Giê-xu khác biệt với những vị lãnh đạo tôn giáo khác ra sao?

Trong dòng chảy lịch sử tôn giáo nhân loại, nhiều giáo chủ, triết gia và lãnh tụ tinh thần đã xuất hiện, dạy dỗ về đạo đức, luân lý và con đường đến với Thượng Đế. Tuy nhiên, Chúa Giê-xu Christ, trung tâm của đức tin Cơ Đốc, đứng như một nhân vật độc nhất vô nhị, không thể xếp chung vào cùng một phạm trù. Sự khác biệt của Ngài không nằm ở mức độ, mà nằm ở bản chất cốt lõi. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để làm sáng tỏ những phương diện căn bản khiến Giê-xu Christ khác biệt tuyệt đối với mọi lãnh tụ tôn giáo khác.

Hầu hết các lãnh tụ tôn giáo đều tự nhận mình là người chỉ đường, là thầy dạy, hoặc là tiên tri loan báo một chân lý bên ngoài chính họ. Họ nói: "Đây là con đường," hoặc "Hãy tuân theo những lời dạy này để tìm thấy sự giác ngộ/chân lý/thần linh." Tuy nhiên, Chúa Giê-xu tuyên bố một điều chưa từng có: Ngài chính là con đường, và chính Ngài là đích đến.

"Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha." (Giăng 14:6)

Trong câu này, từ Hy Lạp "ἐγώ εἰμι" (Egō eimi - "Ta là") mang đầy tính khẳng định thần tính, vang vọng lời Đức Chúa Trời phán với Môi-se trong Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14 ("TA LÀ ĐẤNG TỰ HỮU HẰNG HỮU"). Giê-xu không chỉ dạy về lẽ thật; Ngài là Lẽ Thật nhập thể. Ngài không chỉ chỉ ra con đường sống; Ngài là chính Sự Sống đó. Sự khác biệt này là sự khác biệt giữa một hướng dẫn viên và chính đích điểm của cuộc hành trình.

Các lãnh tụ tôn giáo khác đều là con người được sinh ra, tìm kiếm, khám phá và truyền đạt lại chân lý mà họ cho là mình đã đạt được. Họ đi từ thấp lên cao, từ người tìm kiếm trở thành người hướng dẫn. Trái lại, Kinh Thánh khẳng định Chúa Giê-xu có nguồn gốc từ đời đời và từ trời giáng xuống.

"Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta." (Giăng 1:1, 14)

Danh hiệu "Ngôi Lời" (λόγος - Logos) nói đến thân vị thần thượng, trí tuệ sáng tạo và sự bày tỏ trọn vẹn của Đức Chúa Trời. Giê-xu không phải là một con người đạt đến địa vị thần thánh, mà là Đức Chúa Trời vĩnh hằng mang lấy thân phận con người. Sứ đồ Phao-lô xác nhận: "Ngài vốn có hình Đức Chúa Trời... nhưng đã tự bỏ mình đi, lấy hình tôi tớ và trở nên giống như loài người." (Phi-líp 2:6-7). Đây là giáo lý độc nhất về Nhập Thể (Incarnation).

Mục đích chính của hầu hết các tôn giáo là cung cấp một hệ thống giáo lý, luật lệ và thực hành để con người tự mình nỗ lực đạt được sự cứu rỗi, giải thoát hay hòa hợp với thần linh. Vai trò của lãnh tụ là làm gương và làm thầy. Sứ mệnh của Chúa Giê-xu hoàn toàn khác: Ngài đến để chết thay cho tội nhân.

"Vả, Con người đã đến không phải để người ta hầu việc mình, song để hầu việc người ta, và phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người." (Mác 10:45)

Từ "giá chuộc" (λύτρον - lutron) trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là giá phải trả để giải phóng một nô lệ hay tù nhân. Giê-xu tuyên bố Ngài đến để làm "Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi" (Giăng 1:29). Sự chết của Ngài không phải là cái chết của một người tử vì đạo hay một tai nạn bi thảm, mà là sự hy sinh chuộc tội có chủ đích, ứng nghiệm lời tiên tri về Đấng Mê-si chịu thương khó trong Ê-sai 53. Sứ đồ Phao-lô tóm tắt: "Đấng Christ đã vì tội lỗi chịu chết một lần đủ cả." (I Phi-e-rơ 3:18). Không một lãnh tụ nào khác dám tuyên bố cái chết của mình có giá trị chuộc tội cho toàn thể nhân loại.

Các thầy dạy luật và triết gia thường viện dẫn thẩm quyền từ truyền thống, tổ phụ hoặc lý luận. Khi Chúa Giê-xu giảng dạy, người ta kinh ngạc vì thẩm quyền nội tại trong lời Ngài.

"Đoạn, Ngài xuống thành Ca-bê-na-um, thuộc xứ Ga-li-lê, và dạy dỗ chúng nhằm ngày Sa-bát. Chúng đều lấy làm lạ về sự dạy dỗ của Ngài, vì lời Ngài có quyền phép." (Lu-ca 4:31-32)

Thẩm quyền này thể hiện qua việc Ngài tuyên bố: "Song ta phán cùng các ngươi" (Ma-thi-ơ 5:22, 28, 32...), đặt lời phán của mình ngang hàng và làm trọn luật pháp Cựu Ước. Ngài tha tội cho người (Mác 2:5-7) – một điều chỉ Đức Chúa Trời mới có quyền làm. Ngài cai quản cả thiên nhiên (Mác 4:39), ma quỷ (Mác 1:27), bệnh tật và sự chết (Giăng 11:43-44). Thẩm quyền tối thượng này bắt nguồn từ thân vị thần thượng của Ngài.

Mộ phần của hầu hết các lãnh tụ tôn giáo vĩ đại đều là địa điểm hành hương, vì họ vẫn nằm trong mộ. Điểm then chốt của đức tin Cơ Đốc nằm ở sự kiện lịch sử: Giê-xu Christ đã sống lại từ cõi chết bằng thân thể vinh hiển, bất tử.

"Ngài đã bị nộp vì tội lỗi chúng ta, và sống lại vì sự xưng công bình của chúng ta." (Rô-ma 4:25)

Sự phục sinh của Chúa Giê-xu không phải là sự "hồi sinh" hay "linh hồn bất diệt", mà là sự chiến thắng vật lý và thuộc linh trên sự chết, sự tội và Sa-tan. Đây là bằng chứng tối hậu xác nhận thần tính và thẩm quyền của Ngài (Rô-ma 1:4). Như sứ đồ Phao-lô khẳng định: "Nếu Đấng Christ chẳng từ kẻ chết sống lại, thì đức tin anh em cũng vô ích, anh em còn ở trong tội lỗi mình." (I Cô-rinh-tô 15:17). Sự phục sinh là con dấu của Đức Chúa Trời xác nhận rằng sự chuộc tội của Chúa Giê-xu đã hoàn tất và được chấp nhận.

Các tôn giáo thường vạch ra một con đường tự lực: "Hãy làm điều này, tuân thủ điều kia, cố gắng hết sức để đạt được cứu rỗi." Đó là tin lành dựa trên việc làm. Tin Lành của Chúa Giê-xu là ÂN ĐIỂN (χάρις - charis).

"Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời. Ấy chẳng phải bởi việc làm đâu, hầu cho không ai khoe mình." (Ê-phê-sô 2:8-9)

Chúa Giê-xu không đến để thêm gánh nặng luật lệ, nhưng để cất bỏ gánh nặng tội lỗi. Sự cứu rỗi là món quà nhưng không, được ban cho những ai tin nhận Ngài, không phải công lao để giành lấy. Lãnh tụ tôn giáo nói: "Hãy làm!" Chúa Giê-xu phán: "Hãy đến!" (Ma-thi-ơ 11:28). Đây là sự khác biệt giữa tôn giáo và mối liên hệ, giữa gánh nặng và sự an nghỉ.

Hiểu được sự khác biệt độc nhất của Chúa Giê-xu không chỉ là kiến thức thần học, mà phải biến đổi đời sống chúng ta.

1. Sống Trong Sự Tự Do Của Ân Điển: Vì cứu rỗi là ân điển, chúng ta không còn sống dưới áp lực phải tự mình làm đủ để được Chúa chấp nhận. Thay vào đó, chúng ta sống trong lòng biết ơn và vui mừng phục vụ Chúa. Sự nỗ lực của chúng ta xuất phát từ tình yêu đáp lại, không phải từ nỗi sợ hãi (I Giăng 4:19).

2. Xây Dựng Mối Quan Hệ Cá Nhân với Đấng Sống: Chúng ta không thờ phượng một triết lý hay tưởng nhớ một người quá cố, mà có mối tương giao sống động với Đấng Christ phục sinh qua Đức Thánh Linh. Sự cầu nguyện là trò chuyện với Chúa, Lời Chúa là tiếng Ngài phán với chúng ta.

3. Có Niềm Hy Vọng Vững Chắc Về Tương Lai: Sự phục sinh của Chúa Giê-xu là bảo đảm cho sự sống lại và sự sống đời đời của chúng ta (I Cô-rinh-tô 15:20-23). Dù đối diện với nghịch cảnh hay sự chết, chúng ta vững lòng vì biết rằng Đấng chúng ta tin đã chiến thắng.

4. Rao Giảng Tin Lành Đích Thực: Khi chia sẻ đức tin, chúng ta cần trình bày rõ ràng về con người và công việc độc nhất vô nhị của Chúa Giê-xu – không phải chỉ như một thầy dạy vĩ đại, mà là Chúa Cứu Thế chịu chết chuộc tội và sống lại. Trung tâm của sứ điệp phải là Christ và thập tự giá (I Cô-rinh-tô 2:2).

Sự khác biệt giữa Chúa Giê-xu và các lãnh tụ tôn giáo khác không phải là vấn đề của sự so sánh hơn kém, mà là sự khác biệt về loại. Họ là những con người tìm kiếm chân lý; Ngài là Chân Lý nhập thể. Họ dạy con đường cứu rỗi; Ngài chính là Con Đường cứu rỗi. Họ chỉ cho người ta cách sống; Ngài ban sự sống đời đời. Họ để lại những lời dạy và ngôi mộ; Ngài để lại ngôi mộ trống và ban Đức Thánh Linh.

Do đó, đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ không đơn thuần là việc chấp nhận một hệ thống tôn giáo hay đạo đức, mà là đặt trọn niềm tin, sự trông cậy và cuộc đời mình vào một con người độc nhất – Con Đức Chúa Trời hằng sống, Đấng Cứu Chuộc và Chúa Tể của muôn vật. Sự lựa chọn đặt trước mỗi người, như Chúa Giê-xu đã hỏi các môn đồ: "Còn các ngươi thì xưng ta là ai?" (Ma-thi-ơ 16:15). Câu trả lời cho câu hỏi đó sẽ quyết định số phận đời đời.