Có phải chúng ta yêu tội nhân nhưng ghét tội lỗi không?

Câu nói "yêu tội nhân, ghét tội lỗi" đã trở thành một nguyên tắc phổ biến trong nhiều cộng đồng Cơ Đốc. Tuy nhiên, nguyên tắc này có thực sự xuất phát từ Kinh Thánh? Việc áp dụng nó trong đời sống thực tế có dễ dàng như âm thanh của nó không? Đây không chỉ là một câu hỏi về thái độ, mà là một cuộc thăm dò sâu vào trái tim của Phúc Âm, nơi lẽ thật về tình yêu thương (agapē - ἀγάπη) và sự thánh khiết của Đức Chúa Trời va chạm với thực tại về tội lỗi (hamartia - ἁμαρτία) trong thế giới sa ngã. Bài nghiên cứu này sẽ phân tích câu nói này dưới ánh sáng của Kinh Thánh, khảo sát các phân đoạn then chốt, giải nghĩa từ ngữ gốc, và đưa ra những ứng dụng thực tiễn cho đời sống đức tin.

Để hiểu được mối quan hệ phức tạp giữa tình yêu thương dành cho con người và sự chống đối dành cho tội lỗi, chúng ta phải bắt đầu từ chính bản tính của Đức Chúa Trời. Thi Thiên 5:4-6 tuyên bố: "Vì Chúa chẳng phải là Đức Chúa Trời ưa sự gian ác; Kẻ ác chẳng được ở cùng Chúa... Chúa ghét những kẻ làm ác." Từ "ghét" trong tiếng Hê-bơ-rơ ở đây là "śānē'" (שׂנא), mang ý nghĩa từ chối, không chấp nhận, đặt vào vị trí đối nghịch. Đồng thời, Giăng 3:16 khẳng định: "Vì Đức Chúa Trời yêu thương thế gian, đến nỗi đã ban Con một của Ngài." Từ "yêu" ở đây trong nguyên bản Hy Lạp là "agapāō" (ἀγαπάω), thể hiện tình yêu có chủ ý, hy sinh, và vô điều kiện. Sự mặc khải này cho thấy một nghịch lý thánh: Đức Chúa Trời, trong sự thánh khiết trọn vẹn của Ngài, ghét tội lỗi; nhưng trong tình yêu thương vô hạn của Ngài, Ngài yêu thương thế gian tội lỗi.

Mẫu mực tối cao của sự kết hợp này được bày tỏ trọn vẹn nơi Chúa Giê-xu Christ. Ngài là hiện thân của "ân điển và lẽ thật" (Giăng 1:14). Chúng ta thấy Ngài tiếp xúc cách thân mật với những người bị xã hội khinh ghét – người thu thuế, kẻ tội lỗi, người mắc bệnh phong – mà không hề đồng tình với lối sống tội lỗi của họ. Trong phân đoạn Ma-thi-ơ 9:10-13, khi bị người Pha-ri-si chỉ trích vì ăn uống với người thu thuế, Chúa Giê-xu đáp: "Người khỏe mạnh không cần thầy thuốc, song người đau ốm cần. Hãy đi, và học cho biết câu nầy: Ta muốn lòng thương xót, mà chẳng muốn của lễ. Vì ta đến đây không phải để kêu kẻ công bình, song kêu kẻ có tội." Hành động của Chúa Giê-xu minh họa rõ ràng: tình yêu thương (lòng thương xót) là động cơ để đến gần, nhưng mục đích là để kêu gọi kẻ có tội ăn năn và được chữa lành.

Khái niệm "ghét tội lỗi" không chỉ là một cảm xúc ghê tởm, mà là một thái độ thuộc linh dứt khoát chống lại điều gì đó. Trong Rô-ma 12:9, sứ đồ Phao-lô khuyên: "Lòng yêu thương phải cho thành thật. Hãy ghét điều dữ, mà mến điều lành." Từ "ghét" trong tiếng Hy Lạp là "apostygeō" (ἀποστυγέω), một từ mạnh mẽ diễn tả sự kinh tởm, tránh xa hoàn toàn. Điều này không phải là ghét con người làm điều ác, mà là ghét chính điều ác đó – hệ thống, hành vi, và hậu quả của tội lỗi. Sự ghét này bắt nguồn từ tình yêu thương của Đức Chúa Trời dành cho những gì Ngài tạo dựng nên tốt lành và sự công bình của Ngài.

Một phân đoạn thường được trích dẫn để ủng hộ nguyên tắc này là Giu-đe 1:22-23: "Hãy thương xót những kẻ nên nghi, hãy cứu vớt họ, rút họ ra khỏi lửa; còn đối với kẻ khác, thì hãy thương xót họ trong sự sợ hãi, ghét cả đến cái áo bị xác thịt làm ô uế." Ở đây, thái độ "ghét" ("misountes" - μισοῦντες) được hướng đến "cái áo bị xác thịt làm ô uế", một hình ảnh ẩn dụ cho sự ô uế của tội lỗi đã thấm sâu vào đời sống. Lời khuyên này được đặt trong ngữ cảnh thương xót và cứu vớt. Mục tiêu là giải cứu con người khỏi sự hủy diệt của tội lỗi, chứ không phải hủy diệt con người vì tội lỗi của họ. Sự "ghét" ở đây là một phần của sự thận trọng thuộc linh để không bị chính sự ô uế của tội lỗi lôi kéo và làm hư hại.

"Yêu tội nhân" là một diễn đạt về ân điển. Rô-ma 5:8 là nền tảng: "Nhưng Đức Chúa Trời tỏ lòng yêu thương Ngài đối với chúng ta, khi chúng ta còn là người có tội, thì Đấng Christ vì chúng ta chịu chết." Động từ "là" trong "khi chúng ta còn là người có tội" ở thì hiện tại tiếp diễn trong tiếng Hy Lạp, nhấn mạnh rằng tình trạng của chúng ta lúc đó đang là tội nhân. Tình yêu của Đức Chúa Trời không đợi chúng ta trở nên tốt đẹp; Ngài yêu chúng ta ngay trong tình trạng hư mất của mình. Tình yêu này (agapē) là động lực cho sự cứu rỗi.

Tuy nhiên, "yêu tội nhân" không có nghĩa là chấp nhận thụ động hoặc tán thành lối sống tội lỗi của họ. Tình yêu chân thật luôn hướng đến sự tốt lành tối thượng cho đối tượng được yêu. Đối với một tội nhân, điều tốt lành tối thượng chính là sự cứu rỗi, sự giải thoát khỏi quyền lực của tội lỗi và sự phục hòa với Đức Chúa Trời. Vì vậy, tình yêu Cơ Đốc đích thực sẽ tìm cách đưa người tội nhân đến với sự ăn năn và đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ. Như Chúa Giê-xu đã nói với người đàn bà bị bắt trong tội ngoại tình sau khi cứu bà khỏi sự kết án: "Ta cũng không định tội ngươi; hãy đi, đừng phạm tội nữa" (Giăng 8:11). Ở đây, ân điển ("ta cũng không định tội ngươi") và lẽ thật ("đừng phạm tội nữa") được kết hợp cách hoàn hảo.

Việc thực hành nguyên tắc "yêu tội nhân, ghét tội lỗi" có thể sa vào những cạm bẫy nếu không được hiểu đúng:

• Sự Tự Công Bình: Nguy cơ lớn nhất là chúng ta đứng ở vị trí của người Pha-ri-si, xem mình là người "ghét tội" còn người kia là "tội nhân" cần được yêu. Điều này tạo ra sự phân biệt "chúng ta và họ", quên rằng về bản chất, "vì mọi người đều đã phạm tội, thiếu mất sự vinh hiển của Đức Chúa Trời" (Rô-ma 3:23). Chúng ta phải nhớ mình cũng là những tội nhân đang nhận ân điển.
• Sự Giả Hình: Chúng ta có thể tuyên bố "ghét tội lỗi" nhưng thực ra là ghét những tội lỗi của người khác mà bỏ qua những tội lỗi trong chính đời sống mình (Ma-thi-ơ 7:3-5).
• Tình Yêu Không Có Lẽ Thật: Để tránh xung đột hoặc tỏ ra "yêu thương", chúng ta có thể im lặng trước tội lỗi, từ chối nói lẽ thật trong tình yêu thương (Ê-phê-sô 4:15). Đây không phải là yêu thương, mà là sự thờ ơ với linh hồn của người khác.
• Lẽ Thật Không Có Tình Yêu: Ngược lại, chúng ta có thể lên án tội lỗi một cách gay gắt, phán xét, và khinh miệt, mà thiếu đi sự đồng cảm, lòng thương xót, và mong muốn phục hồi (Ga-la-ti 6:1).

Làm thế nào để chúng ta sống theo nguyên tắc này một cách cân bằng và đúng đắn?

1. Bắt Đầu Từ Chính Trái Tim Mình: Trước khi nghĩ đến việc "yêu tội nhân", hãy tiếp nhận và kinh nghiệm sâu sắc tình yêu của Đức Chúa Trời dành cho bạn – một tội nhân được tha thứ. Sự khiêm nhường và lòng biết ơn này sẽ định hình cách bạn đối xử với người khác (Lu-ca 7:47).
2. Phân Biệt Giữa Con Người và Hành Vi: Hãy ý thức rằng mỗi người đều là tạo vật mang hình ảnh Đức Chúa Trời (Sáng Thế Ký 1:27), dù đang bị tội lỗi làm biến dạng. Chúng ta tôn trọng và yêu thương nhân vị, nhưng không ủng hộ những hành vi đi ngược lại ý muốn của Đức Chúa Trời.
3. Xây Dựng Mối Quan Hệ Trước Khi Sửa Dạy: Chúa Giê-xu đã xây dựng mối quan hệ với Xa-chê trước khi đem đến sự biến đổi cho đời sống ông (Lu-ca 19:1-10). Tình yêu thương chân thành, được thể hiện qua sự quan tâm, lắng nghe và phục vụ, tạo nên cây cầu để lẽ thật có thể bước qua.
4. Nói Lẽ Thật Trong Tình Yêu Thương (Ê-phê-sô 4:15): Khi cần đối diện với tội lỗi, hãy làm với động cơ yêu thương, mong muốn phục hồi, và trong tinh thần hiền lành, nhìn lại chính mình (Ga-la-ti 6:1). Sử dụng ngôn ngữ của "tôi" và bày tỏ mối quan tâm, thay vì ngôn ngữ buộc tội.
5. Cầu Nguyện cho Sự Khôn Ngoan và Lòng Can Đảm: Cân bằng này là công việc của Đức Thánh Linh. Hãy cầu xin Ngài ban sự khôn ngoan để biết khi nào cần bày tỏ lòng thương xót cách dịu dàng và khi nào cần nói lẽ thật cách quả quyết (Gia-cơ 1:5).
6. Đối Xử với Hội Thánh như Gia Đình: Trong vòng anh chị em trong Chúa, nguyên tắc này càng quan trọng. Chúng ta yêu thương nhau như con cái trong gia đình Đức Chúa Trời, và vì yêu thương, chúng ta mong muốn nhau sống thánh khiết (Hê-bơ-rơ 12:10-11).

Vậy, có phải chúng ta yêu tội nhân nhưng ghét tội lỗi không? Câu trả lời là "Có", nhưng với những hiểu biết sâu sắc và thận trọng được rút ra từ toàn bộ lẽ thật của Kinh Thánh. Đây không phải là một slogan đơn giản để biện minh cho thái độ phán xét, cũng không phải là cớ để thỏa hiệp với tội lỗi. Đây là một lời kêu gọi cao cả để bắt chước chính Đấng Christ – Đấng đã đổ huyết ra vì tội nhân vì Ngài ghét tội lỗi đến thế. Tội lỗi đáng ghét vì nó phá hủy con người, làm chia cắt mối quan hệ với Đức Chúa Trời, và đòi hỏi một giá chuộc đắt giá. Tội nhân đáng được yêu vì họ là đối tượng của tình yêu hy sinh đó.

Lời kêu gọi cho mỗi chúng ta là sống trong sự căng thẳng thánh này: giữ một trái tim mềm mại, đầy lòng thương xót đối với những người lạc mất, đồng thời giữ một ý chí cứng rắn, quyết tâm chống lại tội lỗi trong mọi hình thức của nó, bắt đầu từ chính đời sống chúng ta. Khi chúng ta làm vậy, chúng ta không chỉ tuyên bố Phúc Âm bằng lời nói, mà còn phản chiếu trung thực tấm lòng của Đức Chúa Trời cho thế gian. "Hãy ở với nhau cách nhân từ, đầy dẫy lòng thương xót, tha thứ nhau như Đức Chúa Trời đã tha thứ anh em trong Đấng Christ vậy" (Ê-phê-sô 4:32).