Các Việc Của Ma Quỷ Trong 1 Giăng 3:8
Thư tín thứ nhất của Sứ đồ Giăng là một bức thư đầy sức mạnh, tập trung vào các phạm trù đối lập căn bản: ánh sáng và tối tăm, sự thật và sự dối trá, tình yêu thương và sự thù ghét, Đức Chúa Trời và ma quỷ. Trong bối cảnh này, câu Kinh Thánh 1 Giăng 3:8 vang lên như một hồi chuông cảnh tỉnh: “Kẻ nào phạm tội là thuộc về ma quỷ; vì ma quỷ phạm tội từ lúc ban đầu. Vả, Con Đức Chúa Trời đã hiện ra để hủy phá công việc của ma quỷ.” (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Để hiểu sâu sắc lời tuyên bố này, chúng ta phải điều tra cẩn thận: "các việc của ma quỷ" mà Chúa Giê-xu Christ đến để hủy phá rốt cuộc là gì? Bài nghiên cứu này sẽ khai quật ý nghĩa của cụm từ then chốt này trong ngữ cảnh trực tiếp, trong toàn bộ thư tín, và trong ánh sáng của toàn bộ Kinh Thánh.
Câu 8 không đứng riêng lẻ. Nó là đỉnh điểm của một luận điểm bắt đầu từ câu 4: “Ai phạm tội tức là trái luật pháp; và sự tội lỗi tức là sự trái luật pháp.” Giăng định nghĩa tội lỗi một cách rõ ràng: đó là sự vi phạm luật pháp của Đức Chúa Trời (trong tiếng Hy Lạp: ἡ ἁμαρτία ἐστὶν ἡ ἀνομία - "hamartia estin hē anomia"). Từ ἀνομία (anomia) có nghĩa là "sự vô luật pháp", "sự phản loạn", hoặc "tình trạng không có luật pháp". Đây không chỉ là một hành động lẻ tẻ mà là một thái độ, một nguyên tắc sống chống lại quyền tể trị của Đức Chúa Trời.
Sau khi định nghĩa, Giăng trình bày mục đích của Chúa Giê-xu: “Ngài đã hiện ra để cất tội lỗi đi” (câu 5). Đấng Christ là đối lập hoàn toàn của tội lỗi; trong Ngài không hề có tội lỗi. Do đó, ai ở trong Ngài thì “không phạm tội” (câu 6). Đây không phải là sự toàn hảo vô tội tuyệt đối (xem 1 Giăng 1:8-10), mà là một mô hình sống, một khuynh hướng thuộc linh. Người thật sự được tái sinh có bản chất mới (2 Cô-rinh-tô 5:17) sẽ không sống trong sự phạm tội liên tục, có chủ đích như một lối sống.
Đến câu 7-8, Giăng đưa ra sự tương phản tối hậu:
- Người công bình: Hành động công bình, vì được sinh bởi Đấng Công Bình.
- Kẻ phạm tội: Thuộc về ma quỷ, vì ma quỷ là nguồn gốc của tội lỗi (ἁμαρτάνει ἀπ’ ἀρχῆς - "phạm tội từ ban đầu").
Như vậy, trong ngữ cảnh trực tiếp, “công việc của ma quỷ” trước hết và rõ ràng nhất chính là TỘI LỖI – được hiểu là sự vi phạm luật pháp Đức Chúa Trời, sự phản loạn có chủ đích chống lại bản tính thánh khiết của Ngài. Ma quỷ là tác nhân đầu tiên của tội lỗi (Ê-sai 14:12-15; Ê-xê-chi-ên 28:12-17), và nó đã truyền bá tội lỗi vào nhân loại qua sự cám dỗ trong vườn Ê-đen (Sáng Thế Ký 3:1-7).
Để có cái nhìn toàn diện, chúng ta phải xem xét cách Giăng mô tả “ma quỷ” (hay “kẻ ác” - ὁ πονηρός) và các hoạt động của nó trong toàn bộ bức thư:
1. Sự Dối Trá và Lừa Gạt (1 Giăng 2:21-22; 4:1-6): Ma quỷ là “kẻ nói dối và là cha sự nói dối” (Giăng 8:44). Trong 1 Giăng, công việc của nó thể hiện qua các tiên tri giả, các thần linh sai lạc phủ nhận Chúa Giê-xu Christ đã đến trong xác thịt (4:1-3). Sự dối trá căn bản nhất là phủ nhận Đức Chúa Giê-xu là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời (2:22). Đây là tinh thần của đấng chống lại Đấng Christ (ἀντίχριστος - antichrist).
2. Sự Ghét Bỏ Anh Em (1 Giăng 3:10-15): Ngay sau câu 8, Giăng nối kết việc thuộc về ma quỷ với sự ghét anh em mình. “Ai ghét anh em mình là kẻ giết người... Các con hãy nhận biết điều nầy: hễ ai ghét anh em mình tức là kẻ giết người; kẻ giết người chẳng có sự sống đời đời ở trong mình” (câu 15). Sự thù ghét là đặc tính của ma quỷ và là biểu hiện rõ ràng của sự thuộc về nó, trái ngược hoàn toàn với tình yêu thương đến từ Đức Chúa Trời (4:7-8).
3. Sự Yêu Mến Thế Gian (1 Giăng 2:15-17): “Mọi sự trong thế gian, như sự mê tham của xác thịt, sự mê tham của mắt, và sự kiêu ngạo của đời, đều chẳng từ Cha mà đến, nhưng từ thế gian mà ra.” Thế gian (ὁ κόσμος - ho kosmos) ở đây chỉ hệ thống trật tự đạo đức chống nghịch lại Đức Chúa Trời, đang nằm dưới quyền lực của ma quỷ (1 Giăng 5:19). Yêu mến hệ thống này là làm theo ý muốn của kẻ ác.
4. Sự Gieo Rắc Sợ Hãi và Nô Lệ (1 Giăng 4:18): “Sự sợ hãi có hình phạt...” Mặc dù không nói trực tiếp đến ma quỷ, nhưng sự sợ hãi về sự phán xét là một công cụ của kẻ ác để nô lệ con người, ngăn cản họ đến với tình yêu trọn vẹn và tự do trong Đấng Christ.
Tóm lại, từ toàn bộ thư tín, “công việc của ma quỷ” bao gồm: tội lỗi, sự dối trá, sự phủ nhận Chúa Christ, sự thù ghét, tình yêu thế gian, và sự nô lệ bởi sợ hãi.
Kinh Thánh hé mở nhiều danh xưng và hoạt động của ma quỷ (Sa-tan), giúp chúng ta hiểu rõ hơn về “các việc” của nó:
- Kẻ Cám Dỗ (Ma-thi-ơ 4:3): Công việc nguyên thủy của nó là cám dỗ con người phạm tội, nghi ngờ Lời Đức Chúa Trời và bất tuân.
- Kẻ Kiện Cáo (Khải Huyền 12:10): Nó kiện cáo anh em chúng ta “trước mặt Đức Chúa Trời ngày và đêm.” Nó tìm cách bôi nhọ danh Chúa và phá hủy mối quan hệ giữa Đức Chúa Trời với con dân Ngài.
- Kẻ Hủy Diệt (1 Phi-e-rơ 5:8): “Ma quỷ, như sư tử rống, đi rình mò chung quanh anh em, tìm kiếm người nào nó có thể nuốt được.” Mục đích tối hậu của nó là hủy diệt sự sống, nhân cách, linh hồn và mối tương giao.
- Cha Đời Nầy (Giăng 12:31; 14:30; 16:11): Nó là thủ lĩnh của hệ thống thế gian chống nghịch Đức Chúa Trời, điều khiển các thế lực, triết lý và cơ cấu đưa con người xa rời Đấng Tạo Hóa.
- Kẻ Lừa Dối Cả Thế Gian (Khải Huyền 12:9): Phạm vi hoạt động của nó là toàn cầu, và phương thức chính là lừa dối.
Câu 8 tuyên bố vinh hiển: “Con Đức Chúa Trời đã hiện ra để hủy phá công việc của ma quỷ.” Động từ Hy Lạp được dùng là λύσῃ (lysē), có nghĩa là “tháo ra, hủy diệt, làm cho vô hiệu, giải thoát”. Đây là một hành động quyết liệt. Sự hủy phá này diễn ra trên nhiều phương diện:
1. Trên Thập Tự Giá – Chiến Thắng Quyết Định: Đây là sự hủy phá cốt lõi. Cột sống của công việc ma quỷ là tội lỗi và sự chết. Khi Chúa Giê-xu chết thay cho tội lỗi chúng ta và sống lại, Ngài đã:
- Xóa bỏ sức mạnh của tội lỗi: “Ngài đã hiện ra để cất tội lỗi đi” (1 Giăng 3:5). Ngài gánh lấy hình phạt tội lỗi, thỏa mãn sự công bình của Đức Chúa Trời.
- Tiêu diệt quyền lực của sự chết và của ma quỷ: “Vì Ngài muốn... bởi sự chết mình mà phá diệt kẻ cầm quyền sự chết, là ma quỷ” (Hê-bơ-rơ 2:14). Thập tự giá là nơi quyền lực của ma quỷ bị đánh bại về mặt pháp lý (Cô-lô-se 2:15).
- Giải phóng những kẻ bị nô lệ: “Vì Con Người đã đến... để phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người” (Mác 10:45). Giá chuộc (λύτρον - lutron) là giá phải trả để giải phóng nô lệ.
2. Trong Chức Vụ Chúa Giê-xu – Sự Bày Tỏ Quyền Năng: Trước thập tự giá, chức vụ của Chúa Giê-xu đã là một cuộc tấn công trực diện vào “các việc của ma quỷ”: đuổi quỷ (Mác 1:34), chữa lành kẻ bị bệnh (đập tan hậu quả của tội lỗi và sự nguyền rủa), tha thứ tội lỗi (Mác 2:5-12). Mỗi phép lạ là một tiền vị của sự hủy phá cuối cùng.
3. Trong Đời Sống Tín Đồ – Sự Ứng Nghiệm Tiến Trình: Sự hủy phá đã hoàn tất về mặt pháp lý, nhưng đang được ứng nghiệm trong kinh nghiệm. Khi một người tin nhận Chúa Giê-xu:
- Họ được giải thoát khỏi quyền lực của tội lỗi (Rô-ma 6:6-7, 14).
- Họ được ban cho Thánh Linh, là Đấng ban quyền năng để sống đắc thắng (Rô-ma 8:13; Ga-la-ti 5:16).
- Họ được chuyển từ quyền lực của sự tối tăm sang nước của Con yêu dấu Ngài (Cô-lô-se 1:13).
4. Trong Tương Lai – Sự Hủy Phá Cuối Cùng: Khải Huyền 20:10 tiên tri về ngày ma quỷ bị quăng vào hồ lửa, nơi nó và các công việc của nó sẽ bị tiêu diệt đời đời. Sự hủy phá sẽ trọn vẹn.
Hiểu về “các việc của ma quỷ” và sự hủy phá của Đấng Christ không chỉ là giáo lý, mà phải biến đổi đời sống chúng ta.
1. Sống Trong Sự Tự Do Đã Được Mua Chuộc: Chúng ta không còn là nô lệ của tội lỗi hay sợ hãi (Rô-ma 8:15). Hãy sống với tâm thế của người tự do, mạnh dạn từ chối tội lỗi vì biết rằng quyền lực của nó đã bị bẻ gãy. Khi bị cám dỗ, hãy tuyên bố: “Tôi thuộc về Đấng Christ, và Ngài đã chiến thắng kẻ cám dỗ này.”
2. Mặc Lấy Khí Giới Của Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 6:10-18): Vì trận chiến thuộc linh vẫn còn, chúng ta phải trang bị toàn bộ khí giới của Đức Chúa Trời. Đặc biệt, “cây gươm của Đức Thánh Linh, là Lời Đức Chúa Trời” (câu 17) – chính Lời Chúa mà Chúa Giê-xu đã dùng để đánh bại ma quỷ trong đồng vắng (Ma-thi-ơ 4:1-11). Hãy học, ghi nhớ và vận dụng Lời Chúa.
3. Bước Đi Trong Ánh Sáng và Chân Lý: Hãy ghét sự dối trá và yêu sự thật. Kiểm tra mọi giáo lý dựa trên Lời Chúa (1 Giăng 4:1). Sống chân thật với Đức Chúa Trời, với chính mình và với anh em. Sự thật giải phóng chúng ta khỏi mạng lưới lừa dối của kẻ ác.
4. Sống Bày Tỏ Tình Yêu Thương: Vì sự thù ghét là công việc của ma quỷ, nên chúng ta, là con cái Đức Chúa Trời, phải tích cực yêu thương. Hãy chủ động tha thứ, hòa giải, phục vụ và hy sinh cho anh em mình. Tình yêu thương là bằng chứng mạnh mẽ nhất rằng chúng ta đã được chuyển từ sự chết qua sự sống (1 Giăng 3:14).
5. Không Yêu Thế Gian: Hãy tỉnh thức trước những cám dỗ của “sự mê tham của xác thịt, sự mê tham của mắt, và sự kiêu ngạo của đời.” Đặt lòng trí trên những sự ở trên trời (Cô-lô-se 3:1-2). Sử dụng của cải vật chất nhưng đừng để nó sở hữu mình.
6. Rao Giảng Tin Lành Giải Cứu: Sứ mạng của chúng ta là tiếp nối công việc hủy phá của Đấng Christ bằng cách rao truyền Tin Lành cứu rỗi. Mỗi linh hồn được cứu là một chiến tích khác từ vương quốc tối tăm được giải phóng vào nước sáng láng của Con Chúa.
1 Giăng 3:8 không phải là một câu Kinh Thánh gây sợ hãi, mà là một tuyên ngôn đầy hy vọng và quyền năng. “Các việc của ma quỷ” – hệ thống tội lỗi, dối trá, thù ghét, nô lệ và hủy diệt – đã bị Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời, hủy phá một cách quyết định trên thập tự giá. Chiến thắng này đã hoàn tất. Giờ đây, chúng ta là những người được cứu chuộc, được sống trong chiến thắng đó. Chúng ta không còn thuộc về ma quỷ, nhưng thuộc về Đức Chúa Trời. Vì vậy, hãy sống xứng đáng với địa vị mới: từ bỏ những việc của bóng tối, mặc lấy khí giới của sự sáng, bước đi trong tình yêu thương và chân lý, và tích cực cộng tác với Chúa trong công cuộc giải phóng những tâm hồn còn bị trói buộc. Sự hủy phá của Ngài là nền tảng vững chắc cho đời sống đắc thắng của chúng ta hôm nay và cho niềm hy vọng vinh quang đời đời.
“Đấng ở trong các con là lớn hơn kẻ ở trong thế gian.” (1 Giăng 4:4)