Nên làm gì khi chồng và vợ bất đồng nhau trong việc dâng phần mười/ Dâng bao nhiêu?

Trong hành trình thuộc linh của một gia đình Cơ Đốc, việc quản lý tài chính và dâng hiến thường là một trong những điểm có thể gây ra sự căng thẳng hoặc bất đồng quan điểm. Câu hỏi “Nên làm gì khi chồng và vợ bất đồng nhau trong việc dâng phần mười?” không chỉ là thắc mắc về con số, mà còn chạm đến trọng tâm của đức tin, sự hiệp một trong hôn nhân, và sự vâng phục Lời Chúa. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào nền tảng Kinh Thánh về dâng hiến, phân tích các nguyên tắc giải quyết bất đồng, và đưa ra những áp dụng thực tiễn, hy vọng mang lại sự sáng tỏ và hòa thuận cho các gia đình tin kính.

Để hiểu và giải quyết bất đồng, trước hết chúng ta cần xây dựng trên nền tảng Kinh Thánh vững chắc về chủ đề dâng hiến.

1. Dâng Phần Mười (Ma-á-sê-rơ) trong Cựu Ước: Khái niệm phần mười (từ tiếng Hê-bơ-rơ ‘ma’aser’ - מַעֲשֵׂר, nghĩa là “phần thứ mười”) được thiết lập rõ ràng trong luật pháp. Đây là mệnh lệnh ràng buộc đối với dân Y-sơ-ra-ên, thể hiện sự thừa nhận rằng mọi vật thuộc về Đức Giê-hô-va và là phương cách cung ứng cho chức vụ Lê-vi cùng việc thờ phượng (Lê-vi Ký 27:30; Dân Số Ký 18:21-24). Ma-la-chi 3:8-10 là phân đoạn then chốt: “Người ta có thể ăn trộm Đức Chúa Trời sao? Mà các ngươi ăn trộm ta. Các ngươi nói rằng: Chúng tôi ăn trộm Chúa ở đâu? Các ngươi đã ăn trộm trong các phần mười và trong các của dâng... Hãy đem hết thảy phần mười vào kho...” Phần mười ở đây là “bổn phận” (Malachi 3:8, NIV) dưới giao ước cũ.

2. Nguyên Tắc Dâng Hiến trong Tân Ước: Tân Ước không lặp lại mệnh lệnh cụ thể về “10%” cho Hội Thánh. Thay vào đó, Chúa Giê-su và các sứ đồ nâng nguyên tắc dâng hiến lên một tầm cao mới, tập trung vào tấm lòng và sự tự nguyện. Chúa Giê-su phê phán sự giả hình của người Pha-ri-si dâng phần mười cách máy móc trong khi bỏ qua những điều quan trọng hơn là “sự công bình, thương xót và trung tín” (Ma-thi-ơ 23:23). Ngài công nhận việc họ “nên làm” điều đó, nhưng không nên bỏ điều kia.

Phao-lô trình bày nguyên tắc nền tảng trong Tân Ước:

• Dâng theo khả năng và quyết định trong lòng: “Mỗi người nên tùy theo lòng mình đã định mà quyên ra, không phải phàn nàn hay là vì ép uổng; vì Đức Chúa Trời yêu kẻ dâng của cách vui lòng.” (2 Cô-rinh-tô 9:7). Từ Hy Lạp ‘proaireō’ (προαίρεω) trong câu này chỉ sự quyết định từ trước, có chủ ý, xuất phát từ nội tâm.
• Dâng theo sự phước hạnh đã nhận: “Mỗi người hãy tùy theo lòng mình đã định, chớ buồn rầu, chớ vì ép uổng mà làm; vì Đức Chúa Trời yêu kẻ dâng của cách vui lòng.” (1 Cô-rinh-tô 16:2, bản chất tương tự). Nguyên tắc là “tùy theo sự khá giả mình” (1 Cô-rinh-tô 16:2).
• Dâng như một sự thờ phượng và đáp lại ân điển: Sự dâng hiến là hành động thờ phượng (Phi-líp 4:18), là đáp ứng lại tình yêu và sự ban cho vô điều kiện của Đức Chúa Trời trong Chúa Giê-su Christ. “Hãy bởi sự thương xót của Đức Chúa Trời, dâng thân thể mình làm của lễ sống và thánh, đẹp lòng Đức Chúa Trời, ấy là sự thờ phượng phải lẽ của anh em.” (Rô-ma 12:1).

Sự chuyển dịch từ “luật định” (Cựu Ước) sang “tự nguyện dưới ân điển” (Tân Ước) chính là nguồn cơn của nhiều cuộc thảo luận và đôi khi là bất đồng trong các cặp vợ chồng. Một người có thể thiên về việc giữ chặt tiêu chuẩn 10% như một kỷ luật thuộc linh không thể thương lượng, trong khi người kia lại nhấn mạnh sự tự nguyện và hoàn cảnh tài chính hiện tại.

Kinh Thánh không trực tiếp nói “khi vợ chồng bất đồng về số tiền dâng thì làm A, B, C”, nhưng cung cấp những nguyên tắc vàng để xử lý mọi sự bất đồng, bao gồm vấn đề tài chính.

1. Hiệp Một Trong Chúa: Hôn nhân là sự hiệp nhất (Sáng-thế Ký 2:24; Ma-thi-ơ 19:5). Mục tiêu không phải là “thắng” cuộc tranh luận, mà là cùng nhau tìm kiếm ý muốn Chúa và đạt đến sự hiệp một trong tâm trí, tấm lòng. “Hãy hết lòng hiệp ý cùng nhau” (1 Phi-e-rơ 3:8).

2. Tôn Trọng Trật Tự và Sự Lãnh Đạo Yêu Thương: Kinh Thánh dạy người chồng là đầu của vợ, như Đấng Christ là đầu của Hội thánh (Ê-phê-sô 5:23). Sự lãnh đạo này không phải là độc tài, mà là lãnh đạo bằng sự hy sinh, yêu thương, chăm sóc như Đấng Christ (Ê-phê-sô 5:25). Người chồng có trách nhiệm cuối cùng trong việc quyết định, nhưng phải làm điều đó với sự tôn trọng, lắng nghe vợ mình như “người đồng kế thừa ân điển của sự sống” (1 Phi-e-rơ 3:7). Người vợ được khuyên vâng phục chồng “như vâng phục Chúa” (Ê-phê-sô 5:22), nhưng sự vâng phục này trong khung cảnh của tình yêu thương và tôn trọng lẫn nhau.

3. Giao Tiếp với Tình Yêu Thương và Lắng Nghe: “Mọi người phải mau nghe, chậm nói, chậm giận.” (Gia-cơ 1:19). Thay vì tranh cãi về con số, hãy chia sẻ lý do đằng sau quan điểm của mỗi người. Người muốn dâng chính xác 10% có thể xuất phát từ lòng kính sợ Chúa và muốn vâng giữ Lời Ngài cách trọn vẹn. Người đề xuất một tỷ lệ khác có thể xuất phát từ mối quan tâm thực tế về các trách nhiệm tài chính khác (con cái, nợ nần, v.v.) hoặc quan niệm về sự tự nguyện. Cần lắng nghe để hiểu, không phải để phản bác.

4. Cùng Nhau Cầu Nguyện và Tìm Kiếm Sự Khôn Ngoan: Trước khi thảo luận với nhau, hãy cùng nhau đến trước mặt Chúa. “Ví bằng trong anh em có kẻ kém khôn ngoan, hãy cầu xin Đức Chúa Trời, là Đấng ban cho mọi người cách rộng rãi, không trách móc ai, thì kẻ ấy sẽ được ban cho.” (Gia-cơ 1:5). Hãy cầu nguyện riêng và chung: “Lạy Chúa, Ngài muốn gia đình chúng con quản lý tài chính Ngài ban thế nào? Xin cho chúng con một tấm lòng rộng rãi và sự khôn ngoan để quyết định.”

5. Ưu Tiên Sự Hòa Thuận và Làm Sáng Danh Chúa: Một món tiền dâng lên trong sự bất hòa, miễn cưỡng có thể mất đi ý nghĩa thiêng liêng. “Như vậy, nếu vì một thức ăn mà làm cho anh em mình lo buồn, thì ngươi chẳng còn cư xử theo tình yêu thương nữa. Đừng vì thức ăn làm hư mất người mà Đấng Christ đã chịu chết cho.” (Rô-ma 14:15). Nguyên tắc này có thể áp dụng: Đừng để việc dâng hiến – vốn là để thờ phượng Chúa – lại trở thành cớ vấp phạm và phá vỡ sự hòa thuận trong gia đình, là nơi thờ phượng sống động của Chúa.

Bước 1: Thiết Lập Cuộc Nói Chuyện Trong Bầu Khí Tích Cực. Chọn thời điểm thích hợp, không phải lúc mệt mỏi, căng thẳng. Bắt đầu bằng lời cầu nguyện ngắn. Xác định mục tiêu: “Chúng ta cùng nhau tìm cách quản lý tài chính Chúa ban để làm vinh hiển Ngài và gây dựng gia đình mình.”

Bước 2: Cùng Nhau Học Lại Kinh Thánh Về Dâng Hiến. Đừng dựa trên quan điểm cá nhân hay truyền thống, hãy cùng mở Kinh Thánh ra (có thể đọc Ma-la-chi 3, 2 Cô-rinh-tô 8-9, Ma-thi-ơ 23:23). Thảo luận: Điều gì khiến anh/chị cảm động? Chúng ta học được nguyên tắc gì? Điều này giúp đặt nền tảng chung từ Lời Chúa, thay vì tranh luận ý kiến riêng.

Bước 3: Chia Sẻ Cảm Xúc và Mối Quan Tâm (Không Chỉ Lý Lẽ). Sử dụng câu “Tôi cảm thấy…”. Ví dụ: “Tôi cảm thấy lo lắng nếu dâng 10% ngay lúc này vì chúng ta còn khoản nợ học phải trả, và tôi tin Chúa cũng muốn chúng ta sống có trách nhiệm.” Hoặc “Tôi cảm thấy nếu không dâng phần mười, tôi như đang thiếu sót bổn phận với Chúa và không dám tin cậy Ngài chu cấp.”

Bước 4: Xem Xét Toàn Bộ Tình Hình Tài Chính Gia Đình. Lập một bảng thu-chi đơn giản. Nhìn vào tổng thể sẽ giúp đưa ra quyết định thực tế, không chỉ dựa trên cảm xúc. Hãy nhớ: dâng hiến là một phần của việc quản lý tài chính trung tín, bao gồm cả việc chu cấp cho gia đình (1 Ti-mô-thê 5:8) và trả nợ (Rô-ma 13:8).

Bước 5: Đề Xuất Một Giải Pháp Thử Nghiệm hoặc Bước Đi Cầu Tiến.

• Phương án 1: Bắt đầu từ một mức cả hai đều thoải mái và đồng thuận, có thể thấp hơn 10%. Cam kết dâng mức đó cách trung tín, với lời hứa cùng nhau cầu nguyện và xem xét lại sau 3-6 tháng để tăng dần lên khi Chúa mở đường.
• Phương án 2: Tách biệt “phần mười” và “của dâng”. Thống nhất một tỷ lệ cố định (ví dụ: 7-8%) là “phần mười” ngân sách chung, và mỗi người có thể dâng thêm từ tiền riêng của mình (tiền tiêu vặt, thu nhập phụ) như “của dâng tự nguyện” theo sự thúc giục của cá nhân.
• Phương án 3: Nếu bất đồng quá lớn và tạm thời không giải quyết được, hãy tạm áp dụng nguyên tắc: Người không có đức tin (trong việc này) đừng ép phải làm (Rô-ma 14:23 – áp dụng tương tự). Người muốn dâng nhiều hơn có thể dâng phần của mình, mà không lên án người kia. Tiếp tục cầu nguyện và thảo luận trong tình yêu thương.

Bước 6: Người Chồng Đưa Ra Quyết Định Sau Khi Đã Lắng Nghe. Sau khi đã thảo luận, cầu nguyện, người chồng nên đưa ra quyết định cuối cùng với thái độ khiêm nhường, yêu thương, giải thích rõ lý do. Quyết định này phải tính đến sự đồng thuận và phúc lợi của cả gia đình, không chỉ ý muốn cá nhân.

Bước 7: Dâng Lên Cùng Nhau Với Tấm Lòng Biết Ơn. Khi đã có quyết định, hãy cùng nhau dâng phần đó lên Chúa trong buổi nhóm hoặc khi quản lý ngân sách. Hãy xem đây là dịp cả gia đình cùng thờ phượng. Cảm ơn Chúa vì Ngài đã ban cho, và cảm ơn nhau vì đã cùng vượt qua được một sự bất đồng.

Sự bất đồng về việc dâng phần mười thực chất là một cơ hội thuộc linh quý giá cho vợ chồng. Đó là cơ hội để cùng nhau đào sâu Lời Chúa, tập giao tiếp trong yêu thương, thực hành sự vâng phục và lãnh đạo theo Kinh Thánh, và trên hết, cùng nhau học tin cậy Chúa hơn là tin cíchính nguồn lực của mình.

Hãy nhớ lời Phao-lô: “Mỗi người hãy tùy theo lòng mình đã định” (2 Cô-rinh-tô 9:7). Điều quan trọng nhất không phải là con số 10% được tuân thủ một cách cứng nhắc, mà là cả hai vợ chồng cùng “định” với nhau một cách có chủ ý, sau khi đã cầu nguyện, dựa trên Lời Chúa, với tấm lòng rộng rãi, vui vẻ và biết ơn. Một gia đình hiệp một trong quyết định dâng hiến, dù ở mức nào, có giá trị hơn nhiều trước mặt Chúa so với một món tiền lớn được dâng lên trong sự tranh cãi và miễn cưỡng.

Cuối cùng, hãy đặt đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã vì chúng ta mà trở nên nghèo, hầu cho bởi sự nghèo của Ngài, chúng ta được trở nên giàu có (2 Cô-rinh-tô 8:9). Ngài là nền tảng cho mọi sự ban cho và dâng hiến của chúng ta. Khi đôi mắt thuộc linh của cả hai đều hướng về Ngài, những khác biệt trần thế sẽ tìm được tiếng nói chung trong ân điển và tình yêu thương.

“Nguyền xin sự vinh hiển về nơi Đức Chúa Trời, là Đấng có thể làm trổi hơn vô cùng mọi việc chúng ta cầu xin hoặc suy tưởng, theo quyền phép đang làm việc trong chúng ta.” (Ê-phê-sô 3:20).