Sống Trong Tình Yêu Thương Theo Ê-phê-sô 5:2
Bức thư của Sứ đồ Phao-lô gửi cho Hội thánh tại Ê-phê-sô là một bản luận giải tuyệt vời về ân điển của Đức Chúa Trời và đời sống mới trong Đấng Christ. Tại trung tâm của lời kêu gọi sống đời sống mới này là một mệnh lệnh thực tiễn và thách thức: “Hãy bước đi trong sự yêu thương, cũng như Đấng Christ đã yêu thương anh em, và vì chúng ta phó chính mình Ngài cho Đức Chúa Trời làm của lễ, và của tế lễ có mùi thơm” (Ê-phê-sô 5:2). Câu Kinh Thánh này không chỉ là một lời khuyên đạo đức; nó là một tuyên bố thần học sâu sắc, một định nghĩa về căn tính Cơ Đốc và một khuôn mẫu cho mọi mối quan hệ. Nghiên cứu chuyên sâu về câu này đòi hỏi chúng ta phải đào sâu vào ngôn ngữ gốc, bối cảnh thần học của sách Ê-phê-sô, và gương mẫu tối thượng là chính Chúa Giê-xu Christ.
Bối Cảnh và Vị Trí: “Bước Đi” Trong Ân Điển
Để hiểu trọn vẹn Ê-phê-sô 5:2, chúng ta phải đặt nó trong dòng chảy của lập luận từ chương 4. Phao-lô vừa kết thúc lời khuyên về sự hiệp một của Thân Thể Đấng Christ (4:1-16) và sự tương phản giữa lối sống cũ của người ngoại với lối sống mới trong Chúa (4:17-32). Ông kêu gọi: “Vậy, anh em hãy trở nên kẻ bắt chước Đức Chúa Trời như con cái rất yêu dấu của Ngài” (Ê-phê-sô 5:1). Đây là nền tảng: chúng ta có thể và phải bắt chước Đức Chúa Trời vì chúng ta đã được nhận làm con cái Ngài qua sự chết của Chúa Giê-xu. Từ “bắt chước” (μιμηταί, *mimētai*) không phải là sao chép bề ngoài, mà là tham dự vào chính bản tính yêu thương của Ngài.
Hành động “bước đi” (περιπατεῖτε, *peripateite*) là một ẩn dụ Kinh Thánh xuyên suốt cho toàn bộ lối sống, cách cư xử và hành vi đạo đức. Nó ngụ ý một sự tiến triển liên tục, có chủ đích. Chúng ta không được kêu gọi để thỉnh thoảng “thực hiện một hành động yêu thương,” mà là để toàn bộ cuộc đời, mọi bước đi, đều được định hình và dẫn dắt bởi tình yêu thương. Đây chính là “sống trong” tình yêu thương.
Giải Nghĩa Trọng Tâm: “Như Đấng Christ Đã Yêu Thương”
Động từ “yêu thương” được sử dụng ở đây trong tiếng Hy Lạp là ἀγαπάω (agapaō). Đây không phải là tình yêu dựa trên cảm xúc (φιλέω, *phileō*), hay tình yêu lãng mạn (ἔρως, *eros*). *Agapē* là tình yêu có chủ ý, vị tha, hy sinh, được quyết định bởi ý chí và cam kết, bất chấp giá trị hay phản ứng của đối tượng. Nó là bản chất của Đức Chúa Trời (1 Giăng 4:8).
Do đó, tiêu chuẩn và khuôn mẫu cho tình yêu thương của chúng ta không phải là bất cứ điều gì trên đất này, mà là chính Đấng Christ: “như Đấng Christ đã yêu thương”. Đại từ “chúng ta” (ἡμᾶς, *hēmas*) bao gồm tất cả các tín hữu. Tình yêu của Ngài dành cho chúng ta là thước đo duy nhất. Phao-lô ngay lập tức định nghĩa tình yêu đó là gì:
“vì chúng ta phó chính mình Ngài cho Đức Chúa Trời làm của lễ, và của tế lễ có mùi thơm.”
Cụm từ “phó chính mình Ngài” (παρέδωκεν ἑαυτόν, *paredōken heauton*) diễn tả một sự hiến dâng có chủ ý, tự nguyện. Đây là ngôn ngữ của sự hy sinh. Chúa Giê-xu đã không bị bắt buộc; Ngài đã “phó chính sự sống mình” (Giăng 10:18). Sự hy sinh này được mô tả bằng hai thuật ngữ nghi lễ trong Cựu Ước:
- “Của lễ” (θυσίαν, *thysian*): Chỉ về của lễ chuộc tội nói chung. Chúa Giê-xu chính là Chiên Con của Đức Chúa Trời, chịu chết thay cho tội lỗi của thế gian (Giăng 1:29).
- “Của tế lễ có mùi thơm” (προσφορὰν καὶ θυσίαν τῇ ὀσμῇ εὐωδίας, *prosphoran kai thysian tē osmē euōdias*): Cụm từ này trực tiếp trích từ Lê-vi Ký về các của lễ thiêu (ví dụ Lê-vi Ký 1:9, 13, 17). “Mùi thơm” không nói về cảm nhận vật lý, mà nói về sự chấp nhận đẹp lòng Đức Chúa Trời. Sự hy sinh của Đấng Christ hoàn toàn vừa ý Đức Chúa Cha, đáp ứng mọi đòi hỏi thánh khiết và công bình của Ngài để cứu chuộc chúng ta.
Như vậy, sống trong tình yêu thương, trước hết và trên hết, là sống với nhận thức rằng chúng ta là những người đã được yêu thương một cách tột độ, được cứu chuộc bằng cái giá vô cùng đắt. Tình yêu của chúng ta đối với người khác chỉ là sự đáp lại và phản chiếu tình yêu mà chính chúng ta đã nhận lãnh.
Đặc Tính Của Đời Sống Trong Tình Yêu Thương
Từ gương mẫu của Đấng Christ, chúng ta có thể rút ra những đặc tính cốt lõi của đời sống “bước đi trong tình yêu thương”:
1. Tình Yêu Hy Sinh và Phục Vụ
Tình yêu *agapē* luôn đòi hỏi sự từ bỏ chính mình. Nó tìm kiếm lợi ích tối cao của người khác, ngay cả khi phải trả giá. Phao-lô mô tả điều này trong thư Phi-líp: “Mỗi người trong anh em chớ chăm về lợi riêng mình, nhưng phải chăm về lợi kẻ khác nữa. Hãy có đồng một tâm tình như Đấng Christ đã có… Ngài đã tự hạ mình” (Phi-líp 2:4-5, 8). Sống trong tình yêu thương có nghĩa là sẵn sàng từ bỏ quyền lợi, thời gian, sự thoải mái, tài nguyên của mình để đáp ứng nhu cầu chính đáng của anh em mình.
2. Tình Yêu Tha Thứ và Hòa Giải
Ngay trước câu 5:2, Phao-lô viết: “Hãy ở với nhau cách nhân từ, đầy dẫy lòng thương xót, tha thứ nhau như Đức Chúa Trời đã tha thứ anh em trong Đấng Christ vậy” (Ê-phê-sô 4:32). Sự tha thứ là biểu hiện không thể thiếu của tình yêu thương. Chúa Giê-xu đã chịu chết để tha thứ cho chúng ta khi chúng ta còn là thù nghịch (Rô-ma 5:8). Do đó, sống trong tình yêu thương đòi hỏi chúng ta phải sẵn sàng tha thứ những lỗi lầm, sự xúc phạm từ người khác, không nuôi dưỡng sự cay đắng hay tìm cách trả thù.
3. Tình Yêu Trong Chân Lý và Thánh Khiết
Bối cảnh của Ê-phê-sô 5:1-2 được tiếp nối ngay bằng lời cảnh báo chống lại sự ô uế, tham lam, và lời nói tục tĩu (câu 3-4). Tình yêu thương đích thực không bao giờ dung túng tội lỗi. Nó yêu thương người có tội nhưng ghét chính tội lỗi. Tình yêu trong ánh sáng của thập tự giá luôn hướng người khác đến sự thánh khiết và sự vâng phục Đấng Christ. Như sách Châm Ngôn nói: “Thương cho roi cho vọt” (Châm Ngôn 13:24). Tình yêu chân chính đôi khi phải nói lời sửa trị với lòng nhân từ và khiêm nhường (Ga-la-ti 6:1).
4. Tình Yêu Hướng Đến Đức Chúa Trời
Chú ý rằng Ê-phê-sô 5:2 nói Chúa Giê-xu “phó chính mình Ngài cho Đức Chúa Trời”. Sự hy sinh tối thượng của Ngài trước hết là vì sự vinh hiển của Cha và để thực hiện ý muốn Ngài. Tình yêu thương của chúng ta đối với người lân cận, do đó, cũng phải bắt nguồn từ tình yêu và sự vâng phục của chúng ta đối với Đức Chúa Trời. Nó là sự thờ phượng thực tiễn, một “của tế lễ có mùi thơm” dâng lên cho Ngài. Khi chúng ta yêu thương nhau, chúng ta làm đẹp lòng Đức Chúa Trời.
Ứng Dụng Thực Tiễn Trong Đời Sống Cơ Đốc Hằng Ngày
Làm thế nào để “sống trong tình yêu thương” một cách cụ thể? Dưới đây là một số ứng dụng:
1. Trong Gia Đình: Vợ chồng hãy yêu nhau theo khuôn mẫu Đấng Christ và Hội thánh (Ê-phê-sô 5:22-33). Cha mẹ yêu thương, dạy dỗ con cái trong Chúa, không chọc giận chúng (Ê-phê-sô 6:4). Con cái vâng lời và tôn kính cha mẹ (6:1-2). Đây là môi trường đầu tiên để thực hành tình yêu hy sinh.
2. Trong Hội Thánh Địa Phương: Hãy chủ động quan tâm, thăm viếng, khích lệ, và gánh vác gánh nặng cho nhau (Ga-la-ti 6:2). Kiên nhẫn với những điểm yếu của anh em. Sử dụng ân tứ thuộc linh để gây dựng Thân Thể, không phải để tôn vinh bản thân (1 Cô-rinh-tô 12-13). Tham dự Lễ Bẻ Bánh với lòng biết ơn, nhớ đến sự hy sinh của Chúa, là nguồn động lực tối thượng cho tình yêu thương của chúng ta.
3. Trong Công Việc và Xã Hội: Làm việc cách chân thật, không chỉ vì người chủ mắt thấy, mà “như làm cho Chúa” (Cô-lô-se 3:23). Đối xử với đồng nghiệp, hàng xóm, thậm chí người lạ, với sự tôn trọng và lòng nhân từ. Sẵn sàng làm điều lành cho mọi người, nhất là cho người trong gia đình đức tin (Ga-la-ti 6:10). Sống đời sống chính trực để làm sáng Danh Chúa.
4. Trong Thế Giới Rộng Lớn Hơn: Cầu nguyện cho kẻ thù nghịch và làm ơn cho họ (Ma-thi-ơ 5:44). Quan tâm đến người nghèo khó, tù nhân, người bị áp bức (Ma-thi-ơ 25:35-40). Chia sẻ Phúc Âm – đó là hành động yêu thương vĩ đại nhất, vì nó đem đến sự sống đời đời.
5. Trong Đời Sống Cá Nhân: Nuôi dưỡng mối thông công với Chúa mỗi ngày qua Kinh Thánh và cầu nguyện. Chính trong sự hiện diện của Ngài, chúng ta được đổ đầy tình yêu thương của Đức Thánh Linh (Rô-ma 5:5). Xét lòng mình thường xuyên: Tôi đang “bước đi” trong tình yêu thương hôm nay hay trong sự ích kỷ, phán xét, hay thờ ơ?
Kết Luận: Mùi Thơm của Đấng Christ Tỏa Ra
Sống trong tình yêu thương, như Ê-phê-sô 5:2 định nghĩa, là một ơn gọi cao cả và siêu nhiên. Nó không phải là kết quả của nỗ lực bản thân, mà là kết quả của việc chúng ta được biến đổi bởi Phúc Âm và được Đức Thánh Linh ban quyền năng. Khi chúng ta chiêm ngưỡng tình yêu hy sinh, tự nguyện, và chấp nhận trọn vẹn của Đấng Christ dành cho chúng ta trên thập tự giá, chúng ta được giải phóng khỏi sự ích kỷ và được thúc đẩy để yêu thương người khác.
Cuộc sống ấy trở thành một “của tế lễ có mùi thơm” dâng lên Đức Chúa Trời. Giữa một thế giới đầy hận thù, tranh cạnh, và ích kỷ, Hội Thánh của Đấng Christ được kêu gọi để tỏa ra “mùi thơm về sự biết Đức Chúa Trời” (2 Cô-rinh-tô 2:14). Mỗi cử chỉ tha thứ, mỗi hành động phục vụ vô danh, mỗi lời nói khích lệ, mỗi sự kiên nhẫn… tất cả đều là hương thơm của Đấng Christ, làm chứng cho thế giới rằng chúng ta thật là môn đồ của Ngài (Giăng 13:35) và làm vinh hiển Cha trên trời.
Ước mong mỗi chúng ta, là con cái rất yêu dấu của Đức Chúa Trời, ngày càng bước đi và sống trong tình yêu thương ấy, cho đến ngày chúng ta gặp mặt Người Yêu Dấu của linh hồn chúng ta.