Làm Sao Để Xóa Bỏ Hình Ảnh Một Đức Chúa Trời Nghiêm Khắc và Giận Dữ Trong Tâm Trí?
Hình ảnh một Đức Chúa Trời nghiêm khắc, dễ nổi giận, luôn sẵn sàng trừng phạt là một rào cản tâm linh sâu sắc đối với nhiều Cơ Đốc nhân. Hình ảnh này thường bắt nguồn từ những trải nghiệm tuổi thơ với những người có quyền hành khắc nghiệt, từ những lời giảng dạy mất cân bằng chỉ nhấn mạnh vào sự phán xét, hoặc từ việc đọc Kinh Thánh một cách phiến diện. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Lời Chúa để khám phá bản tính thật của Đức Chúa Trời, cung cấp nền tảng Kinh Thánh vững chắc và những bước thực tiễn để thay đổi nhận thức, giúp chúng ta kinh nghiệm trọn vẹn tình yêu và ân điển của Ngài.
Trước khi tìm cách xóa bỏ hình ảnh sai lệch, chúng ta cần hiểu tại sao nó tồn tại. Một phần đến từ cách chúng ta giải thích Cựu Ước. Cựu Ước trình bày Đức Chúa Trời trong bối cảnh giao ước với một dân tộc được chọn (Y-sơ-ra-ên), nơi luật pháp và sự thánh khiết tuyệt đối được nhấn mạnh để phân biệt họ với các dân tộc thờ thần tượng. Hành động phán xét của Đức Chúa Trời (như trong trận Đại Hồng Thủy, Sô-đôm và Gô-mô-rơ) luôn đi kèm với sự kiên nhẫn cảnh báo lâu dài và là sự đáp ứng công bằng với tội ác đã đầy tràn (Sáng Thế Ký 6:5, 18:20).
Tuy nhiên, ngay trong Cựu Ước, chúng ta thấy một sự mặc khải tiệm tiến về lòng thương xót của Chúa. Ngài tự bày tỏ danh Ngài cho Môi-se là "Đức Giê-hô-va, Đức Giê-hô-va, là Đức Chúa Trời nhân từ, thương xót, chậm nóng giận, giàu ơn và thành thực" (Xuất Ê-díp-tô Ký 34:6). Từ "nhân từ" trong tiếng Hê-bơ-rơ là "חֶסֶד" (chesed) - một từ phong phú, diễn tả tình yêu thương trung tín, ân huệ giao ước, lòng tốt vững bền. Đây là cốt lõi bản tính Ngài.
Các tiên tri liên tục nhắc lại chân lý này. Ê-sai nói: "Chúa sẽ thương xót ngươi; khi ngươi kêu la, tức thì Ngài nhậm lời. Ngài vừa nghe tiếng ngươi bèn đáp rằng: Có ta đây." (Ê-sai 30:19). Mi-chê tuyên bố: "Chúa há có lấy làm vui về sự hình phạt sao? ... Ngài chẳng giữ sự giận đời đời, vì Ngài lấy sự nhân từ làm vui." (Mi-chê 7:18). Như vậy, ngay trong Cựu Ước, Đức Chúa Trời không phải là một nhân vật giận dữ tùy tiện, mà là Đấng Thánh khiết công bình, đồng thời giàu lòng thương xót, luôn khao khát sự ăn năn của con dân để có thể bày tỏ ân điển.
Nếu chúng ta còn nghi ngờ về bản tính của Đức Chúa Trời, thì câu trả lời cuối cùng và trọn vẹn nhất nằm ở nơi Chúa Giê-xu Christ. Giăng 1:18 tuyên bố: "Chẳng hề ai thấy Đức Chúa Trời; chỉ Con một ở trong lòng Cha, là Đấng đã giải bày Cha cho chúng ta." Chúa Giê-xu chính là "hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được" (Cô-lô-se 1:15). Để biết Cha thế nào, hãy nhìn vào Con.
Cuộc đời và chức vụ của Chúa Giê-xu là một bản tuyên ngôn sống động về Đức Chúa Trời của tình yêu. Ngài đồng hành với những người bị xã hội khinh rẻ: người thu thuế, kẻ tội lỗi, người phong hủi, phụ nữ bị kết án. Câu chuyện người đàn bà bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình (Giăng 8:1-11) là một minh họa mạnh mẽ. Trong khi luật pháp Môi-se nghiêm khắc (hình phạt ném đá), Chúa Giê-xu bày tỏ cả sự công bình (Ngài không phủ nhận tội lỗi) lẫn lòng thương xót vô biên ("Ta cũng không định tội ngươi; hãy đi, đừng phạm tội nữa"). Đây chính là thái độ của Đức Chúa Trời đối với chúng ta.
Nhưng cao điểm của sự mặc khải nằm ở thập tự giá. Tại đây, mọi sự giận dữ thánh khiết của Đức Chúa Trời đối với tội lỗi đã được đổ trọn lên Chúa Giê-xu, Con độc sanh yêu dấu của Ngài. Rô-ma 5:8 khẳng định: "Nhưng Đức Chúa Trời tỏ lòng yêu thương Ngài đối với chúng ta, khi chúng ta còn là người có tội, thì Đấng Christ vì chúng ta chịu chết." Sự phán xét đã được thực hiện. Sự giận dữ đã được thỏa mãn. Vì vậy, đối với những ai ở trong Đấng Christ, không còn có sự định tội hay hình phạt nào nữa (Rô-ma 8:1). Đức Chúa Trời mà chúng ta gặp sau thập tự giá là Đức Chúa Trời của ân điển, của sự tha thứ trọn vẹn, và của sự nhận làm con cái.
Từ Hy Lạp dùng cho tình yêu của Đức Chúa Trời là "ἀγάπη" (agapē) - tình yêu tự nguyện, vô điều kiện, hy sinh và trung tín. Đây là bản chất của Ngài, như 1 Giăng 4:8 tuyên bố dứt khoát: "Đức Chúa Trời là sự yêu thương." Không phải Ngài có tình yêu, mà Ngài chính là tình yêu. Mọi thuộc tính khác (thánh khiết, công bình, chân thật) đều vận hành trong và bởi tình yêu thương này.
Hiểu biết chân lý là bước đầu. Để chân lý đó thấm sâu vào tâm trí và cảm xúc, chúng ta cần những kỷ luật tâm linh thực tiễn.
1. Tái Lập Trí Bởi Lời Chúa (Rô-ma 12:2): Đừng chỉ đọc những phân đoạn về sự phán xét một cách cô lập. Hãy nghiên cứu Kinh Thánh có hệ thống để thấy bức tranh toàn cảnh. Hãy dành thời gian suy gẫm những câu Kinh Thánh nói về tình yêu, lòng thương xót và sự nhân từ của Chúa. Ví dụ:
- "Đức Giê-hô-va là Đấng đầy lòng thương xót và nhân từ, chậm nóng giận, và dư dật sự nhân từ và sự thật." (Thi Thiên 86:15)
- "Vì Đức Chúa Cha yêu thương Con, và tỏ cho Con mọi điều mình làm." (Giăng 5:20) - Ngay cả mối quan hệ trong Ba Ngôi cũng được xây trên tình yêu.
- "Hãy xem Đức Chúa Cha đã tỏ cho chúng ta sự yêu thương dường nào, mà cho chúng ta được xưng là con cái Đức Chúa Trời." (1 Giăng 3:1)
2. Cầu Nguyện Với Tư Cách Là Con Cái, Không Phải Tôi Tớ: Ga-la-ti 4:6-7 dạy: "Vì các ngươi là con, nên Đức Chúa Trời đã sai Thánh Linh của Con Ngài vào lòng chúng ta, kêu rằng: A-ba! Cha! Dường ấy, người không phải là tôi mọi nữa, bèn là con; mà đã là con, thì cũng là kẻ kế tự bởi Đức Chúa Trời." Từ "A-ba" là tiếng A-ram thân mật, gần gũi như "Ba ơi" hay "Cha yêu". Hãy tập cầu nguyện với thái độ thân mật này. Thay vì run sợ, hãy đến gần với lòng tin quyết (Hê-bơ-rơ 4:16). Hãy tâm sự với Chúa về nỗi sợ hãi, về hình ảnh sai lệch đó, và xin Ngài bày tỏ chính Ngài cho bạn.
3. Chiêm Ngưỡng Thập Tự Giá Mỗi Ngày: Thập tự giá là bằng chứng vĩnh cửu rằng tình yêu của Đức Chúa Trời mạnh hơn sự giận dữ thánh khiết của Ngài. Mỗi khi hình ảnh một Đức Chúa Trời giận dữ nổi lên, hãy hướng đức tin về Gô-gô-tha. Hãy nhớ rằng, "Đấng Christ đã chịu thay cho chúng ta" (1 Phi-e-rơ 2:24). Sự phán xét đã qua. Ân điển đang ngự trị.
4. Ghi Nhớ Và Cảm Tạ Về Những Sự Nhân Từ Cụ Thể: Hãy lập một "nhật ký ân điển". Mỗi ngày, ghi lại ít nhất một điều bạn cảm nhận được sự nhân từ, chăm sóc, hay phước hạnh của Chúa trong đời sống mình. Điều này giúp chuyển sự tập trung từ nỗi sợ hãi mơ hồ sang những bằng chứng cụ thể về tình yêu Ngài. Lời Ngài hứa: "Sự nhân từ Đức Giê-hô-va hằng có đời đời." (Thi Thiên 100:5).
5. Kết Hiệp Trong Hội Thánh Lành Mạnh: Đôi khi, hình ảnh sai lệch về Chúa được tạo nên hoặc củng cố bởi những mối quan hệ độc hại với những người có quyền. Hãy tìm kiếm và gắn bó với một Hội Thánh Tin Lành lành mạnh, nơi các mục sư, người lãnh đạo phản ánh tình yêu thương, ân điển và sự chân thật của Chúa. Qua sự giao hội với các anh chị em trong Chúa, chúng ta thấy được tình yêu của Ngài qua xác thịt (1 Giăng 4:12).
Một thách thức lớn là dung hòa hình ảnh Đức Chúa Trời yêu thương với các phân đoạn Kinh Thánh nói về sự thánh khiết và phán xét của Ngài. Chìa khóa nằm ở việc hiểu rằng sự thánh khiết của Đức Chúa Trời không đối lập với tình yêu thương, mà là nền tảng của nó. Ngài ghét tội vì tội hủy hoại con người mà Ngài yêu thương, giống như một người cha yêu con ghét căn bệnh ung thư đang giết chết đứa con mình. Mọi sự sửa phạt của Ngài đều xuất phát từ tình yêu và vì lợi ích tối cao của con cái Ngài (Hê-bơ-rơ 12:5-11).
Ê-phê-sô 2:3-4 cho chúng ta một trình tự tuyệt vời: "... vốn là con của sự thạnh nộ... Nhưng Đức Chúa Trời, là Đấng giàu lòng thương xót, chỉ vì lòng yêu thương lớn Ngài đem mà yêu chúng ta..." Trạng thái tự nhiên của con người là "con của sự thạnh nộ", nhưng bản tính cốt lõi của Đức Chúa Trời là "giàu lòng thương xót". Hành động cứu chuộc của Ngài là sự chiến thắng của lòng thương xót đối với sự thạnh nộ, nhờ sự chết thay của Chúa Giê-xu.
Vậy, đối với người tin Chúa Giê-xu, chúng ta không còn ở dưới cơn thạnh nộ (Rô-ma 5:9). Chúng ta được mời gọi đến với một Đức Chúa Trời Thánh Khiết không với sự sợ hãi hình phạt, mà với sự kính sợ đầy tôn kính, thán phục và biết ơn—giống như sự kinh ngạc trước một ngọn lửa vĩ đại vừa ấm áp vừa uy nghi, và chúng ta được mời vào hưởng sự ấm áp đó trong sự an toàn.
Xóa bỏ hình ảnh một Đức Chúa Trời nghiêm khắc và giận dữ không phải là phủ nhận sự thánh khiết hay công lý của Ngài. Đó là việc đặt những thuộc tính đó vào đúng vị trí dưới ánh sáng của thuộc tính tối cao: Tình Yêu Thương (agapē), được bày tỏ trọn vẹn nơi Chúa Cứu Thế Giê-xu. Hành trình này đòi hỏi sự kiên nhẫn, vì những vết hằn tâm lý có thể sâu. Nhưng Lời Chúa hứa rằng Thánh Linh của Ngài—Đấng được sai đến để làm "Thần của sự làm con" (Rô-ma 8:15)—sẽ làm chứng với lòng chúng ta rằng chúng ta thật là con cái Đức Chúa Trời.
Hãy bắt đầu ngay hôm nay. Hãy mở Kinh Thánh ra với lời cầu nguyện: "Lạy Cha, xin hãy dùng Lời chân thật của Ngài để phá tan mọi hình ảnh sai lạc về Ngài trong tâm trí con. Xin cho con biết Chúa Giê-xu nhiều hơn, để qua Ngài, con thấy được khuôn mặt thật của Cha: khuôn mặt của tình yêu vô điều kiện, của ân điển vô hạn, và của sự chào đón trọn vẹn." Khi bạn kiên trì trong Lời Chúa và trong sự thông công với Ngài, tâm trí bạn sẽ được đổi mới, và bạn sẽ bước vào mối tương giao thân mật, tự do và tràn đầy niềm vui với Đức Chúa Trời, là Cha yêu thương của bạn.
"Chúng ta đã biết và tin sự yêu thương của Đức Chúa Trời đối với chúng ta. Đức Chúa Trời là sự yêu thương, ai ở trong sự yêu thương, là ở trong Đức Chúa Trời, và Đức Chúa Trời ở trong người ấy." (1 Giăng 4:16)