Tại sao Giáo hội Mặc môn xem mình là các Thánh Hữu Ngày Sau?

Trong thế giới tôn giáo đa dạng ngày nay, thuật ngữ "Thánh Hữu Ngày Sau" (Latter-day Saints) thường được dùng để chỉ các tín hữu của Giáo hội Mặc Môn. Tuy nhiên, đối với cộng đồng Cơ Đốc giáo lịch sử dựa trên nền tảng Kinh Thánh, tên gọi này và những giáo lý đằng sau nó đặt ra những câu hỏi thần học quan trọng. Bài nghiên cứu này sẽ phân tích nguồn gốc, ý nghĩa của danh xưng "Thánh Hữu Ngày Sau" dưới lăng kính của Kinh Thánh, đối chiếu với giáo lý chân chính của Đấng Christ, và rút ra những ứng dụng thiết thực cho đời sống đức tin của mỗi tín hữu Tin Lành.

Giáo hội Mặc Môn (tên chính thức: The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, viết tắt LDS) được thành lập bởi Joseph Smith vào thế kỷ 19 tại Hoa Kỳ. Họ tin rằng, sau thời kỳ "sự bội đạo lớn" (Great Apostasy) khi Hội Thánh nguyên thủy bị suy đồi và mất đi các chức vụ cùng thẩm quyền thật, Đức Chúa Trời đã phục hồi Hội Thánh chân chính và trọn vẹn qua sự mặc khải cho Joseph Smith. Danh xưng "Thánh Hữu Ngày Sau" phản ánh hai niềm tin cốt lõi:

• "Thánh Hữu" (Saints): Họ xác định mình là những người được thánh hóa, thuộc về hội thánh được phục hồi, kế tục các thánh đồ thời Tân Ước.
• "Ngày Sau" (Latter-day): Điều này chỉ về thời đại hiện tại, được xem là "những ngày sau rốt" trước khi Chúa Giê-xu Christ tái lâm, đối lập với "thời kỳ ban đầu" (former days) của các sứ đồ.

Họ sử dụng danh xưng này để phân biệt với các Cơ Đốc nhân khác, mà họ gọi là "Các Giáo Hội Thế Gian" (Worldly Churches), vì tin rằng chỉ giáo hội của họ mới có thẩm quyền, giáo lý và chức vụ đầy đủ được phục hồi.

Để hiểu rõ, chúng ta cần quay về định nghĩa gốc của Kinh Thánh về từ "thánh". Trong tiếng Hy Lạp (Tân Ước), từ được dùng là ἅγιος (hagios), có nghĩa cơ bản là "được biệt riêng ra", "thánh khiết", "thuộc về Đức Chúa Trời". Trong tiếng Hê-bơ-rơ (Cựu Ước), từ tương đương là קָדוֹשׁ (qadosh).

Kinh Thánh định nghĩa "thánh đồ" không phải là một nhóm người ưu tú trong một tổ chức đặc biệt, mà là tất cả những người thật lòng tin nhận Chúa Giê-xu Christ làm Chúa và Chúa Cứu Thế của mình. Sự thánh khiết của họ không đến từ công đức hay tư cách thành viên trong một giáo hội, mà từ vị thế trong Đấng Christ.

"Ngài đã chọn chúng ta trước khi sáng thế, đặng làm nên thánh không chỗ trách được trước mặt Đức Chúa Trời" (Ê-phê-sô 1:4).

Sứ đồ Phao-lô thường xuyên gọi các tín hữu trong các Hội Thánh là "các thánh đồ": "Gởi cho hết thảy các thánh đồ trong Đức Chúa Jêsus Christ ở thành Phi-líp" (Phi-líp 1:1). Điều này bao gồm tất cả những người đã được tái sinh bởi Đức Thánh Linh, không phân biệt giáo phái, địa lý hay thời đại. Hội Thánh phổ thông (the universal church) bao gồm mọi thánh đồ từ thời các sứ đồ cho đến ngày nay và tương lai.

Quan trọng hơn, Kinh Thánh không hề dạy về một sự đứt đoạn hoàn toàn hay một "sự bội đạo lớn" khiến toàn bộ Hội Thánh của Đấng Christ biến mất khỏi mặt đất. Chúa Giê-xu đã hứa: "Ta sẽ lập Hội thánh Ta trên đá nầy, các cửa âm phủ chẳng thắng được hội đó" (Ma-thi-ơ 16:18). Quyền năng và sự hiện diện của Đức Thánh Linh đảm bảo Hội Thánh chân chính vẫn tồn tại xuyên suốt lịch sử (Giăng 14:16).

Việc tự nhận mình là "Thánh Hữu Ngày Sau" gắn liền với những giáo lý đặc thù của Mặc Môn, nhiều giáo lý trong số đó đi ngược lại giáo lý căn bản của Kinh Thánh. Dưới đây là một vài điểm then chốt:

1. Về Chúa Ba Ngôi và Bản Tính của Đức Chúa Trời:
Giáo lý Mặc Môn dạy rằng Đức Chúa Trời Cha có một thân thể bằng xương bằng thịt (Giáo Lý và Giao Ước 130:22), rằng Ngài từng là một người như chúng ta và tiến hóa lên thành Đức Chúa Trời, và rằng Ba Ngôi là ba Đức Chúa Trời riêng biệt hợp nhất trong mục đích. Điều này trái ngược hoàn toàn với sự dạy dỗ của Kinh Thánh về Đức Chúa Trời là Thần (Giăng 4:24), không có khởi đầu cũng không có kết thúc (Thi thiên 90:2), và là một Đức Chúa Trời duy nhất hiện hữu trong Ba Ngôi (Ma-thi-ơ 28:19).

2. Về Thẩm Quyền Kinh Thánh và Sự Mặc Khải Thêm:
Mặc Môn tin rằng Kinh Thánh "không được dịch đúng" và không đầy đủ, do đó cần các văn phẩm mặc khải thêm như Sách Mặc Môn, Giáo Lý và Giao Ước, và Ngọc Khuê Cao Quý. Tuy nhiên, Kinh Thánh cảnh báo nghiêm khắc: "Tôi ngỏ cùng kẻ nào nghe lời tiên tri trong sách nầy: Nếu ai thêm vào sách tiên tri nầy điều gì, thì Đức Chúa Trời sẽ thêm cho người ấy tai nạn đã ghi chép trong sách nầy." (Khải huyền 22:18). Kinh Thánh là Lời Đức Chúa Trời đầy đủ và trọn vẹn để dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị cho người của Đức Chúa Trời được trọn lành (2 Ti-mô-thê 3:16-17).

3. Về Sự Cứu Rỗi và Ân Điển:
Mặc dù nói về ân điển, giáo lý Mặc Môn đặt nặng các công đức, các giáo lễ (như giáo lễ rửa tội cho người chết, hôn phối đời đời trong đền thờ) và sự vâng giữ luật lệ như những điều kiện cần thiết để đạt được sự cứu rỗi sau cùng và tiến lên các cấp bậc vinh hiển. Điều này mâu thuẫn trực tiếp với giáo lý nền tảng của Tin Lành: "Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời. Ấy chẳng phải bởi việc làm đâu, hầu cho không ai khoe mình." (Ê-phê-sô 2:8-9). Sự cứu rỗi là món quà nhưng không của Đức Chúa Trời, nhận được chỉ bởi đức tin nơi công tác chuộc tội trọn vẹn của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá.

4. Về Địa Vị Độc Tôn Của Chúa Giê-xu Christ:
Kinh Thánh tuyên bố chỉ có một Đấng Trung Bảo giữa Đức Chúa Trời và loài người: "Vì chỉ có một Đức Chúa Trời, và chỉ có một Đấng Trung bảo ở giữa Đức Chúa Trời và loài người, tức là Đức Chúa Jêsus Christ, là người" (1 Ti-mô-thê 2:5). Giáo lý Mặc Môn về các tiên tri tiếp tục nhận mặc khải có nguy cơ hạ thấp địa vị tối cao và đầy đủ của Đấng Christ là Lời cuối cùng của Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 1:1-2).

Từ sự phân tích trên, chúng ta rút ra những bài học và ứng dụng quý giá cho đời sống đức tin chân chính:

1. Xây Dựng Đời Sống Trên Nền Tảng Kinh Thánh Duy Nhất:
Mỗi tín hữu cần phải như người Bê-rê, "ngày ngày tra xem Kinh Thánh, để xem điều giảng có thật chăng" (Công vụ 17:11). Chúng ta phải thẩm định mọi lời dạy dựa trên tiêu chuẩn tối cao và đầy đủ là Kinh Thánh, không phải dựa trên cảm xúc, truyền thống hay các văn phẩm mới.

2. Sống Với Nhận Thức Đúng Về Thân Phận "Thánh Đồ":
Là thánh đồ trong Đấng Christ, chúng ta được kêu gọi sống xứng đáng với chức phận đó (Ê-phê-sô 4:1). Điều này có nghĩa là sống một đời sống thánh khiết, được biệt riêng ra cho Chúa, không theo thế gian, nhưng được biến đổi bởi sự đổi mới của tâm thần mình (Rô-ma 12:2). Danh hiệu "thánh" không phải để khoe khoang, mà để phản chiếu ân điển và sự thánh khiết của Đấng đã gọi chúng ta.

3. Gắn Bó Với Một Hội Thánh Địa Phương Trung Thành Với Kinh Thánh:
Thay vì tìm kiếm một "hội thánh được phục hồi" về mặt tổ chức, hãy tìm và gắn bó với một hội thánh địa phương trung tín rao giảng Phúc Âm thuần túy, tôn cao Chúa Giê-xu Christ, và áp dụng Lời Chúa cách trung thực. Hội Thánh chân chính là nơi các thánh đồ nhóm lại để thờ phượng, học Lời Chúa, thông công và thực thi đại mạng lệnh (Ma-thi-ơ 28:19-20).

4. Giữ Vững Đức Tin Nơi Sự Bảo Vệ Của Chúa Cho Hội Thánh Ngài:
Hãy an tâm rằng lời hứa của Chúa Giê-xu là chân thật: Hội Thánh Ngài sẽ tồn tại. Lịch sử Cơ Đốc giáo chứng minh rằng qua mọi cuộc bách hại và sai lạc, Đức Chúa Trời vẫn luôn bảo tồn một dân sót trung tín với lẽ thật của Phúc Âm. Sứ mạng của chúng ta là trung thành với Lời Chúa và rao truyền Phúc Âm cứu rỗi, chứ không phải tuyên bố mình là nhóm người duy nhất được cứu.

5. Tiếp Cận Với Tình Yêu Thương Và Sự Chân Thật:
Khi tiếp xúc với các tín hữu Mặc Môn hay những người theo các giáo phái khác, thái độ của chúng ta phải là "lấy lòng yêu thương nói ra lẽ chân thật" (Ê-phê-sô 4:15). Chúng ta cần sẵn sàng trình bày niềm hy vọng của mình với sự mềm mại và kính sợ (1 Phi-e-rơ 3:15), nhưng không vì tình yêu thương mà thỏa hiệp với lẽ thật cứu rỗi duy nhất trong Chúa Giê-xu Christ (Công vụ 4:12).

Việc Giáo hội Mặc Môn tự xưng là "Thánh Hữu Ngày Sau" xuất phát từ một hệ thống giáo lý được xây dựng dựa trên những mặc khải ngoài Kinh Thánh và một cái nhìn khác biệt về lịch sử Hội Thánh. Khi đối chiếu với Kinh Thánh – thẩm quyền tối cao và đầy đủ cho đức tin và sự thực hành – chúng ta thấy rằng danh hiệu "thánh đồ" thuộc về tất cả những người được cứu chuộc bởi huyết báu Chúa Giê-xu, bất kể thời đại, thông qua đức tin chân thật nơi Ngài.

Lời kêu gọi dành cho mỗi chúng ta là hãy tiếp tục đứng vững trong ân điển của Đấng Christ, gìn giữ đức tin đã truyền cho các thánh đồ một lần đủ cả (Giu-đe 1:3), và sống cuộc đời phản ánh sự thánh khiết của Đấng đã gọi chúng ta ra khỏi nơi tối tăm, đến nơi sáng láng lạ lùng của Ngài. Hãy để đời sống chúng ta, với tư cách là những thánh đồ thật của Đức Chúa Trời, trở nên chứng nhân sống động cho lẽ thật và tình yêu của Phúc Âm vĩnh cửu.