Messiah Có Nghĩa Là Gì?
Trong hành trình đức tin của Cơ Đốc nhân, không có danh xưng nào quan trọng và trung tâm hơn danh xưng “Chúa Giê-xu Christ”. Tuy nhiên, đôi khi chúng ta quên mất rằng “Christ” không phải là họ của Chúa Giê-xu, mà là một tước hiệu đầy quyền năng, mang trọn vẹn ý nghĩa của từ “Messiah” – một từ ngữ chất chứa cả niềm hy vọng ngàn đời của dân Y-sơ-ra-ên và sự ứng nghiệm trọn vẹn của Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa nguyên thủy, sự phát triển trong mặc khải Kinh Thánh, và sự ứng nghiệm tối hậu của Đấng Mết-si-a, để chúng ta hiểu biết, tin quyết và sống với danh Ngài một cách phong phú hơn.
I. Ý Nghĩa Nguyên Ngữ: Từ “Māšîaḥ” Đến “Christos”
Danh từ “Messiah” bắt nguồn từ tiếng Hê-bơ-rơ (Hebrew) **מָשִׁיחַ (Māšîaḥ)**, có gốc động từ **משח (māšaḥ)**, nghĩa là “xức dầu”, “chà xát dầu lên”. Trong bối cảnh Cựu Ước, nghi thức xức dầu mang ý nghĩa thánh hóa và biệt riêng một người cho một chức vụ đặc biệt được Đức Chúa Trời chỉ định. Dầu ô-live được xức lên tượng trưng cho sự hiện diện và Đức Thánh Linh của Đức Chúa Trời (1 Sa-mu-ên 16:13).
Trong bản Kinh Thánh Hy Lạp (Bản Bảy Mươi – Septuagint), từ **Māšîaḥ** được dịch là **Χριστός (Christos)**, cũng mang nghĩa “Đấng được xức dầu”. Do đó, “Chúa Giê-xu Christ” có nghĩa đen là “Chúa Giê-xu, Đấng được Xức Dầu”. Kinh Thánh Tân Ước giữ nguyên từ Hy Lạp này, khẳng định Chúa Giê-xu chính là Đấng Mết-si-a được hứa ban.
Khái niệm “Đấng được xức dầu” trong Cựu Ước được áp dụng cho ba chức vụ chính:
- Thầy Tế Lễ: Được xức dầu để phục vụ trong đền thánh (Xuất Ê-díp-tô Ký 29:7, Lê-vi Ký 8:12).
- Nhà Tiên Tri: Được Đức Chúa Trời xức dầu bằng Thánh Linh để truyền đạt Lời Ngài (1 Các Vua 19:16, Ê-sai 61:1).
- Đức Vua: Đặc biệt là các vị vua của Y-sơ-ra-ên như Sau-lơ, Đa-vít, và Sa-lô-môn (1 Sa-mu-ên 10:1, 1 Sa-mu-ên 16:13, 1 Các Vua 1:39). Việc xức dầu thiết lập giao ước thiêng liêng giữa Đức Chúa Trời, vị vua, và dân sự.
II. Sự Phát Triển của Khái Niệm Messiah Trong Cựu Ước
Kỳ vọng về một Đấng Mết-si-A vĩ đại đã phát triển qua các lời tiên tri và lời hứa. Nó bắt đầu từ một khái niệm chung (“một vị vua được xức dầu”) và tiến dần đến một nhân vật cụ thể, siêu việt, sẽ thiết lập vương quốc đời đời của Đức Chúa Trời.
1. Lời Hứa Ban Đầu và Giao Ước Đa-vít:
Sau những thất bại của các vị vua loài người, Đức Chúa Trời hứa ban một vị vua đến từ dòng dõi Đa-vít, trị vì đời đời. Đây là nền tảng quan trọng nhất cho niềm mong đợi Đấng Mết-si-a.
“Khi các ngày của ngươi đã mãn, và ngươi ngủ với các tổ phụ, thì ta sẽ lập dòng giống ngươi, tức dòng giống do ngươi sanh ra, lên kế vị ngươi; và ta sẽ khiến cho nước nó bền vững... Ngôi nước người sẽ vững lập đời đời.”
(2 Sa-mu-ên 7:12-13,16).
2. Các Lời Tiên Tri Mô Tả Đấng Mết-si-a:
Các tiên tri phác họa chân dung Đấng Mết-si-A với những đặc điểm đôi khi tưởng như mâu thuẫn, nhưng thực chất bổ sung cho nhau:
- Một Vị Vua Chiến Thắng: “Có một ngôi sao hiện ra từ Gia-cốp, một cây phủ việt trồi lên từ Y-sơ-ra-ên... hễ ai ra đời từ Y-sơ-ra-ên sẽ cầm quyền cai trị.” (Dân Số Ký 24:17,19). Ngài là “Đấng Cai Trị” sinh ra tại Bết-lê-hem (Mi-chê 5:2).
- Đầy Tớ Chịu Khổ Nạn: Tiên tri Ê-sai mô tả chi tiết nhất về một Đấng Mết-si-A sẽ gánh lấy sự đau đớn và bệnh tật của dân chúng, bị khinh dể, đâm, và chịu chết thay cho tội lỗi muôn dân.
“Người đã vì tội lỗi chúng ta mà bị vết, vì sự gian ác chúng ta mà bị thương. Bởi sự sửa phạt người chịu chúng ta được bình an, bởi lằn roi người chúng ta được lành bịnh... Người đã bị hiếp, bị đối xử tàn tệ, nhưng chẳng hề mở miệng. Như chiên con bị dắt đến hàng làm thịt.”
(Ê-sai 53:5,7).
- Con Người: Tiên tri Đa-ni-ên thấy một khải tượng về “Con Người” được ban cho quyền cai trị đời đời.
“Kìa, có một người giống như con người đến với những đám mây trên trời... Người được ban cho quyền thế, vinh hiển, và nước, hầu cho hết thảy các dân, các nước, các thứ tiếng đều hầu việc người.”
(Đa-ni-ên 7:13-14).
III. Sự Ứng Nghiệm Trọn Vẹn Nơi Chúa Giê-xu Christ
Tân Ước tuyên bố cách rõ ràng và quyết liệt rằng Chúa Giê-xu thành Na-xa-rét chính là Đấng Mết-si-A được hứa ban. Danh hiệu “Christ” được dùng hơn 500 lần trong Tân Ước, xác nhận đây là tước hiệu chính yếu của Ngài.
1. Sự Xức Dầu Tối Thượng: Chúa Giê-xu không được xức dầu bằng dầu ô-live vật chất, mà được Đức Chúa Trời xức dầu trực tiếp bằng Đức Thánh Linh và quyền năng (Công vụ 10:38). Trong chức vụ công khai, Ngài đọc lời tiên tri Ê-sai 61:1 và tuyên bố: “Thần của Chúa ngự trên ta; vì Ngài đã xức dầu cho ta đặng truyền tin lành cho kẻ nghèo” (Lu-ca 4:18). Đây là sự xức dầu cho cả ba chức vụ: Ngài là Vị Vua đời đời (Giăng 18:36-37), Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm trọn vẹn (Hê-bơ-rơ 4:14-15), và Nhà Tiên Tri vĩ đại (Phục truyền 18:15, Công vụ 3:22).
2. Sự Kết Hợp Các Hình ảnh Tưởng Chừng Đối Nghịch: Chúa Giê-xu đã làm ứng nghiệm cả hai khía cạnh của lời tiên tri: Vị Vua oai nghiêm và Đầy Tớ chịu khổ. Sự chết chuộc tội của Ngài trên thập tự giá chính là sự ứng nghiệm đầy đủ của Ê-sai 53 (1 Phi-e-rơ 2:24). Sự phục sinh và thăng thiên của Ngài xác nhận Ngài là Con Người đầy quyền năng trong sách Đa-ni-ên (Ma-thi-ơ 26:64, Công vụ 1:9-11). Phi-e-rơ đã tuyên bố: “Vậy, cả nhà Y-sơ-ra-ên khá biết chắc rằng Đức Chúa Trời đã tôn Jêsus nầy, mà các ngươi đã đóng đinh trên thập tự giá, làm Chúa và Đấng Christ.” (Công vụ 2:36).
3. Bản Chất Thiên Sai của Ngài: Ngài không phải là Đấng Mết-si-A theo mong đợi chính trị trần thế của người Do Thái thời đó – một người giải phóng khỏi ách La Mã. Thay vào đó, Ngài là Đấng Mết-si-A thiên thượng, đến để giải cứu nhân loại khỏi tội lỗi và sự chết (Ma-thi-ơ 1:21). Danh hiệu “Con Đức Chúa Trời” gắn liền với tước hiệm Christ (Mác 1:1), bày tỏ bản tính thần thượng và mối quan hệ độc nhất của Ngài với Đức Chúa Cha.
IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Hiểu biết về Chúa Giê-xu là Đấng Mết-si-A không chỉ là kiến thức thần học, mà phải biến đổi đời sống chúng ta.
1. Nền Tảng Đức Tin và Sự Cứu Rỗi: Đức tin vào Chúa Giê-xu Christ là điều kiện duy nhất để được cứu. Sứ đồ Giăng viết mục đích của sách Phúc Âm mình: “Những điều nầy đã viết, hầu cho các ngươi tin rằng Đức Chúa Jêsus là Đấng Christ, tức là Con Đức Chúa Trời, và hầu cho các ngươi tin mà được sự sống trong danh Ngài.” (Giăng 20:31). Tin nhận Ngài là Đấng Mết-si-A chính là cánh cửa vào sự sống đời đời.
2. Đối Tượng của Sự Thờ Phượng và Tôn Cao: Danh “Jêsus Christ” là danh trên hết mọi danh (Phi-líp 2:9-11). Mọi sự thờ phượng, cầu nguyện, và ca ngợi của chúng ta phải quy về Ngài với tư cách là Đấng Christ được Đức Chúa Trời tôn cao. Mỗi khi chúng ta gọi danh “Chúa Giê-xu Christ”, chúng ta đang tuyên xưng đức tin vào Đấng Mết-si-A của Đức Chúa Trời.
3. Sống Dưới Quyền Cai Trị của Đấng Mết-si-A: Là công dân của Vương Quốc Đấng Christ (Cô-lô-se 1:13), chúng ta được kêu gọi vâng phục Ngài trong mọi lĩnh vực đời sống. Điều này có nghĩa là để Lời Ngài (lời của Vua, Thầy Tế Lễ và Tiên Tri) hướng dẫn mọi quyết định, tư tưởng và hành động. Chúng ta sống với niềm hy vọng trọn vẹn về ngày Ngài trở lại trong vinh quang với tư cách là Vua của muôn vua.
4. Rao Truyền Tin Lành về Đấng Mết-si-A: Sứ mệnh của chúng ta là làm chứng về Ngài. Giống như Anh-rê nói với Si-môn: “Chúng ta đã gặp Đấng Mê-si” (Giăng 1:41), chúng ta cũng phải nhiệt thành loan báo cho thế giới rằng Đấng Mết-si-A đã đến, chịu chết, sống lại, và sẽ trở lại. Chúng ta giải thích Kinh Thánh, từ Cựu Ước đến Tân Ước, để chỉ về Chúa Giê-xu (Lu-ca 24:27).
V. Kết Luận
“Messiah” – Đấng được Xức Dầu – không phải là một khái niệm trừu tượng hay một nhân vật lịch sử đơn thuần. Đó là tước hiệu vinh hiển của Con Đức Chúa Trời, Đấng đã mặc lấy xác thịt, mang tên Giê-xu, để hoàn thành trọn vẹn chương trình cứu chuộc của Đức Chúa Trời. Từ lời hứa trong vườn Ê-đen cho đến tiếng kèn trên thiên đàng, toàn bộ Kinh Thánh đều qui về Ngài.
Hiểu được ý nghĩa sâu xa của Messiah giúp chúng ta đọc Cựu Ước với đôi mắt mới, thấy Chúa Giê-xu Christ trong mọi hình bóng, lời tiên tri và lời hứa. Nó củng cố đức tin chúng ta, vì chúng ta tin vào một Đấng đã được báo trước từ ngàn xưa và đã ứng nghiệm mọi điều cách chính xác. Nó cũng thúc giục chúng ta sống và rao truyền danh Ngài với lòng tôn kính và hy vọng tràn đầy. Ước mong mỗi chúng ta có thể cùng với Phi-e-rơ tuyên xưng: “Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16), và để cho lời tuyên xưng đó định hình cả cuộc đời mình.
Hãy giữ lấy đức tin nơi Đấng Christ, vì trong Ngài, mọi lời hứa của Đức Chúa Trời đều là “phải” (2 Cô-rinh-tô 1:20). A-men.