bảng lòng người bởi Đức Thánh Linh (Giê-rê-mi 31:33; 2 Cô-rinh-tô 3:3).

Sau khi Chúa Giê-xu phục sinh và thăng thiên, các môn đồ vâng theo mạng lệnh Ngài, ở lại Giê-ru-sa-lem để chờ đợi "Điều Cha hứa" (Công vụ 1:4-5). Và biến cố vĩ đại đã xảy ra:

"Đến ngày lễ Ngũ Tuần, môn đồ nhóm họp tại một chỗ. Thình lình, có tiếng từ trời đến như tiếng gió thổi ào ào, đầy khắp nhà môn đồ ngồi. Lại có lưỡi như bằng lửa hiện ra, chia ra từng cái, đậu trên mỗi người trong bọn mình. Hết thảy đều được đầy dẫy Đức Thánh Linh, khởi sự nói các thứ tiếng khác, theo như Đức Thánh Linh cho mình nói." (Công vụ 2:1-4).

Chúng ta hãy phân tích các dấu hiệu và ý nghĩa:

1. Tiếng Gió Ào Ào (ēchos - ἦχος): Trong Kinh Thánh, gió (pneuma - πνεῦμα, cũng có nghĩa là "linh" hoặc "hơi thở") thường tượng trưng cho sự hiện diện và quyền năng của Đức Chúa Trời (Ê-xê-chi-ên 37:9-10; Giăng 3:8). Tiếng gió mạnh mẽ bày tỏ sự tuôn đổ đầy quyền năng và sự sống của Đức Thánh Linh, không còn giới hạn trong các cá nhân đặc biệt (như các quan xét, vua, tiên tri) mà cho mọi người tin.

2. Lưỡi Lửa (glōssai hōsei pyros - γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός): Lửa tượng trưng cho sự tinh luyện, sự hiện diện thánh khiết và sự xét đoán của Đức Chúa Trời (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:2; Ma-thi-ơ 3:11). Lưỡi lửa đậu trên từng người một cho thấy:
- Sự cá nhân hóa: Ân tứ và chức vụ là cho mỗi cá nhân.
- Chức năng chứng đạo: Cái lưỡi được thanh tẩy và sử dụng để công bố những việc kỳ diệu của Đức Chúa Trời (Công vụ 2:11). Đây là sự đảo ngược của tháp Ba-bên (Sáng thế Ký 11) – nơi sự kiêu ngạo và ngôn ngữ thống nhất bị rối loạn, thì tại Lễ Ngũ Tuần, tình yêu thương và Đức Thánh Linh khiến mọi ngôn ngữ hiệp một để ngợi khen Chúa.

3. Nói Các Thứ Tiếng Khác (heterais glōssais - ἑτέραις γλώσσαις): Đây không phải là thứ ngôn ngữ vô nghĩa, mà là "các tiếng khác" – những ngôn ngữ địa phương thực tế mà những người Do Thái từ các nước về dự lễ có thể hiểu được (Công vụ 2:6-8, 11). Ân tứ này có mục đích rõ ràng: công bố Phúc Âm vượt qua rào cản ngôn ngữ, khẳng định tính phổ quát (cho mọi dân tộc) của Tin Lành. Nó ứng nghiệm lời tiên tri của Giô-ên (Công vụ 2:17-21) và lời hứa của Chúa Giê-xu về việc làm chứng (Công vụ 1:8).

1. Sự Giáng Lâm của Đức Thánh Linh với Tư Cách Đấng An Ủi (Paraclete): Chúa Giê-xu đã hứa sẽ sai "Đấng Yên ủi" (Paraklētos - Παράκλητος) đến (Giăng 14:16, 26; 15:26; 16:7). Từ Hy Lạp này mang nghĩa một "người được gọi đến bên cạnh" để giúp đỡ, cầu thay, an ủi và hướng dẫn. Lễ Ngũ Tuần chính là ngày Đấng ấy đến để ở cùng và ở trong tín đồ mãi mãi (Giăng 14:17). Ngài không còn đến rồi đi như trong thời Cựu Ước, mà ngự trị vĩnh viễn.

2. Sự Khai Sinh của Hội Thánh Phổ Thông: Hội Thánh (Ekklēsia - Ἐκκλησία) - nghĩa là "những người được gọi ra" - chính thức được hình thành như một thân thể sống động. Phi-e-rơ tuyên bố: "Hãy hối cải, ai nấy phải nhân danh Đức Chúa Jêsus chịu phép báp-têm, để được tha tội, rồi sẽ được lãnh sự ban cho Đức Thánh Linh" (Công vụ 2:38). Kết quả: "...có ba ngàn người tin theo" (Công vụ 2:41). Đây là hoa quả đầu mùa của công cuộc cứu chuộc, ứng nghiệm hình bóng hai ổ bánh có men trong Cựu Ước.

3. Sự Bắt Đầu của Thời Đại Đức Thánh Linh: Biến cố này đánh dấu sự chuyển giao từ thời đại Luật Pháp (dưới thời Cựu Ước) sang thời đại Ân Điển và Thánh Linh. Giờ đây, quyền năng để sống đời sống tin kính và làm chứng không đến từ nỗ lực tuân giữ luật lệ, mà từ chính Đức Thánh Linh ngự bên trong (Rô-ma 8:9-11; Ga-la-ti 5:22-23).

Lễ Ngũ Tuần không chỉ là một sự kiện lịch sử, mà là một thực tại thuộc linh mà mỗi tín đồ cần kinh nghiệm và sống trong đó.

1. Kinh Nghiệm Cá Nhân về Sự Đầy Dẫy Đức Thánh Linh: Mệnh lệnh "hãy được đầy dẫy Đức Thánh Linh" (Ê-phê-sô 5:18) ở thì tiếp diễn trong tiếng Hy Lạp (plērousthe - πληροῦσθε), có nghĩa là một trạng thái liên tục được làm đầy, được chi phối bởi Thánh Linh. Điều này đạt được qua:
- Sự thờ phượng và vâng phục: Như các môn đồ "đồng lòng… chuyên cần cầu nguyện" (Công vụ 1:14).
- Sự khao khát và mở lòng đón nhận: Chúa Giê-xu hứa: "nếu ai khát, hãy đến cùng ta mà uống" (Giăng 7:37-39).
- Sự đầu phục đời sống cho sự quản trị của Ngài: Để Ngài bày tỏ Christ trong chúng ta.

2. Sống Bởi Năng Lực và Ân Tứ Của Thánh Linh: Đức Thánh Linh ban cho chúng ta:
- Ân tứ thuộc linh (charismata - χαρίσματα) để gây dựng Hội Thánh (1 Cô-rinh-tô 12:4-11).
- Trái Thánh Linh (karpos tou pneumatos - καρπὸς τοῦ πνεύματος) là bản tính Christ được hình thành trong chúng ta (Ga-la-ti 5:22-23).
- Quyền năng làm chứng (dynamis - δύναμις): "các ngươi sẽ nhận lấy quyền năng khi Đức Thánh Linh giáng trên các ngươi, thì các ngươi sẽ làm chứng về ta" (Công vụ 1:8).

3. Gây Dựng Sự Hiệp Một Trong Hội Thánh: Đức Thánh Linh tại Lễ Ngũần đã phá đổ rào cản ngôn ngữ và văn hóa, tạo nên một cộng đồng hiệp một (Công vụ 2:44-47). Chúng ta được kêu gọi "lấy lòng yêu thương cố gắng giữ gìn sự hiệp một của Thánh Linh" (Ê-phê-sô 4:3). Sự hiệp một đó không phải là đồng nhất, nhưng là sự đa dạng được hiệp nhất trong Đức Thánh Linh.

Lễ Ngũ Tuần là lời tuyên bố rằng Giao Ước Mới trong huyết Chúa Giê-xu đã có hiệu lực, và Đức Thánh Linh là ấn chứng của cơ nghiệp chúng ta (Ê-phê-sô 1:13-14). Nó khép lại kỷ nguyên của hình bóng và mở ra kỷ nguyên của thực tại. Lễ Ngũ Tuần hôm qua đã xảy ra, nhưng quyền năng và sự hiện diện của Đức Thánh Linh vẫn ở đây và bây giờ cho mỗi tín đồ.

Lời mời gọi dành cho chúng ta ngày nay không phải là tìm kiếm một kinh nghiệm giống y hệt, mà là sống trong thực tại của Đức Thánh Linh – Đấng đã được ban cho Hội Thánh. Hãy mở lòng đón nhận sự đầy tràn của Ngài mỗi ngày, để được năng lực sống đời sống đắc thắng tội lỗi, làm chứng đầy quyền năng cho Đấng Christ, và gây dựng Thân Thể Ngài cho đến ngày Chúa trở lại. A-men.