Kinh Thánh nói gì về những chênh lệch tuổi tác trong các mối quan hệ?

Trong xã hội đương đại, vấn đề chênh lệch tuổi tác trong các mối quan hệ, đặc biệt là hôn nhân, thường là chủ đề gây nhiều tranh luận. Văn hóa thế gian đưa ra nhiều tiêu chuẩn, từ “khoảng cách vàng” đến những định kiến về sự chênh lệch lớn. Là Cơ Đốc nhân, điều quan trọng là chúng ta phải lắng nghe tiếng Chúa hơn là tiếng của thế gian. Kinh Thánh không đưa ra một điều răn trực tiếp hay một con số cụ thể về độ chênh lệch tuổi tác được phép. Thay vào đó, Kinh Thánh cung cấp một khuôn mẫu đầy trọn về các nguyên tắc thuộc linh, đạo đức và trách nhiệm làm nền tảng cho mọi mối quan hệ, từ đó chúng ta có thể áp dụng để suy xét cách khôn ngoan.

Khi nghiên cứu toàn bộ Kinh Thánh, chúng ta không tìm thấy một câu nào dạng “Ngươi không được cưới người hơn/kém ngươi bao nhiêu tuổi”. Sự im lặng này có chủ ý. Đức Chúa Trời tập trung vào bản chất của mối quan hệ hơn là những yếu tố bên ngoài như tuổi tác. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa Ngài bỏ qua yếu tố này. Các nguyên tắc về sự khôn ngoan, trưởng thành, thuận phục và thanh sạch luôn phải được đặt lên hàng đầu.

Trọng tâm của Kinh Thánh về hôn nhân được tóm gọn trong Sáng-thế Ký 2:24: “Bởi vậy cho nên người nam sẽ lìa cha mẹ mà dính díu cùng vợ mình, và cả hai sẽ trở nên một thịt.” Chữ “dính díu” trong tiếng Hê-bơ-rơ (דָּבַק – “dabaq”) mang nghĩa gắn chặt, kết dính, trung thành. Sự kết hợp này đòi hỏi một sự hiệp một trên mọi phương diện: thuộc linh, tình cảm, trí tuệ và mục đích sống. Do đó, câu hỏi then chốt không phải là “Chênh lệch bao nhiêu tuổi?” mà là “Sự chênh lệch này có cản trở hay thúc đẩy sự ‘hiệp một’ theo ý muốn của Chúa không?”

Kinh Thánh ghi lại một số cuộc hôn nhân có sự chênh lệch tuổi tác đáng kể, cung cấp cho chúng ta những trường hợp nghiên cứu sống động.

1. Ru-tơ và Bô-ô (Sách Ru-tơ): Đây là một trong những câu chuyện đẹp nhất về sự chênh lệch tuổi tác. Bô-ô có vẻ lớn tuổi hơn Ru-tơ đáng kể. Ông gọi nàng là “con gái ta” (Ru-tơ 2:8, 3:11). Tuy nhiên, mối quan hệ của họ được xây dựng trên nền tảng vững chắc:

- Đức tin chung: Ru-tơ, một người ngoại bang, đã tuyên xưng đức tin nơi Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên (Ru-tơ 1:16). Bô-ô là một người “giàu có” và “tôi tớ trung thành” của Chúa (Ru-tơ 2:1).
- Nhân cách đáng kính: Bô-ô được biết đến là người “có tài đức” (Ru-tơ 3:11). Ru-tơ được khen ngợi vì sự trung thành và hiếu thảo (Ru-tơ 3:10).
- Mục đích theo ý Chúa: Cuộc hôn nhân này không chỉ thỏa mãn tình cảm cá nhân mà còn nằm trong chương trình chuộc sản nghiệp và duy trì dòng dõi, dẫn đến sự ra đời của vua Đa-vít và sau này là Chúa Giê-xu (Ma-thi-ơ 1:5).

Câu chuyện của họ nhấn mạnh rằng sự trưởng thành thuộc linh và nhân cách quan trọng hơn con số tuổi đời.

2. Ê-xơ-tê và Vua A-suê-ru (Sách Ê-xơ-tê): Đây là một trường hợp phức tạp hơn với khoảng cách tuổi tác và địa vị rất lớn. Tuy nhiên, qua đó chúng ta thấy được bàn tay chủ quyền của Đức Chúa Trời. Dù xuất phát điểm là một cuộc hôn nhân không tự nguyện theo tiêu chuẩn thế gian, nhưng Đức Chúa Trời đã dùng Ê-xơ-tê – với vị trí là hoàng hậu – để thực hiện mục đích cứu rỗi cả một dân tộc (Ê-xơ-tê 4:14). Điều này dạy chúng ta rằng Chúa có thể dùng mọi hoàn cảnh, nhưng nguyên tắc tự nguyện, yêu thương và bình đẳng trong hôn nhân (như được dạy trong Tân Ước) vẫn là chuẩn mực tốt nhất cho các mối quan hệ tự nguyện ngày nay.

3. Nguyên Tắc Trong Các Thư Tín: Sứ đồ Phao-lô, khi khuyên bảo về việc gả con gái đồng trinh, đã nói: “Người ấy phải kết bạn với người nào mình muốn, miễn là kết bạn trong Chúa.” (1 Cô-rinh-tô 7:39). Cụm từ “trong Chúa” (ἐν κυρίῳ – “en Kyriō”) là chìa khóa. Nó bao hàm việc cả hai đều là tín hữu chân thật, cùng sống dưới sự hướng dẫn của Chúa, và cùng mong muốn vâng theo ý Ngài. Tiêu chuẩn này vượt lên trên mọi tiêu chuẩn thuần túy vật chất hay xã hội, kể cả tuổi tác.

1. Nguyên Tắc Trưởng Thành Và Khôn Ngoan: Sách Châm-ngôn liên tục nhấn mạnh sự khôn ngoan. Một mối quan hệ dẫn đến hôn nhân đòi hỏi sự trưởng thành nhất định để gánh vác trách nhiệm. Một người trẻ tuổi nhưng chín chắn trong đức tin có thể “trưởng thành” hơn một người lớn tuổi nhưng còn nhu nhược thuộc linh. Phao-lô khuyên Ti-mô-thê: “Đừng nên vội-vàng đặt tay trên ai, và chớ chia sẻ tội lỗi của kẻ khác” (1 Ti-mô-thê 5:22). Nguyên tắc thận trọng này cũng có thể áp dụng cho việc lựa chọn bạn đời. Sự chênh lệch tuổi tác quá lớn, đặc biệt khi một bên còn rất trẻ và thiếu kinh nghiệm sống, có thể dẫn đến sự mất cân bằng về quyền lực, dễ bị thao túng và không đủ sức đối diện với áp lực.

2. Nguyên Tắc Thuận Phục Và Yêu Thương (Ê-phê-sô 5:22-33): Khuôn mẫu Kinh Thánh cho hôn nhân là: người chồng yêu thương, hy sinh như Đấng Christ (câu 25); người vợ thuận phục chồng như Hội Thánh thuận phục Christ (câu 22). Sự chênh lệch tuổi tác có thể ảnh hưởng đến cách sống nguyên tắc này. Một người chồng lớn tuổi hơn nhiều có thể rơi vào thái độ độc đoán, “cha-chú” thay vì yêu thương như Đấng Christ. Ngược lại, một người vợ trẻ hơn nhiều có thể thuận phục vì sợ hãi hay vì vật chất hơn là vì tình yêu và sự tôn trọng. Cả hai đều đi lệch khuôn mẫu Kinh Thánh.

3. Nguyên Tắc Thanh Sạch Và Tránh Sự Vấp Phạm: Phao-lô dạy chúng ta phải “tránh khỏi mọi hình-dáng của sự dữ” (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:22). Trong văn hóa cổ đại và cả ngày nay, những cuộc hôn nhân có chênh lệch tuổi tác rất lớn (đặc biệt khi người nữ rất trẻ) có thể bị xã hội hiểu lầm là có động cơ không trong sáng (tham tiền, địa vị, thể xác…). Dù động cơ của đôi nam nữ Cơ Đốc có thể là thanh sạch, nhưng chúng ta cũng cần khôn ngoan để không gây vấp phạm cho người ngoài và làm giảm uy tín của Tin Lành (1 Cô-rinh-tô 10:32).

4. Nguyên Tắc Đồng Công Và Hiệp Một: A-mốt 3:3 chép: “Hai người có thế cùng nhau đi chăng, nếu không đồng ý với nhau?” Sự hiệp một trong hôn nhân bao gồm việc chia sẻ mục tiêu, ước mơ, và cả giai đoạn cuộc đời. Một sự chênh lệch quá lớn có thể dẫn đến khoảng cách về sức khỏe, nhu cầu, mối quan tâm (ví dụ: một người muốn nghỉ hưu an dưỡng, người kia lại đang ở đỉnh cao sự nghiệp và muốn phục vụ tích cực). Sự đồng công trong chức vụ và cuộc sống có thể bị ảnh hưởng.

1. Tìm Kiếm Ý Muốn Chúa Cách Cá Nhân Và Cẩn Trọng: Đừng vội vàng phủ nhận hoặc chấp nhận một mối quan hệ chỉ dựa trên con số tuổi tác. Hãy cầu nguyện, tìm kiếm Chúa cách cá nhân (Gia-cơ 1:5). Sử dụng Lời Chúa làm tiêu chuẩn để “phân-biệt điều lành và điều dữ” (Hê-bơ-rơ 5:14). Hãy tự hỏi: Mối quan hệ này có thực sự “trong Chúa” không? Nó có giúp tôi và người ấy phát triển đức tin và nên giống Đấng Christ hơn không?

2. Tư Vấn Khôn Ngoan Từ Hội Thánh: Hãy tìm kiếm sự hướng dẫn từ những người trưởng thành, khôn ngoan thuộc linh trong Hội Thánh – có thể là mục sư, chấp sự hoặc một đôi vợ chồng tin kính. Hãy trình bày cởi mở về mối quan tâm của mình. Châm-ngôn 11:14 chép: “Dân sự bị diệt-vong tại không có mưu-kế; Song nếu có nhiều mưu-sĩ, bèn được cứu-rỗi.” Những người ngoài cuộc có thể đưa ra những đánh giá khách quan mà tình cảm đôi lứa có thể làm mờ mắt.

3. Đánh Giá Động Cơ Và Kỳ Vọng Cách Thành Thật: Cả hai cần phải thành thật với chính mình và với nhau. Động cơ có thật sự xuất phát từ tình yêu thương chân thật, sự tôn trọng và mong muốn hiệp một đời sống để phục vụ Chúa, hay còn lẫn lộn với những yếu tố khác như sự ngưỡng mộ thái quá, cảm giác an toàn từ vật chất, nỗi sợ cô đơn, hay ước muốn được chăm sóc? Hãy xét lòng mình dưới ánh sáng của Thi-thiên 139:23-24.

4. Chuẩn Bị Cho Những Thách Thức Cụ Thể: Nếu sau khi cầu nguyện và tư vấn, cả hai cảm thấy Chúa dẫn dắt, hãy chủ động chuẩn bị tâm lý và tinh thần để đối diện với những thách thức có thể xảy ra: sự khác biệt về sức khỏe, giai đoạn cuộc đời, áp lực từ gia đình và xã hội, việc chăm sóc con cái… Sự chuẩn bị và giao tiếp cởi mở từ đầu là chìa khóa.

5. Tập Trung Vào Sự Tăng Trưởng Thuộc Linh Chung: Cuối cùng, mục tiêu tối thượng của mọi mối quan hệ Cơ Đốc là tôn vinh Đức Chúa Trời. Dù có chênh lệch tuổi tác hay không, cả hai phải cùng nhau cam kết tăng trưởng trong Chúa, cùng học Lời Ngài, cùng cầu nguyện và cùng phục vụ. Một nền tảng thuộc linh vững chắc sẽ giúp vượt qua mọi trở ngại, kể cả những khác biệt tự nhiên về tuổi tác.

Kinh Thánh không cấm cũng không khuyến khích cụ thể việc chênh lệch tuổi tác trong hôn nhân. Thay vào đó, Lời Chúa ban cho chúng ta một khung nguyên tắc phong phú và khôn ngoan để tự xét mình và đưa ra quyết định. Yếu tố then chốt không nằm ở số năm chênh lệch, mà nằm ở sự trưởng thành thuộc linh, tính cách tin kính, động cơ thanh sạch, và mục đích chung là tôn vinh Chúa.

Hãy nhớ rằng, Đấng Christ là trung tâm của mọi mối quan hệ lành mạnh. Khi cả hai bên đều “ở trong Ngài” và để Ngài làm Chủ, Ngài có thể dẫn dắt họ vượt qua mọi sự khác biệt để xây dựng một cuộc hôn nhân phản chiếu tình yêu thương và ân điển của Ngài. Ước muốn của chúng ta không phải là thỏa mãn tiêu chuẩn của thế gian, mà là sống một cuộc đời “đẹp lòng Chúa trong mọi đường-lối” (Cô-lô-se 1:10), kể cả trong lựa chọn bạn trăm năm.

“Phàm việc gì cũng phải tôn-trọng trong sạch và theo thứ-tự.” (1 Cô-rinh-tô 14:40). Nguyên tắc “tôn trọng” và “theo thứ tự” này phải hướng dẫn mọi quyết định của chúng ta, để qua đó, danh Chúa được cả sáng.