Tại sao ý tưởng về sự trừng phạt đời đời lại bị nhiều người phản đối?

Ý niệm về một sự trừng phạt đời đời, thường được hình dung là hỏa ngục (hell), luôn là một trong những giáo lý gây tranh cãi và bị phản đối nhiều nhất trong Cơ Đốc giáo, ngay cả trong chính các cộng đồng Tin Lành. Sự phản đối này xuất phát từ nhiều góc độ: triết học, đạo đức, cảm xúc, và cả sự hiểu biết thần học. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích các nguyên nhân căn bản của sự phản đối này, đồng thời trình bày quan điểm của Kinh Thánh dựa trên sự thánh khiết của Đức Chúa Trời, bản chất nghiêm trọng của tội lỗi, và kế hoạch cứu chuộc trọn vẹn qua Chúa Giê-xu Christ.

Trong một thế giới đề cao chủ nghĩa cá nhân, sự khoan dung tuyệt đối và quan niệm về một "Đức Chúa Trời tình yêu" được tách rời khỏi thánh tính, thì giáo lý về sự phán xét và trừng phạt đời đời dường như là một tảng đá vấp ngã. Nó đối đầu trực diện với cảm xúc, lý trí và những quan niệm đạo đức phổ thông của con người. Tuy nhiên, việc phủ nhận hoặc làm nhẹ giáo lý này không chỉ làm mất đi sự cân bằng của lẽ thật Kinh Thánh mà còn làm giảm giá trị khủng khiếp của tội lỗi và ân điển vô hạn của Thập tự giá.

Đây có lẽ là lý do chính yếu. Nhiều người lập luận rằng một Đức Chúa Trời yêu thương (1 Giăng 4:8) sẽ không bao giờ kết án một thọ tạo của Ngài vào sự đau đớn vĩnh viễn. Cụm từ "Đức Chúa Trời là tình yêu thương" (ἀγάπη, *agapē*) thường bị tách khỏi các thuộc tính khác của Ngài. Kinh Thánh trình bày Đức Chúa Trời là thánh khiết trọn vẹn (Ê-sai 6:3), công bình tuyệt đối (Phục-truyền 32:4) và chân thật. Tình yêu thương của Ngài không phải là thứ tình cảm mềm yếu, mà là tình yêu thánh khiết (*agapē*), nên nó cũng căm ghét điều ác (Thi-thiên 5:4-6). Sự trừng phạt đời đời không phải là sự "trả thù" của một vị thần độc ác, mà là sự biểu hiện cần thiết của sự công bình thánh khiết (*dikaiosynē* Θεοῦ) đối với tội lỗi đã bị khước từ sự tha thứ.

Chủ nghĩa hậu hiện đại với tư tưởng "không có chân lý tuyệt đối" đã len lỏi vào cả Hội Thánh. Nếu mọi con đường đều dẫn đến Thượng Đế, và tất cả tôn giáo đều có giá trị ngang nhau, thì khái niệm về một sự phán xét dứt khoát dựa trên đức tin nơi Chúa Giê-xu duy nhất (Giăng 14:6; Công-vụ 4:12) trở nên lỗi thời và "hẹp hòi". Thuyết vũ trụ (Universalism) – niềm tin rằng cuối cùng mọi người sẽ được cứu – trở nên hấp dẫn vì nó phù hợp với tinh thần bao dung của thời đại và làm dịu đi lương tâm về số phận của những người chưa tin.

Trí óc con người thường khó nắm bắt được sự cân bằng thần học giữa sự công bình đòi hỏi hình phạt (*orgē* Θεοῦ - cơn thạnh nộ của Đức Chúa Trời, Rô-ma 1:18) và ân điển ban sự tha thứ. Chúng ta có khuynh hướng giảm nhẹ tội lỗi (*hamartia* - trật mục tiêu, sự phản loạn) xuống thành "sai lầm" hoặc "khuyết điểm", và do đó thấy hình phạt vĩnh viễn là quá mức cần thiết. Tuy nhiên, Kinh Thánh dạy rằng "tiền công của tội lỗi là sự chết" (Rô-ma 6:23). Cái chết thuộc linh và sự phân cách đời đời khỏi Đấng Tạo Hóa là hệ quả tất yếu và công bằng của tội lỗi. Chính vì sự công bình này là nghiêm minh không thể bỏ qua, nên Chúa Giê-xu đã phải chết thay để thỏa mãn sự công bình ấy, mở đường cho ân điển tuôn đổ.

Những mô tả hình ảnh về "lửa đời đời" (Ma-thi-ơ 25:41), "hồ lửa và diêm" (Khải-huyền 20:14-15) thường bị hiểu theo nghĩa đen một cách thô thiển, dẫn đến hình ảnh một Đức Chúa Trời hành hình người ta bằng những cực hình thể xác mãi mãi. Điều này gây phẫn nộ. Tuy nhiên, nhiều nhà giải kinh Tin Lành xem đây là ngôn ngữ biểu tượng để mô tả thực tại khủng khiếp của sự phân cách vĩnh viễn khỏi Đức Chúa Trời, là nguồn của mọi điều tốt lành, ánh sáng và tình yêu. Hỏa ngục, trước hết, là sự "xa cách đời đời khỏi mặt Chúa" (2 Tê-sa-lô-ni-ca 1:9). Đó là trạng thái tự chọn lựa và cô đơn vĩnh cửu, nơi con người gánh chịu hậu quả cuối cùng của sự chối bỏ Đấng Tạo Hóa mình.

Chính Chúa Giê-xu, Đấng bày tỏ tình yêu thương của Đức Chúa Trời cách trọn vẹn nhất, cũng là Đấng nói nhiều và rõ ràng nhất về hỏa ngục (Gehenna - Γέεννα). Ngài dùng hình ảnh nơi đó như là "lửa chẳng hề tắt" (Mác 9:43), "nơi sâu bọ của chúng nó chẳng chết và lửa chẳng tắt" (Mác 9:48). Lời cảnh báo nghiêm trọng này không phải từ một vị thần xa cách, mà từ chính Cứu Chúa đang kêu gọi mọi người tránh khỏi số phận ấy.

"Vậy, hãy tỉnh thức, vì các ngươi không biết ngày nào, giờ nào." (Ma-thi-ơ 25:13) - Lời kết trong ẩn dụ về mười nữ đồng trinh, nhắc đến sự chuẩn bị cho sự phán xét.

Kinh Thánh dạy rằng mọi người đều phạm tội (Rô-ma 3:23) và đáng bị hình phạt. Hỏa ngục không phải là nơi Đức Chúa Trời "ném" những người Ngài ghét, mà là nơi Ngài tôn trọng sự lựa chọn tự do của con người đã khước từ Ngài và sự cứu chuộc của Ngài đến cùng. Đó là sự công nhận cuối cùng đối với quyền tự quyết của con người: nếu ai khước từ sự sống (trong Đấng Christ), họ đón nhận sự chết (tách khỏi Đấng ban sự sống).

Hiểu về sự nghiêm trọng của sự phán xét giúp chúng ta không xem thường ân điển. Nó nhắc nhở chúng ta rằng sự cứu rỗi là một món quà vô giá, được mua bằng giá đắt (1 Phi-e-rơ 1:18-19). Điều này dẫn đến lòng kính sợ Chúa (*phobos Theou* - sự kính sợ đạo đức), một thái độ vừa yêu mến, vừa tôn kính, vừa vâng phục Ngài cách trọn vẹn.

Mỗi chúng ta đáng lẽ phải đối diện với sự phán xét ấy, nhưng Chúa Giê-xu đã gánh thay. Sự hiểu biết này đốt cháy trong lòng chúng ta lòng biết ơn không thể diễn tả và một khát vọng chia sẻ Tin Lành cứu rỗi. Nếu chúng ta thật sự tin rằng bạn bè, người thân, hàng xóm của mình đang trên con đường dẫn đến sự hư mất đời đời, làm sao chúng ta có thể im lặng? (Ê-xê-chi-ên 33:8-9).

Sự dạy dỗ cân bằng về tình yêu thương và sự phán xét của Đức Chúa Trời đóng vai trò như một sự cảnh tỉnh, giúp chúng ta chạy trốn khỏi cơn thạnh nộ Ngài (Ma-thi-ơ 3:7) và chạy đến với Đấng Christ. Đồng thời, nó thúc đẩy chúng ta "làm nên sự cứu chuộc mình với sự sợ sệt run rẩy" (Phi-líp 2:12), sống một đời sống thánh khiết, biệt riêng ra cho Chúa, vì biết rằng chúng ta sẽ khai trình với Ngài (2 Cô-rinh-tô 5:10).

Việc nhiều người phản đối sự trừng phạt đời đời là điều dễ hiểu về mặt cảm xúc và tri thức. Tuy nhiên, là những người nghiên cứu và tin theo Lời Chúa, chúng ta được kêu gọi không tô hồng hay bẻ cong lẽ thật để phù hợp với xu hướng thời đại, nhưng cũng không công bố lẽ thật ấy với thái độ kiêu ngạo hay vô cảm. Thay vào đó, chúng ta phải rao giảng toàn bộ ý chỉ của Đức Chúa Trời (Công-vụ 20:27), trong đó có cả sự công bình lẫn ân điển, cả sự phán xét lẫn lẽ thương xót. Chính sự hiểu biết đầy đủ về mối nguy của sự hư mất mới làm cho ánh sáng của Thập tự giá Chúa Giê-xu trở nên rực rỡ và khẩn thiết hơn bao giờ hết. Hãy giữ lấy giáo lý này với tấm lòng khiêm nhường, biết ơn, và với động cơ thúc đẩy là tình yêu thương đối với linh hồn người hư mất.

"Hãy cứu vớt những kẻ mất, rút nhiều người trong đám lửa ra." (Giu-đe 1:23).