Chúa Giê-su Là Ai? Khám Phá Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài
Trong dòng chảy của lịch sử, không có nhân vật nào đã định hình nền văn minh, đức tin và hy vọng của nhân loại sâu sắc như Chúa Giê-su thành Na-xa-rét. Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” không chỉ là một cuộc điều tra lịch sử hay thần học thuần túy; đó là câu hỏi sống còn, một câu hỏi định mệnh đối với mỗi người, như chính Ngài đã từng hỏi các môn đồ: “Còn các ngươi thì xưng ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá căn tính, cuộc đời, sứ mệnh và di sản đời đời của Ngài dưới ánh sáng của Lời Đức Chúa Trời, Kinh Thánh.
Danh tính của Chúa Giê-su không bắt đầu tại hang đá Bết-lê-hem, mà đã được báo trước từ ngàn xưa trong Cựu Ước. Ngài là trung tâm điểm của toàn bộ lịch sử cứu rỗi. Tiếng Hê-bơ-rơ gọi Ngài là **Mashiach** (משיח) – Đấng được xức dầu, dịch sang tiếng Hy Lạp là **Christos** (Χριστός), từ đó ta có danh xưng “Giê-su Christ”.
Hàng trăm lời tiên tri đã mô tả chi tiết về Ngài:
- **Dòng dõi:** Ngài là hậu tự của Áp-ra-ham (Sáng-thế Ký 12:3), chi phái Giu-đa (Sáng-thế Ký 49:10), và dòng dõi vua Đa-vít (2 Sa-mu-ên 7:12-13). Ma-thi-ơ 1:1-17 và Lu-ca 3:23-38 đã ghi chép phả hệ để xác nhận điều này.
- **Nơi giáng sinh:** Được tiên tri Mi-chê báo trước tại Bết-lê-hem (Mi-chê 5:2), ứng nghiệm trong Ma-thi-ơ 2:1.
- **Chức vụ:** Ngài là Đấng Tiên Tri như Môi-se (Phục-truyền Luật-lệ Ký 18:15), Thầy Tế Lễ theo ban Mên-chi-xê-đéc (Thi-thiên 110:4), và Vua đời đời.
- **Sự chết chuộc tội:** Ê-sai 53 là bức tranh sống động nhất, mô tả về “Đầy tớ chịu khổ” sẽ gánh lấy sự đau đớn và tội lỗi của chúng ta: “Người đã vì tội lỗi chúng ta mà bị vết, vì sự gian ác chúng ta mà bị thương… Đức Giê-hô-va đã làm cho tội lỗi của hết thảy chúng ta chất trên người” (Ê-sai 53:5-6).
Đây là chân lý nền tảng và là mầu nhiệm lớn lao: Chúa Giê-su Christ vừa là Đức Chúa Trời trọn vẹn, vừa là người trọn vẹn. Giăng mở đầu sách Phúc Âm bằng một tuyên bố đầy quyền năng: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời… Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:1, 14). Từ “Ngôi Lời” trong tiếng Hy Lạp là **Logos** (Λόγος), chỉ về lý trí, lời nói thần thượng và sự bày tỏ trọn vẹn của Đức Chúa Trời.
**1. Chúa Giê-su là Đức Chúa Trời:**
- Ngài tuyên bố: “Ta với Cha là một” (Giăng 10:30) và “Ai thấy ta đã thấy Cha” (Giăng 14:9).
- Ngài nhận sự thờ phượng (Ma-thi-ơ 14:33), quyền chỉ có Đức Chúa Trời mới có, như tha tội (Mác 2:5-7).
- Sứ đồ Phao-lô xưng nhận: “Vì trong Ngài có mọi sự đầy đủ của bổn tánh Đức Chúa Trời” (Cô-lô-se 2:9).
- Danh xưng “Em-ma-nu-ên” có nghĩa là “Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta” (Ma-thi-ơ 1:23).
**2. Chúa Giê-su là Con Người trọn vẹn:**
- Ngài được sinh ra (Lu-ca 2:7), lớn lên (Lu-ca 2:52), đói khát (Ma-thi-ơ 4:2, Giăng 4:7), mệt mỏi (Giăng 4:6), khóc (Giăng 11:35) và chịu đau đớn.
- Từ “Con Người” (tiếng Hy Lạp: *ho huios tou anthropou*) mà Ngài thường dùng để tự xưng, nhấn mạnh nhân tính đích thực và cũng ám chỉ đến quyền cai trị thiên thượng trong sách Đa-ni-ên (Đa-ni-ên 7:13-14).
Sự kết hợp không thể phân ly này là cần thiết để Ngài trở thành Đấng Trung Bảo duy nhất giữa Đức Chúa Trời và loài người (1 Ti-mô-thê 2:5). Là Đức Chúa Trời, Ngài có thể cứu chuộc; là người, Ngài có thể đại diện cho chúng ta và chết thay cho chúng ta.
Ba năm rưỡi chức vụ công khai của Chúa Giê-su là sự bày tỏ sống động về vương quốc Đức Chúa Trời.
1. Sự Giảng Dạy với Thẩm Quyền: Ngài dạy dỗ không như các thầy thông giáo, nhưng như Đấng có quyền phép (Mác 1:22). Bài giảng trên núi (Ma-thi-ơ 5-7) đã đảo lộn mọi tiêu chuẩn thế gian, công bố phúc cho những người có tâm linh nghèo khó, xây dựng nền đạo đức của Nước Trời.
2. Các Phép Lạ: Các phép lạ của Ngài không phải là màn trình diễn quyền năng, nhưng là những “dấu lạ” (tiếng Hy Lạp: *semeion* – σημεῖον) để bày tỏ thân vị và sứ mệnh của Ngài, chứng tỏ Đấng Mê-si-a đã đến (Ma-thi-ơ 11:4-5). Chữa bệnh cho thấy Ngài là Đấng chữa lành; đuổi quỷ cho thấy Ngài là Đấng mạnh hơn Sa-tan; làm yên bão tố cho thấy Ngài cai quản thiên nhiên; và đặc biệt, sự phục sinh kẻ chết (như La-xa-rơ trong Giăng 11) báo trước sự chiến thắng tối hậu của Ngài trên sự chết.
3. Sự Kêu Gọi và Dạy Dỗ Môn Đồ: Ngài kêu gọi những người bình thường, biến họ thành “những kẻ đánh lưới người” (Mác 1:17). Ngài đầu tư cuộc đời mình vào nhóm mười hai sứ đồ, dạy họ bằng lời nói và gương mẫu về tình yêu thương, sự khiêm nhường và sự phục vụ.
Sứ mệnh tối cao của Chúa Giê-su không phải là làm một thầy dạy đạo đức, mà là “làm giá chuộc tội cho nhiều người” (Mác 10:45). Sự chết của Ngài trên thập tự giá không phải là một tai nạn bi thảm, nhưng là sự ứng nghiệm kế hoạch cứu chuộc đời đời của Đức Chúa Trời (Công vụ 2:23).
- **Sự Thay Thế:** Trên thập tự giá, Ngài mang lấy tội lỗi của chúng ta, trở nên “tội lỗi vì chúng ta” (2 Cô-rinh-tô 5:21). Tiếng kêu “Đức Chúa Trời tôi ôi! Đức Chúa Trời tôi ôi! sao Ngài lìa bỏ tôi?” (Ma-thi-ơ 27:46) cho thấy sự phân cách thảm khốc mà Ngài gánh chịu thay cho chúng ta.
- **Sự Đắc Thắng:** Qua sự chết và sự sống lại, Ngài đã “giải diệt kẻ cầm quyền sự chết, là ma quỷ” (Hê-bơ-rơ 2:14). Thập tự giá là nơi công lý và tình yêu thương của Đức Chúa Trời gặp nhau.
**Sự Phục Sinh** là bằng chứng tối hậu xác nhận mọi điều Ngài đã tuyên bố. Nếu Đấng Christ không sống lại, đức tin chúng ta là vô ích (1 Cô-rinh-tô 15:17). Nhưng Ngài đã thật sự sống lại! Từ ngữ Hy Lạp **egertheis** (ἠγέρθης – “đã sống lại”) trong các tín điều nhấn mạnh đến hành động quyền năng của Đức Chúa Trời. Sự phục sinh xác nhận thần tính của Ngài (Rô-ma 1:4), bảo đảm sự tha tội cho chúng ta (1 Cô-rinh-tô 15:17), và là trái đầu mùa của sự sống lại cho mọi người tin (1 Cô-rinh-tô 15:20).
Sau 40 ngày hiện ra với các môn đồ, Chúa Giê-su được “cất lên trời” (Công vụ 1:9-11). Sự thăng thiên không có nghĩa là Ngài rời bỏ chúng ta, nhưng khẳng định sự vinh hiển của Ngài và mở ra một chức vụ mới:
1. Ngài Là Đấng Cầu Thay Thượng Đế: Hiện nay Ngài “ngồi bên hữu Đức Chúa Trời” (Hê-bơ-rơ 10:12), không ngừng cầu thay cho chúng ta (Rô-ma 8:34).
2. Ngài Sai Đức Thánh Linh Đến: Như Ngài đã hứa, Đức Thánh Linh đã giáng lâm (Công vụ 2) để ở cùng, dạy dỗ và ban quyền năng cho Hội Thánh.
3. Ngài Sẽ Trở Lại: Các thiên sứ tại núi Ô-li-ve tuyên bố: “Giê-su nầy… sẽ trở lại cũng một cách như các ngươi đã thấy Ngài lên trời vậy” (Công vụ 1:11). Di sản của Ngài chưa kết thúc. Ngài sẽ trở lại trong vinh quang để phán xét kẻ sống và kẻ chết, thiết lập vương quốc đời đời của sự công bình và bình an.
Chân lý về Chúa Giê-su không chỉ để học biết, mà phải biến đổi đời sống chúng ta.
1. Đặt Đức Tin và Sự Tin Cậy Trọn Vẹn Nơi Ngài: Biết Ngài là Đấng Cứu Rỗi và Chúa Tể, chúng ta phải ăn năn tội và tiếp nhận Ngài làm Cá Nhân Cứu Chúa của mình. “Hễ ai tin Con, thì được sự sống đời đời” (Giăng 3:36a).
2. Sống Đời Sống Thờ Phượng và Vâng Lời: Nhận biết Ngài là Đức Chúa Trời, chúng ta dâng lên Ngài sự thờ phượng tuyệt đối, không chia sẻ cho bất cứ điều gì khác. Lời tuyên xưng “Chúa tôi và Đức Chúa Trời tôi!” của Thô-ma (Giăng 20:28) phải là lời tuyên xưng của lòng chúng ta mỗi ngày.
3. Bước Đi Theo Gương Khiêm Nhường và Phục Vụ Của Ngài: Chúa Giê-su, là Chúa, đã rửa chân cho môn đồ (Giăng 13:1-17). Chúng ta được kêu gọi sống với tấm lòng phục vụ, khiêm nhường và yêu thương anh em mình.
4. Rao Truyền Danh Ngài: Di sản của Ngài được tiếp nối qua Hội Thánh. Chúng ta là những sứ giả của sự giảng hòa (2 Cô-rinh-tô 5:20), có trách nhiệm chia sẻ Tin Lành về Chúa Giê-su cho mọi người.
5. Sống Với Niềm Hy Vọng Sống Lại và Sự Trở Lại Của Ngài: Sự phục sinh của Chúa Giê-su bảo đảm sự sống lại và đời sống đời đời cho chúng ta. Niềm hy vọng này cho chúng ta can đảm đối diện với sự chết và sống vì cõi đời đời trong hiện tại.
Vậy, Chúa Giê-su là ai? Ngài không chỉ là một nhà đạo đức vĩ đại, một nhà cách mạng, hay một nhà tiên tri. Ngài là **Đức Chúa Trời nhập thể, Đấng Mê-si-a được hứa, Chiên Con của Đức Chúa Trời gánh tội lỗi thế gian, Đấng Cứu Rỗi duy nhất đã chết và sống lại, Chúa Tể đang cai trị và sẽ trở lại trong vinh quang.** Câu trả lời của Phi-e-rơ vẫn còn vang vọng cho mỗi chúng ta hôm nay: “Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16).
Cuộc đời và di sản của Ngài mời gọi chúng ta không dừng lại ở việc khâm phục từ xa, mà phải quỳ gối thờ lạy, dâng đời sống mình cho Ngài, và bước đi trong mối tương giao sống động với Đấng đã yêu chúng ta và phó chính mình Ngài vì chúng ta. Sự hiểu biết về Chúa Giê-su phải dẫn đến sự thờ phượng, và sự thờ phượng phải dẫn đến sự vâng lời, để trong mọi sự, Danh Ngài được tôn cao.
“Hãy nếm biết Chúa là ngọt ngào thay! Phước cho người nào nương náu mình nơi Ngài!” (Thi-thiên 34:8)