Tại sao Đức Chúa Trời gửi Chúa Giê xu vào thời điểm đó? Sao không sớm hơn? Sao không muộn hơn?

Một trong những câu hỏi thần học sâu sắc và thực tế nhất mà Cơ Đốc nhân thường đặt ra là: Tại sao Chúa Giê-xu lại đến vào thời điểm đó—khoảng 2,000 năm trước—mà không phải sớm hơn hay muộn hơn? Câu hỏi này chạm đến cốt lõi của sự tin cậy vào sự khôn ngoan và chủ quyền của Đức Chúa Trời. Kinh Thánh không coi thời điểm giáng sinh của Đấng Christ là một sự tình cờ ngẫu nhiên, nhưng là một phần của kế hoạch trọn vẹn, được chuẩn bị kỹ càng từ trước vô cùng. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào bối cảnh lịch sử-cứu rỗi, khám phá những lý do thần học và thực tiễn đằng sau “thời điểm trọn vẹn” của Đức Chúa Trời.

Trọng tâm cho câu trả lời nằm trong phân đoạn then chốt của Sứ đồ Phao-lô: “Nhưng khi kỳ hạn đã được trọn, Đức Chúa Trời bèn sai Con Ngài bởi một người nữ sanh ra, sanh ra dưới luật pháp” (Ga-la-ti 4:4). Cụm từ Hy Lạp được dịch là “kỳ hạn đã được trọn” là πλήρωμα τοῦ χρόνου (plērōma tou chronou), có nghĩa đen là “sự đầy trọn của thời gian”. Từ plērōma mang ý nghĩa sự viên mãn, sự hoàn thành, sự làm đầy cho đến đầy tràn. Điều này ám chỉ rằng lịch sử nhân loại, dưới sự cai trị tối cao của Đức Chúa Trời, đã đạt đến một điểm hội tụ, một “thời điểm chín muồi” nơi mọi điều kiện cần thiết—về chính trị, văn hóa, tôn giáo và thuộc linh—đã được sắp đặt hoàn hảo cho sự bày tỏ tối hậu của ân điển Ngài.

Điều này được củng cố bởi lời của Phao-lô trong Rô-ma 5:6: “Vì chưng chúng ta còn yếu đuối, thì theo kỳ định, Đấng Christ vì kẻ có tội chịu chết.” Từ “kỳ định” (κατὰ καιρὸν, kata kairon) nhấn mạnh một thời điểm thích hợp, một cơ hội được ấn định, chứ không phải là một khoảnh khắc ngẫu nhiên. Vậy, thời điểm đó đã “đầy trọn” như thế nào? Chúng ta hãy cùng phân tích các khía cạnh.

Thế kỷ thứ nhất SCN, dưới sự cai trị của Đế chế La Mã (Pax Romana – Thái Bình La Mã), là một thời điểm độc nhất vô nhị trong lịch sử cho việc truyền bá một thông điệp toàn cầu.

• Hệ Thống Đường Sá và An Ninh: Mạng lưới đường sá La Mã trải dài khắp châu Âu và Tiểu Á, cho phép việc di chuyển tương đối an toàn và nhanh chóng. Điều này tạo điều kiện lý tưởng cho các sứ đồ sau này rao truyền Phúc Âm.
• Ngôn Ngữ Chung: Tiếng Hy Lạp Koine (thông tục) đã trở thành ngôn ngữ phổ biến trong toàn đế chế, nhờ vào các cuộc chinh phạt của Alexander Đại đế trước đó. Điều này cho phép Tân Ước được viết và truyền đạt trong một ngôn ngữ mà đa số dân chúng có thể hiểu được.
• Trật Tự và Luật Pháp: Luật pháp và hệ thống cai trị của La Mã đem lại một mức độ trật tự giúp ngăn chặn sự hỗn loạn có thể cản trở công việc truyền giáo.
• Tình Trạng Tâm Linh Phổ Quát: Thế giới La-Hy lúc bấy giờ đang trải qua một sự khủng hoảng tâm linh. Các tôn giáo đa thần truyền thống đã mất đi sức hấp dẫn, tạo ra một “khoảng trống” trong lòng người và một sự khao khát tìm kiếm chân lý. Triết học không thể đáp ứng được nhu cầu sâu xa nhất của tấm lòng.

Như vậy, bàn tay của Đấng Chủ Quyền đã dùng cả một đế chế ngoại giáo để chuẩn bị “con đường” cho Con Ngài.

Sự chuẩn bị quan trọng nhất diễn ra trong dân tộc được chọn của Đức Chúa Trời.

• Lời Tiên Tri và Sự Mong Đợi: Hàng trăm năm trước, các tiên tri đã chỉ ra chính xác thời điểm Đấng Mê-si-a đến. Lời tiên tri nổi tiếng trong Đa-ni-ên 9:24-27 về “bảy mươi tuần lễ” đã chỉ ra một khoảng thời gian cụ thể dẫn đến sự xuất hiện của Đấng chịu xức dầu. Sự mong đợi về Đấng Mê-si-a vào thế kỷ thứ nhất là rất cao, tạo nên một bầu không khí tâm linh sẵn sàng.
• Giao Ước và Luật Pháp: Luật pháp Môi-se đóng vai trò như một “thầy giáo” (Ga-la-ti 3:24) để dẫn dắt người ta đến với Đấng Christ. Nó phơi bày một cách rõ ràng tội lỗi của con người (Rô-ma 3:20) và sự bất lực của họ trong việc tự cứu mình, từ đó tạo nên một sự khao khát sâu sắc về một Đấng Cứu Thế đến từ bên ngoài.
• Hệ Thống Tế Lễ: Cả một hệ thống tế lễ phức tạp với chiên con, dê đực, bò đực, hàng năm nhắc đi nhắc lại về hậu quả của tội lỗi và sự cần thiết của huyết đổ ra để chuộc tội. Nó là một “hình bóng” (Hê-bơ-rơ 10:1) chuẩn bị cho tâm trí dân sự đón nhận ý niệm về một của lễ cuối cùng, trọn vẹn—Chiên Con của Đức Chúa Trời.
• Sự Tản Lạc và Hội Nhập: Dân Do Thái bị tản lạc (Diaspora) khắp đế chế, nhưng họ vẫn duy trì các nhà hội và niềm tin vào một Đức Chúa Trời chân thần. Các nhà hội này trở thành những điểm khởi đầu tự nhiên cho công cuộc truyền giáo của Phao-lô và các sứ đồ khác.

Nếu tội lỗi đã vào thế gian từ A-đam, tại sao Đức Chúa Trời chờ hàng ngàn năm mới sai Con Ngài đến?

1. Sự Chín Muồi Của Tội Lỗi và Ân Điển: Lịch sử Cựu Ước là một minh chứng dài về sự bất lực của con người. Từ thời các quan xét, các vua, cho đến thời lưu đày, Đức Chúa Trời đã cho phép nhân loại kinh nghiệm đầy đủ hậu quả của tội lỗi và sự thất bại của mọi hệ thống tự cứu (dù là qua luật pháp, vương quyền, hay nghi lễ). Thời điểm trước Chúa Giê-xu, sự cần thiết của một Đấng Cứu Thế đã trở nên rõ ràng và cấp bách không chỉ cho dân Do Thái mà còn cho cả thế giới ngoại bang.
2. Sự Hoàn Tất Của Lời Tiên Tri: Mọi lời tiên tri quan trọng về nguồn gốc, dòng dõi, và bối cảnh của Đấng Mê-si-a cần có thời gian để ứng nghiệm (ví dụ: Ngài phải thuộc chi phái Giu-đa, dòng dõi Đa-vít, sinh ra tại Bết-lê-hem, v.v.).
3. Sự Bày Tỏ Toàn Diện Về Bản Tính Đức Chúa Trời: Cựu Ước đã bày tỏ từng phần về bản tính của Đức Chúa Trời—sự thánh khiết, công bình, và cũng có lòng thương xót. Sự bày tỏ trọn vẹn và cuối cùng về tình yêu thương, ân điển và lẽ thật của Ngài chỉ có thể đến qua Con Một Ngài (Giăng 1:17-18).

Nếu thế giới ngày nay với công nghệ và toàn cầu hóa có vẻ thuận tiện hơn, tại sao Ngài không đợi đến bây giờ?

1. Sự Khẩn Cấp Của Kế Hoạch Cứu Rỗi: Mỗi ngày trì hoãn là thêm nhiều linh hồn hư mất. Tình yêu thương của Đức Chúa Trời thúc giục Ngài hành động vào “đúng thời điểm” để cứu vớt càng nhiều người càng tốt.
2. Sự Hoàn Hảo Của Điều Kiện Thời Đó: Như đã phân tích, thế kỷ thứ nhất là thời điểm lý tưởng về mặt lịch sử để thông điệp Phúc Âm được lan truyền nhanh chóng và hiệu quả nhất trên quy mô toàn cầu, trước khi các cấu trúc chính trị-xã hội đó tan rã.
3. Sự Ứng Nghiệm Của Các Dấu Chỉ Thời Đại: Chúa Giê-xu đã quở trách những người Pha-ri-si vì không nhận biết “thời của mình” (Lu-ca 12:56). Mọi dấu hiệu cho thấy thời điểm đã chín muồi. Trì hoãn thêm nữa sẽ là không cần thiết và trái với lời hứa của Đức Chúa Trời.

Chân lý về “thời điểm trọn vẹn” của Đức Chúa Trời không chỉ là kiến thức lịch sử, mà có sức biến đổi đời sống chúng ta hôm nay.

1. Tin Cậy Vào Sự Khôn Ngoan Và Chủ Quyền Của Đức Chúa Trời Trong Đời Sống Cá Nhân: Nếu Ngài có thể điều khiển cả lịch sử thế giới để đem đến sự cứu rỗi vào đúng thời điểm, thì chúng ta có thể hoàn toàn tin cậy Ngài trong từng chi tiết của đời sống mình (Rô-ma 8:28). Sự chậm trễ của Ngài không phải là sự thờ ơ, mà có thể là sự chuẩn bị cho “thời điểm trọn vẹn” của riêng chúng ta.
2. Sống Với Tầm Nhìn Về Sự “Đầy Trọn Thời Gian” Của Chúa: Chúng ta được kêu gọi sống với sự tỉnh thức và khôn ngoan, “mua chuộc thì giờ” (Ê-phê-sô 5:16), nhận biết rằng Đức Chúa Trời đang làm việc trong những chu kỳ và mùa của Ngài. Hãy trung tín trong hiện tại, tin rằng Ngài đang dẫn dắt mọi sự đến chỗ đầy trọn theo thời điểm của Ngài.
3. An Nghỉ Trong Sự Hoàn Thành Công Việc Của Đấng Christ: Chúa Giê-xu đã đến đúng lúc để hoàn thành công việc cứu chuộc. Chúng ta không cần phải vội vã hay lo lắng về sự cứu rỗi của mình; nó đã được định đoạt trong thời điểm trọn vẹn của Đức Chúa Trời. Sự an nghỉ này giải phóng chúng ta để phục vụ Ngài trong bình an.
4. Truyền Rao Phúc Âm Cách Khẩn Trương Và Khôn Ngoan: Hiểu được sự chuẩn bị kỹ lưỡng của Đức Chúa Trời cho “thời điểm trọn vẹn” đầu tiên thúc giục chúng ta rao truyền Phúc Âm cách khẩn trương. Đồng thời, nó cũng dạy chúng ta sự khôn ngoan trong việc tìm kiếm “thời điểm trọn vẹn” (καιρός, kairos) để chia sẻ về Chúa cho người khác, nhạy bén với sự chuẩn bị của Đức Thánh Linh trong lòng họ.

Thời điểm Chúa Giê-xu giáng thế không phải là một sự kiện tùy tiện trong dòng chảy lịch sử, mà là đỉnh cao của một kế hoạch vĩ đại, được Đức Chúa Trời Toàn Năng dệt nên qua các thiên niên kỷ. Khi “kỳ hạn đã được trọn”, mọi mảnh ghép—từ sự bành trướng của đế chế La Mã, sự phổ biến của tiếng Hy Lạp, sự khủng hoảng tâm linh của dân ngoại, cho đến sự chuẩn bị kỹ càng của dân Y-sơ-ra-ên qua luật pháp, tiên tri và hệ thống tế lễ—đều được sắp đặt hoàn hảo. Điều này dạy chúng ta rằng Đức Chúa Trời của chúng ta là Đấng làm mọi sự tốt lành theo thời điểm của Ngài (Truyền đạo 3:11).

Do đó, thay vì chất vấn sự khôn ngoan của Ngài với những câu hỏi “tại sao không sớm hơn hay muộn hơn”, chúng ta hãy dâng lên Ngài sự ngợi khen vì ân điển không thể diễn tả được: Ngài đã sai Con Ngài vào đúng thời điểm để cứu chúng ta. Và trong sự chờ đợi sự tái lâm của Ngài, chúng ta sống với lòng tin quyết rằng Ngài—Đấng nắm giữ thời gian—sẽ một lần nữa hành động trong “thời điểm trọn vẹn” của Ngài.